باتوجه به اهمیت خدمات آموزشی در قرارداد های خدماتی و نقش آنها در انتقال فناوری ، به نحوی که مستقیماً گیرنده را به فناوری نزدیک می کنند و طریق مواجهه با فناوری را برای وی تبیین می کنند ، قرارداد آموزش در چهارچوب انتقال فناوری به عنوان یک توافق جزء قراردادهای خدماتی تلقی می شود که در ادامه به تفصیل انواع قراردادهای آموزش و شرایط قرارداد آموزش و تعهدات آموزش دهنده و آموزش گیرنده بررسی خواهد شد.

تعریف قراردادهای آموزش در چهارچوب انتقال فناوری

قرارداد آموزش در چهارچوب انتقال فناوری به معنای توافقی است که به موجب آن فرآیند یاددهی و ارتقای مهارت های علمی و علمی از طریق ارائه اطلاعات از سوی انتقال دهنده محقق شده و از مجرای آن انتقال گیرنده دانش و مهارت و قابلیت لازم برای مواجهه با فناوری با منتقله و توسعه تدریجی آن را پیدا می کند.

انواع قراردادهای آموزش در چهارچوب انتقال فناوری

• قرارداد آموزش مستقل

این دسته قراردادها ، قراردادهایی هستند که موضوع اصلی آنها آموزش می باشد و مستقلاً منعقد   می شوند.

• قرارداد آموزش فرعی

 این قراردادها قراردادهایی هستند که بحث آموزش در آنها مسئله ای فرعی بوده و ضمناً قراردادهای دیگر مانند قرارداد لیسانس و انواع قرارداد فرانچایز یا قرارداد ارائه خدمات خود را نشان داده و به تحقق اهداف فنی و اقتصادی قرارداد کمک می کنند.

موضوع قرارداد های آموزش در چهارچوب انتقال فناوری

ارائه آموزش های در قرارداد های آموزش در زمینه های مختلف فنی ، سازمانی ، تجاری ، حقوقی و …. می باشد. در قراردادهایی که موضوع آنها فناوری های ساده و معمولی است ، شرط یا قرارداد آموزش معمولا مشاهده نمی شود و یا قلمروی قرارداد یا شرط آموزش وسیع نیست. اما در فناوری های پیچیده و روزآمد شرط قرارداد حتما باید در قرارداد قید شود یا قرارداد آموزش جداگانه ای منعقد شود.

یک دسته از قرارداد های انتقال فناوری هم هستند که شرط آموزش در آنها اختیاری است و درصورت تقاضای انتقال گیرنده فناوری واگذارنده فناوری مکلف است تا مطابق شرایط از پیش تعیین شده در قرارداد ، خدمات آموزشی جهت آموزش گیرنده فناوری ارائه دهد. به عنوان مثال در قراردادهای انتقال فناوری کشورهای درحال توسعه که جهت بهره برداری از فناوری با مشکلاتی مواجه می شوند ، حتما باید مقوله آموزش مدنظر قرار گرفته و بر آن تأکید شود.

• قلمرو و محتویات قرارداد آموزش در چهارچوب انتقال فناوری

قلمرو قرارداد آموزش باید به نحوی باشد که اهداف مدنظر گیرنده فناوری تأمین شود. طوری که آموزش گیرندگان مستقلاً توانایی انجام عملیات مقصود را پیدا کنند.

محتویات قرارداد شامل مواردی مثل برنامه تفصیلی آموزشی ، مدت قرارداد آموزشی ، نحوه گزینش آموزش گیرندگان ، تعداد آموزش گیرندگان و قید شرایط لازم برای احراز صلاحیت آنها می باشد.

*لازم به ذکر است که درصورتی که در زمان انعقاد قرارداد آموزشی بر روی مفاد آموزشی و قلمرو آن توافق نشود ، باید یک دوره زمانی کوتاه مدت را تعیین نمود تا برنامه های مربوط به آموزش تدوین شوند. همچنین آموزش باید مطابق ساعات مدون و برنامه زمان بندی شده پیش برود.

اشخاص ارائه دهنده خدمات آموزشی در قرارداد آموزشی در چهارچوب انتقال فناوری

خدمات آموزشی یا توسط انتقال دهنده و به واسطه نیرهای متخصص خود ارائه می شود و یا موسسه ها و شرکت هایی که در زمینه فناوری موضوع قرارداد صاحب تخصص هستند و از سوی انتقال دهنده فناوری معرفی شده اند ، امر آموزش را عهده دار می شوند.

شرایط آموزش دهنده و آموزش گیرنده قراردادهای آموزش در چهارچوب انتقال فناوری

• شرایط آموزش دهنده

 آموزش دهنده باید اولاً دارای صلاحیت لازم و دانش کافی در موضوع فناوری مورد آموزش باشد ثانیاً دارای درک درستی از مقاصد انتقال دهنده فناوری باشد و توانایی برقراری ارتباط و انتقال داده ها به وی را نیز داشته باشد

• شرایط و گزینش آموزش گیرندگان

جهت موفقیت در فرآیند آموزش علی الخصوص در کشورهای درحال توسعه که با ضعف نیروهای انسانی مواجه اند ، گزینش آموزش گیرندگان امری بسیار مهم است. آموزش گیرندگان بعد از دریافت آموزش از عناصر ارزشمند برای نظام گیرنده فناوری خواهند بود و باید اخلاقاً وفادار به مجموعه دریافت کننده فناوری باشند و درصورت لزوم از آنها وجه التزام های سنگین اخذ کنند تا نتوانند قرارداد آموزش را نقض کنند یا به رقبای قرارداد فناوری بپیوندند یا به کشورهای خارجی مهاجرت  نمایند.

جنبه های نظری و عملی در قراردادهای آموزش در چهارچوب انتقال فناوری

برنامه آموزش باید شامل جنب های نظری و عملی فناوری مدنظر به شرح ذیل باشد.

• جنبه نظری قرارداد آموزش

مطابق با جنبه نظری قرارداد ، نتایج تحقیقاتی که انتقال دهنده ی فناوری انجام داده است، در اختیار دریافت کننده فناوری قرار  می گیرد و با برگزاری کارگاه های آموزشی به نیروهای محلی فناوری آموزش داده می شود.

• جنبه عملی قرارداد آموزش

آموزش عملی به دریافت کننده فناوری ، غالباً در محل تاسیسات دریافت کننده فناوری انجام خواهد شد تا پرسنل وی در کلیه مراحل تولید فناوری مدنظر از شروع کار و نصب تجهیزات تا کنترل کیفیت و مراحل نهایی و نگهداری تاسیسات شرکت عملی داشته باشند و آموزش های لازم را دریافت نمایند.

همانگونه که ماده ۱-۱۲ موافقت نامه لیسانس بیان نموده است که “واگذارنده فناوری متعهد است کارکنان گیرنده را در محل واحدهای صنعتی که از فرآیند استفاده می کنند آموزش دهد.”

لازم به ذکر است که گاهی اوقات بهتر است که محل آموزش فناوری در تأسیسات انتقال دهنده انجام شود.

ارزیابی نتایج آموزش در قراردادهای آموزشی درقراردادهای انتقال فناوری

مطمئن ترین راه ارزیابی کارایی دوره های آموزشی برگزاری آزمون می باشد که توسط هیئت بی طرف نسبت به انتقال دهنده فناوری و پذیرنده فناوری انجام خواهد شد که با توافق نمایندگان طرفین به ارزیابی نتایج آموزش در قراردادهای آموزشی انتقال فناوری خواهد پرداخت. درصورتی که آموزش گیرندگان در این آزمون موفق نشوند ، قرینه ای بر قصور آموزش دهنده در انجام تعهدات خود محسوب می شود که در نتیجه می بایست فرآیند آموزش و یاددهی تکرار شود.

لازم به ذکر است علاوه بر برگزاری آزمون به صورت نظری ، آموزش به نحو عملی و از طریق انجام کار ، به عنوان شیوه موثر در تکمیل چرخه انتقال فناوری انجام خواهد شد.

تعهدات آموزش گیرنده و آموزش دهنده در قراردادهای آموزشی در چهارچوب انتقال فناوری

در قرارداد های آموزشی در چهارچوب انتقال فناوری هریک از آموزش دهنده و آموزش گیرنده در آن ، تعهداتی به شرح ذیل برعهده دارند :

• تعهدات آموزش گیرنده و دریافت کننده فناوری

فراهم سازی مستندات و بستر آموزش فناوری از تعهدات آموزش گیرنده است. از طرفی دریافت کننده فناوری باید مبادرت به بیمه کردن آموزش دهندگان و آموزش گیرندگان نماید و همچنین هزینه های سفر در صورت اعزام پرسنل آموزش دهنده و اقامت کارکنان خود را که به منظور آموزش اعزام می شوند ، مطابق با ماده ۱۲-۱۲ موافقت نامه لیسانس برعهده گیرد.

• تعهد آموزش دهنده فناوری

ارائه آموزش ها و اطلاعات لازم به نحوی که در قرارداد اموزشی آمده در برنامه زمان بندی شده و مطابق با استانداردهای رایج از تعهدات اصلی آموزش دهنده فناوری می باشد. همچنین ارائه تضمین لازم درخصوص کارآیی اطلاعات و آموزش های ارائه شده از تعهدات دیگر آموزش دهنده قرارداد آموزشی می باشد.

لازم به ذکر است که اگر بسترهای لازم در کشور دریافت کننده فناوری و همچنین آموزش گیرندگان فناوری فراهم نباشد ، تقصیری از این باب متوجه آموزش دهنده نخواهد بود چرا که تضمین نتیجه از آموزش دهنده در این شرایط که وی کنترلی بر میزان دانش آموزش گیرنده و بستر محیطی آنها ندارد معقول نیست.

همچنین می توان در قرارداد تصریح کرد که دوره آموزشی باید به ایجاد مهارت های حداقلی در زمینه خاص منجر شود به نحوی که تعهدات آموزش دهنده نیز محقق شود.

هزینه های آموزش در قرارداد های آموزش در چهارچوب انتقال فناوری

هزینه آموزش در قرارداد های آموزشی ۳ حالت دارد

• آموزش ضمن قرارداد انتقال فناوری باشد

در این حالت اگر آموزش ضمن قرارداد لیسانس یا سایر قراردادهای انتقال فناوری باشد علل العصول هزینه آموزش جزء هزینه های قرارداد و عوض پرداختی به انتقال دهنده قبلا محاسبه شده و هزینه آموزش رایگان است.

• تأمین هزینه آموزش از محل درآمد حاصل از فناوری

گاهی اوقات در برخی قرارداد های ایرانی با طرف خارجی مقرر می شود که هزینه آموزش از محل درآمدهای ارزی ناشی از به کارگیری دانش فنی متعلق به واگذارنده فناوری تأمین شود و برای آموزش مبلغ مستقلی تعیین نمی شود.

• تعیین دستمزد برای آموزش دهندگان در قرارداد

گاهی اوقات در قرارداد آموزشی مستقل یا در ضمن قرارداد انتقال فناوری ، دستمزدی برای آموزش دهندگان فناوری تعیین می شود که دوره پرداخت و شیوه پرداخت آن با توافق طرفین خواهد بود.

باتوجه به اینکه نقش خدمات آموزشی در تکمیل چرخه انتقال فناوری امری کاملا هویدا است ،جهت تسلط طرف گیرنده فناوری بر فناوری مدنظر می بایست امر آموزش رخ دهد که نیازمند تدوین و تنظیم قراردادی مدون و دارای ارکان حقوقی محکم می باشد.    دفترحقوقی بین المللی دادپویان حامی با برخورداری از دکترین حقوقی و وکلای پایه یک دادگستری و توانمند در حوزه دعاوی و تنظیم قراردادهای داخلی و بین المللی آماده ارائه مشاوره حقوقی تخصصی و تنظیم قراردادها می باشد.

اشتراک گذاری: