انحلال کارگاه به هر گونه تغییر حقوقی در وضعیت مالکیت کارگاه گفته می شود.انحلال کارگاه یکی از دغدغه ها و فکر در گیری های اکثر کارگران است که در این مواقع وضعیت کار آنها چه میشود.
وضعیت کارگران در صورت انحلال کارگاه چه میشود؟
قانون گذار در ماده ۱۲ قانون کار ، در باب وضعیت کارگر در صورت انحلال کارگاه چنین مقرر داشته است:
“هر نوع تغییر حقوقی در وضع مالکیت کارگاه از قبیل فروش یا انتقال به هر شکل ، تغییر نوع تولید ، ادغام در موسسه دیگر ، ملی شدن کارگاه فوت مالک و امثال این ها ، در رابطه قراردادی کارگرانی که قراردادشان قطعیت یافته است موثر نمی باشد و کارفرمای جدید ، قائم مقام تعهدات و حقوق کارفرمای سابق است.”
در این ماده هر نوع تغییری در کارگاه را مدنظر قرارداده است و تغییرات جنبه حصری ندارد. اما آنچه اهمیت بیشتری دارد این است که با وجود تمام تغییرات ، کارگر بر کارخود مستقر و پابرجاست .اگر چه برای انتقال کارگاه به غیر، نیازی به موافقت کارگران نیست و حتی ممکن است انتقال بدون اطلاع کارگران انجام شود. اما آنچه رخ می دهد این است که کارفرمای جدید خود به خود قائم مقام کارفرمای سابق می شود و حقوق و تعهدات وی را ایفا می نماید.
منظور از کارگر درماده ۱۲قانون کار کدام کارگران هستند؟
منظور از کارگر در ماده ۱۲ قانون کار، کارگر دائم و موقت است .اما در مورد کارگری که در دوره آزمایشی می باشد و در قرارداد به این مورد اشاره شده است، ماده مزبور کاربرد ندارد . مگر اینکه قرارداد آزمایشی خاتمه یافته باشد و کارگر همچنان مشغول به کار باشد و رابطه کارگر و کارفرمایی قطع نشده باشد.
وضعیت کارگران در قراردادهای پیمانکاری در صورت انحلال کارگاه چه میشود؟
قراردادهای پیمانکاری ، بدین صورت است که واحدها، موسسات دولتی یا خصوصی انجام برخی از امور خود را با عقد پیمان کاری به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می نمایند.در چنین مواقعی مراکز نام برده ، اقدام به استخدام کارگرانی جهت انجام پروژه مزبور می نمایند و آنچه مسلم است از آنجایی که با اتمام پروژه عقد خاتمه می یابد ، قراردادی هم که با کارگرانی که برای پروژه مزبور استخدام شده بودند بسته شده است خاتمه می یابد .و این مورد دقیقا از موارد قراردادهای موقتی است که بین کارگر و کارفرما منعقد می شود.و حتی اگر کارگر مزبور در همان واحد در پروژه ای دیگر هم شرکت کند اشتغال وی در پروژه جدید چه در همان واحد و چه در واحدهای دیگر و با کارفرمایان جدید ادامه کار سابق تلقی نمی شود.
آیا مقررات انحلال کارگاه شامل مشاغل خانگی هم می شود؟
گاهی افراد از منزل خود جهت اشتغال استفاده می نمایند و افرادی را نیز استخدام می نمایند، همچون قالی بافی ، خیاطی و …
تصور این افراد بر این است که چون منزل شخصی آنهاست، پس در صورت انحلال مسئولیتی بر کارفرما نیست. در حالیکه منزلی که در آن افرادی به کار اشتغال داشته باشند ،مشمول قانون کار هستند.
با توجه به تعریف کارگاه که در ماده ۴ قانون کار آمده است عنوان کارگاه بر مکان مزبور صادق است .و هرگونه تغییر در وضعیت کارگاه نباید بر کار کارگر تاثیر بگذارد و امنیت شغلی وی را برهم بزند. اما متاسفانه مخصوصا بسیاری از خانم ها که در چنین کارگاه های خانگی اشتغال دارند با این امر آشنا نیستند و در صورت انحلال کارگاه حق خود را مطالبه نمی نمایند.
نکته قابل تامل
نکته قابل تامل دیگری که قانون گذار در تبصره ذیل بند الف ماده ۲۸ قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی مصوب ۲۱/۱۲/۹۵ آورده است این است که:
” انحلال، انتزاع و ادغام موسساتی که به موجب قانون تاسیس شده است صرفا با تصویب مجلس شورای اسلامی امکان پذیر می باشد.”
تبصره مذکور به روشنی بیان کرده است که اگر چه انحلال و انتقال و … در مورد موسسات مجاز است اما دشواری های خود را هم دارد.
مسلما هیچ لذتی بالاتر از امنیت شغلی داشتن نیست .و امنیت شغلی هم می تواند تا حد بالایی بر بهبود روند کار کارگران و آرامش ذهنی و فکری آنان تاثیر داشته باشد .هرچند به وفور مشاهده می شود، که کارگران خود را قشر ضعیف جامعه که هیچ گاه حقی برایشان لحاظ نشده است حساب می نمایند و از کنار بسیاری از تخلفات کارفرمایان به سادگی گذر می نمایند. در حالیکه قانون کار و مراجع صالح به رسیدگی در اختلافات کارگر و کارفرما جهت احقاق حق کارگر و کارفرما در نظر گرفته شده اند.
آنچه کارگران به آن نیازمندند اطلاعات حقوقی از حق و حقوقشان میباشد. دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با دارا بودن کادر متخصص و متبحر خود در زمینه دعاوی کارگر و کارفرما و وکلای مجرب در این زمینه با مطلع ساختن شما از حقوق حقه خود ، شما را از ابتدا تا انتهای روند رسیدگی همراهی می نمایند. جهتاخذ مشاوره با وکیل اداره کار با ما در تماس باشید.
4 پاسخ
سلام من ۱۷ سال در شرکتی به عنوان شغلی جوشکار کار کردم.وسختی کار استانی تائید کرده است.ولی شعبه شهریار به علت انحلال شرکت میگوید قابل پیگیری نیست
چکاری باید انجام بدهم.ممنون از راهنمای شما
با سلام. باید علیه مدیر تصفیه شرکت شکایت مطرح کنید.
سلام .
سوالی داشتم در صورت انحلال کارگاه و به عهده گرفتن مسئولیت توسط کارگاه جدید و تشکیل هیئت تسویه ایا با توجه به ماده ۱۲ این هیئت میتواند کارگران را اخراج کند و ایا کارگران کارگاه منحل شده حقی برای بازگشت به کار در کارگاه جدید را دارند؟
باتشکر
با سلام تمامی تعهدات کارگاه سابق به کارگاه جدید انتقال پیدا می کند و کارگاه جدید خارج از ضوابط قانون کار حق پایان دادن به قرارداد کار را ندارد