امروزه صاحبان کالا به جهت تسریع ارسال محموله های خود از حمل و نقل هوایی استفاده می کنند و همین مسئله سبب می گردد تا ضرورت تصویب قوانین جدید در این زمینه احساس شود. قانون تجارت ایران در خصوص حمل و نقل به صورت عمومی قوانینی را ارائه نموده است، اما در دنیای امروز که ارتباطات بشری رو به افزایش می باشد، می بایست به قوانین بین المللی نیز توجه گردد. در این نوشتار به حقوق و تکالیف صاحبان کالا  در حمل و نقل هوایی می پردازیم .

حقوق و تکالیف صاحبان کالا در حمل و نقل هوایی

مسئولیت صاحبان کالا در قانون تجارت

قانون گذار در قانون تجارت به جهت توازن عدالت میان متصدی حمل و نقل و صاحب کالا، وظایفی را برای صاحبان کالا و متصدیان حمل و نقل تعیین نموده است. صاحبان کالا موظف می باشند تا در جهت کاهش خسارات به محموله های ارسالی در زمان ارسال  مقررات و قوانینی را رعایت نمایند.

وظیفه ارسال کننده در خصوص بسته بندی کالا در قانون تجارت

ارسال کننده می بایست در زمان بسته بندی کالا تمام اقدامات لازم را انجام دهد و به گونه ای کالا را بسته بندی نماید که احتمال ورود ضرر کاهش یابد . چنان چه ارسال کننده ، کالا را به درستی بسته بندی نکند و  به همین جهت به کالا خسارت وارد گردد ، متصدی حمل و نقل مسئول نمی باشد مگر این که متصدی حمل و نقل بدون شرط عدم مسئولیت ، کالا را قبول نماید .

وظیفه ارسال کننده در خصوص ارائه اطلاعات به متصدی حمل و نقل هوایی در قانون تجارت

ارسال کننده موظف می باشد تا اطلاعات محموله باری را به صورت صحیح به متصدی حمل و نقل اطلاع دهد و چنانچه به جهت ارائه اطلاعات نادرست به محموله باری، خسارتی وارد گردد ارسال کننده مسئول آن خواهد بود.

اطلاعاتی که ارسال کننده می بایست به متصدی حمل و نقل هوایی ارائه دهد به قرار ذیل می باشد:

۱-آدرس صحیح مرسل الیه ۲-محل تسلیم مال ۳-تعداد بسته  یا و طرز بسته بندی ۴-وزن و محتوای بسته ها  ۵-مدتی که مال باید در آن مدت تسلیم شود.

حق ارسال کننده در استرداد محموله باری از متصدی حمل و نقل

بر اساس ماده ۳۸۲ قانون تجارت، ارسال کننده می تواند مادام که مال التجاره در ید متصدی حمل و نقل است آن را با پرداخت مخارج و خسارات وارد شده به متصدی حمل و نقل پس بگیرد . بعد از آن که کالا به متصدی حمل و نقل تسلیم گردید و کرایه آن پرداخت شد تا زمانی که متصدی حمل و نقل تعهدی در برابر گیرنده کالا به عهده نگرفته است ، فرستنده میتواند کالا را از متصدی حمل و نقل مسترد دارد یا آن که دستور دیگری به متصدی حمل و نقل بدهد .

مسئولیت ارسال کننده در تادیه هزینه حمل و نقل

ارسال کننده اصولا مسئول پرداخت هزینه حمل و نقل می باشد مگر اینکه طرفین بر خلاف آن توافق نموده باشند؛ بر اساس ماده ۳۸۴ قانون تجارت، در صورت عدم تادیه هزینه حمل و نقل توسط ارسال کننده یا مرسل الیه، متصدی حمل و نقل می بایست مراتب را به اطلاع ارسال کننده رسانده ومحموله  باری را  به صورت موقت  نزد خود به طور امانت نگاه دارد یا نزد ثالثی به امانت گذارد، مخارج هر عیب و نقصی بر عهده ارسال کننده خواهد بود.

مسئولیت ارسال کننده کالا در قوانین بین الملل

تجار و بازرگانان بین المللی به سبب امنیت ، تسریع و کاهش خسارات در برخی از موارد کالاهای خود را به وسیله هواپیما به نقاط مختلف ارسال می نمایند . از آن جا که این محموله ها دارای ارزش بالایی می باشند ، آگاهی از قوانین بین المللی ضرورت دارد . براساس مفاد معاهده ورشو ، ارسال کننده کالا نیز وظایفی بر عهده دارد که در صورت عدم انجام یا انجام نادرست این وظایف ، طرح دعوا علیه وارد کنندگان زیان امکان پذیر نمی باشد .

وظایف ارسال کننده کالا در تنظیم بارنامه هوایی در معاهده ورشو

براساس ماده ۹ معاده ورشو، به جهت آن که متصدیان حمل و نقل بتوانند از مقررات کنوانسیون ورشو بهره ببرند می بایست بارنامه هوایی را بر اساس مقررات این معاهده تنظیم نمایند. فرستنده کالا مسئول صحت و سقم مشخصات و اظهاراتی است که در مورد کالا در بارنامه هوایی قید شده است و چنانچه این مشخصات به صورت کامل و درست تنظیم نگشته باشد، فرستنده کالا مسئول کلیه خسارات وارده می باشد.

وظیفه ارسال کننده در ارائه اطلاعات به متصدی حمل و نقل در معاهده ورشو

طبق ماده ۱۶ معاهده ورشو، فرستنده قبل از تحویل کالا به گیرنده باید اطلاعات و اسنادی را که برای انجام تشریفات گمرکی و عوارض لازم می باشد در اختیار متصدی حمل و نقل قرار داده و اسناد لازم را به بارنامه هوایی منضم کند؛ چنانچه به علت عدم ارائه و یا خلاف واقع بودن اطلاعات، خساراتی به محموله وارد شود، ارسال کننده مسئول می باشد مگر اینکه خسارت حاصله نتیجه خطای متصدی حمل و نقل یا عاملین او باشد.

حق استرداد کالا توسط ارسال کننده در معاهده ورشو

طبق ماده ۱۲ معاهده ورشو، فرستنده کالا به شرط آنکه کلیه تعهدات ناشی از قرارداد حمل و نقل را اجرا نماید ، می تواند استرداد کالا را در فرودگاه مبداء یا مقصد  درخواست نماید ، همچنین می تواند تقاضا نماید که محموله باری به شخص دیگری به غیر از گیرنده مذکور در بارنامه هوایی تحویل داده شود .

اشتراک گذاری: