ساخت و احداث ساختمان در شهرها مستلزم رعایت قوانین حوزه شهرسازی و تصمیمات شهرداری است. شهرداری ها در پایان عملیات ساختمانی، عدم خلاف در ساخت بنا و انطباق آن با قوانین مربوطه و نقشه های تایید شده شهرداری را با صدور گواهی پایان کار اعلام می کنند. صدور پایان کار مانند صدور صورتمجلس تفکیکی یکی از مقدمات لازم جهت تنظیم سند رسمی مالکیت است؛ به همین جهت اگر ملکی فاقد گواهی پایان کار باشد، ذی نفع می تواند با طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار علیه مالک یا سازنده از تضییع حقوق خود جلوگیری نماید.
اهمیت اخذ پایان کار
صدور پایان کار یک ساختمان از سوی شهرداری به معنای پایان عملیات ساخت و ساز بدون تخلف از مفاد پروانه ساختمان و سایر قوانین شهرداری است. در واقع شهرداری ها با صدور پایان کار تایید می کنند ملک موضوع گواهی با رعایت همه قوانین و مقررات ساخته شده، به شهرداری بدهکار نبوده و علی الاصول مانعی برای صدور سند رسمی مالکیت آن وجود ندارد.
اخذ پایان کار در قرارداد مشارکت در ساخت
اصولا اخذ پایان کار بر عهده مالک رسمی ملک یا نماینده قانونی او قرار دارد. در فرضی که مالک، ملک خود را به موجب قرارداد مشارکت در ساخت در اختیار سازنده گذاشته باشد نیز اخذ پایان کار با مالک است؛ مگر آنکه طرفین قرارداد بر خلاف این امر تراضی کنند. مرسوم است که ضمن قرارداد مشارکت در ساخت شرط می شود سازنده به عنوان وکیل مالک، اقدامات لازم جهت اخذ پایان کار را به انجام برساند و در واقع سازنده متعهد می شود گواهی پایان کار را اخذ نماید. انجام این اقدامات از سوی سازنده مستلزم ارائه وکالت نامه معتبر است. اگر مالک به هر دلیلی از اعطا وکالت امتناع نموده و از این طریق مانع از ایفاء تعهدات سازنده شود، سازنده می تواند الزام مالک به تنظیم سند رسمی وکالت کاری را از دادگاه بخواهد. البته طرح این دعوا منوط به این است که مالک در قرارداد مشارکت در ساخت ملتزم شده باشد تا با حضور در دفترخانه، سازنده را به عنوان وکیل خود معرفی نماید.
چنانچه علی رغم اعطا وکالت به سازنده، گواهی پایان کار اخذ نشده باشد، مالک یا هر یک از خریداران می توانند الزام سازنده به اخذ پایان کار را از دادگاه بخواهند.
امتناع شهرداری از صدور پایان کار
صدور گواهی پایان کار یکی از وظایف شهرداری است و در صورت عدم وقوع تخلف، شهرداری باید به تقاضای مالک یا وکیل او، گواهی پایان کار را صادر نماید.
همانطور که در موارد امتناع شهرداری از صدور پروانه ساختمانی، ذی نفع می تواند الزام شهرداری به صدور پروانه ساختمان را تقاضا نماید، در فرض استنکاف از صدور گواهی پایان کار نیز، دعوای الزام شهرداری به صدور پایان کار قابل استماع است.
دعاوی مرتبط با الزام به اخذ پایان کار
همانطور که گفته شد صدور پایان کار و صورت مجلس تفکیکی، مقدمات ضروری جهت صدور سند رسمی مالکیت محسوب می شوند؛ فلذا معمولا دعاوی الزام به اخذ پایان کار و الزام به اخذ صورت مجلس تفکیکی ذیل یک دادخواست و همراه با دعوای الزام به تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت اقامه می شوند. بدیهی است چنانچه پایان کار و یا صورت مجلس تفکیکی ملکی صادر نشده باشد، دعوای الزام به تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت به تنهایی قابل استماع نمی باشد.
طرفین دعوای الزام به اخذ پایان کار
خواهان این دعوا معمولا خریدار ملک است که از صدور پایان کار منتفع می شود. خوانده دعوا نیز غالبا فروشنده ملک است که مالک رسمی ملک نیز می باشد. البته ممکن است شخص دیگری غیر از مالک رسمی ملک متعهد به اخذ پایان کار شده باشد؛ برای مثال می توان به سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت و هم چنین پیش فروشنده در قرارداد پیش فروش ساختمان اشاره کرد. اگر شخص متعهد به اخذ پایان کار مثل سازنده یا پیش فروشنده، شخصی غیر از مالک رسمی ملک باشد، دعوای الزام به اخذ پایان کار باید علیه هر دو اقامه شود.
ذکر نام شهرداری به عنوان خوانده در دعوای الزام به اخذ پایان کار ضرورت ندارد اما در فرضی که شهرداری به صورت غیر قانونی از صدور پایان کار امتناع نماید، دعوای الزام شهرداری به صدور پایان کار به طرفیت شهرداری اقامه می شود.
کسی که در حکم دادگاه محکوم به اخذ پایان کار می شود، مالک رسمی ملک خواهد بود و اگر کسی به جز مالک رسمی ملک به موجب قراردادی متعهد به اخذ پایان کار شده باشد، به پرداخت خسارات وارده محکوم می شود.
اگر ملک موضوع مبایعه نامه فاقد گواهی پایان کار باشد و فروشنده در قرارداد، متعهد به اخذ پایان کار نشده باشد، خریدار می تواند علیه فروشنده، دعوای الزام به اخذ پایان کار را اقامه نماید. زیرا تنظیم سند رسمی انتقال مالکیت که از وظایف فروشنده محسوب می شود موکول به اخذ پایان کار است. بنابراین نیازی به درج این تعهد در مبایعه نامه نیست.
دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای الزام به اخذ پایان کار
دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک، صلاحیت رسیدگی به دعوای الزام به اخذ پایان کار را خواهد داشت.
نحوه اجرای رای الزام به اخذ پایان کار
پس از قطعیت حکم دادگاه و صدور اجرائیه به درخواست محکوم له، محکوم علیه مکلف است ظرف ده روز اقدام به اخذ پایان کار نماید و در غیر این صورت، محکوم له می تواند با اجازه دادگاه و به هزینه خود، گواهی پایان کار را دریافت کند. محکوم له می تواند هزینه های انجام شده را از محکوم علیه مطالبه نماید.
اگر محکوم علیه از اجرای رای استنکاف نموده و اخذ پایان کار توسط محکوم له نیز امکانپذیر نباشد، محکوم له حق فسخ قرارداد را خواهد داشت.
26 پاسخ
سلام من ناظر ساختمانی هستم که گزارش پایان کار ساختمان با داشتن تخلفات متعدد ثبت شده و مالک قبل از گرفتن پایانکلر اقدام به بهره برادی نموده است ، با توجه به تداوم مسولیت مهندس ناظر آیا با طرح شکایت در دادگاه حق الزحمه تعلق می گیرد یا خیر؟
سلام. سوال ابهام دارد. به صورت واضح سوال خود را مطرح نمائید.
سوالی داشتم. بنده زمینی با کاربری تجاری به صورت قولنامه ای به متراژ شصت متر مربع خریده ام. شهرداری به این ملک پروانه ساخت نمی دهد و بیان می دارد که مالک اصلی ملک هزینه تفکیک را نداده است و قطعات را فقط قولنامه ای فروخته است. حال راه حل چیست؟
با سلام. ۱- وفق آرای متعدد هیأت عمومی دیوان عدالت اداری صدور پروانه ساخت برای اراضی قولنامه ای و دارای سند عادی ممنوع است.
۲- در هر حال باید سهم شهرداری وفق قانون ماده ۱۰۱ اصلاحی شهرداری پرداخت شود. لازم به ذکر است حتی اگر تفکیک قبل از تصویب ماده ۱۰۱ اصلاحی ۱۳۹۰ باشد باز هم مشمول لزوم پرداخت قدرالسهم می گردد زیرا به عمل حقوقی غیر قانونی نباید اثر بار کرد.
سلام
ایا خسارت پرداخت تاخیر تنظیم و مخارج مربوط به اخذ پایانکار را میشه از وکیلی که دو سال پیش وکالتش توسط موکل ابطال شده طلب کرد؟
سلام خیر
سلام
پایان کار ساختمانی در سال ۹۶ اخذ شده و در حال حاظر شهرداری به استعلام نقل و انتقال پاسخ نمی دهد و اعلام کرده سازنده باید به شهرداری مراجعه و به کمسیون ماده ۷۷ معرفی شود.
علت را مغایرت هزینه های اخذ شده، با تعرفه سال اخذ پروانه اعلام می کند….
آیا این کار قانونی است؟
آیا سازنده مکلف به مراجعه به شهرداری است؟
(با توجه به فروش واحد های ملک)
سلام بله تعیین تکلیف در هر صورت با سازنده هست.
وقت بخیر همسایه ما به خاطر سروصدا شکایت کرده و ادعا داره ملک ما ایراد داره. و پایان کار هم نگرفتیم. در پی شکایت قبلی کارشناس اومد و ساختمون رو بدون مشکل تایید کرد
حالا دوباره شکایت کرده. سوال اینه ایا نداشتن پایان کار ممکنه مشکل ساز بشه؟
خیر
سلام
توی ساختمانی که پایان کار نداره ولی سازنده و ناظر اون رو اجاره دادن و یا واحد ها رو فروختن اگه توی این ساختمان اتفاقی برای کسی بیفته که به دلیل نواقص ساختمان باشه مسئولیتش بر عهده کیه؟
بر عهده مالک و سازنده و ناظر و شهرداری حسب مورد میباشد
سلام، ببخشید نحوه تسویه با بیمه برای گرفتن پایان کار ساختمون به چه صورت هست
به سازمان بیمه تامین اجتماعی مراجعه نمایید
با عرض سلام و ادب ، احتراماً ساختمانی پس از ۱۲ سال بهره برداری درخواست پایان کار از ناظر دارد و معتقد است که کلیه سهم مهندس ناظر را پرداخته است، آیا ناظر میتواند حداقل درخواست مالی بعلت زمان دریافت داشته باشد ؟
سلام خیر نمیتواند
مجتمعی که بدون پایانکار بهرهبرداری میشود و از مالکان شارژ ماهیانه دریافت میکند ولی یکی از مالکان به دلیل نداشتن پایانکار از استفاده از واحد خود اجتناب کرده و شارژ هم میپردازد.آیا موجه است یا خیر
عقلا موجه نیست
سلام و وقت بخیر
پدر بنده ساختمانی در سال ۹۰ احداث نمود و پایان کار هم گرفت
الان بعد از اتمام قسط و فک رهن از بانک تصمیم گرفت ساختمان رو به اسم خواهرم بزنه ؛ برای انتقال سند به دفترخانه که مراجعه کرد ارجاع دهدن به شهرداری و اون هم ارجاع داد به دفتر پیشخوان و اونم دوباره درخواست نقشه UTM کرد تا اینجا انجام شد و هزینه هم شد
الان با وجود داشتن پایان کار شهرداری دوباره مهندس ناظر فرستاده و ایشون میگن انباری و اتاقک دور راه پله که در زمان گرفتن پایان کار هم بود توی سند قید نشده و باید بره برای کمیسیون ۱۰۰ و حریمه بدین!!! میخواستم بدونم این قانونیه یا نه؟ چرا فقط نمیشه انتقال سند عادی انجام بدیم؟ و ایا اصلا ملک دارای پایان کار نیاز به این مراحل داره؟
بله ارتباطی به پایان کار ندارد و باید در ماده ۱۰۰ جریمه پرداخت کنید
سلان باعرض ادب ساختمانی با ۳واحد با اخذمجوزهای لازم ساخته شده خلافی ان نیز پرداخت شده ولی هنکام مراجعه برای دریافت عدم خلاف باطرح تفصیلی شهرداری مواجه شدیم ایابعداز فروش این ملک ما به مشکل میخوریم یانه
با سلام
بله حتما به مشکل بر خواهد خورد ،اخذ پایان کار الزامی است. در صورت نیاز به توضیحات بیشتر با دفتر موسسه تماس بگیرید
سلام؛ خرید آپارتمانی که پایان کار دارد اما تفکیک نشده و فاقد سند می باشد چه تبعاتی را به همراه خواهد داشت؟ (لازم بذکر است که عمر بنا ۵ سال است)
سلام موکدا خرید این املاک توصیه نمیشود در فروش ملک با مشکل مواجه میشوید
و هم چنین هر لحظه ممکن هست هر کسی به راحتی معارض در ملک شما شود
بدون داشتن پایانکار ساختمان میشه اونو اجاره داد؟
سلام. منعی ندارد.