راهکارهای قانونی ابطال قرارداد مشارکت در ساخت

قراردادهای مشارکت در ساخت، به عنوان یکی از ابزارهای مهم در صنعت ساخت‌ و ساز، امکان همکاری میان مالکین زمین و سرمایه‌گذاران را فراهم می‌کنند. اما در برخی موارد، به دلایلی مانند عدم وجود شرایط قانونی صحت قراردادها، مشکلات حقوقی ممکن است نیاز به ابطال این قراردادها پیش بیاید. در این مقاله، به بررسی جامع راهکارهای عملی و حقوقی برای ابطال قراردادهای مشارکت در ساخت می‌پردازیم. با شناخت دقیق و آگاهی از مراحل و شرایط لازم برای این فرآیند، می‌توانید از چالش ‌های حقوقی جلوگیری کرده و از حقوق خود محافظت کنید. با ما همراه باشید تا به شما نشان دهیم چگونه می‌توانید با اطمینان و آگاهی، قرارداد مشارکت در ساخت خود را در مواقع ضروری ابطال کنید.

منظور از ابطال قرارداد مشارکت در ساخت چیست؟

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت به معنای لغو یا پایان دادن به یک قرارداد معتبر بین طرفین است که بر اساس آن، یکی از طرفین (معمولاً مالک زمین) و طرف دیگر (معمولاً سازنده یا سرمایه‌گذار) توافق کرده‌اند تا با همکاری یکدیگر پروژه ساخت‌ و ساز را به انجام برسانند. ابطال قرارداد به این معناست که قرارداد به هر دلیلی از نظر قانونی دیگر معتبر نیست و طرفین نسبت به تعهدات مندرج در آن مسئولیتی ندارند.

موارد ابطال قرارداد مشارکت در ساخت

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت می تواند بنا به دلایل مختلفی انجام شود که به شرح ذیل توضیح خواهیم داد:

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت به جهت فقدان قصد

قصد و رضا رکن اساسی همه قراردادها از جمله قرارداد مشارکت در ساخت بوده و در صورتی که طرفین قرارداد، قصد واقعی جهت انعقاد قرارداد را نداشته و قرارداد را به نحو صوری منعقد نموده باشند، هیچ ماهیت حقوقی ایجاد نخواهد شد.

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت به جهت معلوم نبودن مورد معامله

موضوع قرارداد مشارکت در ساخت باید معلوم و معین باشد، در غیر اینصورت قرارداد از ابتدا باطل است. برای مثال زمانی که مشخصات ملک موضوع مشارکت به طور دقیق در قرارداد ذکر نشده و قابل تعیین نباشد.

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت به جهت عدم اهلیت طرفین معامله

انعقاد قرارداد مشارکت در ساخت مستلزم تصرف در اموال هر یک از طرفین است، بنابراین در صورتی که هر یک از طرفین قرارداد، محجور یا ورشکسته و ممنوع المعامله باشند، قرارداد باطل است.

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت به جهت نامشروع بودن جهت معامله

تعیین جهت معامله در متن قرارداد ضروری نیست اما اگر جهت معامله در قرارداد مورد تصریح قرار گرفته و نامشروع باشد، سبب بطلان قرارداد مشارکت در ساخت خواهد بود.

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت به جهت وجود شرطی که موجب جهل به عوضین شود

اگر در قرارداد مشارکت در ساخت، شرط مجهولی باشد که موجب جهل به عوضین شود، قرارداد باطل است. برای مثال چنانچه در قرارداد مشارکت در ساخت  شرط شود در صورت اجرای قرارداد تا تاریخ معین، تعداد نامعینی از واحدها به سازنده تعلق خواهد گرفت، قرارداد مشارکت در ساخت، موصوف به وصف جهالت در احد عوضین بوده و محکوم به بطلان است.

اگر قرارداد مشارکت در ساخت به نحو فضولی منعقد شده باشد و مالک آن را تنفیذ نکند، قرارداد باطل است و ذی نفع می تواند دعوای ابطال معامله فضولی را نزد دادگاه صالح اقامه نماید.

در صورتی که مالک، شخصی را به عنوان وکیل خود در انعقاد قرارداد مشارکت در ساخت تعیین نموده و به او اختیار انعقاد قرارداد برای ساخت آپارتمان شش طبقه بدهد اما وکیل مزبور اقدام به انعقاد قرارداد جهت ساخت آپارتمان چهار طبقه نماید، این قرارداد نیز به علت عدم رعایت غبطه موکل و دستورات او و خروج وکیل از حدود اختیارات تفویض شده توسط موکل، فضولی محسوب شده و در صورتی که از سوی مالک تنفیذ نشود باطل است.

تفاوت ابطال قرارداد مشارکت در ساخت با فسخ

معنای بطلان قرارداد که پیشتر مورد اشاره قرار گرفت با فسخ متفاوت است. فسخ قرارداد مشارکت در ساخت منوط به احراز وجود چنین حقی برای یکی از طرفین یا ثالث و اعمال این حق توسط او می باشد. فسخ قرارداد از زمان اعمال حق فسخ به نحو قانونی واجد اثر بوده و نسبت به گذشته اثری ندارد اما بطلان قرارداد اثر قهقرایی داشته و کلیه آثار قرارداد باطل را زایل می کند.

نحوه ابطال قرارداد مشارکت در ساخت

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت می‌تواند فرآیندی پیچیده باشد و نیازمند رعایت مراحل قانونی مشخصی است. در زیر به نحوه ابطال چنین قراردادی اشاره می‌کنیم:

1. ابتدا باید قرارداد را به دقت بررسی کنید تا شرایط و بندهای مربوط به ابطال یا فسخ را شناسایی کنید. ممکن است در قرارداد شرایط خاصی برای فسخ یا ابطال پیش‌بینی شده باشد.
2. مشاوره با یک وکیل قرارداد مشارکت در ساخت می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین راهکار را بر اساس شرایط خاص قرارداد و قوانین و مقررات انتخاب کنید.
3. مدارک و مستنداتی که نشان‌ دهنده دلایل ابطال قرارداد هستند را جمع‌آوری کنید. این مدارک می‌توانند شامل مکاتبات، شواهد نقض قرارداد، یا هرگونه مستندات مرتبط دیگر باشند.
4. در صورت وجود شرایط قانونی برای ابطال، می‌توانید از طریق دادگاه اقدام به ابطال قرارداد کنید. در این مرحله، وکیل شما می‌تواند کمک بزرگی در تهیه و ارائه پرونده به دادگاه باشد.
5. پس از ثبت پرونده، باید مراحل دادرسی را پیگیری کنید و در جلسات دادگاه حاضر شوید. قاضی با بررسی مستندات و شنیدن اظهارات طرفین، تصمیم نهایی را اتخاذ خواهد کرد.

هرچند که این مراحل یک راهنمای کلی برای ابطال قرارداد مشارکت در ساخت است، اما هر مورد ممکن است شرایط خاص خود را داشته باشد و نیازمند بررسی دقیق ‌تر و مشاوره حقوقی باشد.

مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوای تایید بطلان قرارداد مشارکت در ساخت

دعوای تایید بطلان قرارداد مشارکت در ساخت به سبب هر یک از جهات فوق الذکر، در دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.

نحوه اجرای رای تایید بطلان قرارداد مشارکت در ساخت

حکم صادره از سوی دادگاه صالح مبنی بر تایید بطلان قرارداد صرفا واجد جنبه اعلامی بوده و صدور اجرائیه در این مورد منتفی است.

ابطال قرارداد مشارکت در ساخت فرآیندی است که نیازمند دقت و آگاهی از جزئیات حقوقی و قانونی است. همان‌طور که در این مقاله بررسی شد، شناخت دلایل و مراحل ابطال قرارداد می‌تواند به طرفین کمک کند تا از بروز اختلافات جدی و پیامدهای مالی و حقوقی جلوگیری کنند. با توجه به پیچیدگی ‌های موجود در قراردادهای مشارکت در ساخت، توصیه می‌شود همیشه پیش از اقدام به ابطال، با یک وکیل متخصص مشورت کنید تا از حقوق خود به بهترین شکل ممکن دفاع کنید.

دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با بیش از ۲۰ سال سابقه فعالیت در زمینه دعاوی قراردادهای مشارکت در ساخت و با بهره مندی از وکلای با تجربه و متخصص، آماده ارائه خدمات حقوقی تخصصی خویش به شما عزیزان می باشد.