در صورت قطعی شدن تشخیص منابع طبیعی تقاضای خلع ید نسبت به این منابع قانوناً بلامانع است.
سؤال: آیا دعوی خلع ید نسبت به منابع طبیعی، پیش از آنکه سند مالکیت آن به نام دولت صادر شود، قابل استماع است؟
نظریه شماره ۴۹۱۷/۷ مورخ ۱۳/۷/۱۳۸۴
با توجه به اینکه در رأی وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور به شماره ۶۷۲ مورخ ۱/۱۰/۱۳۸۳ آمده است: «خلع ید از اموال غیرمنقول فرع بر مالکیت است. بنابراین، طرح دعوی خلع ید از زمین قبل از احراز و اثبات مالکیت قابل استماع نیست…» در صورت قطعی شدن تشخیص منابع طبیعی اعم از اینکه سند مالکیت به نام دولت صادر شده باشد یا نه (موضوع ماده ۱۳ آییننامه قانون ملی شدن جنگلها) تجاوز به محدوده ملی شده تجاوز به منابع طبیعی است و تقاضای خلع ید نسبت به این منابع قانوناً بلامانع است.