دعوای تنفیذ وصیت نامه زمانی مطرح می گردد که فرد متوفی بیش از یک سوم اموال خود را وصیت نماید در این حالت  مازاد بر ثلث وصیت در صورتی معتبر است که وراث آن را تنفیذ نمایند .

انواع وصیت نامه

وصیت نامه بر سه نوع است

۱-وصیت نامه خودنوشت

وصیت نامه خودنوشت، وصیت نامه ای است که تمام وصیت به خط موصی نوشته شده و دارای تاریخ روز، ماه و سال به امضای وی رسیده باشد . وصیت نامه خودنوشت سندعادی محسوب می گردد .

۲-وصیت نامه سری

وصیت نامه سری ممکن است به خط موصی یا به خط دیگری باشد ولی در هر صورت می بایست به امضاء موصی برسد و به ترتیبی که برای امانت داران در قانون ثبت اسناد مقرر گردیده، در اداره ثبت به امانت گزارده شود .

۳-وصیت نامه رسمی

وصیت نامه رسمی، وصیت نامه ای که در دفتر ثبت اسناد و املاک تنظیم شده است .

تنظیم وصیت نامه بیش از یک سوم

مطابق ماده ۸۴۳ قانون مدنی، متوفی اجازه وصیت بیش از یک سوم اموال خود را ندارد و اگر بخواهد بیش از یک سوم اموال خود را وصیت نماید نیازمند تنفیذ ورثه می باشد در غیر این صورت وصیت زائد بر ثلث صحیح نیست . اجازه وارثان پس از فوت موصی، وصیت نامه را تنفیذ می کند و برای آنان الزام آور است.

تنفیذ وصیت نامه به نفع شخص ثالث

گاه ممکن است متوفی به نفع شخصی مالی را وصیت نماید اما وراث منکر آن شوند، در این حالت شخص می تواند با مراجعه به مرجع صالح دادخواست تنفیذ وصیت نامه را به دادگاه ارائه دهد .

تنفیذ وصیت نامه شفاهی

همانطور که در مطالب فوق الذکر بیان کردیم مطابق قانون امورحسبی، وصیت نامه می بایست رسمی بوده و یا به صورت خودنوشت و یا سری تنظیم گردد . چنان چه فرد در جمع ورثه خود مالی را شفاهی وصیت نماید، در دو صورت قابل اثبات است

الف) در صورتی که وصیت شفاهی به وسیله شهادت ثابت شود

ب) در صورتی که ورثه آن را قبول کرده و به صحت آن اقرار نمایند وصیت معتبر و صحیح است.

تنفیذ وصیت نامه خودنوشت یا سری

چنان چه در وصیت نامه خودنوشت یا سری، متوفی بیش از یک سوم اموال خود را وصیت نماید وراث می توانند آن را تنفیذ نمایند یا نسبت به آن اعتراض نمایند .

تنفیذ وصیت نامه در صورتی که بین وراث صغیر باشد

چنان چه بین وراث صغیری باشد، هیچ شخصی حق تنفیذ وصیت نامه زائد بر ثلث را برای صغیر نداشته و ولی، وصی یا قیم نمی توانند وصیت زائد بر ثلث را نسبت به سهم صغیر تنفیذ نمایند مگر این که تنفیذ متضمن مصلحت و غبطه صغیر بوده و عدم اجازه موجب ضرر حتمی او باشد، با وجود حضور ولی و وصی، دادستان تکلیفی به دخالت ندارد، اما در خصوص قیم ، اجازه و تنفیذ حتما باید با تصویب دادستان باشد .

تنفیذ وصیت نامه در صورتی که بین وراث ورشکسته باشد

در این خصوص بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد ، برخی از حقوقدانان با استناد به ماده ۴۱۸ قانون تجارت اجازه ورشکسته را نافذ نمی دانند زیرا حقی است که موثر در تادیه دیون او می باشد .

تنفیذ وصیت نامه در صورتی که بین وراث سفیه باشد

در صورتی که بین وراث سفیه باشد؛ تنفیذ زائد بر صلح از سوی سفیه باطل است و ولی و قیم نیز اجازه تنفیذ زائد بر ثلث از سوی  سفیه را ندارد .

تنفیذ وصیت نامه از سوی برخی از وراث

طبق قانون امورحسبی، وصیت نامه ای که خودنوشت – سری -رسمی نیست و یا به وسیله ادله شرعیه اثبات نشده است در صورتی قابل پذیرش می باشد که اشخاص ذی نفع در ترکه آن را تصدیق نمایند و تصدیق بعضی از وراث مانع نفوذ و اعمال وصیت در سهم وراثی که آن را قبول نکرده نمی باشد و ماده ۸۳۲ قانون مدنی موید همین معنا است و بر طبق ماده ۱۲۷۵ و ۱۲۷۸ قانون مدنی اقرار هر کس نسبت به خود آن شخص نافذ و موثر است و ملزم به اقرار خود خواهد بود .

نحوه طرح دعوای تنفیذ وصیت نامه

خواهان می بایست دادخواست تنفیذ وصیت نامه خود را علیه تمامی وراث و موصی له در مرجع صالح اقامه نمایند در غیر این صورت دعوا قابلیت استماع نخواهد داشت .

مدارک و ادله قابل استناد در دعوای طرح تنفیذ وصیت نامه

ذی نفع می تواند تصویر مصدق وصیت نامه و تصویر مصدق گواهی فوت را به دادگاه ارائه دهد همچنین ذی نفع می تواند به شهادت شهود و مطلعین، تحقیقات محلی و نظریه کارشناس استناد نماید .

اشتراک گذاری: