آثار کم اظهاری در ارزش کالای گمرکی

زمانی که شخصی قصد اظهار کالای ورودی برای ترخیص قطعی دارد پس از اظهار کالا ممکن است بنا به دلایلی به کم اظهاری در ارزش کالای گمرکی متهم شود که این کم اظهاری که ممکن است عواقب متعددی برای اظهارکننده داشته باشد در دو رویکرد مختلف قابل بررسی است. که در این مقوله ضمن بیان حالت ها و آثار کم اظهاری در ارزش کالا به نحوه پاسخ دهی به این اتهام نیز جواب می دهیم.

آثار کم اظهاری در ارزش کالای گمرکی

آثار کم اظهاری در ارزش کالای گمرکی

حالت های کم اظهاری در ارزش کالای گمرکی

به طور کلی کم اظهاری در ارزش کالا می تواند ناشی از دو علت باشد:

  • حالت اول آن که صاحب کالا بدون هیچ سوء نیت و سابقه تبانی با فروشنده اصلی اقدام به معامله کالای اظهاری نموده و در اسناد خریدی که به گمرک ارائه می دهد نیز ارزش حقیقی کالا را قید می کند. در چنین حالتی اگر گمرک شخص صاحب کالا را به ارزش گذاری کمتر از ارزش واقعی متهم کند و اظهار صاحب کالا را کم اظهاری بداند، صاحب کالا بر صحت ارزش اظهاری خود پا فشاری نموده و موضوع وارد فرآیند رسیدگی می شود.
  • حالت دوم ولی زمانی است که صاحب کالا یا اظهارکننده برای کم اظهاری خود دلایل و مقاصدی را دارند. مواردی چون فرار مالیاتی یا فرار از پرداخت حقوق ورودی یا باقی ماندن اعتبار پروانه های ارزی برای استفاده در دفعات بعد از جمله این مقاصد هستند که باعث می شوند فرد برای رسیدن به آنها اقدام به کم اظهاری در ارزش کالای ورودی در گمرک نمایند.

معایب و زیان های ناشی از کم اظهاری در ارزش کالای گمرکی

زمانی که شخصی تعمداً اقدام به کم اظهاری در ارزش کالای اظهار شده می کند این مسئله را باید در نظر بگیرد که  اثبات این امر عواقب سنگینی برای وی خواهد داشت. برای مثال در صورت کم اظهاری اگر خسارتی به کالای اظهارشده وارد شود و گمرک نیز طبق قانون مسئول باشد (نحوه مطالبه خسارت وارده به کالا در گمرک) هر چند ارزش واقعی کالا به راحتی قابل تشخیص باشد، پرداخت خسارت وارده جز با استناد به اسناد تسلیمی که پیوست اظهارنامه گمرکی شده ممکن نخواهد بود.

هم چنین اگر خیانتی از طرف نمایندگان قانونی صاحب کالا بعد از ترخیص کالا صورت می گیرد و این امر نیز نزد مرجع قضایی ثابت می شود، صدور حکم به جبران خسارت به غیر از معادل ریالی آورده شده در اسناد و ضمائم میسر نخواهد شد.

علاوه بر موارد فوق که در هر دو حالت کم اظهاری(چه تعمداً چه غیر عمدی) صادق است در مواردی که گمرک به سوء نیت و تبانی صاحب کالا واقف می شود در این حالت گمرک با استفاده از نحوه تعیین ارزش گمرکی در کالای وارداتی ، ارزش گمرکی کالا را تعیین می کند.

اقدامی که می توان نسبت به ارزش گذاری گمرک پس از احراز کم اظهاری انجام داد.

همانطور که در بالا نیز بیان شد زمانی که گمرک به سوء نیت و تبانی صاحب کالا وقوف پیدا کرد یا صرف نظر از ملاحظه اسناد پیوستی اظهارنامه مایل به بررسی ارزش کالا بود اقدام به تعیین ارزش کالا طبق ضوابط مقرر در ماده ۱۴ می نماید. در این حالت یا صاحب کالا نظر گمرک را پذیرفته و به آن تمکین می نماید و با پرداخت حقوق تعیینی و جریمه مربوطه از سوی گمرک اقدام به ترخیص کالا می نماید اما اگر با ارزش تعیینی موافق نبود تقاضای ارجاع امر به دفتر تعیین ارزش و کمیسیون های رسیدگی به اختلافات گمرکی (بدوی و تجدیدنظر) را نموده و بر اساس تصمیم مراجع مربوطه عمل می کند.

  • فرآیند مربوط به نپذیرفتن ارزش گذاری در گمرک محل اظهار کالا

زمانیکه مطابق بند قبل گمرک راساً نسبت به ارزش گذاری کالای اظهارشده اقدام می نماید ممکن است صاحب کالا به ارزش تعیینی گمرک تمکین ننماید که در این حالت طبق سیکل زیر اقدام می نماید:

  1. موضوع بدواً در غالب یک دپارتمان اداری در همان گمرک محل اظهار کالا طرح می شود.
  2. اگر اختلاف در ارزش کالا مرتفع نشد، برای ادامه رسیدگی به بالاترین متولی ارزش گذاری گمرک یعنی دفتر تعیین ارزش ارجاع می شود.
  3. در صورتی که این اختلاف حتی در دفتر تعیین ارزش گمرکی نیز حل نگردید مسأله به کمیسیون های رسیدگی به اختلافات گمرکی و عنداللزوم کمیسیون تجدیدنظر احاله داده می شود.

پس از طی سیکل های فوق، در حالتی که کم اظهاری بدون سوء نیت بوده و صاحب کالا با ارزش تعیینی کمیسیون گمرکی موافق نباشد ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ رای نهایی کمیسیون فرصت دارد تا به روند تعیین ارزش کالا در دیوان عدالت اداری اعتراض کند. البته اعتراض در دیوان عدالت اداری مانع از آن نخواهد بود که گمرک نسبت به اخذ مابه التفاوت حقوق گمرکی و جریمه تعیینی اقدام نماید اما اگر پس از اعتراض در دیوان عدالت اداری نسبت به تصمیم کمیسیون گمرکی در خصوص ارزش کالای اظهارشده، رای دیوان عدالت اداری به نفع صاحب کالا صادر شود مبالغ مأخوذه به صاحب کالا مسترد می شود.

  • چه زمانی گمرک ضوابط مقرر در ماده ۱۵ را در خصوص ارزش اظهاری اعمال می نماید؟

نحوه تعیین ارزش گمرکی در کالای وارداتی و صادراتی طبق ضوابطی که قانونگذار تعیین کرده صورت می پذیرد. ضوابط مقرر در ماده ۱۵ قانون امور گمرکی که در مقام تعیین ارزش کالای اظهار شده برای ورود قطعی موضوعیت دارد در دو حالت قابل استفاده است. اول زمانی که سیاهه خرید (اسناد خرید) به گمرک تسلیم نشده باشد و دوم زمانی که به استناد ادله و مدارک متقن، ارزش اظهار شده در اسناد تسلیمی مورد قبول گمرک واقع نشود.

اقدام گمرک پس از تعیین ارزش کالا در مواردی که کم اظهاری ناشی از سوء نیت و تبانی قبلی بوده.

زمانی که گمرک به استناد ادله و مدارک متقن ارزش اظهار شده را قبول نمی کند و سوء نیت و تبانی صاحب کالا در کم اظهاری ارزش کالا روشن می شود گمرک با تعیین ارزش واقعی کالای اظهارشده، ضمن اخذ مابه التفاوت حقوق گمرکی جریمه ای بیش از ده درصد تا صد درصد مابه التفاوت نیز به عنوان جریمه کم اظهاری از صاحب کالا اخذ می کند.

واکنش هایی که صاحب کالا نسبت به جریمه تعیینی می تواند نشان دهد؟ (بیش از ده درصد تا صد درصد مابه التفاوت)

پس از طی روند تعیین ارزش کالا و قطعی شدن ارزش واقعی بنا بر نظر مراجع ذیصلاح، جریمه ای که در راستای ارزش مشخص شده تعیین می شود نیز طبق همان سیکل اعتراض به ارزش تعیینی، قابل اعتراض است. اعتراضی که در راستای جریمه تعیین شده صورت می گیرد دو حالت دارد: ۱. اعتراض به اصل جریمه. ۲. اعتراض به میزان جریمه.

  • اعتراض به اصل جریمه تعیین شده به علت کم اظهاری ارزش کالای اظهارشده

وقتی جریمه ای بر اساس ارزش تعیین شده گمرک تعیین می شود، صاحب کالا می تواند نسبت به تعیین جریمه (اصل جریمه) اعتراض کند. در این حالت ادعا و استدلال شخص این است که ارزش مندرج در سیاهه خرید (فاکتور) ارزش واقعی معامله بوده که تقدیم سیاهه کنسولی به پیوست اظهارنامه نیز مؤید آن است. در واقع در این حالت ادعای صاحب کالا این است که اگرچه گمرک ارزش اظهاری را علی رغم واقعی بودن نپذیرفته و ارزش جدیدی را برای کالای اظهارشده تعیین نموده اما این امر مثبت وجود سوء نیت در صاحب کالا نیست تا ملزم به پرداخت جریمه شود. البته به طور معمول گمرک این ادعا را نمی پذیرد.

  • اعتراض به میزان جریمه تعیین شده به علت کم اظهاری ارزش کالای اظهارشده

پس از تعیین جریمه صاحب کالا می تواند تقاضای تعدیل جریمه را به گمرک محل تسلیم اظهارنامه ارائه دهد. در صورتی که این تقاضا مورد قبول گمرک واقع نشود صاحب کالا در راستای ماده ۱۱۱ قانون امور گمرکی می تواند تقاضا کند پرونده امر جهت بررسی به کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی ارجاع شود.

آیا این نوشته برایتان مفید بود؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

16 + دوازده =