منظور از تبدیل شرکت های تجاری، تغییر قالب و نوع شرکت ها بدون انحلال و زوال شخصیت حقوقی سابق می باشد. با توجه به ویژگی های متفاوت انواع مختلف شرکت های تجاری، در صورتی که شرکا بخواهند از ویژگی های نوع دیگری از شرکت های تجاری بهره ببرند بدون اینکه شرکت قبلی منحل شود، می توانند با رعایت قوانین و مقررات و انجام تشریفات، شرکت خود را به نوع دیگری تبدیل نمایند.

تبدیل شرکت های تجاری به یکدیگر در قانون تجارت و سایر قوانین

قانون تجارت به صورت کلی اجازه تبدیل شرکت ها به یکدیگر را نداده است و تنها در ماده ۱۳۵ قانون تجارت و ماده ۲۷۸ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت به ترتیب تبدیل شرکت تضامنی به شرکت سهامی و تبدیل شرکت سهامی خاص به شرکت سهامی عام مورد اشاره واقع شده است. برخی از حقوقدانان معتقدند در صورت موافقت کلیه شرکا و رعایت قوانین و مقررات تبدیل انواع شرکت به یکدیگر ممکن می باشد، چرا که این امر در قانون ممنوع اعلام نشده است؛ بلکه قانون در این زمینه ساکت است.

در ماده ۱ دستور العمل ثبت تبدیل شرکت های تجاری مصوب ۱/۱۱/۱۳۹۹ آمده است که شرکت های تجاری که به موجب قانون تجارت یا قوانین دیگر حسب مورد تشکیل شده یا می شود، می توانند در صورت عدم ممنوعیت های قانونی بدون انحلال و تغییر هویت شخصیت حقوقی به نوع دیگر شرکت تبدیل شوند.

شرایط تبدیل شرکت

ثبت تبدیل شرکت منوط به رعایت موارد ذیل میباشد:

۱-رعایت اساسنامه یا شرکتنامه و سایر مقررات: تبدیل شرکت نمی تواند خلاف قانون  یا مفاد شرکتنامه و اساسنامه شرکت باشد.

۲-تصویب رکن صلاحیت دار داخلی: تبدیل شرکت اصولا باید به تصویب کلیه شرکا برسد. از آنجا که تبدیل شرکت متضمن تغییر مواد اساسنامه می باشد، اصولا مجمع عمومی فوق العاده راجع به این امر تصمیم گیری می نماید، مگر آنکه خلاف آن در اساسنامه مقرر شده باشد.

۳-رعایت الزامات قانونی راجع به نوع جدید شرکت: شرکتی که می خواهد به نوع دیگری از شرکتها تبدیل شود موظف است قوانین مربوط به آن را رعایت نماید. برای مثال در تبدیل شرکت سهامی خاص به شرکت سهامی عام، باید حداقل تعداد سهامداران و حداقل میزان سرمایه مقرر در مورد شرکت های سهامی عام رعایت شود.

۴-گذشتن حداقل ۲ سال از تاریخ ثبت و تصویب ۲ تراز نامه در خصوص شرکت های سهامی: شرکت تجاری بلافاصله بعد از تاسیس نمی تواند به انواع دیگر شرکتها تبدیل شود و سپری شدن ۲ سال از تاریخ ثبت الزامی است. شرکت های سهامی در صورتی می توانند به نوع دیگری تبدیل شوند که علاوه بر گذشت ۲ سال از ثبت، ۲ ترازنامه آن نیز به تصویب مجمع عمومی رسیده باشد.

۵-تادیه کامل سرمایه شرکت: شرکت در صورتی می تواند به نوع دیگری از شرکتها تبدیل شود که کلیه سرمایه نقدی و غیر نقدی آن توسط شرکا یا سهامداران تادیه و تسلیم شده باشد.

۶-عدم وجود ممنوعیت های مالیاتی: تا زمانی که شرکت بدهی مالیاتی داشته باشد، تبدیل آن با اشکال قانونی مواجه خواهد بود. تبدیل شرکت منوط به تصفیه حساب با اداره مالیات می باشد.

۷-عدم صدور حکم ممنوعیت تبدیل شرکت: در صورتی که از سوی مراجع قضایی، به هر علت، حکم یا دستوری مبنی بر ممنوعیت تبدیل شرکت صادر شده باشد، ثبت تبدیل شرکت ممکن نخواهد بود.

۸-تصویب تبدیل شرکت پیش از انحلال: تبدیل شرکت باید در زمان حیات شخصیت حقوقی شرکت به تصویب برسد. تصویب تبدیل، پس از انحلال، حتی در دوران تصفیه نیز میسر نمی باشد.

۹-حد نصاب تصویب تبدیل شرکت: تبدیل شرکت های تضامنی یا نسبی به شرکت های سهامی عام، سهامی خاص، با مسئولیت محدود و تعاونی یا بالعکس و همچنین تبدیل شرکت های تضامنی و نسبی به یکدیگر منوط به تصویب کلیه شرکا یا سهامداران است.

تبدیل شرکت های مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی به یکدیگر و یا سایر شرکتها و بالعکس نیازمند موافقت تمامی شرکای ضامن و اکثریت شرکای غیر ضامن است.

تصویب تبدیل شرکت های سهامی عام، سهامی خاص، با مسئولیت محدود و تعاونی به یکدیگر منوط به رعایت حدنصاب های مقرر در قانون یا اساسنامه برای تصمیم گیری در مجامع عمومی می باشد.

۱۰-اخذ مجوزهای لازم: در صورتی که تبدیل شرکت همراه با تغییر موضوع شرکت بوده و موضوعات جدید نیازمند کسب مجوز از دستگاه ها و مراجع ذیربط باشد، ثبت تبدیل شرکت موکول به اخذ مجوزهای ضروری می باشد.

۱۱-تایید حسابدار رسمی: در شرکت هایی که دارای ترازنامه و صورت مالی هستند، مراتب باید به تایید حسابدار رسمی برسد.

۱۲-اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار: تبدیل شرکتهای تجاری به سهامی عام و تعاونی سهامی عام و تبدیل سهامی عام و تعاونی سهامی عام بورسی به سایر شرکتها موکول به اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار می باشد.

آثار تبدیل شرکت

تبدیل شرکت تنها پس از ثبت در مرجع ثبت شرکتها در مقابل اشخاص ثالث خارج از شرکت قابل استناد می باشد. جاری شدن احکام و مقررات مربوط به نوع جدید شرکت نیز منوط به ثبت تبدیل شرکت در مرجع ثبت شرکت ها است.

تعهدات و امتیازات شرکت پس از تبدیل

تعهداتی که شرکت پیش از تبدیل در مقابل اشخاص ثالث بر عهده گرفته و همچنین اسناد، امتیازات و مجوزهایی که کسب کرده است، پس از ثبت تبدیل شرکت نیز معتبر و در مراجع و دستگاه های قانونی قابل استناد می باشد.

امکان تبدیل مجدد شرکت

شرکت های تبدیل شده می توانند پس از گذشت حداقل ۲ سال از تاریخ ثبت تبدیل، با رعایت قوانین و مقررات مجددا به نوع دیگری از شرکت ها تبدیل شوند.

تبدیل شرکت به ضرر طلبکاران

گاهی تبدیل شرکت موجب ایراد ضرر به طلبکاران شرکت خواهد بود؛ مثل زمانی که یک شرکت تضامنی یا نسبی به شرکت با مسئولیت محدود یا سهامی تبدیل شوند. طلب طلبکاران شرکت زمانی ایجاد شده است که شرکا مسئولیت تضامنی یا نسبی داشتند و تقلیل این مسئولیت در نتیجه تبدیل شرکت مضر به حقوق این اشخاص می باشد. به همین جهت قانون گذار در ماده ۱۶ دستور العمل ثبت تبدیل شرکتهای تجاری مقرر داشته شرکاء ضامن در شرکت های تضامنی، نسبی و مختلط بابت دیون قبل از تبدیل که به عهده شرکت قرار گرفته است، مسئولیت تضامنی دارند.

تبدیل اجباری شرکت

تبدیل شرکت اصولا اختیاری است اما قانون گذار در ماده ۵ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت در شرایطی، تبدیل شرکت را اجباری می داند. طبق مفاد این ماده چنانچه سرمایه شرکت های سهامی به هر علت از حداقل سرمایه مقرر در قانون کمتر شود، شرکت مکلف است ظرف ۱ سال سرمایه شرکت را حداقل تا میزان مذکور در قانون افزایش دهد یا شرکت به نوع دیگری از انواع شرکت ها تبدیل شود. در غیر این صورت هر ذی نفع می تواند انحلال شرکت را از دادگاه بخواهد.

اشتراک گذاری: