رد ترکه
فوت اشخاص سبب می شود که اموال و دارایی های به جا مانده از آنها به وراثی که حین الفوت آنها زنده و موجود هستند برسد.علاوه بر اموال و دارایی های شخص متوفی دیون و بدهی های وی نیز بر ذمه وراث قرار می گیرد به همین دلیل است که ماترک متوفی اعم از دارایی های مثبت و منفی می باشد. ماترک منفی به جامانده از متوفی سبب می شود که وراث نسبت به ماترک برخورد دو سویه داشته و ماترک را رد یا قبول نماید.در این مقاله به رد ترکه توسط وراث و آثار حقوقی رد ترکه می پردازیم.
رد ترکه به چه معناست؟
رد ترکه به معنی عدم پذیرش برخی از وراث یا همه آنها در اداره امور ترکه، پرداخت دیون متوفی و فرآیند تقسیم ترکه می باشد.وارثی که ترکه را رد می نماید حق دخالت و اعتراض نسبت به فرآیند و نحوه اداره ترکه متوفی را نخواهد داشت ولی با رد ترکه حق او همچنان نسبت به ماترک متوفی باقی است و اگر پس از تصفیه ترکه چیزی از ماترک متوفی باقی بماند مابین وراثی که ترکه را قبول و رد کرده اند به نسبت سهم الارث آنها تقسیم خواهد شد.
رد ترکه چگونه صورت می گیرد؟
برای اینکه وارثی ترکه را رد نموده و مسئولیت اداره و تصفیه ترکه را انجام ندهد می بایست اراده خود مبنی بر رد ترکه را اعلام دارد ، اعلام رد ترکه توسط وارث براساس ماده ۲۴۹ قانون امور حسبی می بایست به صورت کتبی و یا شفاهی به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی واصل شده و ثبت گردد.
نکته: رد ترکه باید صریح بوده و مشروط و یا معلق نباشد.
اگر تمام وراث ترکه را رد نمایند وضعیت ترکه چگونه است؟
همانطور که بیان داشتیم ممکن است همه وراث ترکه را قبول نموده و نسبت به اداره وتقسیم ترکه توافق نمایند یا اینکه برخی ترکه را قبول و برخی دیگر رد نمایند که در این صورت می بایست حتما ابتدا تحریر ترکه صورت می گرفت. اما در خصوص اینکه اگر همه وراث ترکه را رد نمایند در بخش های قبل توضیح و پاسخی ارائه نشد، پاسخ به سوال مذکور در ماده ۲۵۴امور حسبی بیان شده است.براساس این ماده، در صورتی که تمام ورثه ترکه را رد نمایند در حکم ترکه متوفای بلاوارث بوده و اداره آن با مدیر ترکه می باشد و در صورتی که پس از خاتمه تصفیه ترکه چیزی از ترکه باقی بماند به ورثه تعلق خواهد گرفت.
آیا رد ترکه به معنای محرومیت از دریافت سهم الارث می باشد؟
رد ترکه به معنای نپذیرفتن فرآیند اداره ترکه می باشد و چنین ردی به معنای عدم پذیرش دریافت سهم الارث نمی باشد زیرا حتی اگر تمام وراث نیز ترکه را رد کنند درست است که در حکم ترکه بلاوارث است اما اگر چیزی از ترکه بماند به وراث تعلق می گیرد. بنابراین اگر برخی ورثه ترکه را قبول و برخی دیگر رد بنمایند، وراثی که ترکه را قبول کرده اند نسبت به اداره تر که و تصفیه دیون و بدهی های متوفی اقدام می نمایند و وراثی که ترکه را رد کرده اند نمی توانند نسبت به امور انجامی توسط آنها دخالت یا اعتراضی بنمایند.
نکته: قبول ترکه سبب پرداخت حق الزحمه به اداره کننده می شود و شخصی که ترکه را رد کرده است از دریافت چنین مبلغی محروم می شود.
نکته: در صورت عدم کفایت دارایی متوفی برای ادای دیون، وارثی که ترکه را رد کرده نسبت به پرداخت دیون مسئولیتی ندارد و نیاز نیست عدم کفایت ترکه یا تلف ترکه را به اثبات برساند.
رد ترکه تا چه زمانی باید اعلام شود؟
رد ترکه می بایست در بازده زمانی مشخصی صورت گیرد. اعلام رد ترکه توسط ورثه می بایست تا یک ماه پس از فوت متوفی یا آگاهی از فوت او و در صورتی که ترکه تحریر شود تا یک ماه پس از ابلاغ خاتمه عملیات تحریر ترکه صورت بگیرد و در صورتی که در زمان مقرر ردترکه اعلام نشود به معنای پذیرش و قبول ضمنی ترکه می باشد.
-ماده ۲۵۰ قانون امور حسبی : :رد ترکه باید در مدت یک ماه از تاریخ اطلاع وارث به فوت مورث به عمل آید اگر در مدت نامبرده رد ترکه به عمل نیاید در حکم قبول و مشمول ماده ۲۴۸ خواهد بود.
-ماده ۲۵۱ قانون امور حسبی: در صورتی که ترکه تحریر شده باشد مدت مذکور فوق از تاریخ ابلاغ خاتمه تحریر ترکه به وارث شروع می‌شود.
آثار رد ترکه
آثار رد ترکه ار قرار ذیل است:
۱-با رد ترکه ، وارثی که ترکه را رد کرده است، حق اداره ترکه و همچنین اعتراض نسبت به فرآیند ترکه را ندارد.
۲-با رد ترکه،وارثی که ترکه را رد کرده است،مستحق دریافت حق الزحمه جهت اداره ترکه نمی شود.
۳-با رد ترکه، وارثی که ترکه را رد کرده است نسبت به پرداخت دیون مازاد بر ترکه در مقابل طلبکاران متوفی مسئول نبوده و نیاز نیست عدم کفایت ترکه یا تلف ترکه را به اثبات برساند.
۴-با رد ترکه، قبولی مطلق وراثی که ترکه را قول کرده اند از بین رفته و ترکه تحریر خواهد شد.
بدین ترتیب، ورثه برای اعلام قبول یا رد ترکه باید به دادگاه شهرستان آخرین محلی که شخص متوفی در آن اقامت داشته مراجعه کنند و مراجعه به دادگاهی غیر از آن، فاقد اثر حقوقی است.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
