فوت اشخاص سبب می شود که اموال و دارایی های به جا مانده از آنها به وراثی که حین الفوت آنها زنده و موجود هستند برسد.علاوه بر اموال و دارایی های شخص متوفی دیون و بدهی های وی نیز بر ذمه وراث قرار می گیرد به همین دلیل است که ماترک متوفی اعم از دارایی های مثبت و منفی می باشد. ماترک منفی به جامانده از متوفی سبب می شود که وراث نسبت به ماترک برخورد دو سویه داشته و ماترک را رد یا قبول نماید.در این مقاله به قبول ترکه توسط وراث و آثار حقوقی قبول ترکه می پردازیم.

قبول ترکه به چه معناست؟

قبول ترکه در واقع به معنای پذیرش ترکه از جهت اداره ترکه توسط ورثه می باشد، با قبول اداره ترکه وارثی که ترکه را قبول کرده است مشروط بر اینکه به صورت مطلق و یا مقید اعلام قبولی نموده باشد در قبال دیون متوفی و پرداخت آنها مسئول می باشد.وارثی که ترکه را با اعلام قبولی اداره می نماید در واقع نسبت به تصفیه ترکه که همان پرداخت دیون متوفی و عمل به وصیت متوفی به عنوان پیش مقدمه ای برای تقسیم ترکه اقدام می نماید.
قبول ترکه به صورت ضمنی یا صریح صورت می گیرد مقصود از قوبل صریح ترکه،اعلام کتبی یا شفاهی قبولی به شورای حل اختلاف می باشد. قبول ضمنی به صورت اعلامی نبوده بلکه وارث اعمال و رفتاری از خود نشان می دهد که حاکی از قبول است مثل معامله با ترکه، صلح ،هبه یا رهن ترکه و…
نکته: براساس ‌ماده ۲۴۳ و ۲۴۴قانون امور حسبی،حفظ ترکه و جمع‌آوری درآمد و وصول مطالبات و به طور کلی اقدامات راجع به اداره ترکه، فروش ترکه جهت پرداخت هزینه کفن و دفن و همچنین فروش ترکه در معرض تلف کاشف از قبول ضمنی ترکه نیست.
نکته: با قبول ترکه توسط برخی وراث،وراثی که ترکه را رد کرده اند حق دخالت و عتراض نسبت به روند اداره ترکه را ندارند.

اقسام قبول ترکه و آثار آن

براساس ماده ۲۴۰ قبول ترکه ممکن است مشروط بوده و یا اینکه مطلق باشد.

•  قبولی مطلق ترکه

قبولی مطلق ترکه به معنای پذیرش پرداخت دیون متوفی به صورت مطلق می باشد به این معنا که وارث می پذیرد که دیون متوفی را بپردازد و اگر دارایی متوفی برای پرداخت دیون وی کفایت نکند به میزان سهم الارثس که قرار بوده ببرد در مقابل طلبکاران مسئول باشد.این نوع از قبولی بنظر عاقلانه نمی رسد زیرا ممکن است بدهی های متوفی زائد بر دارایی های وی باشد و همین امر سبب شود که وارثی که اعلام قبولی مطلق نموده است نتنها ارثی نبرد بلکه در مقابل طلبکاران متوفی مسئول بوده و مجبور به پرداخت دین متوفی از مال خود شود البته اگر بتواند ثابت کند که دیون متوفی زائد بر دارایی او بوده و یا اینکه بدون تقصیر تلف شده می تواند از زیر بار مسئولیت پرداخت شانه خالی کند.

• قبولی مشروط ترکه

مقصود از قبولی مشروط ترکه این است که وارث اعلام می نماید که قبل از اعلام قبولی ترکه را ترکه تحریر شود.تحریر ترکه به معنای نوشتن دارایی های مثبت و منفی متوفی می باشد. با تحریر ترکه دارایی های متوفی مشخص می شود و وارث بهتر و عاقلانه تر تصمیم می گیرد. اثر قبولی مشروط ترکه این است که وارثی که ترکه را به صورت مشروط قبول کرده مسئول پرداخت دیونی که تحریر نشده نمی باشد.
نکته:براساس ماده ۲۴۱ قانون امور حسبی، قیم محجور و امین غایب نمی‌توانند ترکه و دیون را به طور مطلق قبول نمایند ولی می‌توانند مطابق صورت تحریر ترکه قبول کنند. بنابراین قیم و امین فقط می توانند ترکه را به صورت مشروط قبول نمایند.

سوالات متداول

۱- اگر برخی از ورثه ترکه را قبول کرده اما برخی دیگر رد نمایند وضعیت چگونه است؟
در صورتی که برخی از وراث ترکه را قبول و برخی دیگر رد نمایند حتما می بایست ترکه تحریر شود.

۲- آیا پس از قبول ترکه می توان آن را رد کرد؟
رد ترکه پس از قبول آن در صورتی ممکن است که مهلت های یک ماهه نگذشته باشد و همچنین اینکه وارث در ترکه دخل و تصرفی نکرده باشد.

۳- قبول ترکه چه مزیتی دارد؟
قبول ترکه درست است که برای وارث مسئولیت اداره را در بردارد اما دارای بار مثبت نیز بوده به این معنا که وارثی که ترکه را قبول کرده در مقابل اقداماتی که برای اداره ترکه انجام می دهد مستحق دستمزد می باشد.

اشتراک گذاری: