تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت

قرارداد مشارکت در ساخت ، قراردادی است مستمر که معمولا اجرای آن چند سال به طول می انجامد. آنچه که طرفین ضمن قرارداد مشارکت در ساخت مورد توافق قرار می دهند بر اساس وضعیت اقتصادی زمان انعقاد قرارداد مورد بررسی قرار گرفته اما ممکن است این وضعیت در طول مدت قرارداد دست خوش تغییرات قابل توجهی شود که تعادل اقتصادی میان طرفین قرارداد را برهم بزند. در چنین شرایطی هر یک از طرفین که از تغییر شرایط متضرر شده باشد می تواند تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت را از دادگاه بخواهد.

تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت

تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت

مبنای تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت

بنای طرفین در قرارداد مشارکت در ساخت بر تداوم وضعیت موجود در زمان عقد است و تا زمانی خود را مقید به قرارداد می دانند که وضعیت پیشین پابرجا باشد و این شرط به صورت ضمنی در کلیه عقود معوض وجود دارد.

در نظام حقوقی ایران، حق تعدیل قرارداد به قاضی اعطا نشده اما می توان با استناد به قاعده لاضرر، نفی عسر و حرج و نظریه غبن حادث برای طرف قرارداد حق فسخ یا تعدیل قرارداد را در نظر گرفت.

تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت بر مبنای قاعده نفی عسر و حرج

بر مبنای قاعده نفی عسر و حرج، اجرای تعهد نباید متعهد را در سختی و تنگنای غیر قابل تحمل قرار دهد. اگر تحمیل تعهد بر متعهد او را دچار چنین وضعی کند، امکان تقاضای تعدیل وجود خواهد داشت.

تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت بر مبنای قاعده لاضرر

به موجب قاعده لاضرر، تحمل ضرر و ایراد ضرر در اسلام وجود ندارد؛ بنا بر این قاعده اگر الزام متعهد به ایفای تعهد موجب ورود ضرر نامتعارف به او شود، متعهد از اجرای قرارداد معاف خواهد شد.

تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت بر مبنای نظریه غبن حادث

خیار غبن اصولا در تمامی عقود معوض و غیرتسامحی وجود دارد و طرف متضرر می تواند تنفیذ فسخ قرارداد به جهت خیار غبن را از دادگاه بخواهد. بر اساس نظریه غبن حادث، وجود تعادل و توازن بین عوضین قرارداد، یک شرط ضمنی در کلیه عقود معوض است.

در صورتی که عدم تعادل در زمان انعقاد عقد وجود داشته باشد اصطلاحا غبن مقارن یا غبن قدیم خوانده می شود اما اگر فقدان توازن میان عوضین بعد از انعقاد قرارداد به وجود آید، غبن حادث نام دارد. این نظریه می تواند مبنایی جهت تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت باشد.

تاثیر تغییر اوضاع و احوال بر قرارداد مشارکت در ساخت

اگر تغییر اوضاع و احوال به حدی باشد که اجرای قرارداد را غیر ممکن نماید به موجب ماده ۲۲۹ قانون مدنی، متعهد از اجرای قرارداد و تادیه خسارت معاف خواهد شد. آنچه که موضوع اختلاف است تغییر اوضاع و احوال به حدی است که اجرای قرارداد متعذر و بسیار دشوار شود اما غیر ممکن نباشد.

در رویه قضایی ایران تعدیل قرارداد صرفا در مواردی ممکن است که قانون یا قرارداد این اجازه را به طرفین داده باشد؛ مثل تعدیل اجاره بها در قانون روابط موجر و مستاجر مصوب ۱۳۵۶ که تعدیل قرارداد در ماده ۴ این قانون تجویز شده و یا پیش بینی شرط تعدیل در ضمن قرارداد توسط متعاقدین.

تقاضای تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت بدون تجویز قانون یا قرارداد

همانطور که توضیح آن گذشت، توافق طرفین بر پایه دوام اوضاع و احوال زمان انعقاد عقد صورت گرفته و بقای این شرایط به صورت شرط ضمنی در قرارداد وجود دارد؛ حتی اگر مورد تصریح طرفین قرار نگرفته باشد.

بنابراین در صورت وقوع تغییرات ناگهانی که منجر به متعذر شدن اجرای قرارداد برای یک طرف شود، طرف متضرر می تواند با استناد به این شرط ضمنی که قرارداد مبتنی بر آن بوده، تعدیل قرارداد را از مرجع صالح تقاضا نماید.

تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت بر مبنای توافق بعدی طرفین

در صورتی که شرط تعدیل به عنوان یکی از شروط ضمن عقد درج نشده باشد، طرفین می توانند بعدا نسبت به شرایط تعدیل توافق نمایند؛ مثل این که یکی از طرفین مبلغ اضافه ای به طرف مقابل بپردازد یا حصه متعلق به یک طرف قرارداد کاهش یا افزایش یابد.

تعلیق قرارداد مشارکت در ساخت

چنانچه تغییر اوضاع و احوال موقتا اجرای قرارداد را متعذر یا با مانع مواجه کند، قرارداد مشارکت در ساخت منحل یا تعدیل نخواهد شد، بلکه قاضی می تواند با توجه به شرایط، حکم به تعلیق قرارداد مشارکت در ساخت داده و مهلت مناسبی برای اجرای آن تعیین نماید.

طرفین دعوای تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت

هر یک از طرفین که اوضاع و احوال حادث شده موجب ایراد ضرر به او باشد می تواند دعوای تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت را علیه طرف دیگر اقامه نماید.

مرجع صالح به رسیدگی به دعوای تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت

رسیدگی به دعوای تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک قرار دارد.

نحوه اجرای رای تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت

پس از صدور رای مبنی بر تعدیل قرارداد مشارکت در ساخت و قطعیت آن، واحد اجرای احکام دادگاه راسا اقدام به تعدیل مفاد قرارداد می نماید.

آیا این نوشته برایتان مفید بود؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

3 × دو =