درصورتی که هر یک از طرفین قرارداد انتقال فناوری اعم از واگذارنده فناوری و یا دریافت کننده آن به تعهدات قانونی و قراردادی خویش عمل ننمایند می بایست جهت بازداشتن آنها از نقض تعهداتشان راه های جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری از جمله قرارهای منع ، وجه التزام ها و سایر روش های بازدارنده را جهت جلوگیری از ورود خسارت به فرآیند انتقال فناوری پیش بینی نمود.در ادامه وسایل و راه های جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری که برای هریک از انتقال دهنده و انتقال گیرنده انواع فناوری تعیین می شود خواهیم پرداخت.

الزام انتقال دهنده فناوری برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

مهم ترین ابزاری که گیرنده فناوری می تواند جهت جلوگیری از نقض تعهدات انتقال دهنده فناوری در اختیار گیرد ، “الزام انتقال دهنده فناوری” به ایفای کامل و بی نقص التزامات قراردادی خود می باشد. چرا که اجرای تعهدات یا رفع کاستی ها در قرارداد است که اهداف انتقال فناوری را برآورده کرده و مانع از هدر رفتن هزینه های سنگین جهت پیاده سازی فناوری می شود.

• موارد الزام انتقال دهنده فناوری جهت جبران خسارت
  

درصورت عدم حصول نتیجه مقرر در قرارداد انتقال فناوری ، یا اجرای ناقص یا معیوب تعهدات انتقال دهنده ، وی ملزم به موارد ذیل خواهد شد :

الف- برطرف ساختن معایب

ب- اجرای مجدد

ج- اصلاح روش ها و فرآیندها

د- تعمیر و جایگزینی تجهیزات

ه- ارائه خدمات مناسب به هزینه خود و در بازه زمانی معین

• لازم به ذکر است که علاوه بر موارد الزام فوق ، انتقال دهنده می تواند به دلیل تخلف و نقض تعهد انتقال گیرنده از وی مطالبه خسارت هم بنماید.

کاهش عوض قراردادی برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

دریافت کننده فناوری درصورتیکه نتیجه مقرر در قرارداد محقق نشود یا درصورت اجرای ناقص یا معیوب تعهدات ، اختیار پذیرفتن اجرای غیرمطابق و کاستن از عوض قراردادی را نیز دارد.

محول کردن تعهدات قراردادی به اشخاص ثالث برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

اگر تعهدات ایفا نشده توسط انتقال دهنده فناوری به نحوی باشد که قابلیت ارجاع و انجام توسط اشخاص ثالث را داشته باشند ، دریافت کننده فناوری می تواند این امور را جهت اجرا به اشخاص ثالث بسپرد و هزینه های اجرا را از ضمانت نامه هایی که از انتقال دهنده دارد کسر و یا به روش های دیگری تهاتر کند.

تعیین وجه التزام برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

به اعتقاد دکترین حقوقی در قرارداد انتقال فناوری ، فناوری مانند کالا نیست که بتوان آن را از مبادی دیگری  به راحتی تهیه کرد و عدم انجام تعهدات طرفین ، خسارات هنگفتی به بار خواهد آورد و گاهی اوقات ممکن است انتقال دهنده فناوری حتی با وجود الزام هم همکاری ننماید و به نتایج مطلوبی دست یافته نشود.  لذا؛ “پیش بینی وجه التزام های سنگین” برای او باعث خواهد شد که در مسیر ادامه اجرای قرارداد و عمل به تعهدات خویش باقی بماند و نقض تعهد ننماید.

حق حبس برای جبران خسارت در قرارداهای انتقال فناوری

مطابق با ماده ۲۰۱-۹ اصول اروپایی حقوق قرارداد و ماده ۳-۱-۷ اصول قرارداد های تجاری بین المللی و قواعد عمومی قرارداد های معوض در حقوق مدنی کشورمان ، درصورتی که در قرارداد انتقال فناوری ، هریک از طرفین ایفای تعهد ننمایند ، طرف دیگر قانوناً “حق حبس” خواهد داشت و می تواند تا زمان ایفای تعهدات طرف مقابل ، از اجرای التزامات و تعهدات خود امتناع نماید.

به عنوان مثال درصورت عدم پرداخت عوض توسط دریافت کننده فناوری ، انتقال دهنده فناوری حق حبس داشته و می تواند تا زمان ایفای تعهد انتقال گیرنده مبنی بر پرداخت عوض قراردادی ، ایفای تعهدات خود را به تأخیر انداخته و منوط به پرداخت عوض نماید و در صورت عدم موفقیت در این امر ، حق مطالبه خسارت و النهایه حق فسخ قرارداد ثابت خواهد شد.

حق مطالبه خسارت اعم از غرامت و عدم النفع و جریمه برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

• جبران خسارت توسط انتقال دهنده فناوری
  

درصورتیکه منتقل کننده فناوری از ایفای تعهدات قراردادی خود امتناع نماید یا در اجرای تعهدات تأخیر نماید ، مکلف است جهت جبران خسارت به دریافت کننده فناوری ، خسارت از جمله غرامت و عدم النفع و همچنین جریمه پرداخت نماید.

خسارت وارده از محل ضمانت نامه های سپرده شده از سوی انتقال دهنده جبران خواهند شد و در صورتی که ضمانت نامه ها کفاف جبران خسارت را ندهد می بایست مابقی آن را خود انتقال دهنده به هر طریق ممکن جبران کند.

• جبران خسارت توسط انتقال گیرنده فناوری
  

درصورتی که گیرنده فناوری در پرداخت عوض قراردادی تأخیر نماید ، می بایست خسارات تأخیر تأدیه را پرداخت نماید. و همچنین درصورتی که به تعهدات خود عمل ننماید یا تأخیر در ایفای تعهدات داشته باشد ، درصورت ورود ضرر به انتقال دهنده می بایست غرامت وی را پرداخت نماید.

تعیین خسارت مقطوع در قرارداد برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

گاهی اوقات جهت جبران خسارت وارده ناشی از عدم ایفای تعهدات می توان از ابتدای امضای قرارداد “مبلغ مقطوعی از خسارت” را بدون توجه به میزان واقعی ضررهای وارده تعیین نمود. البته “امکان تعدیل ” این مبلغ هم درصورتی که مبلغ مزبور غیرمتعادل نسبت به خسارات وارده باشد، وجود دارد.

همچنین می توان سقف مسئولیت هریک از طرفین را محدود کرد و حداکثر مسئولیت مالی گیرنده یا دریافت کننده فناوری را در قبال هم محدود به مبلغ معینی نمود.

پیش بینی لغو امتیازات اختصاص شده در قرارداد برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

درمواردی به عنوان ضمانت اجرای عدم ایفای تعهدات و التزامات از ناحیه هریک از طرفین قرارداد انتقال فناوری می توان لغو و توقف امتیازات اختصاص داده شده مانند لغو معافیت های مالیاتی یا لغو تسهیلات مالی برای هریک از طرفین را پیش بینی نمود.

شرط خرید تجهیزات و تأسیسات پروژه توسط انتقال دهنده برای جبران خسارت در قراردادهای انتقال فناوری

گاهی اوقات می توان در قرارداد جهت جبران خسارت ناشی از فسخ فناوری به علت عدم کارآیی و عدم بازدهی فناوری شرط نمود که برای اینکه حقوق و سرمایه گذاری های انتقال گیرنده فناوری حفظ شود ، خود انتقال دهنده تاسیسات و تجهیزاتی را که گیرنده فناوری برای اجرای آن تدارک دیده بود ، از وی خریداری نماید.

• لازم به ذکر است که امکان جمع موارد نه گانه ذکر شده با یکدیگر در شرایطی وجود دارد و همانطور که ماده ۲-۱-۸ اصول اروپایی حقوق قرارداد نیز تصریح نموده تحت شرایطی اعمال همزمان آنها با مانعی مواجه نیست. به عنوان مثال گیرنده فناوری می تواند در صورت عدم ایفای تعهدات و تضمینات انتقال دهنده ، ضمن ثبوت حق فسخ قرارداد تقاضای جبران ضررهای وارده از گیرنده نماید.

دفترحقوقی بین المللی دادپویان حامی با دارا بودن سوابق درخشان در دفاع از انواع دعاوی حقوقی در مراجع قضایی سراسر کشور آماده ارائه مشاوره تخصصی و قبول وکالت در زمینه اختلافات ناشی از قراردادها و وصول خسارات عدم ایفای تعهد قراردادی و سایر دعاوی مرتبط با آن ها به شما مراجعین عزیز می باشد.

اشتراک گذاری: