اساسا مطابق قانون مدنی کشور، مرد می تواند پس از انعقاد عقد نکاح دائم حتی در صورت عدم رضایت همسر خود برای طلاق اقدام نماید و دادگاه خانواده درخواست طلاق از طرف مرد را در هر صورت می پذیرد زیرا طبق قواعد شرعی و فقهی طلاق از اختیارات شوهر است و حتی با مخالفت زن، امکان اجرای آن وجود دارد البته دادگاه به استثنای طلاق توافقی، برای ایجاد صلح و سازش میان زن و مرد، موضوع را به داوری ارجاع می دهد.
انواع طلاق از طرف مرد
الف) طلاق رجعی: طلاقی است که با اراده مرد واقع می شود و مرد در دوران عده تا زمانی که عده پایان نیافته، بدون انشای عقد نکاح جدید به همسر خود رجوع نماید (عده به مدت زمانی پس از انحلال ازدواج گفته می شودکه در خلال آن زن نمی تواند مجددا ازدواج کند).
لازم به ذکر است که زن در مدت عده طلاق رجعی حق نفقه دارد و تمام آثار زوجیت برای وی پابرجاست.
ب) طلاق بائن: طلاقی است که مرد در دوران عده نمی تواند به همسر و زندگی مشترک رجوع نماید
طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود، طلاق زن یائسه، طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد و سومین طلاقی که پس از سه وصلت متوالی به عمل می آید طلاق بائن محسوب می شوند.
درخواست طلاق از طرف مرد در دوران عقد
درخواست طلاق از طرف مرد ممکن است قبل از شروع زندگی مشترک و در دوران عقد باشد در این صورت با پایان قانونی ازدواج و جدا شدن زن و مرد از یکدیگر حقوق و تکالیف متقابلی که بین طرفین در دوران عقد وجود داشته، پایان می یابد در این صورت زن بنا به تبصره ماده ۱۵ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱با رعایت مقررات قانونی برای احقاق حق و حقوق خود از جمله مطالبه مهریه ، مطالبه نفقه حقوقی و کیفری، و در صورتی که طلاق پس از شروع زندگی مشترک صورت بگیرد، اجرت المثل ایام زوجیت ، انتقال تا نصف دارایی شوهر، نحله، حضانت فرزند خود در صورت داشتن فرزندان می تواند از طریق دادگاه اقدام نماید در این صورت دادگاه ضمن رسیدگی به طلاق در خصوص کلیه حق و حقوق مالی زن تعیین تکلیف می نماید.
مراحل ثبت دادخواست طلاق از طرف مرد
با درخواست طلاق از سوی مرد برای اشخاص ایرانی داخل کشور، مرد ابتدائا باید دادخواست طلاق خود را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی جهت ارجاع آن به دادگاه صالح تنظیم و ثبت نماید پس از ثبت دادخواست و ارجاع آن توسط دفاتر خدمات قضایی به دادگاه خانواده واقع در محل اقامت زن با تعیین شعبه، وقت رسیدگی تعیین می گردد.
بنا به تبصره ماده ۱۵ قانون حمایت خانواده، ثبت طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور در کنسولگری های جمهوری اسلامی ایران به درخواست کتبی مرد با ارائه گواهی اجرای صیغه طلاق توسط اشخاص صلاحیتدار که با پیشنهـاد وزارت امور خارجه و تصویب رئیس قوه قضاییه به کنسولگری ها معرفی می شوند امکان پذیر است. همچنین بنا بر تبصره مذکور اگر طلاق رجعی باشد برای ثبت آن الزاما باید زن در عده نباشد چرا که ثبت طلاق رجعی منوط به انقضای عده است.
در هر صورت بنا بر ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، ثبت طلاق موکول به تأدیه حقوق مالی زن است. طلاق درصورت رضایت زن یا صدور حکم قطعی دایر بر اعسار زوج یا تقسیط محکومٌ به نیز ثبت می شود. در هرحال، هرگاه زن بدون دریافت حقوق مذکور به ثبت طلاق رضایت دهد می تواند پس از ثبت طلاق برای دریافت این حقوق از طریق اجرای احکام دادگستری مطابق مقررات مربوط اقدام کند.
مرجع رسیدگی به دادخواست طلاق از طرف مرد
با درخواست طلاق از سوی مرد دادگاه دلایل طلاق را به کمک داوران انتخابی مورد بررسی قرار میدهد درصورتی که امکان ایجاد سازش بین زن و مرد وجود نداشته باشد در این صورت دادگاه گواهی عدم امکان سازش را صادر می نماید سپس برای صلح و سازش میان زن و شوهر موضوع طلاق به داوری دادگاه ارجاع داده میشود.
با صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه، مرد به مدت ۳ ماه فرصت دارد تا برای اجرای رای دادگاه و ثبت آن به دفترخانه رسمی طلاق مراجعه نماید در غیر اینصورت رای دادگاه دیگر اعتباری ندارد یعنی اگر بعد از ۳ ماه از صدور گواهی عدم امکان سازش به دفتر رسمی طلاق مراجعه ننماید، دیگر نمی تواند طلاق را ثبت نماید. دفاتر رسمی طلاق حق ثبت طلاق را که گواهی عدم امکان سازش برای آن صادر نشده است را ندارند.
بنا به ماده ۱۳ قانون حمایت خانواده، اگر زن و مرد دعاوی موضوع صلاحیت دادگاه مذکور در حوزه های قضائی متعدد علیه یکدیگر مطرح کرده باشند، دادگاهی که دادخواست مقدم به آن داده شده است صلاحیت رسیدگی را دارد و اگر دو یا چند دادخواست در یک روز تسلیم شده باشد، دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به دعوای زن را دارد به کلیه دعاوی رسیدگی مینماید.
با اجرای روند طلاق از سوی مرد در دادگاه ها امروزه شاهد اختلافات زیادی در این زمینه هستیم شناخت راهکارهای قانونی جهت پیگیری موضوع برای زن و مرد و انجام دفاعیات موثر در این زمینه بسیار اهمیت دارد بنابراین افرادی که در این زمینه دچار مشکل می شوند بهتر است برای طرح هرگونه دادخواست یا دفاعیات لازمه از دعوا از دانش و تجارب وکلای متخصص در این زمینه بهره مند شوند. وکلای دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با بیش از ۱۰ سال سابقه آماده ارائه هرگونه مشاوره حقوقی در این زمینه می باشند.