اگر صادرکننده سفته به تعهد خود مبنی بر پرداخت وجه سفته در موعد مقرر عمل نکند، دارنده ناچار به طرح دعوا به خواسته مطالبه وجه سفته در مرجع صالح خواهد بود.
مطالبه وجه سفته از طریق طرح دعوای حقوقی
بر خلاف وصول چک برگشتی که از سه طریق قابل تعقیب است؛ مطالبه وجه سفته که توسط هیچ یک از مسئولان پرداخت نشده، تنها از طریق طرح دعوا در دادگاه حقوقی میسر می باشد. اقامه دعوای مطالبه وجه سفته مستلزم تقدیم دادخواست مطابق شرایط مقرر در قانون آئین دادرسی مدنی است.
مرور زمان اقامه دعوای مطالبه وجه سفته
وفق مواد ۳۱۸ و ۳۱۹ قانون تجارت، اگر صادرکننده سفته تاجر باشد یا سفته برای امور تجاری صادر شده باشد، دارنده مکلف است ظرف ۵ سال طرح دعوا نماید. در صورتی که صادرکننده سفته تاجر نبوده و سفته نیز برای امور تجاری صادر نشده باشد، طرح دعوا فاقد مرور زمان است.
مهلت ۵ ساله مذکور در فوق از زمان اعتراض یا آخرین اقدام قضایی آغاز خواهد شد و در صورتی که نسبت به عدم پرداخت سفته، اعتراض نشده باشد، آغاز مهلت از تاریخ انقضای مهلت اعتراض محاسبه می شود.
وظایف دارنده سفته
بهره مندی دارنده از مزایای سفته منوط به انجام وظایفی است که به موجب قانون بر عهده دارنده قرار گرفته است.
در مورد سفته هایی که به صورت عند المطالبه صادر می شود، دارنده باید نهایتا ظرف یکسال از تاریخ صدور، وجه آن را مطالبه نماید؛ مگر اینکه بین طرفین سفته، توافق دیگری صورت گرفته باشد.
اگر در سفته، موعد معینی برای پرداخت قید شده باشد، دارنده موظف است در همان تاریخ، وجه سفته را مطالبه کند و در صورتی که صادرکننده مبلغ سفته را نپردازد، ظرف ۱۰ روز از تاریخ سررسید، اعتراض عدم تادیه را به عمل آورد.
ضمنا در صورتی که محل تادیه سفته در ایران باشد، دارنده باید ظرف یکسال از تاریخ اعتراض، اقامه دعوا نماید و در سفته هایی که محل تادیه آنها خارج از ایران است، مهلت اقامه دعوا، دو سال از تاریخ اعتراض عدم تادیه است.
مسئولیت متعهدان پرداخت وجه سفته
در حالتی که دارنده وظایف قانونی خود را انجام داده و مواعد ثبت اعتراض و طرح دعوا را نیز رعایت کرده باشد، می تواند به صادرکننده و ظهرنویسان مراجعه کند. صادرکننده و ظهرنویسان در برابر دارنده نسبت به کل وجه سفته مسئولیت تضامنی دارند و دارنده می تواند به هر یک از آنها، مجتمعا یا منفردا، رجوع نموده و کل مبلغ سفته را مطالبه نماید.
دارنده که به وظایف خود عمل کرده باشد در مراجعه به ظهرنویسان ملزم به رعایت ترتیب نیست و می تواند کل مبلغ را از هر یک از ظهرنویسان مطالبه کند. در صورتی که دارنده به وظایف خود عمل نکرده یا مواعد قانونی را رعایت نکرده باشد، حق رجوع به ظهرنویسان را از دست داده و تنها می تواند به صادرکننده سفته مراجعه نماید.
مسئولیت ضامن مسئولان پرداخت وجه سفته
مسئولیت ضامن تابع مسئولیت مضمون عنه است؛ یعنی اگر دارنده طبق ضوابط فوق حق رجوع به مضمون عنه را داشته باشد به ضامن او نیز می تواند رجوع کند و اگر به هر علتی حق مطالبه وجه از مضمون عنه را نداشته باشد، به ضامن او نیز نمی تواند مراجعه نماید.
حق حبس در تادیه وجه سفته
کلیه مسئولان سفته برای تادیه وجه آن، حق حبس دارند، به این معنی که می توانند پرداخت وجه سفته را منوط به تسلیم سفته و مدارک مربوط به اعتراض عدم تادیه نمایند. چنانچه دارنده با وجود دریافت مبلغ، از تسلیم سفته خودداری کند، صادرکننده می تواند با اقامه دعوای استرداد لاشه سفته، الزام او را از دادگاه بخواهد.
مطالبه وجه سفته از ورشکسته
در صورتی که یکی از مسئولین پرداخت سفته یا برخی از آنان ورشکسته شوند، دارنده می تواند در هیات غرمای هر کدام از مسئولین که بخواهد وارد شود، همچنین می تواند در هیات غرمای همه مسئولین ورشکسته وارد شود.
مطالبه وجه سفته از سوی دارنده فاقد اهلیت
تادیه سفته در وجه دارنده محجور یا ورشکسته معتبر نبوده و متعهد پرداخت وجه سفته باید مبلغ را به نماینده قانونی محجور یا مدیر تصفیه ورشکسته بپردازد. پرداخت وجه سفته به محجور موجب برائت ذمه صادرکننده نخواهد بود و اگر مبلغ نزد محجور تلف شود، صادرکننده باید مجددا وجه سفته را پرداخت نماید.
مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوای مطالبه وجه سفته
رسیدگی به دعوای مطالبه وجه سفته در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خوانده قرار دارد.
ضمانت اجرای عدم طرح دعوا در مواعد مقرر
اگر ظرف مهلت های یک ساله یا دو ساله نسبت به اقامه دعوای مطالبه وجه سفته اقدام نشود، سفته در حکم یک سند مدنی خواهد بود و می توان وجه آن را مطالبه کرد؛ اما دارنده از مزایای خاص اسناد تجاری مثل درخواست تامین خواسته چک و سفته بدون نیاز به تودیع خسارت احتمالی محروم می شود.
16 پاسخ
۱۵ساله هستم لطفا سوالمو جواب بدین اگه زیر سن قانونی باشی و سفته بزور ازت گرفته باشن و وقتی ۱۸ سالم شد میتونه بزاره اجرا یا اگه اون موقع که گذاشت اجرا دیرنمیشه که بگم اخه الان سنم کمع امضا کردم نمیدونستم میتونه کاری کنه؟
اگر به سن رشد نرسیده باشید و سن رشد شما برای دادگاه محرز نباشد و اثبات شود در زمانیامضا نمودهاید که به سن رشد نرسیدهاید مسوولیتی حقوقی برای شما متصورنیست.
اگه یکی یک جایی به غیر از محضر از یکی سفته الکی بگیره اما با امضا و اثرانگشت میتونه کاری بکنه؟
صادرکننده سفته مسوول پرداخت وجه آن هست وملزم به پرداخت وجه سفته میباشد
یکی کع دشمن پسرم بود چاقو گذاشت رو گلوی پسرم و تهدیدش کرد گفت باید سفته امضا و کنع و همع چیو پسرم نوشت از ترس مبلغ۷۰۰۰۰۰میلیون ریال هست و تاریخ رسید نداشت و حواله کنید و خط نزدع و سفته عندالمطالبه هست باید چکار کنم از ترس دادگاه نمیره اگه دیر اقدام کنه مشکلی براش پیش میاد میتونه ثابت کنه به اجبار بوده؟
درصورتی که ثابت نماییدسفته رابه اکراه واجبارامضا نموده است ازپرداخت آن دربرابرشخص معاف میگردد، ضمن اینکه هرچه سریعتر شکایت کیفری تنظیم وتقدیم نماییدبه نفعتون میباشد.
بنده سه ماه در یک پیک موتوری مشغول کار بودم که بعد از مدتی به علت خرابی موتور و به درخواست صاحب پیک به مدت ده روز از موتور ایشان استفاده کردم که تحت اختیار تمام رانندگان درمواقع ضروری هست حالا ایشون با سفتهای که از من بابت ضمانت داره مدعی شده موتور یک میلیون هزینه داشته درصورتی که بنده موتور رو سالم تحویل دادم فیلم دوربین مداربسته هم موجوده آیا در دادگاه محکوم میشم؟
اگر شما بتوانید شهودی مبنی بر اینکه استفاده از موتور صاحب پیک در مواردی که موتور کسی خراب میشود بصورت مجانی است و شما موتور را سالم تحویل داده اید همراه با فیلم مورد نظر موفق خواهید بود.
بانک برای یک دین، سفته های مختلف با ضامن های متعدد در تاریخ های متفاوت گرفته است.آیا بانک فقط می تواند به استناد آخرین سفته از حیث تاریخ طرح دعوا کند یا حق طرح دعوا علیه تمام ضامن ها را دارد و همه آنها در قبال بانک مسئولند؟
موضوع چه به صورت تعهد علی حده بوده و مستقل و چه به صورت ضمانت جدید حاکی از نقل ذمه به ذمه و نوعی تبدیل تعهد است و مورد از مصادیق ماده ۲۹۲ قانون مدنی است. بنابراین بانک تنها به استناد سفته لاحق و مؤخر که جایگزین سفته ها و تعهدات سابق شده است می تواند اقامه دعوی کند و سفته های دیگر از درجه اعتبار ساقط و ذمه ضامن های آنها بری است.
سلام
از شخصی مبلغ ۵۰/۰۰۰/۰۰۰تومان سفته دارم که تاریخ ندارند فقط نام متعهد وشماره ملی وامضادارندازسال ۹۲ مبلغ ۲۵/۰۰۰/۰۰۰تومان به من بدهکار است چطور میتونم طلبم رو بگیرم
سلام درج تاریخ سررسید رو به شما تفویض کردند
درج تاریخ و مطالبه کنید
سلام، همسر من برای فروشندگی در یک محل پنج میلیون سفته داده ۲ ضامن هم آن را امضاء کردهاند، الان سه ماه میگذرد اما نه قرارداد با اوبسته اند و نه بیمه کردن. میخواهد بیرون بیاید از اونجا اما کارفر تهدید به اجرای سفته می کند آیا می تواند اقدام کند؟
در صورتی که رسید و مدارکی داشته باشید که بتواند اثبات نماید که سفته بابت ضمانت و حسن انجام کار داده شده است و از سوی همسر شما تخلفی در حین کار صورت نگرفته باشد می توانید با دادن اظهار نامه به کارفرما نسبت به مطالبه آن اقدام نمایید. در غیر اینصورت کارفرما می تواند نسبت به وصول آن اقدام نماید
سفته از یک نفر داریم که مال زمان شاه هست بابت خرید گوسفند از پدربزرگم بوده .سفته بدون تاریخ هست و مبلغ ان پنج هزار تومان هست. سوالم این هست که ایا به نرخ روز محاسبه میشه یا خیر؟
چون پنج هزارتومن ارزش نداره مگر اینکه نرخ روز باشه..و اون موقع ۲۰۰ عدد گوسفند فروخته شده.
این سفته قابلیت تجاری بودن خودش واز دست داده و میشه از باب دارا شدن بلاجهت شکایت کرد.