شرایط اساسی صحت نام تجاری
هر نام تجاری اعم از اینکه نام تاجر یا نام ثالث یا نام مستعار و فانتزی استفاده گردد، شرایطی دارد که باید رعایت گردد. در مقاله حاضر قصد داریم به تفصیل به هر یک از شرایط اساسی صحت نام بازرگانی و ممنوعیت های آن اعم از اشخاص حقیقی و یا حقوقی بپردازیم.
-
شرایط استفاده از نام تجاری
- مشروعیت نام تجاری
نام بازرگانی زمانی اعتبار دارد که ممنوعیت قانونی نداشته باشد و در صورتیکه قانون انتخاب نامی را به عنوان نام بازرگانی ممنوع اعلام نماید، امکان استفاده از آن به عنوان نام بازرگانی وجود نخواهد داشت.
- عدم ایجاد شبهه و عدم اغفال و گمراهی در مشتری
۲/۱) نام تجاری نباید اغفال کننده و شبهه ناک باشد و می بایست به نحوی باشد که مشتری را دچار سردرگمی نکند.
۲/۲) نام تجارتی انتخابی باید با رشته فعالیت واقعی تاجر یا موسسه تجارتی تا حدودی ارتباط داشته باشد. به عنوان مثال استفاده از کلمه هنرمند یا سازمان رسمی یک کشور به عنوان نام تجاری برای تاجری که این اسامی هیچ ارتباطی با فعالیت واقعی اش ندارند، برای مشتری گمراه کننده خواهد بود.
۲/۳)عدم اغفال بدین معنی نیز می باشد که آن نام تجارتی مشابه نام تجارتی تاجر دیگری با فعالیت تجاری واقتصادی مشابه باشد و مشتری را در واقعیت دچار سردرگمی کند.
۲/۴) در دادگاه معیار تشخیص گمراهی در مشتری، استانداردهای ارائه شده از ناحیه مصرف کنندگان و مشتریان می باشد و اینکه از نظر مصرف کننده و مشتری نام بازرگانی انتخابی اغفال کننده هست یا خیر.
۲/۵)در صورتیکه نام تجاری گمراه کننده باشد و تاجری از نام بازرگانی تاجری دیگر در همان فعالیت مشابه استفاده نماید، اقدام وی «تزویر» محسوب خواهد شد و موجب مسئولیت مدنی صاحب نام تجاری جدید در مقابل نام تجاری مقدم می باشد. چرا که موجب خطر به اشتباه افتادن مشتریان و اغفال مصرف کنندگان محصولات وی شده است.
مطابق با ماده ۴۶ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶، «نام تجاری گمراه کننده اسمی است که موجب فریب مصرف کنندگان و عموم جامعه راجع به موسسه یا بنگاهی شود که نام تجاری معرف آن است.» همانطور که در قانون تجارت نیز آمده که «در صورتیکه صاحب بنگاه شریکی نداشته باشد، نمی تواند نام تجاری انتخاب کند که این تصور را در مردم ایجاد نماید که این بنگاه به صورت شراکتی اداره می شود.»
- رعایت نظم جامعه
در انتخاب هر نام تجاری ای می بایست نظم آن جامعه را مد نظر قرار داد و نام را به نحوی انتخاب کرد که احساسات آن جامعه جریحه دار نگردد و خلاف اخلاق حسنه آن جامعه نیز نباشد.
۳/۱) نسبی بودن مفهوم نظم
با توجه به اینکه تعریف نظم و اخلاق حسنه در هر جامعه ای نسبت به جامعه دیگر متفاوت است نام تجاری باید با توجه به موقعیت و وضع زندگی و فرهنگ و تمدن هر جامعه ای انتخاب شود.
۳/۲) مقرره قانونی در رابطه با نظم
مطابق با ماده ۹۷۵ قانون مدنی: « محکمه نمی تواند قوانین خارجی و یا قراردادهای خصوصی را که بر خلاف اخلاق حسنه بوده و یا به واسطه جریحه دار کردن احساسات جامعه یا به علت دیگر مخالف نظم عمومی محسوب می شود به موقع اجرا گذارد. اگرچه قوانین مزبور اصولاً مجاز باشد. »
لذا؛ استفاده از اسامی تجاری ای که موجب توهین به قومیت یا نژاد گروهی از افراد جامعه شود، از نظر قانونی امکان پذیر نمی باشد.
- استفاده از نام محل
استفاده از نام شهرها یا نواحی و یا کشورها برای نام بازرگانی ممنوعیتی ندارد ولیکن نمی توان نام جغرافیایی منطقه ای که جنبه عمومی دارد را به عنوان نام تجاری انحصاری و اختصاصی برای موسسه تجاری ای که در آن منطقه مستقر است انتخاب کرد. چرا که برای سایر تجار مستقر آن منطقه هم امکان استفاده از نام آن منطقه وجود دارد و نمی توان آن ها را از این حق محروم کرد. مگر اینکه شخص از نام آن منطقه جغرافیایی با ترکیب اسامی دیگر استفاده کند و آن اسم مرکب به عنوان نام تجاری اختصاصی او باشد. مانند تهران الکتریک.
-
تفاوت نام شرکت های سرمایه ای و نام شرکتهای شخص
در شرکت های سرمایه ای (شرکت سهامی عام و خاص، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تعاونی) با توجه به تفکیک شخصیت حقوقی شرکت از شرکای آن، نام سهامدار به دنبال اسم شرکت آورده نمی شود. ولی در شرکت های شخص (شرکت تضامنی، شرکت های نسبی، شرکت مختلط غیر سهامی) به دنبال نام شرکت حداقل نام یکی از شرکا باید قید شود. چرا که قید نام شرکا در شرکت های شخص با توجه به شخصیت و اعتبار شریک برای انجام معاملات و سرمایه گذاری، موجب جلب اعتماد مردم به اینگونه شرکت ها می گردد.
-
شرایط صحت انتخاب نام شرکت ها
مطابق با قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، در حقوق ایران نام تجارتی باید دارای شرایط ذیل باشد:
- نام یا عنوان ماهیتاً یا از لحاظ طریقه ی استفاده آن خلاف موازین شرعی نباشد.
- نام یا عنوان خلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه نباشد.
- نام یا عنوان موجبات فریب مراکز تجاری یا عمومی را نسبت به ماهیت موسسه یا شرکتی که اسم یا عنوان انتخاب شده معرف آن است، فراهم نکند.
-
نام های غیر قابل ثبت به عنوان نام شخصیت حقوقی
نام های پیشنهادی ذیل به عنوان نام شرکت قابلیت ثبت ندارند:
- نام هایی که به تشکیلات دولتی اختصاص دارند.
- نام هایی که در آن از اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه استفاده شده باشد.
- نام هایی که مخالف موازین شرعی، نظم عمومی یا شامل واژه های بی معنا یا الفاظ قبیحه و مستهجن و خلاف اخلاق حسنه باشد.
- نام یا نام اختصاری یا حروفی که رسماً متعلق به دولت باشد از قبیل ایران، نزاجا، ناجا (مگر با ارائه مجوز از مقام صلاحیتدار دولتی)
- زمانیکه در یک نام پیشنهادی ترکیبی از دو واژه فارسی تداعی کننده یک واژه بیگانه باشد. مثلاً واژه «تک نو» به عنوان نام شخصیت حقوقی قابل پذیرش نیست. زیرا ترکیب واژگان «تک» و «نو» کلمه انگلیسی «Techno» را تداعی می کند.
- نام پیشنهادی برای شرکت باید از نام شرکت های دیگر کاملاً متمایز باشد و صرف استفاده از پسوند جمع کفایت نمی کند. مثلاً اگر شرکتی با نام «موج سازه ایرانیان» وجود داشته باشد، نام «امواج سازه ایرانیان» از اشخاص حقوقی دیگر پذیرفته نخواهد شد.
- اگر نام یک شرکت به صورت مقید ثبت شده باشد ، امکان انتخاب نام جدید مشتق از آن به صورت مطلق برای شخص حقوقی دیگر وجود ندارد. مانند عدم پذیرش و ثبت نام «پارس سپاهان» مشتق از شرکت سابقی با نام «پارس گستر سپاهان».
- نام هایی که به نحو گمراه کننده ای شبیه نام شرکت ثبت شده دیگری باشند پذیرفته نخواهند شد. مانند نام «تهیه غذای اکبر جوجه» به دلیل شباهت با «هتل و رستوران اکبرجوجه».
- اضافه کردن کلمات توصیفی مانند اصل، نوین، برتر و … به نام های ثبت شده قبلی، موجب پذیرش و ثبت شرکت نخواهد شد.
- اضافه کردن اعداد به نام شرکت هایی که قبلاً ثبت شده اند، پذیرفته نمی شود.
- در صورت استفاده از اعداد در نام شرکت، حتماً باید اعداد به حروف نوشته شوند و نوشتن آنها با نگارش عددی باعث عدم ثبت نام آن شرکت خواهد شد.
نکته : در صورتی که نام درخواست شده مغایر با نام ثبت شده یک شرکت باشد، پذیرش نام با ارائه رضایت نامه کتبی شرکت در قالب صورتجلسه هیئت مدیره ممکن خواهد بود.
گروه وکلای دادپویان حامی متشکل از وکلای پایه یک دادگستری، مشاورین مجرب حقوقی و دکترین حقوقی آماده ارائه هرگونه خدمات اعم از قبول وکالت و مشاوره در زمینه دعاوی حقوقی فوق می باشد.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
