کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری

نظر به وجود تفاوت های اقلیمی در مناطق کشور تنظیم و تصویب طرح های تفصیلی و اجرای برنامه های عمرانی و نوسازی شهری به نحو مطلوب، نیازمند انجام بررسی های مهندسی می باشد.  در راستای انجام این تکلیف، قانون گذار در ماده ۵ قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، کمیسیونی را پیش بینی و ایجاد کرده است که در بین عموم مردم به کمیسیون ماده ۵ شهرداری کمیسیون ماده ۵ تغییر کاربری، کمیسیون طرح تفصیلی معروف است. البته اسم صحیح و قانونی این مرجع کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری می باشد که طبق قانون مذکور وظایف و اختیارات متعددی دارد.

از آن جایی که یکی از وظایف کمیسیون ماده ۵ بحث تغییر کاربری (تبدیل کاربری) اراضی واقع در محدوده شهری است و این مسئله یکی از دغدغه های اصلی شهروندان می باشد در این مقوله سعی کرده ایم، ضمن بیان وظایف و اشاره به اعضای کمیسیون ماده ۵ طرق اعتراض به مصوبات کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری را نیز بررسی کنیم. لازم به ذکر است مراجع و کمیسیون هایی نیز در راستای وظایف کمیسیون ماده پنج شورای عالی شهرسازی و معماری تشکیل شده اند که به شرح مختصر آنها نیز می پردازیم.

وظایف کمیسیون ماده ۵ قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری

طرح تفصیلی که بر مبنای طرح جامع تنظیم می گردد، جزئیات بیش تری را نسبت به طرح جامع شامل می شود. در این طرح نحوه استفاده از اراضی در سطوح مختلف شهر با موقعیت و مساحت دقیق ، وضعیت دقیق شبکه عبور و مرور و میزان تراکم جمعیت و تراکم ساختمانی در واحدهای شهری و اولویت های مربوط به مناطق بهسازی و نوسازی و توسعه و حل مشکلات شهری و موقعیت کلیه عوامل مختلف شهری تعیین می گردد .

کمیسیون ماده ۵ قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری موظف به بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری و تغییرات آن می باشد؛ چنانچه تغییرات نقشه های تفصیلی در اساس طرح های تفصیلی موثر باشد می بایست به تایید شورای عالی شهرسازی برسد ؛ همچنین این کمیسیون موظف به بررسی هرگونه تغییر کاربری املاک واقع در محدوده شهری است .

اعضای کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری

کمیسیون ماده ۵ شامل استاندار به عنوان ریاست کمیسیون، شهردار ذی ربط، نماینده وزارت مسکن و شهرسازی، نماینده وزارت جهاد کشاورزی، نماینده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی، رییس شورای اسلامی شهر ذی ربط و نماینده سازمان نظام مهندسی استان بدون آنکه حق رای  داشته باشد، تشکیل می گردد. در استان تهران، کمیسیون با حضور وزیر راه و شهرسازی، وزیر نیرو، رییس سازمان حفاظت محیط زیست و شهردار تهران یا نماینده تام الاختیار او و رییس شورای شهر تهران تشکیل می گردد

در تمامی استان های کشور به جزء استان تهران، جلسات کمیسیون ماده ۵ با حضور رئیس و دبیر و ۳ نفر از اعضاء رسمیت می یابد. رای صادر شده در کمیسیون ماده ۵ در صورتی معتبر می باشد که ۴ نفر از اعضاء با تصمیمات و مصوبات موافقت نماید. در استان تهران، جلسات کمیسیون با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد و چنانچه ۴ نفر از اعضاء با تصمیمات کمیسیون موافقت نمایند، رای صادر شده معتبر می باشد.

نحوه رسیدگی در کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری

شهرداری موظف به تهیه پیش نویس طرح های تفصیلی و تغییرات احتمالی آن می باشد، همچنین مکلف است تا تغییرات احتمالی را همراه مستندات مورد نیاز به صورت کتبی به کمیسیون ماده 5 ارسال نماید. دبیرخانه کمیسیون  ماده ۵ مکلف می باشد تا اعضاء را برای تشکیل جلسه دعوت نماید. در کلیه استان های کشور دبیرخانه کمیسیون در سازمان راه و شهرسازی استان مستقر می باشد و جلسات کمیسیون طبق نظر استاندار در استانداری یا سازمان راه و شهرسازی استان تشکیل می گردد. در استان تهران دبیرخانه کمیسیون در تهران مستقر می باشد. وظیفه پیگیری مصوبات کمیسیون بر عهده دبیرخانه کمیسیون می باشد.

مرجع حل اختلاف در نحوه اجرای طرح های جامع و تفصیلی

چنان چه در اجرای طرح های جامع و تفصیلی، ابهام، اشکال و اختلاف نظر رخ دهد، شورای عالی شهرسازی مرجع رسیدگی به اختلافات می باشد ، نظر شورای عالی شهرسازی قطعی و لازم الاجرا خواهد بود .

شورای عالی شهرسازی و معماری

قانون گذار در جهت برقراری محیط زیست بهتر برای جامعه و حمایت از هنر معماری ایران و رعایت سبک های مختلف معماری سنتی و ملی و ارائه ضوابط و جنبه ای اصیل آن با در نظر گرفتن روش های نوین علمی و فنی و در راستای یافتن راهکارهای اصولی و مناسب ساختمانی با توجه به اقلیم و طرز زندگی مردم در نقاط مختلف کشور، شورای عالی شهرسازی و معماری را تاسیس نموده است.

وظایف شورای عالی شهرسازی و معماری ایران

شورای عالی شهرسازی موظف به بررسی پیشنهادهای لازم در مورد سیاست کلی شهرسازی برای طرح در هیات وزیران و بررسی  وتصویب طرح های جامع شهری و تغییرات آنها خارج از نقشه های تفصیلی و تصویب معیارها و ضوابط و آیین نامه های شهرسازی می باشد، همچنین شورای عالی شهرسازی موظف به اظهارنظر در خصوص پیشنهادها و لوایح شهرسازی و مقررات مربوط به طرح های جامع شهری که شامل منطقه بندی، نحوه استفاده از زمین، تعیین مناطق صنعتی، بازرگانی، اداری، مسکونی، تاسیسات عمومی فضای سبز و سایر نیازمندی های عمومی شهر می باشد.

اعضای شورای عالی شهرسازی

اعضای شورای عالی شهرسازی شامل، وزیر آبادانی، وزیر کشور، وزیر اقتصاد، وزیر فرهنگ، وزیر آب و برق، وزیر کشاورزی و منابع، وزیر جنگ، رییس سازمان برنامه و بودجه می باشد. ریاست شورای عالی شهرسازی با وزیر آبادانی می باشد، چنان چه هریک از اعضا شورا نتواند شخصا در جلسات شورا حاضر شوند یکی از معاونین می تواند به جای او در جلسه حاضر شود .

جلسات شورا با حضور اکثریت اعضاء رسمیت یافته و در صورت موافقت حداقل ۵ نفر از اعضا با تصمیمات شورا، رای صادره معتبر می باشد.

لازم به ذکر می باشد، در خصوص بررسی طرح های جامع شهری و تغییرات آنها، نظرات استاندار یا فرماندار کل و انجمن شهرستان و شوراهای شهر و شهردار و کارشناسان صلاحیت دار کسب و مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

ابطال تصمیمات کمسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری

چنانچه مالک یا مالکین به رای صادره از کمیسیون ماده ۵ را مخالف شرع یا مقررات قانونی تشخیص دهد، می تواند با مراجعه به دیوان عدالت اداری، دادخواست ابطال رای صادر شده را درخواست نماید.

اعتراض به تصمیمات کمسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری

مدعی می تواند نسبت به تصمیم کمیسیون ماده ۵ قانون شهرداری ، درخواست خود را به دیوان عدالت اداری تقدیم نماید، آرای صادر شده ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ به طرفین، قابل تجدیدنظر می باشد .

کمیسیون فنی استان

کمیسیون فنی استان موظف به بررسی فنی موضوعات مربوط به کمیسیون ماده ۵ می باشد، چنان چه موضوعی نیازمند بررسی فنی باشد توسط دبیرخانه به کمیسیون فنی ارجاع گردیده و پس از بررسی موضوع، تصمیم لازم اتخاذ و به صورت کتبی به کمیسیون ماده ۵ اعلام می شود .

اعضای کمیسیون فنی استان

این کمیسیون با حضور اعضای کمیسیون ماده ۵ و مشاور طرح تفضیلی تشکیل می گردد ، جلسات با حضور اکثریت اعضا رسمیت یافته و تصمیمات کمیسیون بعنوان نظر کارشناسی به کمیسیون ماده ۵ ارائه می گردد.

مرجع رسیدگی به اعتراض به تصمیمات کمیسیون

از آن جا که تصمیمات این کمیسیون نظریه کارشناسی می باشد این تصمیمات به ذی نفع اعلام نمی گردد تا اعتراضی به تصمیمات کارشناسی نماید؛ درهرحال مرجع رسیدگی به اختلافات کمیسیون ماده ۵ شورای عالی معماری و شهرسازی می باشد .

کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر

پس از آن که درخواست تغییرات هادی شهری به دبیرخانه ارسال گردید از اعضای کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری دعوت به عمل می آید تا پس از بررسی محتویات پرونده برابر دستورالعمل های مربوط، نظر اعضاء را صورت جلسه نموده و به کمیسیون ماده ۵ ارسال نماید .

اعضای کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر

کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر با حضور نماینده شهرداری، نماینده سازمان راه و شهرسازی، نماینده سازمان جهاد کشاورزی استان، نماینده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، صنایع دستی استان، نماینده سازمان نظام مهندسی ساختمان استان و رییس شورای اسلامی شهر ذی ربط تشکیل می گردد. حد نصاب رسمیت و اعتبار تصمیمات کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر، براساس مصوبات کمیسیون ماده ۵ تعیین می شود .

اعتراض به تصمیمات کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر

به جهت آن که کیمسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر، وظیفه کارشناسی را برعهده دارد و تصمیمات کمیسیون تنها به کمیسیون ماده ۵ ابلاغ می گردد ، قابل اعتراض نمی باشد .

ابطال تصمیمات کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر

چنان چه تصمیمات کمیسیون بررسی و تصویب تغییرات هادی شهری معتبر مخالف شرع یا مقررات قانونی باشد، معترض می تواند دادخواست ابطال تصمیمات کمیسیون را به دیوان عدالت اداری تقدیم نماید .

سخن پایانی

کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری یا به اصطلاح عامیانه کمیسیون ماده ۵ شهرداری، علی رغم این که وظایف متعددی در بحث شهرسازی بر عهده داردو اشخاص به بهانه مختلف راهشان از این کمیسیون می گذرد هم چنان یکی از مراجعی است که اطلاعات اشخاص نسبت به آن بسیار محدود است. نظر به فنی بودن اظهارنظر این کمیسیون، روند تشکیل واظهار نظر در آن دارای ضوابط خاصی است که جز با تجربه و تسلط بر قوانین مرتبط نمی توان آن چنان که مدنظر است نتیجه مطلوب خود را به دست آورد. از همین رو در اموری مثل بحث تبدیل کاربری یا در بحث ابطال مصوبات کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری که موجب متضرر شدن شما می گردد حتما با وکیل پایه دادگستری که سابقه ابطال چنین مصوباتی را دارند مشورت نمایید.

“سوالات متداول”

“کمیسیون ماده ۵ شهرداری چیست؟”

در قانون و رویه اداری ایران کمیسیون تحت عنوان کمیسیون ماده ۵ شهرداری وجود ندارد بلکه مردم به اشتباه کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری را کمیسیون ماده پنج شهرداری یا حتی گاهی اوقات کمیسیون ماده ۵ تغییر کاربری می نامند.

“اعضای کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی و معماری چه کسانی هستند؟”

بسته به این که کمیسیون مزبور مربوط به کدام استان باشد اعضا کمیسیون ماده ۵ متفاوت خواهد بود. با توجه به ماده ۵ قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و تبصره ذیل آن اعضای کمیسیون ماده ۵ در شهرداری تهران عبارتند از : نمایندگان وزراء مسکن و شهرسازی، کشور، نیرو ، سرپرست سازمان حفاظت محیط زیست و شهردار تهران یا نماینده وی و رییس شورای شهر تهران.

“کمیسیون ماده پنج شورای عالی شهرسازی و معماری کجاست؟”

محل تشکیل کمیسیون ماده پنج در شهر تهران، شهرداری و در سایر استان ها جلسات کمیسیون طبق نظر استاندار در استانداری یا سازمان راه و شهرسازی استان تشکیل می گردد.

“چگونه با وکلای دادپویان حامی در ارتباط باشیم؟”

شما می‌توانید از طریق شبکه‌های اجتماعی نظیر واتساپ و یا تلگرام با وکلای دفتر حقوقی دادپویان حامی در ارتباط باشید. همچنین می‌توانید از طریق فرم مربوطه درخواست مشاوره رایگان خود را ثبت کنید.