نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی: مهلت اعتراض و مراحل آن

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی  یک حق قانونی و مهم ‌ترین راهکار برای تعدیل مالیات ناعادلانه و دفاع از عملکرد مالی مودیان است.

متأسفانه، بسیاری از افراد به دلیل عدم آگاهی از مراحل قانونی اعتراض به مالیات یا پیچیده پنداشتن فرآیند آن، از این حق مسلم خود چشم ‌پوشی کرده و در نهایت متحمل پرداخت مبالغی می‌شوند که شاید به درستی محاسبه نشده باشد. اما فرآیند اعتراض، اگر با تکیه بر اسناد و مدارک صحیح انجام شود، می‌تواند به کاهش چشمگیر مالیات قطعی شما منجر گردد.

در این مقاله ، قصد داریم مراحل اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی  از نحوه نگارش یک لایحه اعتراضیه قوی گرفته تا مهلت ‌های قانونی و مراحل رسیدگی در هیئت‌ های حل اختلاف را برای شما توضیح دهیم تا بدین وسیله بتوانید با آگاهی از حقوق قانونی خود، موثرترین دفاع را در پرونده مالیاتی داشته باشید.

مشاوره تخصصی (آنلاین، تلفنی، حضوری) را هم اکنون دریافت کنید.

برگه تشخیص مالیاتی چیست؟

برگ تشخیص مالیاتی  ابلاغیه رسمی از طرف سازمان امور مالیاتی است که به شما (به عنوان شخص حقیقی یا حقوقی که به آن مودی گفته می‌شود) اعلام می‌کند که بر اساس بررسی‌ های انجام شده، درآمد مشمول مالیات و مبلغ نهایی مالیات شما برای یک دوره مالی مشخص (مثلاً یک سال) چقدر تعیین شده است.

برگ تشخیص مالیاتی چگونه صادر می شود؟

طبق قانون مالیات های مستقیم تمامی افراد مشمول این قانون موظف هستند اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیت های شغلی خود را در یک سال مالیاتی تنظیم و نسبت به اشخاص حقیقی تا پایان خرداد ماه سال بعد، و نسبت به اشخاص حقوقی تا تیر ماه سال بعد به اداره امور مالیاتی محل فعالیت خود ارسال نمایند.

اداره امور مالیاتی موظف است به اظهارنامه های ارسالی در مهلت مقرر قانون (یکسال پس از پایان مهلت ارسال) رسیدگی نماید. اظهارنظر اداره امور مالیاتی طبق رسیدگی های صورت گرفته طی برگ تشخیص مالیاتی به مودیان اعلام می گردد.

برگ تشخیص مالیات باید بر اساس ماخذ صحیح و متکی به دلایل و اطلاعات کافی و به نحوی تنظیم گردد که کلیه فعالیت های مربوط و درآمدهای حاصل از آن به طور صریح در آن قید و برای مودی روشن باشد.

مهلت اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی چقدر است؟

مهلت قانونی اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی، ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ به مودی می باشد. در صورتی که برگ تشخیص مالیات صادر و به مودی ابلاغ می شود، چنانچه مودی نسبت به آن معترض باشد می تواند ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ، شخصا یا به وسیله وکیل تام الاختیار خود از طریق سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی اعتراض خود را ثبت نماید. 

برای ثبت درخواست مشاوره حقوقی در خصوص نحوه ثبت اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی با وکیل متخصص، فرم زیر را تکمیل نمایید. وکلای متخصص دادپویان حامی بعد از دریافت اطلاعات در اسرع وقت با شما تماس خواهند گرفت.

نحوه ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی

ابلاغ برگ تشخیص مالیات به دو صورت فیزیکی و الکترونیکی صورت می گیرد. در ابلاغ برگ تشخیص مالیات به صورت فیزیکی می بایست در نشانی قانونی به مودی ابلاغ گردد. ابلاغ به مودی به دو نوع ابلاغ واقعی و ابلاغ قانونی تقسیم می شود. درصورتی که برگ تشخیص مالیات به صورت واقعی باشد و مودی در مهلت مقرر قانونی اعتراض ننماید، برگ قطعی مالیاتی صادر می گردد.

اما در صورتی که به دلیل عدم حضور مودی در نشانی قانونی یا استنکاف از دریافت آن و یا به هر دلیلی به صورت قانونی ابلاغ شده باشد، و مودی در مهلت مقرر قانونی اعتراض ننماید، واحد مالیاتی مربوط مکلف است نسبت به ارسال پرونده به دبیرخانه هیات حل اختلاف مالیاتی حداکثر ظرف مهلت یک هفته، پس از گذشت ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ مزبور اقدام نماید.

ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی به صورت الکترونیکی در صورتی امکان پذیر است که مودی در سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی به نشانی tax.gov.ir ثبت نام نموده باشد. در این صورت هرگونه ابلاغی از سوی اداره امور مالیاتی به کارتابل مودی ارسال می شود. زمانی که ابلاغ الکترونیک ارسال شود از طریق پیامک به مودی اطلاع رسانی می شود تا نسبت به رویت ابلاغ اقدام نماید. مواعد قانونی جهت اعتراض از تاریخ درج ابلاغ در کارتابل مودی محاسبه می شود.

برای اعتراض به برگ مالیاتی به کدام مرجع باید مراجعه کرد ؟

مودی می تواند در مهلت مقرر قانونی شخصا یا به وسیله وکیل مالیاتی به اداره امور مالیاتی و یا دبیرخانه هیات های حل اختلاف ذیربط مراجعه و با تکمیل فرمهای مخصوص و ارائه دلائل و اسناد و مدارک کتبا تقضای رسیدگی مجدد نماید.

طبق بخشنامه شماره ۵۳۱/۱۴۰۰/۱۲-۲۰۰ مورخ ۱۲/۱۱/۱۴۰۰ رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور اعلام گردید از تاریخ ۱۸/۲/۱۴۰۱ به بعد صرفا اعتراضاتی که از طریق پنجره واحد خدمات الکترونیکی در موعد مقرر قانونی به ادارات کل امور مالیاتی تسلیم می شوند، به عنوان اعتراض قابل رسیدگی مجدد بوده و در مواردی که از سایر طرق ارسال می شوند در اجرای مفاد ماده ۲۳۸ قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب ۲/۳/۱۴۰۰ مورد رسیدگی قرار نخواهد گرفت.

این بخشنامه طبق رای شماره ۱۰۹۰۳ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری مورخ ۱۱/۵/۱۴۰۱ به علت مغایر بودن با قانون ابطال گردید.

مدارک لازم برای اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی

مودیان مالیاتی باید رونوشت یا تصویر خوانای مدارک خود را به پیوست فرم اعتراض ارائه نمایند. برابری رونوشت یا تصویر اسناد مدارک با اصل می بایست توسط دبیرخانه و یا اعضای هیات های حل اختلاف گواهی شود.

در صورتیکه رونوشت یا تصویر سند در خارج از کشور تهیه شده باشد، در این صورت برابری آن با اصل مدارک می بایست در دفتر یکی از سفارت خانه ها و یا کنسولگری های جمهوری اسلامی ایران گواهی شده باشد. چنانچه اسناد و مدارک استنادی به زبان فارسی نباشد پس از ترجمه آنها توسط مترجم رسمی دادگستری و تائید مامورین کنسولی جمهوری اسلامی ایران تسلیم شود.

در غیراینصورت به مدارک ارسالی به سایر زبانها که بدون رعایت مفاد این ماده ارائه گردد در هیات های حل اختلاف مالیاتی ترتیب اثر نخواهد شد.

مراحل اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی

اولین گام مودی برای اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی، اعتراض در اداره امور مالیاتی طبق ماده ۲۳۸ قانون مالیات های مستقیم می باشد. مودی می تواند ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص، به اداره امور مالیاتی مراجعه و با ارائه دلائل، اسناد و مدارک کتبا تقاضای رسیدگی مجدد نماید. اداره مزبور مکلف است ظرف مدت ۴۵ روز از تاریخ مراجعه مودی، به موضوع رسیدگی و به یکی از اشکال زیر اتخاذ تصمیم نماید:

• درصورتی که دلایل و اسناد و مدارک ابراز شده مودی از طرف اداره امور مالیاتی موثر در تعدیل درآمد مشمول مالیات تشخیص داده شود و نظر آن اداره مورد قبول مودی واقع شود مراتب مستدلا در ظهر برگ تشخیص منعکس و پس از امضاء رئیس اداره امور مالیاتی مربوط و مودی و ثبت آن، جهت صدور برگ قطعی حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز و انجام مراحل وصول مالیات به واحد مالیاتی مربوطه ارجاع می شود.
• اگر اداره امور مالیاتی دلایل ابرازی مودی را موثر در تعدیل درآمد مشمول مالیات تشخیص ندهد و نظر آن اداره مورد قبول مودی واقع شود مراتب مستدلا در ظهر برگ تشخیص منعکس و با امضاء رئیس اداره امور مالیاتی مربوط و مودی و ثبت آن ،جهت صدور برگ قطعی (حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز) و انجام مراحل وصول مالیات به واحد مالیاتی مربوطه ارجاع می شود.
• اگر دلایل ابرازی مودی توسط اداره امور مالیاتی موثر در تعدیل درآمد مشمول مالیات تشخیص داده نشود و نظر آن اداره مورد قبول مودی واقع نگردد، مراتب مستدلا در ظهر برگ تشخیص منعکس و پس از امضاء رئیس اداره امور مالیاتی مربوط و مودی و ثبت آن، حداکثر ظرف مدت ۵ روز پرونده جهت درخواست تعیین وقت از دبیرخانه هیاتهای حل اختلاف مالیاتی ظرف همین مدت و انجام امور قانونی بعدی به واحد مالیاتی مربوطه ارجاع می شود.

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی در هیئت حل اختلاف مالیاتی بدوی

طبق ماده ۱۷۰ قانون مالیات های مستقیم مرجع رسیدگی به هرگونه اختلاف  نسبت به تشخیص مالیات های موضوع این قانون بین اداره امور مالیاتی و مودی هیئت حل اختلاف مالیاتی می باشد. در دو حالت پرونده به هیئت حل اختلاف مالیاتی بدوی ارجاع می گردد.

حالت اول زمانی که برگ تشخیص مالیات ابلاغ قانونی شده باشد اما مودی اقدام به پرداخت و یا اعتراض نزد اداره امور مالیاتی ننموده باشد.

حالت دوم زمانی که مودی ظرف مهلت ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ کتبا به برگ تشخیص اعتراض نماید.

پس از ارجاع پرونده به هیئت حل اختلاف بدوی، وقت رسیدگی جهت حضور مودی یا نماینده وی ابلاغ و پس از تشکیل جلسه اقدام به صدور رای خواهد نمود. فاصله تاریخ ابلاغ تا زمان جلسه رسیدگی نباید کمتر از ده روز باشد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد فرآیند دادرسی حل اختلاف مالیاتی در هیات های بدوی و تجدیدنظر به لینک مربوطه مراجعه کنید.

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی در هیئت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر

در صورتی که مودی یا ماموران مالیاتی به رای هیئت بدوی اعتراض داشته باشند می توانند ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رای نزد هیئت تجدیدنظر اعتراض نمایند.

رسیدگی در هیئت تجدیدنظر مالیاتی منوط به پرداخت مالیات مورد قبول توسط مودی نیست. رای صادره از هیئت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر قطعی و لازم الاجرا است. مگر در صورت سپردن وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی یا وثیقه ملکی به میزان مالیات مورد رای یا نقض رای توسط شورای عالی مالیاتی و یا صدور دستور موقت توسط دیوان عدالت اداری.

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی در شورای عالی مالیاتی

یکی از مراجع حل اختلاف مالیاتی شورای عالی مالیاتی می باشد که صلاحیت رسیدگی به اعتراض نسبت به آرای هیئت تجدیدنظر را دارد. که به آن هیات ماده ۲۵۱ نیز گفته می شود. آرای قطعی که از هیئت بدوی صادر شده و آرای صادره از هیئت موضوع ماده ۲۴۳ یا ۲۱۶ قابل رسیدگی در شورای عالی نمی باشد.

این مرجع صرفا آرای صادره از هیئت تجدیدنظر را از حیث نقض قوانین و مقررات یا ادعای نقص در رسیدگی بررسی می نماید. بنابراین از حیث ماهوی وارد نمی گردد و اظهارنظر نمی نماید.

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی در هیات موضوع ماده ۲۵۷

هیات موضوع ماده ۲۵۷ قانون مالیات های مستقیم، به هیات های هم عرض گفته می شود که وظیفه رسیدگی به پرونده هایی که از سوی شورای عالی یا دیوان عدالت اداری نقض می گردد را دارد. رای صادره از هیات موضوع ماده ۲۵۷ قطعی است مگر اینکه از آرای صادره از این دو مرجع تبعیت ننماید که در این صورت امکان شکایت از رای هیات هم عرض در دیوان عدالت اداری وجود دارد.

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی در هیئت موضوع ماده ۲۵۱ مکرر

مودی می تواند  با ادعای غیر عادلانه بودن مالیات، تقاضای تجدید رسیدگی را در هیات موضوع ماده ۲۵۱ مکرر بنماید. که در صورت موافقت وزیر دارایی به هیئتی مرکب از سه نفر به انتخاب وزیر دارایی ارجاع خواهد شد. چنانچه غیر عادلانه بودن مالیات پس از تحقیقات کافی برای هیئت مزبور محرز شود، وارد رسیدگی ماهوی شده و اقدام به صدور رای می نماید.

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی در هیئت موضوع ماده ۲۱۶

هیئت موضوع ماده ۲۱۶ صلاحیت رسیدگی به اختلافات مالیاتی که در مرحله اقدامات اجرایی ایجاد می شود را بر عهده دارد. هیئت مذکور مرجع رسیدگی به شکایات ناشی از اقدامات اجرایی راجع به مطالبات دولت است. اما هیئت تبصره ۱ ماده ۲۱۶ مرجع رسیدگی به وصول مالیات قبل از قطعیت و نسبت به مالیات های قانون مالیات بر ارزش افزوده می باشد.

این هیات مرجع رسیدگی به شکایت از جهت غیر قانونی بودن مطالبه مالیات های غیر مستقیم است.

پیشنهاد مطالعه: نحوه اعتراض به برگ اجرایی مالیات طبق ماده ۲۱۶

اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی در دیوان عدالت اداری

هرگونه اختلاف بین مودی و سازمان امور مالیاتی در هیات های حل اختلاف حل و فصل می گردد. اما می توان به آراء صادره از این هیات ها در دیوان عدالت اداری اعتراض نمود.

نکات مهم تنظیم فرم اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی

فرم اعتراض باید بر روی فرم خاصی که برای همین منظور تهیه شده است به شرح ذیل تنظیم گردد:

• چنانچه مودی شخص حقیقی باشد، باید نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، محل صدور، شماره ملی، شماره اقتصادی و نشانی محل سکونت با ذکر کدپستی و تلفن تماس درج شود.
• اگر مودی شخص حقوقی باشد، نام شخص حقوقی، شماره و تاریخ ثبت، محل ثبت، شماره پرونده، شماره اقتصادی، شناسه ملی، نشانی قانونی، کدپستی، تلفن تماس درج گردد.
• منبع مالیاتی مورد اعتراض باید مشخص شود.
• اداره کل امور مالیاتی و اداره امور مالیاتی و واحد مالیاتی را نیز باید مشخص نمائید.
• دقیقا مشخص نمائید عملکرد کدام سال یا سالهای مالیاتی مورد اعتراض است. با ذکر شماره و تاریخ برگ تشخیص یا برگ اجرایی
• خواسته و اعتراض خود را به صورت مشروح و دقیق بنویسید.
• تصاویر و اسناد و مدارکی که مورد استناد قرار می دهید را باید به پیوست اعتراض ارائه نمائید.
• از نکات مهم در تنظیم فرم اعتراض، انتخاب نماینده مودی در هیات حل اختلاف موضوع بند ۳ ماده ۲۴۴ قانون مالیات های مستقیم می باشد که به تصمیم و انتخاب مودی است.

دعاوی مالیاتی از حمله دعاوی تخصصی می باشد که طرح یا دفاع در دعاوی مالیاتی مستلزم دانش حقوقی مالیاتی و اشراف به قوانین و مقررات مالیاتی و بخشنامه های صادره در این خصوص می باشد. دفتر حقوقی دادپویان حامی با بهره گیری از وکلای متخصص و متبحر در حوزه دعاوی مالیاتی آماده ارائه خدمات حقوقی تخصصی خویش به شما عزیزان می باشد.