دعوای مطالبه سود سهام بورس از مهمترین موضوعات مطرح شده نزد هیات داوری بورس است که در ادامه به روش دریافت و نحوه مطالبه سود سهام بورسی وخسارات ناشی از جرایم بورسی می پردازیم.

کسب سود سهام بورس

افرادی که در بورس اوراق بهادار سرمایه گذاری می نمایند عمدتا از دوطریق کسب سود می نمایند:

1. از طریق افزایش قیمت سهام : بدین نحو که سرمایه گذار سهم خریده شده توسط سرمایه گذار را به بیش از قیمت زمان خرید بفورش رساند و کسب عایدی نماید.
2. از طریق سود قابل تقسیم شرکت یا سود نقدی: سود قابل‌ تقسیم : سودی است که «ابتدا زیان انباشته احتمالی سال‌های قبل از آن کسر شود سپس اندوخته قانونی و اندوخته‌های اختیاری در صورت لزوم کسر شود، باقی‌مانده هر چه ماند سود قابل‌تقسیم است».بنابراین شرکت درصورتی‌ می‌تواند سود تقسیم کند که در پایان سال مالی سود انباشته داشته باشد. اگر شرکتی طی یک سال مالی ضرر و زیان دیده باشد، ولی در پایان سال مالی با در نظر گرفتن زیان آن سال، بازهم دارای سود انباشته باشد، می‌تواند سود تقسیم کند.

 شرکت‌های سهامی عام سالیانه یکبار اقدام به توزیع سود نقدی می‌کنند. این سود نقدی، حاصل از عملکرد شرکت است.

مطالبه سود سهام بورس

سود سهام و سود تقسیمی سهام

DPS که به معنی سود تقسیمی هر سهم است که بین شرکت‌های بورسی متفاوت است. شرکت‌ ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند.  بعضی شرکتها سود سهام را بین سهامداران تقسیم می کنند، اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه ‌ای، اختصاص می‌‌دهند.

EPS مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص می یابد با محاسبه سطح درآمد شرکت از این روش می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند، دست یافت این مقدار برابر است با میزان سودی که در آن شرکت به ازای هر یک عدد سهم شرکت بدست می آید EPS یکی از پرکاربردترین مفاهیم بورسی در بین سرمایه گذاران تازه کار و حرفه ای است.در واقع یکی از مهم ترین مفاهیمی است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر قیمت سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد.

روش دریافت سود سهام بورسی

روش دریافت سود سهام در شرکت‌هایی پذیرفته شده در بورس متفاوت است و اصولا به دو روش انجام می‌گیرد

• روش اول واریز به حساب بانکی سهامدار

در این روش سهامدار باید مشخصات حساب بانکی خود را برای شرکت ارسال نماید. برخی شرکت ها صرفا به حساب بانکی خاصی پرداخت انجام می‌دهند که دراین‌ صورت سهامدار باید در آن بانک یک حساب داشته باشد و مشخصات آنرا از طریق سایت شرکت، فکس، ارسال پستی، یا ایمیل به شرکت بفرستد.

• روش دوم مراجعه حضوری سهامدار به بانک خاص

در روش حضوری، شرکت با یک بانک مشخص قرارداد دارد تا سود سهامداران توسط آن بانک پرداخت گردد. برای دریافت سود سهام از طریق این روش کافیست با کارت ملی و کد معاملاتی خود به یکی از شعب بانک موردنظر مراجعه نمایید. هرشخصی که در زمان برگزاری مجمع عمومی سالیانه شرکت، سهامدار شرکت باشد می‌تواند سود نقدی دریافت کند.

راه های پرداخت سود سهام بورسی

نحوه پرداخت سود سهام در مجمع عمومی و یا جلسه هیئت مدیره شرکت ها  باید مشخص شود. پرداخت می‌تواند به‌صورت نقدی و یا غیر نقدی باشد. بعضاً مشاهده‌ شده سود سهام از طریق تحویل کالاهای تولیدشده شرکت به سهامداران پرداخت‌شده و یا بخشی از سود سهام نقداً بین صاحبان سهام توزیع‌شده. به هرحال عدم پرداخت سود سهام توسط مدیران به‌هیچ‌عنوان اجباری و دارای وجه کیفری نیست و سهامداران برای وصول مطالبات خود ناشی از سود سهام صرفا می‌توانند اموال شرکت را توقیف کنند.

زمان پرداخت سود سهام در شرکتهای بورسی

در شرکتهای پذیرفته شده در بورس جهت پرداخت سود سهام به سهامداران، چنانچه تقسیم سود در مجمع عمومی عادی سالیانه، تصویب شود، شرکت باید حداکثر ظرف ۸ ماه از تاریخ تصویب، سود نقدی را به سهامداران پرداخت نماید. البته در اساسنامه شرکت‌ها می‌توان مهلت کوتاه‌تری برای پرداخت سود سهام تعیین کرد. هرچند گاها بعضی شرکت‌ها پس از انقضای مهلت مذکور نیز از پرداخت سود سهم به سهامداران خودداری می‌کنند. در این صورت سهامداران با توجه به مفاد قانون، می‌توانند در صورت دیرکرد پرداخت سود نقدی سهام ، مطالبه رسمی خود را با ارسال اظهارنامه قانونی اعلام کنند و خسارت تأخیر تأدیه خود را مطالبه نمایند.

راههای مطالبه سود در صورتی که شرکت به تعهدات قانونی خود در قبال پرداخت سود به سهامداران عمل ننماید:

در خصوص شرکتهای خارج از بورس، برای مطالبه سود سهام، سرمایه گذاران می بایست به مراجع عمومی صلاحیت دار مراجعه نمایند که  مراجع مذکور با توجه به مبلغ طلب سرمایه گذار، انتخاب می شوند بدین طریق که تا مبلغ پنج میلیون تومان در صلاحیت شورای حل اختلاف است و مازاد برپنج میلیون تومان در محاکم حقوقی دارای صلاحیت مطرح می شود.

لکن در خصوص شرکتهای پذیرفته شده در بورس ، روند رسیدگی به نظر کوتاه تر می باشد بدین نحو که  کاربران می توانند برای دریافت سود سهام به« هیات داوری سازمان بورس » مراجعه نمایند.

مطابق مفاد ماده۳۶ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذر ماه ۱۳۸۴، اختلافات بین کارگزاران، بازار گردانان، مشاوران سرمایه گذاری، ناشران، سرمایه گذاران وسایر فعالان راجع به فعالیت حرفه ای آنها در صورتی که در کانون مربوطه سازش نگردد توسط هیات داوری بورس رسیدگی می گردد. مطابق این ماده، رسیدگی به کلیه اختلافات فعالان بازار سرمایه منوط به حرفه ای بودن منشاء، در صلاحیت هیات داوری قرار دارد و صلاحیت عام دادگاهها در این خصوص تخصیص خورده و دادگاه ها دیگر در خصوص دعاوی حقوقی فعالان بازار سرمایه که ناشی از فعالیت حرفه ای آنان است، صلاحیت رسیدگی ندارند.

مطالبه خسارت ناشی از جرایم بازار بورس

از آنجا که ارتکاب هر نوع جرم در بازار بورس ممکن است به فعالان بازار بورس خسارت وارد نماید ازاین رو آنها حق دارند برای جبران خسارت وضرر زیانی که مستقیما در اثر ارتکاب جرم به آنها وارد شده است از دادگاه تقاضای جبران خسارت وارده را بنمایند در این راستا مطالبه خسارت تابع تشریفات آیین دادرسی مدنی است و زیان دیده می بایست در قالب دادخواست حقوقی که در برگهای چاپی مخصوص است خواسته و خوانده خود را الزاما مشخص و خواسته را در صورت امکان، تقویم ریالی نموده و هزینه دادرسی را پرداخته و دادخواست تنظیمی خود را به دادگاه ارائه نمایند.

دعوای مطالبه پرداخت سود از ناشران بورس

ناشران در بازار سرمایه موظف اند رویکرد تقسیم سود را به سازمان بورس اعلام نمایند و جدول زمان بندی پرداخت های نقدی را حداقل ده روز قبل از برگزاری مجمع عمومی عادی انشا نمایند. همچنین جهت تسهیل امور سهامداران انجام کلیه اقدامات شرکتی خود از جمله توزیع سود را در صورت قبول شرکت سپرده گذاری مرکزی به آن شرکت واگذار نمایند.

برای مطالبه سود سهام ،خواهان می تواند درخواست خود را به هیات داوری بورس ارائه دهد.در دعاوی بورس ابتدا  خواهان باید گواهی عدم سازش از کانون های مربوطه در سازمان بورس را دریافت نموده سپس جهت رسیدگی به هیات داوری مراجعه نماید اما در خصوص این گونه دعاوی، رسیدگی ابتدائا در خود هیات داوری بورس  صورت می گیرد و موضوع کانون های مرتبط منتفی است.

اشتراک گذاری: