جرم تبانی برای بردن مال غیر: ارکان، پیامدها و مجازات آن

در دنیای امروز، جرایم مالی به یکی از چالش‌های بزرگ جوامع تبدیل شده‌اند. یکی از این جرایم که به ‌طور چشمگیری در حال افزایش است، جرم تبانی برای بردن مال غیر است. این جرم نه تنها به افراد و کسب ‌وکارها آسیب می‌زند، بلکه اعتماد عمومی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. تبانی به ‌معنای همکاری پنهانی دو یا چند نفر برای دستیابی به منافع نامشروع است، که می‌تواند به ‌صورت‌های مختلفی از جمله کلاهبرداری، تقلب و سوءاستفاده از اعتماد صورت گیرد.

در این مقاله، به بررسی عمیق جرم تبانی و پیامدهای آن خواهیم پرداخت. با ارائه مثال‌های واقعی و تحلیل‌های حقوقی، تلاش می‌کنیم تا ابعاد مختلف این جرم را روشن کنیم و راهکارهای قانونی و عملی برای مقابله با آن را به شما معرفی کنیم. اگر می‌خواهید با این پدیده پیچیده و تأثیرات آن بر جامعه آشنا شوید و از خود و دارایی‌هایتان در برابر این تهدید محافظت کنید، با ما همراه باشید.

برای دریافت مشاوره با بهترین و مجرب ترین وکیل متخصص امور کیفری در تهران همین حالا فرم درخواست مشاوره حقوقی را پر کرده و با ما تماس بگیرید.

تبانی برای بردن مال غیر به چه معناست؟

تبانی برای بردن مال غیر به معنای توافق یا همدستی دو یا چند نفر برای انجام عملی است که منجر به تصاحب یا انتقال غیرقانونی مال یا دارایی فرد یا افراد دیگر می‌شود. این عمل معمولاً با قصد فریب و سوءاستفاده از اعتماد یا عدم آگاهی مالک اصلی انجام می‌شود و می‌تواند شامل اقدامات مختلفی نظیر جعل اسناد، ارائه اطلاعات نادرست یا سوءاستفاده از موقعیت‌های قانونی باشد.

در این جرم مهم نیست که طرح دعوای طرفین به بردن مال ختم شد یا نه، اما این که طرفین از تعلق مال به شخص دیگر آگاه باشند لازم است. تبانی برای بردن مال غیر، یکی از مصادیق جرایم در حکم کلاهبرداری است یعنی مجازات کلاهبرداری در خصوص آنها اعمال می شود.

شرایط تحقق جرم تبانی برای بردن مال دیگری

چنانچه افرادی، جهت بردن مالی که متعلق به فرد دیگری است با یکدیگر تبانی نمایند و بدین منظور بر یکدیگر اقامه دعوی نمایند، این اقدام آنها به منزله استفاده از اعمال فریبکارانه است تا بدین وسیله مال دیگری را از آن خود نمایند. از این رو قانون گذار عمل این افراد را مورد جرم انگاری قرار داده است و در قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی می‌نمایند، چنین افرادی را کلاهبردار محسوب نموده است.

جرم تبانی در بردن مال دیگری به حکم ماده ۲ قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی می کنند علاوه بر طرح دعوای صوری، از طریق دیگری نیز امکان تحقق دارد، بدین صورت که گاهی افرادی با تبانی با یکی از اصحاب دعوا و به منظور ربودن مال طرف مقابل و یا تضییع حق او، با عناوین دیگری وارد دعوا می گردند. شرایط تحقق جرم تبانی برای بردن مال غیر با توجه به ماده ۲ عبارتند از:

• با یکی از اصحاب دعوا تبانی نموده و به عنوان شخص ثالث در دعوا ورود یابند.
• به عنوان شخص ثالث بر حکمی اعتراض نمایند.
• بر محکوم بهای حکمی، ‌مستقیماً اقامه دعوی نمایند.

لازم به ذکر است که صرف اقامه دعوی یا ورود به دعوی صرف نظر از اینکه نتیجه ای در بر داشته یا نداشته باشد، باعث تحقق جرم تبانی در بردن مال غیر شده، و مجازات کلاهبرداری را دارد. این مجازات هم برای شخصی که وارد دعوی شده و هم برای یکی از طرفین دعوای اصلی که با ثالث تبانی کرده، پیش بینی شده است.

ارکان جرم تبانی برای بردن مال غیر

جرم تبانی برای بردن مال غیر مانند سایر جرایم کیفری، نیازمند وجود سه رکن برای تحقق می باشد. تبانی برای بردن مال غیر ارکان زیر را شامل می‌شود:

• رکن قانونی

برای تحقق جرم تبانی، باید قانونی وجود داشته باشد که این عمل را جرم‌انگاری کرده باشد. این رکن به معنای وجود نص قانونی است که عمل تبانی را ممنوع کرده و برای آن مجازات تعیین کرده است. که قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی می نمایند مصوب ۱۳۰۷ رکن قانونی این جرم می باشد.

• رکن مادی

رکن مادی در واقع فعل یا ترک فعل مرتکب است که منجر به تحقق جرم می شود. از همین رو و با توجه به ماده تبانی برای بردن مال غیر می توان گفت عنصر مادی جرم تبانی برای بردن مال غیر عبارت است از تبانی با شخص دیگر و طرح دعوا در محاکم دادگستری به منظور بردن مال متعلق به دیگری. البته طبق ماده۲ قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی می نمایند، عنصر مادی جرم مذکور با اقدامات دیگری نیز محقق می شود. این موارد همانطور که در بالا نیز بیان شد عبارتند از: تبانی با یکی از اصحاب دعوای اصلی و ورود به عنوان ثالث، اعتراض به عنوان ثالث نسبت به حکم صادره از محاکم قضایی، اقامه دعوای مستقیم نسبت به محکوم بهای حکمی، که قبلا صادر و قطعی شده است.

• رکن معنوی

منظور از رکن یا عنصر معنوی در جرایم کیفری، علم و آگاهی مرتکب به موضوع جرم و قصد او در ارتکاب رفتار مجرمانه است. با توجه به این تعریف، رکن معنوی این جرم علم و آگاهی مرتکب به تعلق مال به دیگری می باشد. همچنین مرتکب باید قصد و نیت بردن مال دیگری را با طرح دعوای واهی داشته باشد. لذا در صورتی که شخصی گمان کند مال متعلق به خود اوست جرم مذکور صورت نمی گیرد.

با وجود ارکان سه گانه بالا، جرم تبانی برای بردن مال غیر محقق می شود.

قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی می نمایند

قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی می نمایند در سال ۱۳۰۷  به تصویب رسیده است و دارای دو ماده و یک تبصره می باشد که  در جرم انگاری تبانی در بردن مال غیر چنین بیان داشته است:

ماده ۱ – هرگاه اشخاصی با یکدیگر تبانی کرده و برای بردن مالی که متعلق به غیر است بر همدیگر اقامه دعوی نمایند، این اقدام آنها جزء تشبث‌ به وسایل متقلبانه برای بردن مال دیگری که بموجب ماده ۲۳۸ قانون مجازات عمومی پیش‌بینی شده است محسوب و به مجازات مندرجه در ماده‌ مزبوره محکوم خواهند شد.

ماده ۲ – اشخاصی که به عنوان شخص ثالث در دعوایی وارد شده یا اعتراض ثالث بر حکمی کرده یا بر محکوم بهای، حکمی ‌مستقیما اقامه دعوی نمایند و این اقدامات آنها ناشی از تبانی با یکی از اصحاب دعوی برای بردن مال یا تضییع حق طرف دیگر دعوی باشد کلاهبردار‌ محسوب و علاوه بر تادیه خسارات وارده به مجازات کلاهبرداری محکوم خواهند شد. تبانی هر یک از طرفین دعوای اصلی با اشخاص فوق نیز در حکم کلاهبرداری است و مرتکب به مجازات مذکوره محکوم میگردد.

تبصره- اشخاصی که اقدامات مذکوره در فوق را قبل از تاریخ اجرای این قانون نموده‌اند در صورتی مجازات خواهند شد که پس از تاریخ اجرای ‌این قانون نیز آن اقدامات را تعقیب نمایند.

رای وحدت رویه تبانی برای بردن مال غیر

در رای وحدت رویه شماره ۵۹۴ مورخ ۱/۹/۷۳ هیات عمومی دیوان عالی کشور مقرر گردیده است جرائمی که به موجب قانون کلاهبرداری محسوب می شوند از حیث تعیین کیفر مشمول قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷ می باشند. لذا با توجه به اینکه در قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال دیگری تبانی می نمایند، جرم تبانی برای بردن مال غیر در حکم کلاهبرداری می باشد لذا با توجه به رای وحدت رویه فوق الذکر، تعیین مجازات بر اساس قانون مذکور صورت می گیرد.

نحوه اثبات تبانی برای بردن مال غیر

قبل از این که اقدام به شکایت کیفری تبانی برای بردن مال دیگری مطرح کنید باید به این مسئله توجه نمایید که، چون جرم تبانی با توافق دو نفر و احتمالا در خفا صورت می‌گیرد اثبات این مسئله که آن ها از تعلق مال به دیگری اطلاع داشته و جهت بردن مال شما تبانی نموده اند امر دشواری است.

ادله و مدارک لازم برای اثبات تبانی برای بردن مال غیر، بسته به مسئله ای که برای شخص پیش می آید می تواند متفاوت باشد اما در دفاعیات شفاهی یا در تنظیم لایحه دفاعیه برای بردن مال غیر باید سعی بر این شود تا در قدم اول اثبات گردد که طرفین یا حداقل یکی از آن ها از تعلق مال به وی مطلع بوده است در این صورت اثبات سایر موارد سهل و میسر می شود.

برای مثال اگر شما در پرونده ای، یکی از طرفین دعوای اصلی را که تبانی کرده اند را محکوم نموده باشید و به موجب آن محکومیت، مالکیت شما محرز شده باشد، در این صورت مشخص می شود که یکی از طرفین (همان شخص که قبلا در مقابل شما محکوم شده است) از تعلق مال به شما اطلاع داشته و اقدام آن ها به احتمال زیاد با تبانی قبلی بوده است. البته همان طور که ذکر شد این مسئله در پرونده های مختلف به طرق خاصی قابل اثبات است.

برای موفقیت در اثبات جرم تبانی، جمع‌آوری دقیق و مستند شواهد و ارائه آن‌ها به صورت منسجم و قابل قبول در دادگاه بسیار حیاتی است. همچنین، بهره‌گیری از تخصص وکیل کیفری می‌تواند در این فرآیند بسیار موثر باشد.

جهت مشاوره حقوقی بصورت آنلاین، تلفنی و حضوری در زمینه‌ های مختلف از جمله اثبات تبانی برای بردن مال غیر وارد لینک شوید.

مرور زمان در جرم تبانی برای بردن مال غیر

مرور زمان در بیان ساده یعنی این که مدت زمانی از وقوع جرم یا قطعیت حکم محکومیت گذشته باشد و به دلیل گذشت این مدت جرم قابل پیگیری نباشد. در مقاله جرائم مشمول مرور زمان در این خصوص توضیحات کافی داده شده که جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به این مقاله مراجعه نمائید.

جرم تبانی برای بردن مال غیر برخلاف جرم تبانی در معاملات دولتی،  از جرائم قابل گذشت است لذا این جرم مشمول چهار نوع مرور زمان می گردد.

• مرور زمان شکایت: مطابق ماده ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی در جرایم قابل گذشت مثل جرم تبانی برای بردن مال دیگری، هر گاه متضرر از جرم یا همان شاکی ظرف یک سال از تاریخ وقوع جرم شکایت نکند حق شکایت او ساقط می شود. مگر این که شاکی به دلیلی خارج از اختیار و اراده خود، قادر به شکایت نبوده باشد که در این صورت مدت یک ساله مزبور از تاریخ رفع مانع مذکور محاسبه می شود. لازم به ذکر است که اگر شاکی قبل از شکایت فوت کند، ورثه وی باید ظرف شش ماه از تاریخ فوت وی اقدام به شکایت نمایند، در غیر این صورت جرم مذکور قابلیت شکایت کیفری نخواهد داشت.
• مرور زمان تعقیب و رسیدگی: اگر بعد از شکایت کیفری از مرتکبین جرم تبانی برای بردن مال غیر، ظرف مهلت هفت سال از تاریخ وقوع جرم، شکایت تعقیب نشده باشد یا از تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی به صدور حکم قطعی منتهی نشده باشد جرم مذکور دیگر قابلیت تعقیب و رسیدگی را ندارد. در این حالت دادگاه یا دادسرای رسیدگی کننده قرار موقوفی تعقیب صادر می نمایند.
• مرور زمان اجرای مجازات: همانطور که بیان شد مجازات جرم تبانی برای بردن مال غیر علاوه بر جزای نقدی، حبس از شش ماه تا سه و نیم سال حبس می باشد. با توجه به مجازات مذکور جرم تبانی برای بردن مال دیگری جرمی درجه پنج محسوب شده و مطابق ماده ۱۰۷ قانون مجازات اسلامی مدت مرور زمان اجرای مجازات آن ۱۰ سال از تاریخ قطعیت رای می باشد.

مجازات تبانی برای بردن مال غیر

مطابق قانون، مجازات تبانی برای بردن مال غیر در حکم کلاهبرداری بوده و طرفین این تبانی به مجازات کلاهبرداری محکوم می شوند. با توجه به ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری که مجازات کلاهبرداری را تعیین نموده، مجازات جرم تبانی برای بردن مال دیگری عبارتند از: حبس از یک تا هفت سال و جزای نقدی معادل مال موضوع جرم.

البته با توجه به قانون کاهش حبس های تعزیری و مستند به تبصره الحاقی به ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی در حال حاضر میزان مجازات جرم تبانی برای بردن مال غیر علاوه برای جزای نقدی مذکور، حبس از شش ماه تا سه سال و نیم می باشد.

دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم تبانی برای بردن مال غیر

همانطور که بیان شد جرم تبانی در معاملات شخصی جرم تعزیری درجه پنج می باشد، لذا تحقیقات مقدماتی آن در دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم صورت می گیرد و پس از صدور کیفرخواست نیز دادگاه کیفری دو همان محل صالح به رسیدگی و صدور حکم خواهد بود.

محل وقوع جرم مذکور نیز محل طرح دعوای واهی از سوی طرفین است.

نتیجه گیری

در پایان، جرم تبانی برای بردن مال غیر یکی از جرایم پیچیده و حساس در حوزه حقوق کیفری است که می‌تواند پیامدهای جدی قانونی و مالی برای افراد درگیر به همراه داشته باشد. آگاهی از ارکان و شرایط تحقق این جرم و همچنین روش‌های اثبات آن می‌تواند به پیشگیری از وقوع چنین جرایمی کمک کند. در این راستا، مشاوره حقوقی و همراهی یک وکیل متخصص و مجرب می‌تواند نقش بسزایی در دفاع از حقوق فردی و تضمین عدالت داشته باشد.

دفتر حقوقی دادپویان حامی با تیمی از وکلای متخصص و باتجربه در زمینه حقوق کیفری، آماده ارائه خدمات مشاوره و وکالت در پرونده‌های مرتبط با تبانی برای بردن مال غیر است. با بهره‌گیری از دانش و تجربه این تیم حقوقی، می‌توانید از حقوق خود به بهترین نحو ممکن دفاع کنید و از راهنمایی‌ های حرفه‌ای برای حل و فصل مسائل حقوقی خود بهره‌مند شوید. برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره، به وب‌ سایت ما مراجعه کرده و با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.