مطابق قوانین مسئولیت مدنی هر کس بدون مجوز قانونی، عمدا یا در نتیجه بی احتیاطی به جان یا سلامت یا مال یا شهرت تجاری یا هر حق دیگری که به موجب قانون برای اشخاص ایجاد گردیده است، لطمه ای وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود، مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود می باشد. شهرداری نیز از این قاعده مستثناء نبوده و چنانچه سبب آسیب به اشخاص گردد، مسئول جبران خسارت وارده می باشد و افراد می توانند جهت مطالبه خسارت از شهرداری در مرجع صالح اقامه دعوا نمایند.
شرایط اثبات ورود زیان برای مطالبه خسارت از شهرداری
برای صدور حکم به پرداخت خسارت از سوی شهرداری وجود موارد ذیل ضروری است
1-ضرر باید مستقیم باشد.
2-باید شخصی باشد(یعنی کسی که دعوا اقامه می نماید و ادعای خسارت می کند، باید زیان دیده یا قائم مقام او باشد).
3-ضرر می بایست در نتیجه لطمه ای که به حق شخص یا نفع مشروع او وارد شده است به وجود آمده باشد.
4-ضرر نباید قبلا جبران شده باشد.
5-ضرر باید قابل جبران باشد.
مسئولیت شهرداری به سبب اقدامات کارمندان
چنانچه کارمندان شهرداری یا موسسات وابسته به آنان در حین انجام وظیفه، عمدا یا در نتیجه بی احتیاطی، خسارتی را به اشخاص وارد نمایند، شخصا مسئول جبران خسارت وارده می باشد؛ چنانچه این خسارت به سبب عمل آنان نباشد و نقص وسایل ادارات و موسسات سبب ورود خسارت گردد در این صورت شهرداری مسئول جبران ضرر و زیان می باشد.
حال اگر تقصیر کارمند و نقص وسایل اداری به صورت توامان سبب ورود خسارت به اشخاص را فراهم کرده باشد، هر دو مسئول جبران ضرر و زیان می باشند.
مسئولیت کارفرمایان به سبب انجام وظیفه کارگران در حین انجام کار
چنانچه به سبب فعل کارگران شهرداری در زمان انجام وظیفه خسارتی به اشخاص وارد گردد، کارفرما مسئول جبران خسارت وارده می باشد مگر اینکه در مرجع صالح مشخص گردد که کارفرما تمامی احتیاط های لازم را اعمال می کرد بازهم جلوگیری از ورود زیان امکان پذیر نبود؛ شهرداری می تواند به واردکننده خسارت در صورتی که مطابق قانون مسئول شناخته مراجعه نماید.
مسئولیت شهرداری در قبال اشخاص ثالث علی رغم واگذاری به پیمانکار
چنانچه شهرداری عملیات اجرایی را به پیمانکار محول نماید و اقدامات پیمانکار سبب ورود خسارت به اشخاص گردد، مانع مسئولیت شهرداری در مقابل اشخاص ثالث نمی باشد و شهرداری موظف به جبران ضرر و زیان های وارده می باشد .
مسئولیت شهرداری نسبت به خسارت وارده به شهروندان در فرض تقصیر پیمانکار
چنان چه شهرداری عملیات عمرانی را به شرکت های پیمانکاری بسپارد و پیمانکار نکات ایمنی را رعایت نکرده و سبب ورود زیان به اشخاص گردد، این موضوع رافع مسئولیت شهرداری نمی باشد و شهرداری موظف به جبران ضرر و زیان وارده است .
مسئولیت شهرداری به جبران خسارت به سبب سقوط درختان در معابر عمومی
از آن جا که شهرداری مکلف به رفع خطر از اماکن عمومی می باشد، چنان چه سقوط درختان در معابر عمومی سبب ورود خسارت به افراد گردد و تقصیر شهرداری در مرجع صالح احراز گردد، شهرداری موظف به جبران خسارت وارده می باشد . اما چنان چه درختان به واسطه قوه قاهره مانند طوفان سقوط کنند، خسارت وارده قابل انتساب به شهرداری نمی باشد.
مسئولیت شهرداری در قبال حفر گودال در معابر عمومی
در صورت حفر گودال در معابر عمومی، شهرداری موظف به نصب علائم هشدار دهنده در معابر عمومی و محل گذر اتومبیل ها می باشد، در صورت عدم رعایت مقررات قانونی ، شهرداری مسئول جبران ضرر و زیان وارده می باشد .
مسئولیت شهرداری به سبب تصرف غیرقانونی در املاک
چنان چه شهرداری در جهت اجرای طرح های عمرانی خود اقدام به تصرف غیرقانونی در اراضی و املاک اشخاص خصوصی نماید و سبب ورود زیان به شهروندان گردد، شهرداری مسئول جبران خسارات می باشد .
مسئولیت شهرداری به سبب وجود نخاله در اتوبان
چنان چه به سبب وجود نخاله در اتوبان خسارتی به وسائل نقلیه وارد گردد یا موجب تصادفات رانندگی شود، شهرداری مسئول جبران خسارت وارده می باشد
نحوه رسیدگی به دعوای مطالبه خسارت از شهرداری
ابتدائا خواهان جهت مطالبه خسارت و احراز تقصیر شهرداری می بایست دادخواست خود را به دیوان عدالت اداری تقدیم نماید، خواهان می تواند به استناد رای دیوان عدالت اداری، تعیین میزان خسارت وارده را از دادگاه عمومی درخواست نماید .
در صورت عدم احراز تقصیر شهرداری از سوی دیوان عدالت اداری ، ذی نفع می تواند نسبت به حکم صادره در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری اعتراض نماید .
مطالبه خسارت تاخیر تادیه از شهرداری
طبق ماده 22 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، مدیون در صورت احراز تمکن مالی ملزم به پرداخت خسارت تاخیر تادیه می باشد، همچنین براساس قانون راجع به منع توقیف اموال منقول و غیرمنقول متعلق به شهرداری ها، ایفاء تعهدات از سوی شهرداری مستلزم تامین اعتبار در بودجه می باشد و تا زمان تعیین بودجه در خصوص پرداخت محکوم به، خسارت تاخیر تادیه از سوی ذی نفع قابل مطالبه نمی باشد .
نحوه اجرای رای مطالبه خسارت از شهرداری
با تعیین میزان خسارت وارده از سوی دادگاه عمومی، شهرداری موظف به پرداخت خسارت می باشد. چنان چه شهرداری از پرداخت خسارت اجتناب نماید، طبق قانون منع توقیف اموال منقول و غیرمنقول متعلق به شهرداری ها، وجوه و اموال منقول و غیر منقول متعلق به شهرداریها اعم از این که در بانکها و یا در تصرف شهرداری و یا نزد اشخاص ثالث و به‌صورت ضمانتنامه به نام شهرداری باشد قبل از صدور حکم قطعی قابل تأمین و توقف و برداشت نمی‌باشد.شهرداریها مکلفند وجوه مربوط به محکوم‌به احکام قطعی صادره از دادگاهها و یا اوراق جرایی ثبتی یا اجرای دادگاهها و مراجع قانونی دیگر را در حدود مقدورات مالی خود از محل اعتبار‌بودجه سال مورد عمل و یا در صورت عدم امکان از بودجه سال آتی خود بدون احتساب خسارت تأخیر تأدیه به محکوم له پرداخت نمایند در غیر این‌صورت ذینفع میتواند برابر مقررات نسبت به استیفای طلب خود از اموال شهرداری تأمین یا توقیف یا برداشت نماید. البته رای صادره از سوی دیوان عدالت اداری درخصوص تصدیق ورود خسارت توسط شهرداری برای دادگاه عمومی لازم الاتباع نمی باشد .
24 پرسش و پاسخ. ارسال پرسش و پاسخ جدید
با سلام
ملکی دارم که دارای سند عادی می باشد و شهرداری به سبب عملیات عمرانی سبب آسیب ملک گردیده است آیا با سند عادی می توانم مطالبه خسارت نمایم یا سند رسمی نیاز می باشد؟
در صورتی که مالکیت یا مبایعنامه شما در دادگاه ثابت شود می توانید مطالبه خسارت نمایید .
با عرض سلام
حدود ۴ سال پیش شهرداری ناحیه به عنوان جمع آوری آبهای زیر زمینی و سطحی با حفاری ۴ حلقه چاه به زیر خانه‌مان ورود کرد و مدتی است به علت فرونشست همان جاه ها دیوار حیاطی رو به کوچه نیز فرونشست کرده و در حال ریختن میباشد، با مراجعه به ناحیه درخواست بازسازی دیوار به علت حفاری غیر اصولی انجام شده از سوی شهرداری را داده ولی ناحیه با ذکر این مورد که دیوار ملک شخصی و ملک فرسوده است از خودشان صلب کرده ، و الان ساکنین میخواهیم با دادن درخواستی به شهرداری منطقه و ذکر ماده قانونی از شهرداری ناحیه شکایت کنیم .اگر راهنمایی کنید که چه ماده و قانونی از شهرداری شامل حال ما خواهد شد ممنون میشوم. با تشکر
بله امکان شکایت و مطالبه خسارت دارید لیکن مدارک شما باید بررسی شود
خسارت تاخیر تادیه از شهرداری قابل مطالبه می باشد؟
طبق ماده 22 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، مدیون در صورت احراز تمکن مالی ملزم به پرداخت خسارت تاخیر تادیه می باشد، همچنین براساس قانون راجع به منع توقیف اموال منقول و غیرمنقول متعلق به شهرداری ها، ایفاء تعهدات از سوی شهرداری مستلزم تامین اعتبار در بودجه می باشد و تا زمان تعیین بودجه در خصوص پرداخت محکوم به، خسارت تاخیر تادیه از سوی ذی نفع قابل مطالبه نمی باشد .
سلام
احراز ورود خسارت از سوی شهرداری به اشخاص بر عهده چه مرجعی می باشد ؟
دیوان عدالت اداری
پدر بنده مالک یک ملک درجاده س هستن از مدتها پیش شهرداری اقدام به احداث پل عابر پیاده در آنجا نموده و در حال پایه گذاری پایه های پل بوده که به دلیل عدم رعایت حریم کسبه مانع انجام کار شدن و شهرداری از طریق دادستانی دستور انجام کار با حفظ حریم را گرفته ولی این حریم که باید توسط نماینده شهرداری باید تعیین شود تعیین نشده و صرفا انجام کار طبق دستور توسط مامورین انجام میشود و در صورت انجام فاصله پایه پل تا ورودی مغازه کمتر از دو متر میباشد در این شرایط چه اقدامی می‌توان انجام داد در صورت عدم موافقت دادستانی با تعیین حریم آیا می‌توان مطالبه خسارت را علیه شهرداری خواست؟
سلام بله حتما استحقاق دریافت خسارت را دارید
سلام شهرداری بااجازه دادن به سازنده یک آپارتمان برای ورودبه حریم شارع عمومی باعث شده حدود۱۵سانتیمترنماوپنجره های ساختمان مجاوربرروی ساختمان من قرارگیردومتاسفانه علیرغم اعتراض هیچگونه توجهی ننموده وپایان کارهم برای سازنده صادرنموده اندآیامیتوانم ادعای خسادت برعلیه شهرداری نمایمیابایستی برعلیه سازنده شکایت تنظیم کنم؟ممنون میشوم راهنمایی بفرمایید
سلام بله علیه شهرداری و سازنده و مالک زمین دعوای مطالبه خسارت میتوانید مطرح کنید
سلام
بنده از شهرداری بخاطر مجوز ماده 100 در دیوان عدالت شکایت کردم و شهرداری یک شماره ماده 100 به من داد که در لایحه درج کردم. دیوان ماده 100 مذکور را نقض کرد و دستور بررسی مجدد داد در بررسی مجدد دستور تخریب ملک همسای را دادند . اعتراض کرد ولی بازم تخریب تایید شد. همسایه بنده رفت در دیوان عدالت شکایت کرد شکایتش رد شد تجدید نظر خواهی کر باز هم رد شد. پس از پایان پروسه دادرسی برادر همسایه ما شکایت کرد و گفت شهرداری شماره ماده 100 ملک ایشان را برای دیوان ارسال کرده دیوان هم رای اولیه که به نفع ما بود را نقض کرد حالا شهرداری که خودش اون شماره اشتباه را به دیوان داده میگه حکم را اجرا نمی کنم
می توانم بخاطر اینکه ما را دنبال نخود سیاه فرستاده از شهرداری مطالبه خسارت کنم؟
سلام تحت شرایطی بله میتوانید
سلان پیمانکار شهرداری بودم و مدت قرار داد ۷ سال انحصارا در اختیار اینجانب بود طبق قرارداد من تمام مسئولیت خود را به جا آوردم و داخل آب قایق های پدال داشتیم که بع علت سیلاب ر دخانه پر شده بود از شن ماسه اشغال که من تقاضا دادم به شهرداری بعد معرفی کرد به ام ر آب او نیز معرفی کرد به امور آب استان از انجا تشریف اوردن نگاه کردن و مجوز لای روبی به من دادند ۴ سال پشت سر هم من مجوز گرفتم شهرداری شن و ماسه موجود در رودخانه را برداشت کرد بعد از ۴ سال بدون اطلاع به من تمان وسایل شهر بازی را بدون صورت جلسه برداشتن و به جای نا معلوم انتقال دادن به هر اداره ای که فکر می‌کنید رفتم همه هم نوشتن که باید خسارت وارده را باید شهرداری بدهد الان من چطوری میتوانم تامین دلیل کنم ودرخواست خخسارت وارده را بنمایم ا.راهنمایی بفرمایید ممنون میشم
سلام با این اوصاف که اکنون مقتضی تامین دلیل وجود ندارد
شما باید علیه شهرداری با استناد به شهادت و مدارک و اسناد و کارشناسی، طرح دعوا کنید
سلام علیکم بنده ملکی که واگذاری شهرداری است در امیدیه خوزستان طبق صدور پروانه ساخت اقدام به ساخت فونداسیون ماجرای بیس پلیت نمودم جهت تمدید پروانه ساخت به واحد ساختمان مراجعه ومسئول فنی با توجه به بازدید و رویت وگزارش انجام واجرای ساخت فونداسیون بیس پلیت وتائیدعملیات ساخت به بهانه تغییر کاربری از طرف شهرداری از تجاری طبق طرح گذر ودر طرح دیگری فضای سبز بدونه مستند و درخواست از کمیسیون ماده پنج وارائه مستند وتصویب تغییر کاربری گردیده وشایدتغیر کار بری سلیقه ای بوده وبدین جهت وبهانه پروانه ساخت صادر نمی‌نمایند لطفاً راهنمایی بفرمایید
سلام مدارک و مستندات باید بررسی شود
شهرداری با احداث پل دور برگردان خودرو در مقابل مجتمع مسکونی ما باعث کاهش ارزش ملک شده است.آیا امکان پیگیری شکایت از شهرداری وجود دارد.
سلام بله
سلام. سوالی از خدمتتان داشتم. من خانمی هستم که هنگام انداختن کیسه زباله در سطل آشغال مکانیزه شهری گربه ای از داحل سطل به صورتم برخورد کرد که از ناحیه صورت مسدوم شدم. آیا قصوری متوجه شهرداری هست؟ ممنون از پاسخگویی.
با سلام. تشخیص موضوع و قصور شهرداری و میزان به علت ترک تحفظ آسیب دیده با توجه به معاینه محل و موقعیت حادثه با کارشناس حوادث است. اگر برای این سطل های زباله شهری استاندارد لازمه لحاظ شده باشد، به لحاظ حقوقی ضرر وارده به نظر فاقد رابطه سببیت بوده و مستند به ماده 197 قانون آئین دادرسی مدنی و عمومات حقوقی اصل بر برائت از مسئولیت است، امااگر استاندارد رعایت نگردیده باشد مسلماً شهرداری مذکور دارای صلاحیت می باشد. احراز این استاندارد به لحاظ فنی و تخصصی بودن با کارشناسان محترم می باشد و از صلاحیت اظهارنظر حقوقی و قضائی خارج است.
سلام. با تشکر از شما سوالی داشتم. بنده امشب با خودروی خود از یک خیابان در شهر خود در حال عبور بودم که با یک مانع که به علت تعمیرات شهرداری وسط خیابان ابجاد شده تصادف نمودم و ماشینم خسارت زیادی دیده.آیا بنده میتوانم از شهرداری شکایت کنم؟؟طبق اظهارات شهرداری به پیمانکار داده هست .و شهرداری مسئولیتی ندارد ایا این میتواند صحیح باشد؟یکماهی میشود ان مانع همانگونه آنجا بوده و طبق بیانات نیروی انتظامی به علت زیاد بودن فاصله زمانی نمیتوانم شکایتی کنم آیا این صحیح میباشد؟؟
باسلام. بله می توانید از شهرداری شکایت ومطالبه خسارت نمایید. در رابطه با سوال دوم شما ابدا چنین نیست و صحیح نیست. و در رابطه با سوال سوم جنابعالی بستگی به نظر کارشناس رسمی دادگستری دارد. موفق باشید.