طبق ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی، دختر اگر باکره باشد، حتی اگر به سن بلوغ قانونی هم رسیده باشد، برای ازدواج کردن نیاز به اذن و رضایت ولی او می باشد. در این ماده اذن در ازدواج می بایست از پدر یا جد پدری اخذ گردد . در ادامه این ماده آمده است که چنانچه پدر و جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه به آن دختر برای ازدواج کردن با مرد مورد نظرش خودداری نماید، اذن و رضایت وی از اعتبار ساقط شده و در این حالت آن دختر می تواند با معرفی کامل مردی که می خواهد با او ازدواج کند و همین طور شرایط آن ازدواج و مهری که بین آنها توافق شده است، بعد از گرفتن اجازه از دادگاه، خانواده به دفتر ازدواج مراجعه نموده و نسبت به قبت آن اقدام نماید.

نحوه طرح دعوای اذن ازدواج

چنانچه ولی قهری دختری در مورد ازدواج کردن دخترش با مردی که انتحاب کرده و مورد نظر اوست مخالفت کرده و به آن ازدواج رضایت و اذن نمی دهد باید در دادگاه خانواده دلایل مخالفت را توضیح دهد آنگاه بعد از توضیحات وی، دادگاه آن موضوع را بررسی می کند که پس از بررسی توضیحات ولی قهری دختر مورد نظر اگر آن دلایل مطرح شده را کافی و قانع شده برای مخالفت وی با آن ازدواج تشخیص دهد دادگاه هم مانند آن ولی قهری به آن دختر اجازه نمی دهد با آن مرد ازدواج کند، اما اگر دادگاه دلایل مطرح شده از سوی آن ولی قهری دختر نامبرده را کافی و قانع کننده تشخیص نداد، در این صورت امکان دارد دادگاه به آن دختر اجازه ازدواج کردن با آن مرد مورد نظرش را بدهد.

همچنین امکان دارد دختری بدون اطلاع دادن به پدرش یا با وجود مخالفت کردن پدرش با مرد دلخواه خود ازدواج کرده باشد در این حالت پدر می تواند پس از اطلاع از قضیه دعوای ابطال نکاح را مطرح نماید. در اینصورت نیز ولی قهری باید در دادگاه دلایل و علل مخالفت خود با ازدواج دخترش با آن مرد را توضیح و شرح دهد تا دادگاه بررسی کند که آیا دلایل و علل وی برای ابطال آن ازدواج قابل قبول هست یا خیر؛ که اگر دادگاه آن دلایل و علل را قابل قبول دانست با ابطال آن موافقت می نماید در غیراینصورت دادگاه به ولی قهری اجازه ابطال آن ازدواج را نمی دهد.

آیا پدر یا جد پدری می تواند از اذن خود رجوع نماید؟

در بسیاری از مواقع این سوال مطرح می شود و در پاسخ به آن باید گفت چنانچه هنوز عقد نکاح جاری نشده باشد، پدر یا جد پدری می تواند از اذن و اجازه خود رجوع نماید، اما اگر صیغه عقد جاری شده باشد در اینصورت امکان رجوع از اذن وجود ندارد.

آیا دختری که یک بار ازدواج نموده برای ازدواج مجدد نیاز به اذن پدر دارد؟

از نظر حقوقی و قانونی وقتی که دختری ازدواج می کند و شوهرش با وی نزدیکی نماید، آن زن برای بارها و دفعات بعدی که ازدواج میکند نیازی به داشتن اذن و رضایت پدر ندارد، همچنین ذکر این نکته در اینجا لازم و ضروری می باشد که در صورتی که قبل از عقد نزدیکی بین زن و مرد نامشروع هم صورت گیرد و پس از آن تصمیم به ازدواج بگیرند، آن ازدواج صحیح می باشد و در این حالت نیازی به اذن و رضایت پدر و جد پدری ندارد. بنابراین تنها شرط لزوم اذن پدر یا جد پدری باکره بودن دختر می باشد.

در صورتی که امکان گرفتن اذن پدر وجود نداشته باشد، می توان بدون اذن ازدواج نمود؟

سوال دیگری که که مطرح می شود این است که در بسیاری از مواقع پدر یا جدپدری در محل سکونت دختر نیستند و دسترسی به وی ممکن نباشد، در اینصورت چنانچه دختر بخواهد ازدواج نماید تکلیفش چه می شود؟

ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی این مورد را پیش بینی نموده است. طبق این ماده، در صورت عدم حضور پدر یا جد پدری و عدم امکان اخذ اجازه از وی و احتیاج دختر به ازدواج، می تواند اقدام به ازدواج نماید، البته در این مورد نیز می بایست به دادگاه خانواده مراجعه نمایند و عدم حضور پدر و احتیاج دختر به ازدواج را با مدارک و ادله قانع کننده به اثبات برساند؛ در اینصورت دادگاه اذن در ازدواج را صادر می نماید که می توان با ارائه آن به دفترخانه نسبت به ثبت ازدواج اقدام نمود.