اعتراض به ثبت علامت تجاری: مرجع شکایت و نحوه رسیدگی

علامت تجاری ارزشمندترین دارایی در هر کسب و کاری می باشد و نقش مهمی در معرفی شما در بازار و تمایز نمودن شما از رقبا ایفا می نماید. در برخی موارد ممکن است شخصی دیگر قصد ثبت علامتی مشابه یا یکسان با برندتان به نام خود داشته باشد. در چنین شرایطی، قانون برای حمایت از حقوق شما راهکاری پیش‌بینی کرده است تحت اعتراض به ثبت علامت تجاری.

این حق قانونی به شما اجازه می‌دهد تا پیش از نهایی شدن ثبت یک علامت، مانع از تضییع حقوق خود شوید. اما سوالاتی مطرح می شود اعم از اینکه مرجع صالح برای اعتراض به ثبت علامت تجاری کجاست؟ فرآیند و نحوه رسیدگی به این اعتراضات چگونه است؟ چه مدارکی لازم است و چه مهلت‌ هایی را باید رعایت کرد؟

در این مقاله قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم تا شما را با فرآیند اعتراض به ثبت علامت تجاری آشنا نمائیم. 

اعتراض به ثبت علامت تجاری به چه معناست؟

اعتراض به ثبت علامت تجاری، اقدام قانونی است که به هر شخص ذی ‌نفع اجازه می‌دهد تا پیش از آنکه ثبت یک علامت تجاری جدید نهایی و قطعی شود، مخالفت خود را به صورت رسمی به اداره مالکیت معنوی اعلام کند و دلایل خود را برای عدم صلاحیت ثبت آن علامت ارائه دهد.

اعتراض به اظهارنامه ثبت علامت تجاری

اعتراض به اظهارنامه ثبت علامت تجاری در مواردی که علامت قبلا به نام معترض ثبت نشده باشد، باید همزمان با اعتراض برای علامت خود مطابق قانون تقاضای ثبت نماید و هزینه ها را پرداخت نماید. 

مهلت اعتراض به ثبت علامت تجاری

مهلت اعتراض به اظهارنامه ثبت علامت تجاری، ظرف ۳۰ روز از تاریخ انتشار آگهی موضوع ماده ۱۲۰ آئین نامه قانون ثبت اختراعات، طرح صنعتی و علائم تجاری می باشد. اگر اعتراض در کمیسیون ماده ۱۷۰ رد شود می توان ظرف مهلت ۶۰ روز از تاریخ ابلاغ در دادگاه نسبت به نظریه کمیسیون اعتراض نمود. 

مراحل اعتراض به ثبت علامت تجاری

• معترض بایستی در اعتراض نامه خویش جهات اعتراض را بیان نماید. جهات اعتراض می تواند عدم رعایت بندهای الف و ب ماده ۳۰ و ۳۲ قانون اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری باشد.
• اعتراض نامه در دو نسخه تنظیم می گردد.
• معترض باید دلایل و مدارک استنادی خود را به همراه رسید پرداخت هزینه رسیدگی به اعتراض به مرجع ثبت (اداره مالیکت صنعتی) تسلیم نماید.
• مرجع ثبت مکلف است ظرف ۱۰ روز از تاریخ وصول اعتراض، نسخه ای از اعتراض نامه را به انضمام رونوشت مدارک و دلایل استنادی به متقاضی ثبت ابلاغ نماید. متقاضی باید از تاریخ ابلاغ ظرف ۲۰ روز پاسخ کتبی نسبت به اعتراض را به مرجع ثبت تسلیم نماید. 
• در صورتی که متقاضی ثبت علامت به ادعای معترض پاسخی ندهد اظهارنامه وی مسترد شده تلقی می گردد. 
• در صورتی که متقاضی به ادعای معترض پاسخ دهد و ادعای وی را نپذیرد، مرجع ثبت باید این موضوع را ظرف مدت ده روز به معترض ابلاغ کند و معترض از تاریخ ابلاغ ۲۰ روز فرصت دارد تا اعتراض خود را از طریق مرجع ثبت به کمیسیون موضوع ماده ۱۷۰ آئین نامه تسلیم نماید. 
• مرجع ثبت مدارک تسلیمی را بررسی می نماید و چنانچه مدارک تکمیل باشد رسیدگی می نماید که در این مرحله ممکن است اعتراض را وارد نداند و یا اینکه اعتراض را وارد تشخیص دهد.
• چنانچه مدارک تقدیمی کامل نباشد. مرجع ثبت موارد نقص را کتبا مشخص نموده و به معترض ابلاغ می نماید. معترض مهلتی ۳۰ روزه جهت رفع نقص دارد تا مدارک و اسناد خود را تکمیل نماید و جهت رسیدگی به اداره ثبت تقدیم نماید. چنانچه معترض جهت رفع نقص اقدام ننماید، اعتراض او بلا اثر می ماند و گویی اصلا اعتراضی صورت نگرفته است .

لازم به ذکر است که چنانچه معترض خارج از کشور سکونت داشته باشد به دلیل فاصله بیشتر مهلت رفع نقص برای او ۶۰ روزه است.

اگر مهلت مزبور سپری شود و معترض اقدامی جهت تکمیل مدارک ننماید، به اعتراض او ترتیب اثر داده نمی شود و علامتی که به ثبت آن اعتراض صورت گرفته بود ثبت می گردد.

با توجه به پیچیدگی هایی که در طی این مراحل وجود دارد استفاده از وکیل مالکیت فکری می تواند در تسریع روند رسیدگی و حصول نتیجه بسیار موثر باشد. 

مدارک لازم برای اعتراض به ثبت علامت تجاری

مدارک لازم برای اعتراض به ثبت علامت تجاری به شرح ذیل می باشد:

مدارک هویتی معترض

هویت معترض باید به طور کامل احراز شود. بسته به اینکه معترض شخص حقیقی (فرد) یا حقوقی (شرکت) باشد، مدارک متفاوت است:

• اگر معترض شخص حقیقی باشد، اسکن واضح از شناسنامه، اسکن واضح از کارت ملی هوشمند (پشت و رو)
• اگر معترض شخص حقوقی باشد، اسکن آگهی تأسیس شرکت منتشر شده در روزنامه رسمی، اسکن آخرین آگهی تغییرات شرکت (به خصوص تغییرات مربوط به مدیران و صاحبان امضای مجاز) تا مشخص شود چه کسی حق امضا و نمایندگی شرکت را دارد.

مدارک اثبات‌کننده ادعا

در صورتی که دلیل اعتراض، شباهت با علامت تجاری ثبت‌ شده شما باشد، کپی مصدق یا اسکن واضح از گواهی ثبت علامت تجاری باید ارائه شود. این سند نشان می‌دهد که معترض مالک قبلی این علامت یا علامتی مشابه آن می باشد.

در صورتی که علامت تجاری ثبت نشده اما به دلیل استفاده طولانی ‌مدت، در بازار شناخته شده است، فاکتورهای فروش، نمونه‌ هایی از بسته ‌بندی محصولات، کاتالوگ‌ ها و بروشورهای قدیمی و هر سند معتبر دیگری که ثابت کند برند معترض پیش از اقدام متقاضی، در بازار فعالیت داشته و برای مصرف‌کنندگان شناخته شده بوده است، باید ارائه شود. 

مدارک مربوط به نماینده قانونی (در صورت وجود)

اگر اعتراض توسط وکیل یا نماینده قانونی صورت بگیرد، ارائه وکالتنامه دادگستری یا وکالت نامه رسمی نمایندگی الزامی است.  

دعوای الزام به ثبت علامت تجاری

دعوای الزام به ثبت علامت علامت تجاری اقدامی است که متقاضی ثبت علیه اداره مالکیت صنعتی در دادگاه حقوقی انجام می دهد و طی آن علاوه بر اعتراض به رد تقاضای ثبت توسط کمیسیون ماده ۱۷۰، الزام اداره ثبت را نسبت به ثبت علامت تجاری درخواست می نماید. 

در صورتی که اداره تقاضای ثبت علامت را رد کند باید به صورت کتبی دلایل رد اظهارنامه را به متقاضی اطلاع دهد. در صورت رد اظهارنامه، اشخاص ساکن ایران ۳۰ روز و اشخاص خارج از ایران ۶۰ روز از تاریخ ابلاغ فرصت دارند تا اعتراض خود را در دو نسخه به کمیسیون ماده ۱۷۰ تسلیم نمایند. 

این کمیسیون در خصوص اعتراض به رد اظهارنامه ثبت علامت تجاری، از رئیس اداره ثبت علامت، نماینده مدیرکل اداره مالکیت صنعتی و یک کارشناس یا متخصص ثبت علامت تجاری است. کمیسیون پس از رسیدگی تصمیم خود را اعلام می نماید که می توان از تصمیمات کمیسیون تا ۶۰ روز پس از ابلاغ به معترض، در دادگاه های صالح اعتراض نمود. 

چه کسانی می توانند نسبت به علامت ثبت شده اعتراض نمایند؟

برخلاف تصور اکثر افراد که معتقدند پس از ثبت علامت تجاری، دیگر امکان اعتراض وجود ندارد، اما درصورتی که فردی به علامت ثبت شده معترض باشد، حتی پس ازثبت علامت مزبور نیز امکان اعتراض برای وی وجود دارد. اما لازم به ذکر است که هر فردی مجاز به اعلام اعتراض نسبت به علامت ثبت شده نمی باشد وتنها افراد خاصی مجاز به طرح اعتراض به علامت ثبت شده هستند. این افراد عبارتند از:

• کسانی که علامت ثبت شده را علامت تجاری خود می دانند.
• افرادی که علامت تجاری ثبت شده، تا اندازه ای با علامت ثبت شده آن ها دارای شباهت باشد. و این افراد بیمناک هستند که علامت مزبور با علامت آن ها اشتباه گرفته شود و مصرف کنندگان آن ها نتوانند این دو را از یکدیگر تمییز دهند.

مراجع صالح رسیدگی به دعاوی علامت تجاری

مراجع صالح جهت رسیدگی به دعاوی ثبت علامت تجاری با آنچه به صورت معمول در قانون آئین دادرسی مدنی وجود دارد متفاوت است و ساز و کار خاص خود را دارد که به شرح ذیل توضیح خواهیم داد:

اداره مالکیت صنعتی

در صورتی که اظهارنامه ثبت علامت تجاری مورد قبول واقع نشود و یا شخصی نسبت به تقاضای ثبت علامت اعتراض داشته باشد می تواند اعتراض خود را با ارائه دلایل و مدارک در اداره مالکیت صنعتی مطرح نماید. به این اعتراض در کمیسیون ماده ۱۷۰ رسیدگی می شود. 

دادگاه عمومی حقوقی

رسیدگی به اختلافات در زمینه علائم تجاری اعم از اعتراض به نظریه کمیسیون ماده ۱۷۰ نسبت به رد درخواست ثبت علامت تجاری و یا ابطال علامت تجاری و یا مطالبه خسارت ناشی از نقض حقوق ناشی از علامت تجاری به استناد ماده ۵۹ قانون ثبت اختراعات، طرح صنعتی و علائم تجاری در صلاحیت شعبه یا شعب خاصی از دادگاه های عمومی تهران قرار دارد .

اشخاص ذی نفع از تصمیم اداره مالکیت صنعتی می توانند از تصمیم اداره مالکیت صنعتی در مهلت مقرر ۶۰ روزه از تاریخ ابلاغ اعتراض نامه یا اطلاع از آن به دادگاه عمومی حقوقی معترض شوند.

ناگفته نماند که تنها دادگاه عمومی حقوقی تهران در این زمینه صالح می باشد  و چنانچه امر مزبور در هر مکان دیگری باشد بایستی جهت اتخاذ تصمیم در دادگاه عمومی حقوقی تهران بررسی شود.

دادگاه عمومی حقوقی تهران پس از اینکه بررسی های لازم را انجام دهد حسب مورد می تواند حکم بر ابطال ثبت علامت یا رد اعتراض را صادر نماید.

تجدیدنظرخواهی از آراء بدوی دادگاه عمومی حقوقی در دعوای مزبور نیز در دادگاه تجدیدنظر استان تهران بر طبق مقررات آئین دادرسی مدنی رسیدگی می شود.

مراجع کیفری رسیدگی به دعاوی ثبت علامت تجاری

مراجع کیفری در مواردی صالح به رسیدگی می باشند که دعاوی ناشی از نقض حقوق ناشی از علامت تجاری باشد. رسیدگی کیفری شامل دو مرحله است:

مرحله اول دادسرا

مرحله دادسرا اولین مرحله رسیدگی کیفری می باشد که تحقیقات مقدماتی در آن صورت می گیرد و به عبارتی پرونده آماده صدور رای می گردد. دادسرای صالح رسیدگی به این دعاوی، دادسرای ناحیه ۲۶ تهران می باشد. 

مرحله دوم دادگاه

مرحله دادگاه، دومین مرحله رسیدگی کیفری می باشد که پس از انجام تحقیقات مقدماتی در دادسرا و صدور قرار جلب به دادرسی پرونده جهت اتخاذ تصمیم به دادگاه کیفری ارجاع می شود.

به استناد ماده ۵۹ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری تنها دادگاه کیفری ۲ مجتمع قضایی شهید قدوسی تهران صالح به رسیدگی به دعاوی کیفری علائم تجاری می باشد. 

در نهایت باید گفت اعتراض به ثبت علامت تجاری یک روش قانونی برای حفاظت از هویت و اعتبار برند شماست. این فرآیند، از شناسایی علامت مشابه در روزنامه رسمی و رعایت مهلت قانونی ۳۰ روزه، تا ثبت اعتراض در سامانه مالکیت معنوی به عنوان مرجع اصلی شکایت و پیگیری نحوه رسیدگی توسط کارشناسان اداره مالکیت صنعتی، نیازمند اشراف به قوانین و مقررات و تجربه و دانش حقوقی در این زمینه می باشد. 

دفتر حقوقی دادپویان حامی، با تکیه بر تجربه و تخصص در زمینه حقوق مالکیت فکری، در تمام مراحل از بررسی علائم تجاری گرفته تا تنظیم اعتراض نامه و پیگیری پرونده تا حصول نتیجه نهایی، آماده ارائه خدمات تخصصی به شماست.

برای دریافت مشاوره تخصصی می توانید با ما تماس بگیرید.