در دنیای پیچیده حقوقی، استرداد دادخواست یکی از موضوعاتی است که میتواند تاثیر بسزایی بر روند یک پرونده قضایی داشته باشد. اگرچه بسیاری از افراد با این مفهوم آشنا نیستند، اما درک درست و کامل از فرآیند استرداد دادخواست میتواند تفاوت بزرگی در نتیجه نهایی پرونده ایجاد کند. به عنوان یک وکیل، در این مقاله قصد داریم تا با زبانی ساده و قابل فهم، شما را با جنبه های مختلف استرداد دادخواست آشنا کنیم. از تعریف و مفاهیم پایه گرفته تا نکات و راهکارهای عملی، همه و همه در اینجا آورده شدهاند تا به شما کمک کنند تا در مواجهه با پروندههای حقوقی خود، بهترین تصمیمات را بگیرید. پس با ما همراه باشید تا به این موضوع مهم و کاربردی بپردازیم و شما را در مسیر درست هدایت کنیم.
استرداد در حقوق یعنی چه؟
استرداد در حقوق به معنای بازگرداندن یا پسگرفتن چیزی است که به طور قانونی یا قراردادی به شخصی داده شده است. این مفهوم میتواند در زمینه های مختلف حقوقی به کار رود و بستگی به زمینه ای که در آن استفاده میشود، معانی متفاوتی داشته باشد. برخی از کاربردهای رایج استرداد در حقوق عبارت اند از:
- استرداد دادخواست: به معنای پسگرفتن یا انصراف از دادخواستی است که قبلاً به دادگاه ارائه شده است. این عمل ممکن است به دلایل مختلفی مانند حل و فصل موضوع خارج از دادگاه یا اشتباه در ارائه دادخواست انجام شود.
- استرداد اموال: در مواردی که اموال به طور نادرست یا غیرقانونی گرفته شده باشند، ممکن است درخواست استرداد آن ها به مالک اصلی صورت گیرد. مانند استرداد لاشه چک.
- استرداد مجرمان: به معنای انتقال فردی که متهم به ارتکاب جرم در یک کشور است به کشور دیگری که در آنجا تحت پیگرد قانونی قرار دارد. این فرآیند معمولاً بر اساس معاهدات بینالمللی انجام میشود.
در هر یک از این موارد، هدف از استرداد، بازگرداندن شرایط به وضعیت اولیه یا تصحیح یک وضعیت نادرست است.
استرداد دادخواست به چه معنا می باشد؟
استرداد دادخواست به معنای پسگرفتن یا انصراف از دادخواستی است که قبلاً به دادگاه ارائه شده است. این عمل ممکن است در مراحل مختلفی از فرایند دادرسی انجام شود و به دلایل مختلفی صورت گیرد. مثلاً ممکن است طرفین دعوا به توافق برسند و دیگر نیازی به ادامه رسیدگی قضایی نباشد، یا ممکن است دادخواست به اشتباه ثبت شده باشد و نیاز به اصلاح داشته باشد.
استرداد دعوی یعنی چه؟
استرداد دعوی به معنای انصراف از ادامه پیگیری یک دعوی حقوقی است که قبلاً در دادگاه مطرح شده است. این عمل میتواند در مراحل مختلف دادرسی انجام شود و به دلایل مختلفی صورت گیرد، مانند توافق طرفین خارج از دادگاه، اشتباه در طرح دعوی، یا تغییر شرایطی که ادامه دعوی را غیرضروری میسازد.
دعوی خود را مسترد نموده یعنی چی؟
عبارت “دعوی خود را مسترد نموده” به این معناست که خواهان (فردی که دعوی را در دادگاه مطرح کرده است) تصمیم گرفته است از ادامه پیگیری و رسیدگی به دعوی خود صرف نظر کند و آن را پس بگیرد.
فرق استرداد دادخواست و استرداد دعوی چیست؟
تفاوت میان استرداد دادخواست و استرداد دعوی به مراحل مختلفی از فرآیند دادرسی و تاثیرات آن ها بر پرونده مربوط میشود. در اینجا تفاوت های اصلی این دو مفهوم را توضیح میدهم:
-
استرداد دادخواست
مرحله: استرداد دادخواست معمولاً در مراحل اولیه دادرسی انجام میشود، یعنی قبل از اینکه دادخواست به مرحله رسیدگی و بررسی ماهوی برسد.
شرایط: اگر دادخواست هنوز به طرف مقابل ابلاغ نشده باشد، خواهان میتواند به راحتی و بدون نیاز به موافقت دادگاه یا طرف مقابل، دادخواست خود را پس بگیرد. در این حالت، دادخواست بهگونه ای تلقی میشود که هرگز ارائه نشده است.
تأثیر: استرداد دادخواست معمولاً هیچ اثر حقوقی بر طرفین ندارد و هزینه های دادرسی بر عهده خواهان است.
-
استرداد دعوی
مرحله: استرداد دعوی معمولاً پس از آغاز جلسات رسیدگی و در مراحل پیشرفته تر دادرسی مطرح میشود.
شرایط: پس از آغاز رسیدگی، استرداد دعوی ممکن است به موافقت دادگاه یا طرف مقابل نیاز داشته باشد، به ویژه اگر حقوقی از طرف مقابل تحت تأثیر قرار گیرد.
تأثیر: استرداد دعوی ممکن است منجر به مختومه شدن پرونده شود، اما تأثیرات آن بر هزینه های دادرسی و وضعیت حقوقی طرفین ممکن است پیچیده تر باشد و بسته به شرایط پرونده، ممکن است طرف مقابل درخواست جبران هزینه ها را داشته باشد.
به طور کلی هر دو عمل نیازمند رعایت شرایط و مقررات خاصی هستند و میتوانند تأثیرات متفاوتی بر پرونده و طرفین دعوی داشته باشند لذا پیش از هرگونه اقدامی بهتر است با وکیل متخصص و باتجربه مشاوره لازم را داشته باشید.
ما در دادپویان حامی امکان مشاوره حقوقی بصورت آنلاین، تلفنی و حضوری در زمینه های مختلف از جمله استرداد دادخواست را فراهم آورده ایم
شرایط استرداد دادخواست توسط خواهان
استرداد دادخواست توسط خواهان به دو صورت امکان پذیر است:
- استرداد دادخواست قبل از جلسه اول رسیدگی: با توجه به بند الف ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان می تواند تا اولین جلسه ی دادرسی، دادخواست خود را از شعبه دادگاه مسترد کند، در این صورت دادگاه قرار ابطال دادخواست را صادر می کند.
- استرداد دادخواست بعد از جلسه اول رسیدگی: استرداد دادخواست بعد از جلسه اول رسیدگی تحت عنوان استردا دعوا صورت می گیرد که دادگاه در این صورت قرار رد دعوا صادر می کند.
استرداد دادخواست ماده ۱۰۷
ماده ۱۰۷ قانون آئین دادرسی مدنی در دو بند استرداد دادخواست را پیش بینی نموده است. در بند الف ماده ۱۰۷، مقرر نموده خواهان می تواند دادخواست خود را تا قبل از جلسه اول رسیدگی مسترد نماید در چنین حالتی دادگاه قرار ابطال دادخواست صادر می کند. در بند ب ماده ۱۰۷ قانون آیین دادرسی مدنی مقرر نموده، خواهان می تواند تا زمانی که دادرسی تمام نشده است، دعوای خود را مسترد نماید.
شرایط استرداد دعوا
استرداد دعوی معمولاً به دو صورت انجام میشود:
-
استرداد دعوی قبل از اولین جلسه رسیدگی
در این حالت، خواهان میتواند بدون نیاز به موافقت دادگاه یا طرف مقابل، دعوی خود را پس بگیرد. این عمل معمولاً به سادگی قابل انجام است و دادگاه پرونده را مختومه میکند.
-
استرداد دعوی بعد از ختم جلسات رسیدگی
استرداد دعوا بعد از ختم مذاکرات اصحاب دعوی در موردی ممکن است که یا خوانده راضی باشد و یا خواهان از دعوای خود به کلی صرفنظر کند. در این صورت دادگاه قرار سقوط دعوا صادر خواهد کرد و امکان طرح مجدد دعوا وجود ندارد. اگر استرداد دعوا بعد از ختم مذاکرات با رضایت خوانده باشد، قرار رد صادر می شود.
استرداد دعوی میتواند تأثیراتی بر هزینه های دادرسی و وضعیت حقوقی طرفین داشته باشد، بنابراین مشاوره با یک وکیل قبل از تصمیمگیری در این زمینه میتواند مفید باشد. وکیل میتواند به شما کمک کند تا بهترین تصمیم را بر اساس شرایط خاص پرونده تان اتخاذ کنید.
ختم دادرسی به چه معناست؟
ختم دادرسی به معنای پایان یافتن فرآیند رسیدگی قضایی به یک پرونده در دادگاه است. این وضعیت زمانی رخ میدهد که دادگاه تمامی مراحل رسیدگی به پرونده را به پایان رسانده و تصمیم نهایی خود را صادر کرده باشد.
شکایت مجدد بعد از استرداد
امکان شکایت مجدد بعد از استرداد بستگی به مرحله ای دارد که دادخواست یا دعوا مسترد گردیده است که به شرح ذیل توضیح خواهیم داد:
- در صورتی که دادخواست تا قبل از جلسه اول رسیدگی مسترد شود قرار ابطال دادخواست صادر می شود و خواهان می تواند مجدد شکایت خود را مطرح نماید.
- در صورتی که خواهان بعد از جلسه اول رسیدگی دعوای خود را مسترد نماید قرار رد دعوا صادر می شود و امکان شکایت مجدد وجود دارد.
- در صورتی که استرداد دعوای بعد از خنم مذاکرات اصحاب دعوا صورت گرفته باشد و خوانده موافق استرداد نباشد قرار سقوط دعوا صادر و این قرار اعتبار امر مختومه دارد و امکان شکایت مجدد وجود ندارد.
- در صورتی که استرداد دعوا بعد از ختم مذاکرات اصحاب دعوا و با رضایت خوانده باشد، قرار رد دعوا صادر می شود و می توان مجدد شکایت را مطرح نمود.
مهلت استرداد دادخواست
مهلت استرداد دادخواست تا قبل از جلسه اول رسیدگی می باشد. استرداد دادخواست در تمامی دعاوی وجود دارد. استرداد دادخواست بدوی، استرداد دادخواست تجدیدنظر، استرداد دادخواست فرجام، استرداد دادخواست واخواهی، استرداد دادخواست جلب ثالث، استرداد دادخواست ورود ثالث و استرداد دادخواست تقابل که در همه اینها قرار ابطال دادخواست صادر می شود.
بنابراین دادخواست بدوی را می توان فقط تا اولین جلسه دادرسی مسترد نمود و بعد از آن فقط استرداد دعوا میسر خواهد بود.
استرداد دادخواست در مرحله تجدید نظر
در ماده ۳۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی، استرداد دادخواست در مرحله تجدیدنظر پیشبینی شده است. بر اساس این ماده، چنانچه هر یک از طرفین دعوا دادخواست تجدیدنظر خود را مسترد کنند، مرجع تجدیدنظر، قرار ابطال دادخواست تجدیدنظر را صادر میکند.
استرداد دادخواست در مرحله فرجام خواهی
طبق ماده ۴۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی، میتوان استرداد دادخواست فرجامی را استنباط کرد. مطابق مفاد این ماده، اگر فرجامخواه دادخواست فرجامی خود را استرداد کند یا دادخواست او رد شود، حق درخواست فرجام تبعی ساقط میشود و اگر درخواست فرجام تبعی شده باشد، بلا اثر میشود.
آثار استرداد دادخواست
استرداد دادخواست میتواند آثار و پیامد های مختلفی داشته باشد، که به شرایط و مرحلهای که دادخواست در آن قرار دارد، بستگی دارد. برخی از آثار استرداد دادخواست عبارت اند از:
- پایان دادرسی: استرداد دادخواست معمولاً به معنای پایان فرآیند دادرسی در آن پرونده خاص است، به این معنا که دادگاه دیگر به موضوع رسیدگی نمیکند.
- هزینه های دادرسی: معمولاً هزینه های دادرسی بر عهده خواهان است، مگر اینکه دادگاه تصمیم دیگری بگیرد یا طرفین توافق دیگری داشته باشند. این هزینه ها ممکن است شامل هزینه های ثبت دادخواست و هزینه های مربوط به خدمات حقوقی باشد.
- عدم تأثیر حقوقی: اگر دادخواست قبل از جلسه اول رسیدگی مسترد شود، به طور کلی اثر حقوقی خاصی بر طرفین ندارد و گویی که دادخواست هرگز ارائه نشده است.
- توافق یا رضایت طرفین: اگر دادخواست پس از جلسه اول رسیدگی مسترد شود، ممکن است نیاز به رضایت طرف مقابل یا موافقت دادگاه داشته باشد، به ویژه اگر حقوق یا منافع خوانده تحت تأثیر قرار گیرد.
- محدودیت در طرح مجدد: در برخی موارد، استرداد دادخواست ممکن است بر امکان طرح مجدد همان دعوی تأثیر بگذارد، به خصوص اگر استرداد پس از ختم مذاکرات اصحاب دعوا و بدون رضایت خوانده باشد.
در هر صورت، استرداد دادخواست نیازمند رعایت مراحل و شرایط قانونی است و معمولاً بهتر است قبل از اقدام به استرداد، با یک وکیل مشورت کنید تا از پیامدهای حقوقی آن آگاه شوید.
نتیجه گیری:
در نهایت، استرداد دادخواست یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در فرآیند دادرسی است که میتواند در شرایط مختلف به کار گرفته شود. آگاهی از شرایط و مراحل قانونی استرداد دادخواست، به افراد این امکان را میدهد که بتوانند به بهترین شکل ممکن از حقوق خود دفاع کنند و در صورت نیاز، مسیر قضایی خود را اصلاح نمایند. با توجه به پیچیدگیهای قانونی و تأثیرات احتمالی استرداد بر پرونده، مشاوره با یک وکیل متخصص میتواند در این زمینه بسیار مؤثر باشد.
دفتر حقوقی “دادپویان حامی” با تیمی از وکلای مجرب و متخصص در زمینه های مختلف حقوقی، آماده است تا شما را در تمامی مراحل حقوقی، از جمله استرداد دادخواست، همراهی کند. ما با ارائه مشاوره های دقیق و کارآمد، تلاش میکنیم تا بهترین راه حل ها را برای مسائل حقوقی شما ارائه دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره، با ما تماس بگیرید و از خدمات حرفهای ما بهرهمند شوید.
سوالات متداول
27 پاسخ
سلام وقت بخیر. بنده یک پرونده حقوقی دارم که خوانده دعوا هستم. رای دادگاه بدوی صادرشده و اینجانب به دادگاه تجدید نظرخواهی اعتراض کردم. خواهان در حال حاضر بعد از پایان دادرسی دادگاه بدوی و قبل از اولین جلسه دادگاه تجدید نظر تقاضای رضایت و مختومه شدن پرونده را دارد ولی دفتر خدمات قضایی اعلام کردند درخواست اعلام گذشت برای پرونده حقوقی قابل ثبت نیست و فقط مختص پرونده کیفری هست که البته وکیل اینجانب با این موضوع موافق نیست ولی نتوانست مدیر دفتر خدمات قضایی را راضی کند لذا خواهان به دادگاه بدوی لایحه خود را با موضوع استرداد دادخواست ارسال کرده ولی چون موضوع لایحه استرداد دادخواست بوده دادگاه بدوی نپذیرفته و اعلام داشته طبق ماده ۱۰۷ آیین دادرسی مدنی استرداد دادخواست فقط تا زمان پایان اولین جلسه دادرسی امکان پذیر هست. از خود قاضی هم که سوال پرسیدم گفتند: «دادخواست باید به دادگاه تجدید نظر ارسال بشه و آنجا قرار ابطال دادخواست را صادر میکنند.» از وکیل دیگری که مشاوره گرفتم نیز گفت: «دادگاه بدوی باید لایحه را در پرونده گذاشته و به دادگاه تجدید نظر ارسال کند و آنجا رای ابطال دادخواست یا رد دعوی را صادر می شود. صرف نوشته رضایت کامل در متن لایحه کافی هست و نیاز نیست حتما موضوع آن اعلام گذشت باشد. البته اگر لایحه با عنوان استرداد دعوا ثبت میشد بهتر بود.» حال سوال من از شما این هست که اولا آیا امکان ویرایش و تغییر لایحه ارسالی وجود دارد یا باید از لایحه جدیدی ارسال کرد ؟بهترین راه ممکن برای ثبت مجدد لایحه چیست و موضوع آن چه باید باشد ؟ و آیا اگر با موضوع استرداد دعوا یا اعلام گذشت ثبت شود شامل اعتبار امر مختومه می شود یا خیر ؟
سلام. اساتید محترم در برابر نص صریح قانونی، اجتهاد و اظهار فضل فرموده اند. اولاً در پرونده حقوقی اعلام رضایت نداریم، دوماً می بایست لایحه استرداد دعوا مطرح کنید نه استرداد دادخواست با توجه به اتمام و پایان جلسه دادرسی بدوی، سوماً می بایست لایحه استرداد دعوا را به دادگاه تجدید نظر بدهید، چهارماً دادگاه تجدیدنظر حتماً قرار سقوط دعوا صادر می کند. پنجماً ماده ۱۰۷ قانون آئین دادرسی مدنی و تمامی بندهای آن را کامل بخوانید. ششماً قرار سقوط دعوا دارای اعتبار امر مختومه می باشد.
سلام پرونده ای داریم که هنوز به جلسه اول هم نرسیدیم رسما هیچکاری هنوز انجام نشده فقط تاریخ اولین جلسه گفته شده که یکماه بعد هست میخام استرداد دعوی انجام بدم هزینه ای که برای تشکیل پرونده کردم یعنی مبلغ شش میلیون بمن برمیگرده؟
با سلام. درصورت استرداد دعوا قبل از جلسه اول رسیدگی منجر به صدور قرار ابطال دادخواست می شود و در چنین حالتی هزینه های قانونی مانند هزینه دادرسی به شما مسترد نمی شود.
سلام در جلسه اول رسیدگی از وجه التزام ،اجرات المثل ایام تصرف درخواستی را استرداد خواسته کردم آیا بعد از رای دادگاه تجدید نظر میتوانم باز برای مواردی که استردادخواسته دادم دادخواست جدیدی بدم و دوباره طرح دعوا کنم
سلام بله این امکان برای شما وجود دارد.
سلام. با رضایت خواهان قبل از جلسه اول دادرسی امکان شکایت مجدد همان شکایت وجود دارد؟
سلام. درصورت استرداد دادخواست قبل از جلسه اول دادرسی قرار ابطال دادخواست صادر می شود و این مانع طرح مجدد دعوی نمی باشد.
ایا پس از مسترد نمودن دعوا از طرف خواهان و صدور قرار رد دعوا خوانده میتواند اقدامی برای گرفتن رای به نفع خود انجام دهد؟
باسلام. درصورتی که استرداد دعوا منجر به صدور قرار رد دعوا شود اعتبار امر مختومه نداشته و شما می توانید مجدداً اقدام به ارائه دادخواست نمائید.
سلام و وقتبخیر،بنده ملکی را سال۱۴۰۰ خریدم و فروشنده مدارک زمین را تحویل نداده میگه من ملکم را ارزان دادم الان من شکایت کردم جلسه اول دادگاه گفته کارشناس ملک را کارشناسی کند، در دادگاه دیگه رای اومده که طرف مدارک را باید بده، حکم دادگاه که به نفع من اومده بعد از حکم که گفته کارشناسی بشه اومد،الان من میتونم دادگاه اول استرداد دادخواست کنم؟
با سلام. در خصوص نحوه و شرایط استرداد دادخواست در مقاله ی حاضر توضیح داده شده است. در پاسخ به سوال شما باید گفت با توجه به اینکه رای به نفع شما آمده می توانید دعوای خود را در دادگاهی که هنوز رای صادر نشده مسترد نمائید.
سلام عرض ادب، زمینی خریداری نموده قسمت کمی از ثمن معامله را پرداخت کردم و قولنامه را در دست دارم ،برای تحویل مدارک شکایت کردم درجلسه اول قرار شد کارشناس قیمت گزاری کنه الان کارشناس دوبرابر ۸،۹ماه پیش قیمت زده، بنده میتونم استرداد دادخواست کنم،ممنون میشم زود جواب بدید شنبه صبح باید اقدام کنم
با سلام. اگر دادخواست شما مبنی بر الزام فروشنده به تحویل مدارک بوده دلیلی برای ارجاع به کارشناسی و قیمت گذاری نیست. اگر بخواهید می توانید دعوای خود را مسترد نمائید و در این صورت قرار رد دعوا صادر می گردد و می توانید مجدداً طرح دعوا کنید.
سلام. آیا رسیدگی طرح مجدد دعوا که خواهان در تجدید نظر خواهی آنرا مسترد نموده و قرار ابطال دادخواست تجدید نظر خواهی صادر شده در همان دادگاه تجدید نظر بررسی می شود یا در دادگاه بدوی؟۲-آیا طرح مجدد همان دعوا برای بار سوم که خواهان یکبار در دادگاه بدوی آنرا را مسترد نموده و برای بار دوم همان دعوا را مطرح و اینبار در تجدید نظر خواهی آنرا مسترد نموده و قرار ابطال تجدید نظر خواهی صادر شده طرح همان دعوا برای بار سوم امکان پذیر است؟لازم به ذکر است که حکم دادگاه بدوی به نفع خوانده بوده. با تشکر فراوان.
با سلام. اگر شخصی دادخواست تجدیدنظر را مسترد نماید در صورت طرح مجدد دعوا در دادگاه بدوی رسیدگی می شود. اگر آراء صادره قرار باشد نه حکم ، اعتبار امر مختومه ندارد.
سلام شب بخیر و عرض ادب ببخشید بی موقع مزاحم میشم. پرونده ای داریم که جلسه اول برگزار شده و موضوع اول به کارشناسی ارجاع شده و یه موضوع دیگه هم در آینده به کارشناسی ارجاع خواهد شد خواستم ببینم الان می تونم با توجه به مقاله ای که در سایت داشتید به موجب بند ب ماده ۱۰۷ استرداد دعوا را بخوام به عبارت ساده آیا دادرسی ما تمام شده یا نه ؟
سلام دادرسی تمام نشده و امکان استرداد دعوا وجود دارد.
در صورت مسترد کردن خواهان درجلسه اول بدوی و با صدورحکم دادگاه مبنی برمسترد و رد دعوی، خواهان مجدد با همین موضوع میتواند دوباره با همین موضوع اقامه دعوا کند؟
سلام بله
درصورتی که خواهان پس از ختم مذاکرات دادخواست خود را مسترد نماید و خوانده به این امر رضایت دهد دادگاه چه قراری صادر میکند؟
الف)ابطال دادخواست
ب)رد دعوا
ج)سقوط دعوا
د)هیچ کدام
سلام ممنون میشم جوابتون مستدل باشه مرسی
با سلام. در صورت درخواست استرداد دعوا پس از ختم مذاکرات طرفین که خوانده به این استرداد راضی باشد موجب صدور قرار رد دعوا می گردد. مستند قانونی ماده ۱۰۷ قانون ائین دادرسی مدنی.
با سلام، طبق صورت مجلس موجود در پرونده در جلسه بدوی سال ۹۳ واخواست سفته خواهان درخواست کرد اگر خوانده سوگند یاد کند از حق خود میگذرد و اعلام رضایت میکند و پس از ادای سوگند خوانده در دادگاه خواهان اعلام رضایت کرد و دادهواست خود را استرداد کرد، آیا بعد از استرداد امکان دادخواست مجدد برای خواهان وجود دارد؟
سلام اگر صرفا استرداد دعوا صورت گرفته باشد بله مجددا امکان طرح دعوا وجود دارد
دروود.در جلسه بدوی توافق و صورتجلسه با امضا خواهان و خوانده رسید لیکن چون تواف نامه به ضرر منافع خواهان بود.خواهان پیش از صدور رای دادخواست را استرداد نمود.حال پرسش مهم این است که ایا خوانده میتواند علیه خواهان از ان صورتجلسه توافق نامه استفاده کند؟با سپاس
هرگونه توافقی چه قبل و چه بعد از صدور حکم چه در دادگاه و چه در غیر دادگاه اگر متضمن شروط الزام آور باشد کاملا قابل اجرا و لازم الرعایا هست.
و ارتباطی به استرداد دعوا ندارد.
بسیار مفید و عالی