در صورت فقدان نماینده قانونی یا قراردادی برای شخص محجور، قانونگذار اشخاص ذی صلاح را مکلف نموده تا از دادگاه درخواست نصب قیم نمایند تا بدین وسیله اموال و امور حقوقی محجو توسط قیم اداره گردیده و وضعیت معاملاتی وی، مشخص گردد.
موارد نصب قیم
برای اشخاص ذیل نصب قیم می شود:
۱-برای صغاری که ولی خاص ندارند.
۲-برای مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها بوده و ولی خاص نداشته باشند.
۳-برای مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آنها متصل به زمان صغر آنها نباشد.
اشخاص صلاحیتدار جهت درخواست نصب قیم
قانون گذار در مواردی که نصب قیم لازم است، اشخاصی را مکلف کرده است وضع محجور را اعلام کرده و درخواست نصب قیم نمایند :
۱- پدر و مادر
در صورتی که جنون یا عدم رشد مجنون یا غیر رشید متصل به زمان صغر نباشد، هر یک از ابوین می بایست مراتب را به دادسرای امور سرپرستی اطلاع داده و تقاضای نصب قیم نماید.
۲- اقربای محجور
در صورت نبودن هیچ یک از والدین یا عدم اطلاع از آنها، .اقربایی که با شخص محجور زندگی می کنند، مکلفند مراتب را به دادسرای امور سرپرستی اطلاع داده و درخواست نصب قیم کند .
۳- طرف زوج و زوجه
اگر شخص محتاج به قیم، زن یا شوهر داشته باشد، در صورتی که یکی از آنان محجور شود، دیگری مکلف است مراتب را به دادسرای امور سرپرستی اطلاع داده و تقاضای نصب قیم نماید.
۴- شهرداری، ادارات سازمان ثبت احوال، نیروی انتظامی، بخشدار
هر یک از اشخاص و مقامات رسمی مذکور در صورت اطلاع از وجود شخص محجور محتاج به قیم، باید مراتب را به دادسرای امور سرپرستی برای پیگیری امور و نصب قیم اطلاع دهند.
۵- دادستان و مسئولان اداره سرپرستی
دادستان و هر یک از مسئولان اداره سرپرستی نیز اگر از حجر شخصی مطلع گردند ، می بایست اقدامات لازم را برای نصب قیم انجام دهند.
۶- مامورین کنسولی
مامورین کنسولی و یا جانشین وی می تواند نسبت به ایرانیانی که می بایست مطابق قانون برای آنها نصب قیم شود و در حوزه ماموریت او ساکن یا مقیم هستند، موقتا نصب قیم نماید و می بایست تا ده روز پس از نصب قیم، مدارک عمل خود را به وسیله وزارت امور خارجه به وزارت دادگستری ارسال کند .
اشخاص ذی صلاح پس از قطعیت حکم حجر می توانند از دادگاه درخواست نصب قیم نمایند.
اشخاص فاقد صلاحیت برای قیمومت
اشخاص ذیل نباید به سمت قیمومت معرفی شوند:
۱-کسانی که تحت ولایت یا سرپرستی هستند.
۲-کسانی که به علت ارتکاب جنایت یا یکی از جنحه های ذیل به موجب حکم قطعی محکوم شده باشند:
سرقت- خیانت در امانت- کلاهبرداری- اختلاس- هتک ناموس یا منافیات عفت- جنحه نسبت به اطفال – ورشکستگی به تقصیر.
۳-کسانی که حکم ورشکستگی آن ها صادر و هنوز عمل ورشکستگی آن ها تصفیه نشده باشد .
۴-کسانی معروف به فساد اخلاق باشند.
۵-کسانی که خود یا اقرباء طبقه اول او دعوایی بر محجور داشته باشد .
انتخاب قیم توسط دادگاه
دادگاه از میان اشخاصی که برای قیمومت معرفی شده اند، یک یا چند نفر را به سمت قیم معرفی و حکم نصب آنان را صادر می کند. چنانچه دادگاه، افراد معرفی شده را فاقد صلاحیت برای اداره امور محجور بداند، معرفی اشخاص دیگری را جهت سمت قیمومت از دادسرای امورسرپرستی درخواست می نماید. انتخاب قیم توسط دادگاه محدود نبوده و دادگاه می تواند بیش از یک نفر را به سمت قیمومت تعیین کند؛ دادگاه می تواند وظایف هریک از قیم ها را تفکیک نماید. همچنین دادگاه می تواند برای اداره امور حقوقی و مالی چند محجور یک قیم تعیین کند مگر آن که اداره امور آنان نیازمند تعیین قیم جداگانه ای باشد.
اخذ تضمینات از قیم
چنانچه دادستان، اخذ تضمین از قیم را ضروری تشخیص دهد، می تواند از دادگاه دریافت تضمین، راجع به امور مولی علیه را درخواست نماید؛ هرگاه قیم برای دادن تضمین در دادگاه حاضر نگردد از سمت قیمومت عزل می شود.
ابلاغ حکم قیمومت
حکم قیمومت، باید به قیم ابلاغ گردد؛ هرگاه قیم در دادگاه حاضر باشد، حضورا به او اعلام می گردد و اگر در دادگاه حاضر نباشد باید فورا به او ابلاغ گردد.
مرجع صالح جهت درخواست نصب قیم
مرجع صالح جهت نصب قیم، دادگاه خانواده محل اقامت محجور می باشد.
8 پاسخ
برادرم معلول ذهنی است؛ و بعد از فوت پدرم. دادگاه سرپرستی قانونیش را به مادرم داد. اما الان مقداری پول که قبلا پدرم به نام برادرم در بانک حساب باز کرده بود. را میخواهیم جابجا کنیم میگن به هیچ وجه نمیشه. فقط میتونید با پولش ملک بخرید اونم بنام خودش. یعنی عملا هیچ. حالا به نظر شما راه چاره چیست؟
هر اقدامی که قیم نسبت به اموال محجور انجام میدهد بایستی زیر نظر اداره سرپرستی و دادستان و با رعایت مصلحت وی باشد.
چگونه میتوان امنیت اسناد و املاک فرد مححور را تضمین کرد؟ ایا هزینهای دارد؟ در صورت سرپرستی دادستان هزینه آن چکونه هست؟
باید اقدام به ثبت درخواست نصب قیم از دادسرای اداره سرپرستی نمایید.
همسرم قیم قانونی پدرش است بعد از ۱۰ ماه از فوت پدر مادر بزرگش طلب حق شیر دارد میتواند بدون رضایت قیم بگیرد لطفا میزان حق شیر را هم بگین ممنونم
سلام بعد فوت پدر بزرگ قیمومت منتفی وعقد وکالت منفسخ میگردد اگر مادر بزرگ طلبی از متوفی داشته باشد از اموال متوفی استیفا میگردد
با سلام
اگر هیچ یک از اقربای نزدیک فرد محجور اعم از مادر و برادر و … حاضر نباشند که قیمومت محجور را به عهده بگیرند و یا توانایی ان را نداشته باشند تکلیف قیمومت محجور چگونه خواهد بود و آیا باز هم دیه جنایات محجور بر عهده عاقله محجور به ترتیب طبقات ارث (مادر و برادر و…) هست یا نه؟
اقربای محجور برای قیم شدن دارای حق اولویت هستند اما اگر فرد مناسبی جهت انجام امور قیمومت در بین اقربا نباشد دادگاه میتواند هرکس را صالح تشخیص دهد به این سمت منصوب نماید.
عاقله محجور فقط اقربای ذکور هستند در صورت احراز شرایط در هر حال مکلف به پرداخت هستند.