اثبات نسب و نفی نسب
دعاوی اثبات نسب و نفی نسب زمانی مطرح می شود که نسب مشروع طفل و الحاق وی به والدین مورد اختلاف باشد. این دعوا اگر از طرف پدر مطرح شود دادخواست نفی ولد تقدیم می شود .
مهمترین دلایل اثبات نسب و نفی نسب
از جمله ادله اثبات نسب به شرح ذیل است:
- اماره فراش : مطابق با قانون مدنی مواد ۱۱۵۸ و ۱۱۵۹، طفلی که از زنی که شوهر دارد متولد می شود، مطابق با این اماره به شوهر ملحق می شود. زوج می تواند با ارائه ادله و مدارک خود اماره فراش را نفی نماید، لازم به ذکر است که در صورتی که ظرف دوماه از تولد طفل زوج دعوای نفی ولد را مطرح ننماید، این دعوا از وی پذیرفته نخواهد شد مگر در صورتی که زوج ثابت نماید که تاریخ تولد طفل را به وی مشتبه نموده اند.
بنا به ماده ۱۱۶۳ قانون مدنی ،در موردی که شوهر مطلع از تاریخ حقیقی تولد طفل نبوده و تاریخ تولد را بر او مشتبه نموده باشند به نوعی که موجب الحاق طفل به او باشد و بعدها شوهر از تاریخ حقیقی تولد مطلع شود مدت مرور زمان دعوی نفی ولد دو ماه از تاریخ کشف خدعه خواهد بود.
- شهادت شهود : دعوای اثبات نسب همانند سایر دعاوی از طریق شهادت شهود قابل اثبات است.
- امارات قضایی : مبناي که براي امارات قضایی قابل ذکر است، از جمله منشاء مهم اماره قضایی، عرف و عادت هر جامعه و اوضاع و احوال یا همان قرائن و نشانه ها می باشد که بر اساس آنها می توان نسب را اثبات نمود البته ارائه مدارک دال بر حرمت رابطه میان والدین، اشتباه در تاریخ تولد طفل و موارد مشابه دیگر از جمله امارات قضایی هستند که در دعوای نفی نسب مورد استدال قرار می گیرد.
اثبات نسب در زمان زوجیت
در زمان زوجیت، طفل متولد شده متعلق به شوهر است مشروط بر اینکه از زمان نزدیکی تا تاریخ تولد طفل، کمتر از ۶ ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد بنابراین در این شرایط نسب پدر صحیح خواهد بود.
اثبات نسب بعد از انحلال نکاح
مطابق با قانون هر طفلی که بعد از جدایی پدر و مادر به دنیا آمده باشد ملحق به شوهر می باشد البته مشروط بر اینکه مادر هنوز ازدواج نکرده باشد (از زمان جدایی تا تولد طفل بیش از ١٠ ماه نگذشته باشد) اما در صورتی که مادر بعد از جدایی، مجدد ازدواج کرده باشد و بعد ازدواج مجدد او طفل بدنیا آمده باشد، در اینصورت اگر از تاریخ جدایی اول ۱۰ماه نگذشته و نکاح دوم به ۶ ماه رسیده باشد، در این شرایط مطابق با موازین قانونی طفل متعلق به شوهر دوم می باشد مگر اینکه خلاف آن ثابت گردد.
چنانچه الحاق طفل به هر دو شوهر ممکن باشد، اصل بر الحاق طفل به شوهر دوم است مگر خلاف آن ثابت شود.
بنا به ماده ١١۶٠ قانون مدنی عنوان نموده است: در صورتی که عقد نکاح پس از نزدیکی منحل شود و زن مجددا شوهر کند و طفلی که از او متولد گردد طفل به شوهری ملحق می شود که مطابق مواد قبل الحاق او به آن شوهر ممکن است در صورتی که مطابق مواد قبل الحاق طفل به هر دو شوهر ممکن باشد طفل ملحق به شوهر دوم است مگر آنکه امارات قطعیه بر خلاف آن دلالت کند.
ارکان اساسی دعوای اثبات نسب
برای دعوای اثبات نسب دو رکن قابل تصور است:
یکی اینکه عقد نکاح به طور صحیح منعقد شده باشد چنانچه سند ازدواج نباشد نکاح با اقرار یا شهادت شاهدان و دیگر دلایل قابل احراز است و دوم اینکه نطفه طفل ناشی از رابطه زناشویی زوجین منعقد شده باشد.
مدارکی که برای طرح دعوا جهت صدور حکم اثبات نسب نیاز است
تصویر مصدق سند ازدواج
تصویر مصدق سند عادی
مدارک مصدق شناسنامه
افراد می توانند در صورت عدم ارائه مدارك اختياري فوق الذکر، با شهادت شهود و مطلعين، درخواست جلب نظر کارشناس، درخواست استعلام، تحقیقات محلی، شماره پرونده استنادي، معرفی به پزشکی قانونی و آزمایشات ژنتیکی و ساير دلايل و منضمات، نسب را اثبات نمایند.
دعوای اثبات نسب در صلاحیت کیست؟
دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای نسب در گذشته دادگاه مدنی خاص اقامتگاه خوانده بود امروزه برابر قانون اختصاص تعدادی از دادگاههای موجود به دادگاه های موضوع اصل ۲۱ قانون اساسی مصوب ۱۳۷۶ و با توجه به ارتباط مستقیم با موضوعات قانون خانواده، رسیدگی به دعوا نسب در صلاحیت دادگاه های خانواده است. لازم به ذکر است دادخواست اثبات نسب باید به طرفیت کسی مطرح گردد که ادعای وجود نسب با وی مطرح است. البته در صورتیکه خواهان دعوای اثبات نسب، زیر ۱۸ سال داشته باشد، علاوه بر شخصی که ادعای نسب با وی مطرح است می بایست دادستان نیز بعنوان نماینده طفل به دعوا دعوت گردد.
رای دادگاه در این خصوص نظر به اینکه طبق بند (ب) ماده ۳۳۱ قانون آیین دادرسی مدنی کلیه دعاوی غیرمالی قابل تجدیدنظر هستند و دعوای نسب که یک دعوای غیر مالی است بنابراین مرجع رسیدگی به آن، دادگاههای تجدیدنظر استان می‌باشد که متعاقباً در حدود ماده ۳۶۸ قانون مزبور قابل فرجام هستند.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر دراین زمینه می توانید با وکلای دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی ارتباط برقرار نمایید.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
2 نظر
فرزند سوم خانواده هستم و ما ۴ تا فرزند هستم که اسم ما تو شناسنامه هم پدر هم مادر، ولی اسم مادر تو شناسنامه پدرم ثبت نشده ما باید چیکار کنیم الان؟
با درخواست از ثبت احوال محل صدور شناسنامه اصلاحشو بخاهید تا اسم مادرتان هم تو شناسنامه پدرتان اضافه بشه و اگر ثبت احوال انجام نداد از دادگاه الزام ثبت احوال و به اصلاح را درخواست کنید.