زمانی که شکایتی در دیوان عدالت اداری مطرح می شود دادخواست دهنده با وجود شرایطی می تواند تقاضای صدور دستور موقت از دیوان داشته باشد تا از ورود ضرر قبل از آنکه به پرونده طرح شده رسیدگی شود جلوگیری کند.
دستور موقت چیست؟
دستور موقت در دیوان عدالت اداری به این معنی است که از شعبه رسیدگی کننده به موضوع شکایت تقاضا می شود پیش از آن که به ماهیت پرونده رسیدگی کند به صورت موقتی دستوری صادر کند تا تصمیم مورد اعتراض یا اقدام مورد اعتراض موجب ورود ضرر و زیان جبران ناپذیر به متقاضی و یا همان شاکی نشود. چرا که رسیدگی به اصل شکایت معمولاً زمان زیادی به خود اختصاص می دهد و تا قبل از قطعی شدن رای قابل اجرا نیست بنابراین قانونگذار دستور موقت را پیش بینی نموده است تا زمان بر بودن رسیدکی مانع از احقاق حق مردم نشود.
چه کسی می تواند تقاضای صدور دستور موقت نماید؟
پس از طرح شکایت در دیوان عدالت اداری ۲ شخص می تواند تقاضای صدور دستور موقت نماید.
الف) شخص شاکی که دادخواست شکایت را ثبت کرده و ذی نفع در اعتراض و صدور دستور موقت است. پس همه کسانی که صلاحیت طرح شکایت در دیوان عدالت اداری را دارند می توانند تقاضای صدور دستور موقت نمایند.
ب) معترض ثالث: ممکن است صدور رای در دیوان عدالت اداری موجب شود به حقوق اشخاص ثالث نیز خللی وارد شود. این اشخاص اگر در رسیدگی حضور نداشته باشند می توانند به عنوان معترض به رای صادر شده اعتراض نمایند. پس از ثبت اعتراض، این اشخاص نیز می توانند تقاضای صدور دستور موقت داشته باشند.
دستور موقت تحت چه شرایطی صادر می شود؟
برای صدور دستور موقت جمع شرایط زیر نیاز است.
- تقاضای صدور دستور موقت: برای صدور دستور موقت نیاز است که درخواست کننده ای که صلاحیت دارد به صورت کتبی درخواست خود را به شعبه رسیدگی کننده تقدیم کند و بنابراین قاضی شعبه نمی تواند رأساً دستور موقت صادر کند.
- احراز ورود ضرر: زمانی دستور موقت صادر می شود که شعبه رسیدگی کننده احراز نماید ادامه اجرای اقدامات، تصمیمات یا انجام وظیفه ماموران موجب ورود ضرری می شود که جبران آن غیرممکن یا بسیار سخت می باشد. در غیر اینصورت امکان صدور دستور موقت وجود ندارد.
- تأئید رئیس دیوان عدالت اداری: پس از آنکه شعبه رسیدگی کننده تصمیم بر صدور دستور موقت می گیرد برای اینکه این دستور قابلیت اجرا داشته باشد باید به تأئید رئیس دیوان عدالت اداری برسد. رئیس دیوان حداکثر ۱ هفته مهلت دارد که نظر خود را اعلام کند. اگر در این مهلت با اجرای دستور موقت موافقت نکند تصمیم شعبه قابلیت اجرا ندارد. اگر رئیس دیوان ظرف مهلت یک هفته اعلام نظر نکند دستور موقت صادره از شعبه لازم الاجرا می شود.
صدور دستور موقت چه تأثیری در رسیدگی دارد؟
صدور دستور موقت در رسیدگی ماهوی و اعلام نظر شعبه تأثیری ندارد. به این معنی که با وجود قبول تقاضای شاکی و جلوگیری از ادامه اجرای تصمیمات و اقدامات مراجع دولتی، ممکن است شکایت شاکی را رد کند اما اگر با صدور دستور موقت موافقت کند مکلف است به اصل شکایت خارج از نوبت رسیدگی کند.
اجرای دستور موقت تا چه زمانی ادامه دارد؟
همانطور که از نام دستور موقت پیداست این دستور نمی تواند به صورت دائمی اجرا شود و با حصول یکی از شرایط زیر اجرای دستور موقت لغو می شود:
- رد شکایت
- صدور قرار ابطال دادخواست
- صدور قرار سقوط شکایت
- صدور قرار رد دادخواست
- قطعی شدن رای عدم ابطال مصوبه یا تصمیم مورد اعتراض
- حصول دلایلی مبنی بر عدم ضرورت ادامه اجرای دستور موقت با موافقت رئیس دیوان عدالت اداری.
مرجع صالح به صدور دستور موقت کجاست؟
مرجعی که از آن تقاضای صدور دستور موقت می شود شعبه رسیدگی کننده به اصل شکایت است. به این تقاضا طی یک دادرسی فوری رسیدگی می شود و در صورت احراز شرایطی که بیان شد شعبه دستور موقت صادر می کند.
اعتراض به صدور دستور موقت یا رد آن ممکن نیست و صرفآً مفاد دستور به طرفین ابلاغ می گردد.
2 پاسخ
سلام. رددستورموقت درشکایتی که به شاکی ابلاغ می شودبه نفع شاکی هست؟ ممنون
سلام. خیر. رد دستور موقت به معنای عدم پذیرش دعوا نیست و ممکن است پس از رسیدگی رای به نفع خواهان صادر شود.