بررسی صلاحیت و آیین دادرسی کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری

در حوزه حقوق مالکیت فکری، بروز اختلاف بر سر مالکیت یا اعتبار این حقوق، امری اجتناب ‌ناپذیر است. قانونگذار ایران برای حل و فصل تخصصی و سریع این اختلافات، مرجعی ویژه و شبه قضایی پیش‌بینی کرده است به نام کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری.

این کمیسیون به عنوان اولین و مهم‌ترین مرجع رسیدگی به اعتراضات مربوط به تصمیمات مرجع ثبت و همچنین اعتراض به پذیرش یا عم پذیرش اظهارنامه های ثبت علامت، اختراع و طرح صنعتی، نقشی کلیدی در نظام حقوق مالکیت فکری کشور ایفا می‌کند. اما سوال اساسی برای هر مخترع، طراح، صاحب برند، یا وکیل متخصص این است که صلاحیت کمیسیون ماده ۱۷۰ دقیقاً شامل چه مواردی می‌شود و فرآیند رسیدگی یا آیین دادرسی در آن چگونه است؟ عدم آگاهی از این موارد می‌تواند منجر به از دست رفتن حقوق یا اتلاف زمان و هزینه شود.

در این مقاله، قصد داریم به صورت جامع و کاربردی، به بررسی صلاحیت و آیین دادرسی کمیسیون ماده ۱۷۰ بپردازیم. با ما همراه باشید تا اطلاعات دقیق و کاربردی در این زمینه را کسب نمائید.

کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری چیست؟

کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری یک نهاد شبه قضایی برای رسیدگی به اعتراضات متقاضیان ثبت اختراع، طرح های صنعتی و علائم تجاری می باشد.

تصور کنید شما یک علامت تجاری (برند) ثبت کرده‌ اید، اما شخص دیگری ادعا می‌کند که این برند کپی ‌برداری از برند اوست و باید باطل شود. یا برعکس، برای ثبت اختراع اقدام کرده‌اید، اما اداره مالکیت معنوی درخواست شما را رد کرده است. در این‌گونه اختلافات، به جای آنکه مستقیماً به دادگاه ‌های عمومی حقوقی مراجعه کنید، به یک مرجع تخصصی و سریع ‌تر به نام کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری مراجعه می‌کنید.

اعضای کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

کمیسیون ماده ۱۷۰ با حضور رئیس اداره ثبت اختراعات، اداره ثبت طرح صنعتی یا اداره علائم تجاری حسب موارد، نماینده ای از جانب مدیر کل اداره مالکیت صنعتی و یک کارشناس یا متخصص که در صورت لزوم می تواند خارج از سازمان باشد تشکیل می گردد.

همچنین این کمیسیون دارای یک عضو علی البدل می باشد که از بین کارشناسان و توسط مدیر کل اداره کل مالکیت صنعتی تعیین می گردد.

ذکر این نکته لازم می باشد، کارشناسی که به موضوع رسیدگی کرده است نمی تواند در جلسه کمیسیون ماده ۱۷۰ شرکت نماید.

تصمیمات کمیسیون با اکثریت آراء اتخاذ گردیده و تصمیم کمیسیون ماده ۱۷۰ برای مرجع ثبت لازم الاتباع می باشد.

صلاحیت و وظایف اصلی کمیسیون ماده ۱۷۰ چیست؟

صلاحیت این کمیسیون به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:

اگر شما درخواستی به اداره مالکیت معنوی داده باشید و آن اداره با درخواست شما مخالفت کند، می‌توانید به این تصمیم در کمیسیون ماده ۱۷۰ اعتراض کنید. مهم ‌ترین موارد عبارتند از:

• اعتراض به رد شدن اظهارنامه ثبت: مثلاً اداره درخواست ثبت اختراع یا علامت تجاری شما را به دلایلی رد کرده است در چنین حالتی رسیدگی به اعتراض به رد اظهارنامه در صلاحیت کمیسیون می باشد.
• اعتراض به تصمیم اداره مبنی بر پذیرش ثبت علامت تجاری یا اختراع یا طرح صنعتی شخص دیگر: شما متوجه می‌شوید که شخص دیگری علامت یا اختراع یا طرح صنعتی شبیه به علامت یا اختراع یا طرح صنعتی شما را برای ثبت تقاضا کرده و اداره با آن موافقت کرده است. قبل از نهایی شدن ثبت، به این تصمیم اعتراض کنید.

درخواست ابطال گواهینامه ثبت اختراع یا علامت تجاری یا طرح صنعتی در صلاحیت دادگاه می باشد. بنابراین پس از ثبت نمی توان در کمیسیون اعتراض یا ابطال را مطرح نمود.

وظایف کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مکلف به رسیدگی اعتراضات متقاضیانی است که اظهارنامه ثبتی آنان پس از بررسی در مراجع ثبتی رد گشته است. عمده اعتراضاتی که توسط متقاضیان ثبت طرح صنعتی در کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری ارائه می گردد به سبب عدم رعایت مقررات شکلی و ماهوی است.

یکی دیگر از وظایف کمیسیون ماده ۱۷۰ بررسی مجدد در خصوص اظهارنظر وزرا یا بالاترین مقام دستگاه های اجرایی در رابطه با بهره برداری از اختراع ثبت شده توسط شخص ثالث یا دولت می باشد، همچنین مالک حق اختراع می تواند با تغییر اوضاع و احوال یا ادعای عدم توانایی شخص ثالث در انجام مفاد تصمیم کمیسیون اعاده به وضع سابق را از کمیسیون درخواست نماید.

نحوه رسیدگی در کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات،طرح های صنعتی و علائم تجاری

متقاضی می بایست ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ تصمیم و اظهارنامه ثبتی، اعتراض خود را به صورت کتبی و همراه دلایل و مستندات مربوط و رسید مربوط به پرداخت هزینه رسیدگی از طریق مرجع ثبت به کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت ارائه دهد. برای متقاضیان خارج از کشور مهلت ۶۰ روزه در نظر گرفته شده است.

رئیس کمیسیون حداقل ده روز قبل از تشکیل جلسه کمیسیون، تاریخ، ساعت و محل آن را حسب مورد به متقاضی ثبت و طرفین ابلاغ خواهد کرد. حضور متقاضی در جلسه رسیدگی بلا مانع می باشد. کمیسیون ماده ۱۷۰ پس از رسیدگی، تصمیم خود را به صورت مستند و مستدل به متقاضی ابلاغ می نماید.

اعتراض به تصمیم کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

چنانچه کمیسیون ماده ۱۷۰ اعتراض متقاضی را وارد تشخیص ندهد و رای بر رد اعتراض او صادر نماید، متقاضی ظرف ۶۰ روز از تاریخ ابلاغ تصمیم کمیسیون ماده ۱۷۰، اعتراض خود را به شعبه یا شعب خاص دادگاه عمومی ارائه نماید.

اخذ تامین از معترض

طبق مفاد آیین نامه قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری، معترض می بایست مبلغی را که میزان آن در آیین نامه مشخص گردیده است به عنوان جبران ضرر و زیان های احتمالی پرداخت نماید تا چنانچه حکم بر بی حقی او صادر گردید، از محل تامین اخذ شده خسارت طرف مقابل تامین گردد. در صورتی که خسارت وارده بیش از مبلغ اخذ شده باشد، طرف مقابل می تواند با تقدیم دادخواست مابه التفاوت خسارت را درخواست نماید.

در پایان باید گفت که کمیسیون ماده ۱۷۰ قانون اختراعات، طرح‌های صنعتی و علائم تجاری، نهادی صرفاً اداری نیست، بلکه یک مرجع تخصصی و شبه ‌قضایی است که صلاحیت رسیدگی به اعتراضات علیه تصمیمات مرجع ثبت را بر عهده دارد.

این کمیسیون با هدف ایجاد یک مسیر سریع، تخصصی و کم‌ هزینه ‌تر نسبت به دادگاه‌های عمومی طراحی شده است تا نوآوران، کارآفرینان و صاحبان برند بتوانند با اطمینان بیشتری از حقوق خود دفاع کنند. با این حال، باید پذیرفت که پیمودن این مسیر حقوقی، از تنظیم اعتراض نامه دقیق و ارائه ادله متقن گرفته تا دفاع مؤثر در جلسات رسیدگی، نیازمند دانش عمیق، تجربه عملی و اشراف کامل بر رویه قضایی است. یک اشتباه کوچک در فرآیند دادرسی می‌تواند به سادگی منجر به رد دعوا و تضییع حقوق شما شود.

در همین راستا، دفتر حقوقی دادپویان حامی با بهره‌گیری از تیمی از وکلای متخصص در حوزه مالکیت فکری، آماده است تا شما را در تمامی مراحل دفاع از حقوق ارزشمندتان یاری نماید. برای دریافت مشاوره و ارزیابی پرونده خود، می توانید با ما تماس بگیرید.