قاچاق سوخت، به عنوان یکی از شایع ترین و در عین حال پیچیده ترین جرائم اقتصادی در ایران، همواره یکی از دغدغه های اصلی نظام قضایی و اقتصادی کشور بوده است. این پدیده که ریشه در تفاوت چشمگیر قیمت سوخت (به ویژه بنزین و گازوئیل) در ایران و کشورهای همسایه دارد.
قاچاق سوخت، بسیاری از افراد را از روی ناآگاهی و گاهی با سودای کسب سودهای کلان، درگیر چالش‌های حقوقی سنگین و جبران ناپذیری می‌کند. سوالات بسیاری در این خصوص مطرح می شود از جمله اینکه چه عملی قاچاق سوخت محسوب میشود؟ مجازات قاچاق سوخت برای بار اول چیست؟ در چه شرایطی خودروی حامل سوخت قاچاق مصادره (ضبط) میشود؟ آیا راه هایی برای کاهش مجازات یا دفاع از اتهام وجود دارد؟
در این مقاله سعی نموده ایم به این سوالات پاسخ دهیم چنانچه این سوالات برای شما هم ایجاد گردیده با ما همراه باشید.
قاچاق سوخت چیست؟
قاچاق سوخت به هرگونه خرید، فروش، حمل، نگهداری یا خارج کردن غیرقانونی فرآورده های نفتی یارانه‌ای (مانند بنزین، گازوئیل، نفت سفید و…) از شبکه توزیع قانونی کشور با هدف کسب سود گفته میشود.
شرایط صادرات سوخت و فرآورده های نفتی
صادرات فرآورده هاي نفتي پس از اظهار صحيح كالا در گمرك اجرايي مجاز و اعلام فرمولاسيون مواد تشكيل دهنده و مشخصات فني آن، انجام نمونه برداري، آزمايش فرآورده از نظر وجود مواد يارانه اي (تطبيق نتيجه آزمايش با مشخصات موضوع تبصره ۱ ماده ۱۲ دستورالعمل پیشگیری و مبارزه با قاچاق و عرضه خارج از شبکه فرآورده های نفتی و در مورد محصولاتي كه كدگذاری نگرديده با تأييد كارگروه فني سازمان استاندارد) و با رعايت قوانين و مقررات گمركي صورت مي گيرد.
بیشتر بدانید: مجازات قاچاق ارز
خرید و فروش سوخت قاچاق
به موجب تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، خرید، فروش، حمل یا نگهداری کالاهایی که موضوع قاچاق قرار می‌گیرند به صورت تجاری و خارج از ضوابط تعیینی دولت تخلف محسوب و مرتکب حسب مورد به حداقل جریمه نقدی مقرر در این ماده محکوم خواهند شد.
خرید، فروش، حمل یا نگهداری کالاهای موضوع قاچاق در صورتی تجاری محسوب خواهد شد که با توجه به شواهدی از قبیل ظواهر مرتکب، حجم کالا، نحوه نگهداری یا حمل، زمان و مکان کشف عرفا برای امر تجاری باشد.
جرم قاچاق گازوئیل چیست؟
جرم قاچاق گازوئیل در ایران به معنای نقل و انتقال یا تجارت غیر مجاز و غیر قانونی گازوئیل است. قاچاق گازوئیل شامل خرید، فروش یا حمل گازوئیل به صورت غیرقانونی از طریق مسیرهای غیررسمی و بدون مجوز دولتی است.
این فعالیت در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، غیرقانونی و مورد تعقیب قانون قرار دارد. در ایران، قاچاق گازوئیل یکی از مشکلات جدی و مهم در حوزه اقتصاد و امنیت ملی است. این فعالیت منجر به عدم دریافت مالیات، ضرر به اقتصاد کشور و کاهش منابع مالی دولت خواهد شد. بنابراین، قانون ایران شامل مجازات‌های سخت برای قاچاق گازوئیل است. مجازات‌ها برای قاچاق گازوئیل در ایران ممکن است شامل زندان، جریمه‌های سنگین و … در صورت تأیید باشد.
همچنین، دولت اقدامات فراوانی را برای مقابله با قاچاق گازوئیل انجام می‌دهد، از جمله تشدید نظارت و کنترل در مرزها، تشدید مجازات‌ها و ترویج آگاهی عمومی درباره خطرات قاچاق گازوئیل. همان‌گونه که بیان شد حکم قاچاق گازوئیل، براساس تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق كالا و ارز (اصلاحی ۱۳۹۴) خرید و فروش و حمل یا نگهداری سوخت خارج از ضوابط تعیینی دولت تخلف محسوب شده و مرتكب به حداقل جریمه نقدی محكوم میشود.
مجازات حمل سوخت قاچاق
کلیه رانندگان وسایل نقلیه ترانزیتی نفت خام، میعانات گازی، فرآورده‌های نفتی، محصولات پتروشیمی و مشتقات نفتی موظف هستند علاوه بر استفاده از دستگاه GPS در اجرای بند ب ماده ۱۲ آیین‌نامه مواد ۵ و ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز بر اساس مسیر و مدت زمان تعیین شده در پروانه تردد صادره از سوی سازمان راهداری حمل و نقل جاده‌ای نسبت به حرکت در داخل و خروج از کشور اقدام کنند.
وسایل نقلیه مورد استفاده در حمل سوخت توقیف می شود و حامل آن نه تنها به دو تا چهار برابر ارزش سوخت محکوم می شود بلکه معادل ارزش وسیله نقلیه نیز به جریمه وی اضافه می شود. اگر ارزش وسیله نقلیه بیش از ارزش سوخت باشد، معادل ارزش سوخت به جریمه حامل اضافه می شود.
حمل سوخت قاچاق با خودرو
داشتن باک اضافه و یا هرگونه حمل سوخت اضافه بر باک استاندارد برای خودروها اعم از این که به صورت باک اضافی، جاسازی در خودرو، حمل مظروف و یا به هر طریق دیگر باشد ممنوع است و متخلفان توقیف شده در مبادی خروجی علاوه بر پیگرد قانونی حسب مورد به اتهام قاچاق یا عرضه خارج از شبکه به ترتیب زیر تنبیه خواهند شد.
ملاک احراز تخلف برای اعلام تنبیهات، صورتجلسه ماموران محل (ناجا، راه و نفت) یا گزارش بازرسان ویژه ستاد است:
برای خودرو ها:
- لغو دفترچه رانندگان بخش حمل و نقل عمومی برای شش ماه توسط وزارت راه و ترابری
- اخذ گواهی‌نامه راهنمایی و رانندگی به مدت ۱ ماه توسط نیروی انتظامی
- منوعیت خروج از کشور خودرو استفاده شده در تخلف به مدت ۶ ماه
در استان‌های مرزی که با مشکل جدی قاچاق و عرضه خارج از شبکه فرآورده‌های نفتی یارانه‌ای مواجهند با تصویب شورای تامین استان نسبت به توقیف سه ماهه خودرو اقدام خواهد شد.
برای شرکت های متخلف:
- لغو مجوز شرکت‌های حمل و نقل که در ارتکاب تخلف مشارکت داشته اند، به مدت ۶ ماه توسط وزارت راه و ترابری
- لغو دائم مجوز شرکت‌های حمل و نقل که مجددا در ارتکاب تخلف مشارکت داشته باشند و یا در بازرسی‌ها مشخص شود که تعداد قابل توجهی از خودروهای شرکت دارای باک اضافی یا غیر استاندارد هستند توسط وزارت راه و ترابری
حمل سوخت قاچاق به وسیله شناور
بر اساس ماده ۳۸ دستورالعمل پیشگیری و مبارزه با قاچاق و عرضه خارج از شبکه فرآورده‌های نفتی یارانه‌ای هرگونه حمل منبع و ظرف اضافی سوخت توسط شناورها ممنوع است و واحدهای انتظای موظف هستند این‌گونه ظروف و سوخت‌ها را جمع‌آوری و متخلفان را حسب مورد به ظن قاچاق یا عرضه خارج از شبکه تحت پیگرد قانونی قرار دهند.
وجود درصد بالای فراورده های نفتی در محموله های صادراتی
سازمان استاندارد موظف است محصولات واحدهای تولیدی را بر اساس رویه استناندارد سازی، کد گذاری نموده و مراتب را به همراه فرمولاسیون و ضریب مصرف و ضایعات مواد اولیه به کار رفته در تولید محصول، در سامانه الکترونیکی مربوطه ثبت و در اجرای تبصره ۲ ماده ۳ آیین‌نامه اجرایی مواد ۵ و ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به صورت سیستمی اعلام تا پس از آن معیار کسر از اسناد منشا صادراتی قرار گیرد .
در صورتی که درصد فرآورده‌های نفتی یارانه‌ای موجود در محموله صادراتی بیشتر از مشخصات اعلامی سازمان استاندارد موضوع تبصره۱ ماده ۱۲ بوده یا با اظهارات صاحب کالا مطابقت نداشته باشد و محموله حاوی درصدی از مواد نفتی یارانه‌ای باشد، گمرک موظف است نسبت به درخواست و تطبیق اسناد مثبته مبنی‌بر غیریارانه‌ای بودن مواد اقدام نماید و در صورت عدم ارائه و یا عدم مطابقت، پرونده قاچاق تشکیل داده و اقدامات قانونی لازم را به عمل آورد.
مجازات قاچاق سازمان یافته سوخت
قاچاق سازمان یافته به قاچاقی گفته می شود که با برنامه ریزی و هدایت گروهی و تقسیم کار توسط یک گروه نسبتا منسجم متشکل از سه نفر یا بیشتر که برای ارتکاب جرم قاچاق، تشکیل یا پس از تشکیل، هدف آن برای ارتکاب جرم قاچاق منحرف شده صورت می گیرد.
چنانچه قاچاق سوخت به صورت سازمان یافته صورت بگیرد بنا به ارزش آن مجازات تعیین می شود.
در صورتی که ارزش سوخت تا یکصد میلیون ریال باشد، به دو سال تا پنج سال حبس و در صورتی که ارزش سوخت بیش از مبلغ مذکور باشد به حداکثر مجازات یعنی ۵ سال محکوم می شود.
مرجع رسیدگی به قاچاق سوخت
رسیدگی به قاچاق سوخت و عرضه خارج از شبکه در صلاحیت شعب تعزیرات حکومتی هستند. چنانچه قاچاق سوخت از نوع سازمان یافته باشد در صلاحیت دادسرا و دادگاه انقلاب است.
دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با سالها سابقه فعالیت در زمینه پرونده های قاچاق کالا و ارز و با بهره گیری از وکلای متخصص قاچاق کالا و ارز آماده ارائه خدمات حقوقی تخصصی در این زمینه می باشد. برای بهره مندی از این خدمات می توانید از طریق شماره های مندرج در وب سایت با ما در تماس باشید.
با سلام من چند وقت پیش با کامیون( خاور ) رفتم روستا برای مراسم فاتحه البته وسیله مانند صندلی …اینها بردم هوا تاریک شد چند نفر با یه سمند اومدن کنارماشینم گفتن این ماشین خرابه از این حرفها منم رفتم پیششان گفتم به شما چه ربطی داره ۵۰۰نفر شاهد دارم الان همونها رفتن ۴۳۰۰لیترسوخت برای من صورتجلسه کردن الان ۵۰۰میلیون جریمه برام اومده نه سوختی همراهم بوده نه ماشینم گرفتن نه هیچی الان یکی در راه خدا راهنماییم بکنه چیکار کنم حتی کارتهام مسدود کردن حکم توقیف ماشینم گرفتن
سلام. با دفتر تماس حاصل فرمائید.
سلام
من پیمانکار ساختمانی هستم برای موتور برق کارگاه درخواست حواله کرده‌ام اما همیشه سوخت کم می‌آورم چند روز پیش مجبور به خرید ۲ هزار لیتر گازوییل شدم وشماره شخصی را پیدا کردم با ایشان تماس گرفتم گفت میتواند ۲هزار لیتر را از سهمیه تراکتور تامین کندولی از من نه ملیون پول گرفت اما گازوئیلی تحویل نداد که رسیدش رآ دارم به چه نحوی برای بازگرداندن پولم میتوانم از ایشان شکایت کنم
سلام. تحت عنوان مطالبه و استرداد وجه در دادگاه صلح طرح دعوا نمائید.
سلام خسته نباشید ۹۰۰لیتربنزین چقدرجریمه داره لیتری چند محاسبه میشه
با سلام. مجازات قاچاق سوخت، جریمه نقدی معادل دو تا چهار برابر ارزش سوخت می باشد.
سلام
چطوری میتونیم قاچاق سوخت را گزارش بدهیم
فامیل های ما اکثرا تو کار گازوئیل هستن و با سند سازی تو شرکت نفت ماهانه حواله سوخت میگیرن و مرتب میفروشن و ماهانه بالای صد میلیون درامد دارن و دارن به تمام مردم ظلم میکنن.
سلام. با مراجع انتظامی و پلیس +۱۰ گزارش نمائید.
سلام کارت سوخت گازوئیل من مسدود شده است با پیگیریهای بعمل آمده مشخص شد که راننده کارت را کرایه داده در بندر عباس و ۲۰۰۰ لیتر حکم آمده خواستم ببینم جریمه چقدر میشود آیا زندان هم دارد
سلام و درود. مجازات جرم قاچاق هر گونه مواد و فرآورده های نفتی من جمله گازوئیل، در فرض سئوال چنانچه ارزش مالی مورد سوخت تا یکصد میلیون ریال باشد به جزای نقدی معادل ۳ تا ۵ برابر ارزش سوخت و چنانچه تا یک میلیارد ریال باشد به جزای نقدی معادل ۵ تا ۷ برابر ارزش سوخت و حبس از ۶ ماه تا ۲ سال و چنانچه ارزش سوخت بالای یک میلیارد ریال باشد به جزای نقدی معادل ۷ تا ۱۰ برابر ارزش سوخت و ۲ تا ۵ سال حبس برای آن منظور می شود.
سلام میخواستم بدونم نفتی که سهمیه میدن برای اونایی ک گاز ندارن رو بفروشیم جرم یا خیر
سلام. بله. قاچاق سوخت یارانه ای محسوب می شود.
سلام وخسته نباشید بنده ۹۰۰لیتربنزین داشتم که ماشینم روگرفتن بعد لیتری چقدر جریمه داره ممنون میشم جوابم روبدید
با سلام. مجازات قاچاق سوخت، جریمه نقدی معادل دو تا چهار برابر ارزش سوخت می باشد.
راننده‌تاکسی‌شهریم.مازاد‌سهمیه‌بنزینم‌را‌میدادم‌اپراتور‌پمپ‌بنزین‌برام‌‌‌آزاد‌میفروخت‌تا‌کمکی‌‌برا‌خرج‌زندگیم‌بشه متاسفانه پمپچی سهمیه آزاد‌کارت سوخت منو میفروخته به قاچاقیان‌منم خبر نداشتم قاضی تعزیرات منو بابت ۶۰۰لیتر بنزین یازده‌میلیون‌وپانصدهزار‌تومان‌جریمه‌نقدی‌کرد‌سوال من.اینه.بجای‌جریمه‌نقدی از سهمیه کارت.سوختم‌کم میکرد.واقعا توانای پرداخت جریمه‌را ندارم.ممنون
سلام. قاضی مأمور به اجرای قانون و تعیین مجازات بر حسب قانون می باشد. تقاضای تقسیط جریمه در اجرای احکام نمائید.
سلام خسته نباشید ببخشید کارت سوخت پدرم رو بردن استان کرمان شهر بم باهاش ۲۵۰ لیتر بنزین زدن
بعد از چند روز فهمیدیم کارت سوخت ما ، سوخته و برامون حکم قضایی اومده حالا ما باید چیکار کنیم؟
سلام. اگر کارت سوخت شما مفقود شده و بعد در کرمان اقدام به قاچاق سوخت نموده اند و در آن زمان اعلام مفقودی نموده باشید جای دفاع دارد در غیر اینصورت محکوم به پرداخت جریمه می شوید.
سلام روز بخیر.من راننده کامیون پلاک گرجستان هستم جدیدا قانون گذاشتن که باید باک پرازایران خارج شد ونحوه محاسبه باک فقط به صورت طول وعرض وارتفاع باک محاسبه میشه به صورت مکعب واین به ضرر راننده هست چون باکها از پایین به صورت پخی ساخته شدن وپول اضافی متحل راننده میشه لیتری ۳۶هزارتومان .
سلام. نسبت به طرح سوال و شکایت خود در مراجع ذی صلاح اقدام کنید.
سلام من ۸۰۰لیتر گازوییل قاچاق بردم و گیر افتادم و اولین سابقه ام هستش میشه بگید لیتری چند جریمه اش میشه و ایکه تخفیفی هم شامل میشه یا ن ؟
سلام. باید ارزیابی توسط کارشناس صورت گیرد و به میزان دو تا چهار برابر مبلغ ارزیابی جریمه می شوید.
سلام
صبح آدینه شما بخیر
میخواستم ببینم شما در شهرستان آبادان یا اهواز، وکیل توانا در خصوص قاچاق سوخت دارید معرفی کنید
سلام. خیر. اما وکلای ما می توانند پرونده های قاچاق سوخت در شهرستان ها را نیز بر عهده بگیرند.
سلام من راننده کامیون تریلر تانک حامل سوخت گازوئیل قاچاق بودم که توسط نیروی انتظامی استان اهواز دستگیر شدم و الان با وصیقه ازادم خواستم بدونم حکمم چیه چقدر جریمه داره و ایا زندان هم داره یا نه
ممنونم
سلام. شما به میزان ۲ تا ۴ برابر ارزش کالا جریمه می شوید.
ایا اگر مدیر جایگاه سوخت به همراه تخلیه چی اقدام به فروش سوخت قاچاق بالغ بر ۱۰ هزار لیتر روزانه نمایند تخلف است و میشه گزارش داد و پیگیری می شود یا خیر
بله. قابل پیگیری است.
سلام ببخشید اگر ماشینو خود ۱۱۰۰لیر کازویل بگیرن آیا زندان هم داره یا فقط جریمه می کنن
سلام. فقط جریمه نقدی معادل دو تا ۴ برابر ارزش کالا دارد.
سلام.من به عنوان صاحب حواله گازویل به جابگاه پخش مراجعه کردم با خودرو نیسان که داخلش مخزن بود ولی صاحب جایگاه از دادن سوخت امتناع کرد وگفت می خوای سوخت رو قاچاق کنی.حالا به شرکت نفت گزارش داده .به نظر شما آیا اتهامی علیه من وجود دارد؟
با سلام در صورتیکه شما حواله داشته باشید و به میزان نیاز درخواست سوخت نمائید جرمی مرتکب نشده اید البته باید دید به چه علتی به شرکت نفت گزارش داده اند.
من با هزار بدبختی یه ماشین نیسان از پدرم داشتیم چپ کرده بود با قرض و بدبختی درستش کردم و رفتم ۹۰۰ لیتر گازوییل قاچاق بردم و گرفتنم و حالا تعزیرات حکومتی شهرستان کهنوج استان کرمان ۴۷ملیون جریمه ام کرده و توان پرداخت ندارم .میخواستم بدونم اگه برم زندان ایا راهی داره بخشیده بشه چون واقعا توان پرداخت ندارم تو خرج خودم و زن و بچه ام و پدر و مادر پیرم موندم. یا مقدار زندانش چقدر محاسبه میشه . یا راه دیگه ای داره که بتونم ماشینم رو ازاد کنم
سلام به ازای هر ۱۰۰هزار تومان به یک روز بازداشت محکوم می شوید.
سلام نه بازداشت نمیشه و ماشین فروخته میشه و جریمه نقدی از روی ماشین برداشت میشه
سلام ببخشید بنده ۱۲۰۰ لیتر گازوییل که واسه مصرف کشاورزی و مکانیزاسیون تهیه کرده بودم از گرفتن
ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام. چنانچه مجوز داشته باشید می توانید دفاع نمائید.
سلام.
کسی که گازوئیل غیر مجاز تو خونه انبار کنه و قاچاق کند چه حکمی دارد و آیا زمین یا خونه مصادره میشود یا خیر
سلام. خیر زمین یا خانه مصادره نمی شودو علاوه بر ضبط کالا به میزان دو تا ۴ برابر ارزش کالا جریمه نقدی می شوید.
سلام بنده در مرز بار بنزین داشتم ماشینم رو گرفتن میخواستم بدونم چطور ماشینم رو دربیارم و اینکه چقد جریمه میشم و ماشینم چ مدت توقیف میشه
سلام بستگی به حجم سوخت قاچاق دارد.
سلام خسته نباشید ببخشید کارت سوخت پدرم رو بردن استان کرمان شهر بم باهاش ۲۵۰ لیتر بنزین زدن
بعد از چند روز فهمیدیم کارت سوخت ما ، سوخته و برامون حکم قضایی اومده حالا ما باید چیکار کنیم؟
سلام. اگر کارت سوخت شما مفقود شده و بعد در کرمان اقدام به قاچاق سوخت نموده اند و در آن زمان اعلام مفقودی نموده باشید جای دفاع دارد در غیر اینصورت محکوم به پرداخت جریمه می شوید.
سلام بنده مالک زمینی در تهرانم ویک قسمت از اون رو اجاره دادم به شخصی که سه تا منبع گازوییل گذاشته وگازوییل میفروشه میخاستم بدونم اگه مشکلی پیش بیاد منم به مشکل میخورم یا نه
ممنون
سلام بله