دعوای ابطال شناسنامه که مربوط به احوال شخصی افراد است به طرفیت اداره ثبت احوال اقامه می گردد. شناسنامه که یک سند رسمی محسوب می شود نمی تواند موضوع انکار یا تردید قرار گیرد فقط می تواند مورد ادعای جعل قرار گیرد ادعای جعل به معنای خلاف واقع بودن مفاد آن سند است.
دلایل درخواست ابطال شناسنامه
تقاضای ابطال شناسنامه ممکن است به جهات ذیل ارائه داده شود
- تغییر تاریخ تولد
تغییر تاریخ تولد بیش از پنج سال
اشخاص می‌توانند در صورتی که سن واقعی آنان با تاریخ تولد مندرج در اسناد سجلی و شناسنامه بیش از پنج سال اختلاف داشته باشد در کمیسیون ثبت احوال درخواست اصلاح تاریخ تولد خود را بنمایند. وفق تبصره ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آن ها، صاحب شناسنامه تنها یک بار در طول عمر خود و در صورتی که اختلاف سن واقعی با سن مندرج سجلی به تشخیص کمیسیون مرکب از فرماندار یا بخشدار، رئیس اداره ثبت احوال و پزشک منتخب، مدیر عامل سازمان بهداری استان و رئیس شورای اسلامی شهر و یا بخش محل صدور شناسنامه و با عضویت و ریاست قاضی دادگاه صالحه محل تشکیل می‌گردد، بیش از ۵ سال باشد، می‌تواند سن خود را اصلاح نماید. بر این اساس، تنها در صورت ارائه مدرک مستدل، این درخواست در کمیسیون تشخیص سن بررسی می‌شود.
بنابراین بنا به رای وحدت رویه ۵۹۹ – ۱۳۷۴/۴/۱۳ ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آن ها مصوب ۱۳۶۷، تغییر تاریخ تولد اشخاص به کمتر از پنج سال در کمیسیون مذکور ممنوع می باشد و رسیدگی به درخواست تغییر سن بیش از پنج سال نیز به تجویز تبصره همین قانون منحصراً به عهده کمیسیون مقرر در آن محول شده است.
تصمیمات کمیسیون مقرر در ماده واحد قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آن‌ها در صورتی که خلاف قوانین و مقررات باشد از سوی فرد متقاضی قابلیت طرح شکایت در دیوان عدالت را خواهد داشت.
تغییر تاریخ تولد در شناسنامه کمتر از ۵ سال
بنا به رأی وحدت رویه هیات عمومی دیوان عالی کشورتحت شماره ۵۹۹ مورخ ۱۳/۴/۱۳۷۴ و اصل (۱۵۹) قانون اساسی مرجع رسیدگی و اظهار نظر نسبت به درخواست تغییر تاریخ تولد در شناسنامه کمتر از ۵ سال در صلاحیت دادگاه‌های دادگستری است و رسیدگی به درخواست اشخاص جهت اصلاح تاریخ تولد کمتر از ۵ سال در صلاحیت دادگاه حقوقی محل سکونت شخص متقاضی می‌باشد. دعوا باید به طرفیت اداره ثبت احوال صادرکننده شناسنامه فرد متقاضی صورت گیرد که رأی مذکور قابلیت اعتراض از سوی طرفین را در دادگاه تجدید نظر خواهد داشت.
بدیهی است در خصوص طرح دعوا در دادگستری مبنی بر اصلاح سن کمتر از ۵ سال چه به نحو کاهش و چه به نحو افزایش هرگونه دلیل محکمه پسند از قبیل برگ ولادت، اشتباهات مامورین ثبت احوال یا مواردی از این قبیل را میتوان به عنوان دلیل در دادگاه ارائه نمود.
- جهت فوت
یکی از روش های ابطال شناسنامه ثبت وفات و اخذ گواهی فوت می باشد، مراتب ابطال شناسنامه به جهت فوت به شرح ذیل می باشد:
مراتب توسط اداره ثبت احوال ثبت شده و شناسنامه فرد فوت شده باطل و گواهی فوت صادر می گردد. ارایه اصل گواهی فوت و کپی برابر اصل شده آن به ضمیمه درخواست الزامی است.گواهی فوت بر اساس مندرجات سند فوت تنظیم و تسلیم می شود. بنا به ماده ۲۲ قانون ثبت احوال کشور، وفات هر کس اعم از ایرانی یا خارجی و همچنین ولادت طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از ولادت بمیرد باید به مأمور یا نماینده ثبت احوال اعلام شود.
- تعلق شناسنامه به دیگری
در این مورد خواهان بایستی جهت ارائه دادخواست ابطال شناسنامه كنونی و دستور صدور شناسنامه جدید ثابت نماید شناسنامه‌ای از آن استفاده می کرده متعلق به خودش نبوده و پس از فوت فرزند بزرگتر به وی رسیده است. در گذشته پس از فوت فرزند بزرگتر در خانواده، شناسنامه وی ابطال نمی‌شد و به فرزند کوچکتر انتقال داده می شد، در این حالت سن واقعی شخص با آنچه در شناسنامه وجود دارد متفاوت است.
مدارکی که برای طرح دعوی ابطال شناسنامه ارائه می شود
- تصویر مصدق دادنامه
- تصویر مصدق شناسنامه
- تصویر مصدق استشهادیه محلی
دادگاه صالح برای ابطال شناسنامه
طبق اصول آیین دادرسی مدنی، خواهان باید در محل اقامت خوانده طرح دعوا نماید اما بنا به قانون ثبت احوال، خواهان می بایست در محل اقامت خود اقامه دعوا نماید. زیرا دعاوی ثبت احوال اصولا از دعاوی مربوط به امور حسبی و غیر ترافعی است. در امور حسبی خواهان فرد خاصی را معارض حق خود اعلام نمی نماید حق وی به كسی مربوط نمی‌شود كه عموما این حق مربوط به احوال شخصیه خواهان می‌شود.
درخصوص هر گونه دعوای ابطال شناسنامه چنانچه نیاز به مشاوره حقوقی داشته باشید می توانید با وکلای باتجربه در دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با ده سال سابقه فعالیت تماس حاصل فرمایید و از خدمات حقوقی و دریافت مشاوره حضوری و غیر حضوری امور حسبی بهره مند گردید.
سلام من شناسنامه ام رو گم کرده بودم ۱۵ سالمه درخواست المثنی دادم الان شناسنامم پیدا شده میتونم درخواست رو لغو کنم
سلام. خیر. به علت آنکه شناسنامه شما با شماره سریال جدید در سامانه های ثبت احوال ثبت شده است.
اسم پسرم را میخواهم عوض کنم. در سایت ثبت احوال نوشته سامانه غیرفعال است. از چه طریقی می‌توانم اقدام کنم؟
سلام فرزند بعد از ۱۸ سال فقط یک بار خودش میتوان اسمش را تغییر دهد و پدر نمیتواند اسم فرزندش را تغییر دهد.
۱۷سالمه و اسمم آمنه است ولی از بدو تولد منوعارفه صدا کردن الان میتون اسممو عوض کنم و عارفه یا یکتا بذارم؟
با ذکر دلایل دادخواست به طرفیت اداره ثبت احوال ثبت نمایید.
چند سال پیش از همسرم جدا شدم و دوفرزند پسر ۱۶ و ۹ ساله دارم. و مجدد ازدواج کردم (۵۰ساله موقت. به دلیل اینکه همسرم متاهل هستند و دلیل دوم اینکه اگر ثبت بشه حضانت فرزندان از من گرفته میشه). میخوام بدونم میتونم نام خانوادگی فرزندانم رو به نام خانوادگی خودم (که اونم تقریبا ۱۵ سال پیش عوض کردم) و یا نام خانوادگی همسرم تغییر بدم (ایشون فرزند ندارن)؟
خیر شما نمی توانید نام خانوادگیشان را تغییر دهید، ولی بعد از رسیدن به سن ۱۸سال تمام فرزندان شما خودشان می‌توانند نام خانوادگیشان را تحت شرایطی که ثبت احوال تعیین می‌نماید تغییردهند.
من سن واقعیم ۱۶ هست ودرشناسنامه ۱۱ساله هستم پدرهمم فوت کرده مادرمم افغانی بوده رفته منو یک نفر دیگر بزرگ کرده ایا من میتونم سنم را به ۱۶ تغییر دهم یا خیر؟
بله از طریق دادگاه قادر خواهید بود سن غیرواقعی خود را به سن‌واقعی‌تغییر دهید.
یک پسر ۲۰ ساله هستم که از سن قانونی تا کنون پدرم شناسنامه ام را نداده و نمیتونم برای سربازی یا گواهینامه اقدام کنم لازم به ذکر است پدر بنده به علت اعتیاد دائم در توهم این هست که بنده میخواهم ازدواج کنم که این موضوع به هیچ وجه صحیح نیست و به همین علت شناسنامه را نمیدهد و دائم به علت اعتیاد و نداشتن سلامت روانی با من دعوا کرده و مرا از خانه بیرون میکند و من بعلت نداشتن شناسنامه و هیچ یک از مدارک شناسایی حتی نمیتوانم در مسافرخانه‌ای بمانم و یا شکایت کنم چطور میتونم شناسنامه ام را ازش بگیرم؟
المثنی بگیرید.
اگر فرزندی از پدر افغانی متولد شود چطور می‌تواند شناسنامه بگیرد؟
اگر یک خانواده افغانی که پدر و مادرش افغانی هست بیان ایران و در ایران خانم وضع حمل نماید صرف تولد در ایران موجبات اخذ شناسنامه برای اون فرزند را فراهم نمی‌کند، اما کشور محل تولد گواهی ولادتی می‌دهند تا پس از برگشت به افغان از اونجا شناسنامه بگیرن، اما چون تولد فرزند ایران می‌باشد طبق ق م. در خصوص تابعیت می‌تواند با ش ایطی تابعیت ایران را بگیر، اما اگر مرد افغانی بیاد در تهران ازدواج کنه و مقیم باشه و فرزندی در ایران بدنیا بیاد می‌تونن طبق در ایران شناسنامه بگیرن.
پدر و مادرم افغان هستن متولد ایران هستم تا ۱۵ سالگی ایران بودم بعد از آن ۲۰ سال است انگلیس هستم و پاسپورت انگلیسی دارم پدر و مادرم ایران هستن و میخواستم بدون گرفتن ویزا و با گرفتن یا شناسنامه و یا اقامت ایرانی بدون ویزا بتوانم به ایران بیایم لطفا راهنمایی ام کنید.
شما میتوانید بدون ویزا به ایران بیایید. البته به مدت نهایت ۶تا۹ ماه که آن هم بعد از بررسی علت ورود شما به ایران مشخص می‌شود.
میخواستم اسم دخترم رو از آیسین به محیا تغییر بدم که الان یک سالشه ولی ثبت احوال قبول نکرد و گفت باید از طریق دادگاه پیگیری کنید میخواستم بدونم از طریق دادگاه بناب چقدر زمان میبره و این که اگه وکیل بگیریم هزینه‌ای که وکیل میخواد چقدر میشه لطفا در کل تمام هزینه هاس با وکیل چقدر میشه
باید از طریق دادگاه اقدام کنید و همچنین برای تغییر نام علتی هم لازمه. مثلا ممکنه نام فعلی با جنسیت فرزند تناسب نداشته باشه وموارد دیگر. میزان حق الوکاله بستگی به توافق طرفین داره.
سلام ببخشید من یکبار درخواست ابطال شناسنامه و صدور شناسنامه جدید با تاریخ تولد جدید کردم چون شناسنامه متعلق به من نبوده و برادر بزرگترم بعد از فوت شناسنامه ش به من رسیده من میخواستم بدونم دوباره میتونم درخواست بدم چون بالا فرمودید در صورتی که به کمیسیون ثبت احوال بره یکبار میشه طرح دعاوی کرد من‌کمیسیون نرفتم مستقیم شکایت به ثبت احوال و دادگاه رفتم البته بنا به دلاییل بچه گانه که اون موقع نمی دونستم محکوم شدم الان دوباره میخوام طرح دعاوی کنم برام مقدوره خودم سنم ۱۳۶۵ ولی شناسنانه م ۱۳۵۹
سلام بله مجددا اقدام نمایید