راهنمای جامع تنظیم صورتجلسه تحویل قطعی پروژه پیمانکاری

تحویل قطعی پروژه مرحله پایانی در قراردادهای پیمانکاری می باشد که در برخی از موارد بنا به عللی مانند تاخیر در زمانبندی با چالش هایی مواجه می شود. در شرایط عمومی پیمان اصول ضروری تحویل قطعی پروژه که باید رعایت شود، مشخص گردیده است. در این مقاله سعی نموده ایم به بررسی اصول کلیدی برای تحویل پروژه بپردازیم تا از این طریق تحویل قطعی را به طور دقیق به سرانجام رسانید و از بروز مشکلات در آینده جلوگیری نمایید.

مشاوره تخصصی (آنلاین، تلفنی، حضوری) را هم اکنون دریافت کنید.

تحویل قطعی چیست؟

تحویل قطعی به معنای پذیرش کامل و بدون قید و شرط پروژه توسط کارفرما از پیمانکار می باشد. این اتفاق معمولا پس از گذشت دوره تضمین که از تاریح تحویل موقت شروع می شود، رخ می دهد. پس از تحویل قطعی، در خصوص عیب و نواقص دیگر پذیرفته نخواهد شد.

ماده تحویل قطعی شرایط عمومی پیمان

ماده ۴۱ شرایط عمومی پیمان به موضوع تحویل قطعی و فرایند آن اشاره نموده است. طبق این ماده در پایان دوره تضمین، هیات تحویل از کار انجام شده بازدید کرده و در صورتی که عیب و نقصی که ناشی از کار پیمانکار باشد، مشاهده نکنند، این موضوع صورت جلسه شده و کار به طور قطعی تحویل کارفرما می شود.

هیات تحویل قطعی پروژه چه کسانی می باشند؟

اولین قدم پس از انقضای دوره ی تضمین مندرج در موافقتنامه، تشکیل هیئت تحویل قطعی با تقاضای پیمانکار از مهندس مشاور می باشد لذا پس از ارسال این تقاضا و تایید مهندس مشاور، هیئت تحویل قطعی تشکیل می شود و تاریخ تشکیل این هیات ابلاغ می گردد اعضای این هیئت عبارتند از:

•  نماینده کارفرما
• نماینده مهندس مشاور
•  نماینده پیمانکار

فرآیند تحویل قطعی پروژه به چه صورت می باشد؟

علاوه بر مواردی که در بالا به آن اشاره شد به طور کلی برای انجام تحویل قطعی مراحل ذیل بایستی طی شود این مراحل عبارتند از:

• تقاضای پیمانکار
• تایید مهندس مشاور
• تشکیل هیات و تعیین تاریخ آن
• ابلاغ تاریخ تحویل قطعی
• بازدید هیات تحویل قطعی از کارها
• تنظیم صورت مجلس تحویل قطعی
• ارائه و تحویل نسخه ای از صورتمجلس تحویل قطعی به پیمانکار
• تصویب تحویل قطعی توسط کارفرما و ابلاغ به پیمانکار

انجام روند فوق الاشاره و النهایه تصویب تحویل قطعی توسط کارفرما و ابلاغ به پیمانکار در صورتی است که نواقصی در کار مشاهده نشده باشد. لذا در صورتی که پس از تشکیل هیات در امور انجام شده توسط پیمانکار عیب و نقصی مشاهده شود این فرآیند به ترتیب دیگری پیش خواهد رفت که در ذیل به آن اشاره خواهد شد.

بیشتر بخوانید: صورت وضعیت ماقبل قطعی توسط پیمانکار

روند تحویل قطعی پروژه در صورت وجود نواقص در کار به چه صورت خواهد بود؟

در صورتی که در روند انجام تحویل قطعی عیب و نقصی در کارهای انجام شده توسط پیمانکار مشاهده شود پیمانکار بایستی نواقص کار را به هزینه ی خود رفع نماید. برای این منظور پیمانکار بایستی ظرف مدت حداکثر ۱۵ روز از تاریخ ابلاغ، نواقص را برطرف نماید. در صورت عدم اقدام پیمانکار، کارفرما می تواند راسا این اقدامات را به عمل آورده و هزینه های انجام شده را به همراه ۱۵ درصد هزینه ی بالاسری از محل مطالبات پیمانکار یا هر نوع تضمین باقی مانده نزد ایشان پیمانکار برداشت نماید.

مسئولیت های کارفرما و پیمانکار در صورت عدم اقدام به تحویل قطعی

در شرایط عمومی پیمان در ارتباط با این موضوع، دو فرض مختلف و متفاوت پیش بینی شده است که این فروض عبارتند از:

• خودداری پیمانکار از تحویل قطعی
• خودداری کارفرما از تحویل قطعی

خودداری پیمانکار از تحویل قطعی

اگر پیمانکار در پایان دوره ی تضمین تقاضای تحویل قطعی کار را ننماید، تکلیف وی به رفع نواقص ناشی از کار خود که تا تاریخ تقاضای تحویل قطعی بروز کرده است پا بر جا می باشد و تاریخ تقاضای پیمانکار ملاک اقدامات مربوط به تحویل قطعی است.

لذا تا زمانی که پیمانکار اقدام به رفع نواقص ننماید اقدامات مربوط به تحویل قطعی معلق می ماند. بنابراین در این شرایط نصف تضمین حسن انجام کار نیز قابل پرداخت به ایشان نمی باشد. به علاوه در صورت رفع نواقص کار توسط کارفرما هزینه های مربوطه به علاوه ۱۵ درصد هزینه ی بالاسری قابل کسر از تضمین و یا مطالبات پیمانکار می باشد.

پیمانکاران می توانند با اخذ مشاوره حقوقی از وکیل پیمانکاری متخصص و مجرب با آگاهی از قوانین و مقررات، از بروز مشکلات و طرح دعاوی جلوگیری نمایند.

برای درخواست مشاوره انواع قرارداد پیمانکاری با وکیل متخصص در تهران فرم زیر را تکمیل نموده و یا با شماره های موجود در سایت تماس حاصل نمایید.

نحوه حل اختلاف در صورت خودداری پیمانکار از تحویل قطعی

در صورت بروز اختلاف فی مابین طرفین و عدم پیش بینی و یا عدم امکان حل و فصل موضوع در خارج از دادگستری از طریق مراجع صالح رسیدگی به دعاوی پیمانکاری از جمله شورای عالی فنی یا دادگاه، کارفرما می تواند مطالبه ی  وجه بابت هزینه های مربوط به تعهدات انجام شده به جای پیمانکار را مطرح و به علاوه هزینه های بالاسری را نیز از وی مطالبه نماید.

استنکاف کارفرما از تحویل قطعی

اگر پس از اتمام دوره ی تضمین و با تقاضای پیمانکار کارفرما از انجام اقدامات مربوطه به تشکیل هیئت تحویل قطعی خودداری نموده و این تاخیر به مدت بیش از دو ماه به طول انجامد، پیمانکار یک بار دیگر این درخواست را از کارفرما به عمل آورده و در صورت انقضای مدت یک ماه و عدم اقدام کارفرما عملیات موضوع پیمان قطعی شده تلقی گردیده و بایستی اقدامات مربوط پس از تحویل قطعی صورت پذیرد.

نحوه حل اختلاف در صورت خودداری کارفرما از تحویل قطعی

یکی از دعاوی پیمانکار علیه کارفرما مربوط به عدم تحویل قطعی از سوی کارفرما می باشد. به طور اخص می توان قائل به این موضوع شد که النهایه پس از سه ماه از تاریخ درخواست تحویل قطعی (دوماه پس از انقضای اولین درخواست و یک ماه پس از درخواست دوم) توسط پیمانکار و با عدم اقدام کارفرما به موجب شرایط عمومی پیمان، تحویل قطعی انجام شده تلقی می گردد.

فلذا کارفرما ملزم به آزادسازی نصف دیگر تضمین حسن انجام کار پرداختی توسط پیمانکار می باشد. در اینجا نیز در صورت استنکاف کارفرما از آزادسازی تضمین حسن انجام کار باقی مانده نزد وی، می توان از دادگاه مربوطه با شرایط پیش گفته از جمله عدم صلاحیت مرجع دیگری در قرارداد (از جمله داوری رئیس سازمان برنامه و بودجه در پروژه های عمرانی و ارجاع موضوع شورای عالی فنی  ) مطالبه وجوه باقی مانده نزد ایشان را مطالبه نمود.

چگونگی تحویل قطعی در صورت خاتمه پیمان

مستنبط از ماده ۴۸ از شرایط عمومی پیمان در صورت بروز شرایطی کارفرما ناگزیر به خاتمه پیمان می باشد. حال سوال اینجاست شرایط تحویل قطعی پروژه در صورت بروز این وضعیت به چه ترتیب می باشد؟ در این شرایط بایستی تکلیف کارهای ناتمام و پایان یافته به طور جداگانه بررسی گردد لذا در ادامه به ملاحظه  جداگانه هر دو وضعیت پیش گفته خواهیم پرداخت.

تحویل قطعی در خصوص کارهای ناتمام در صورت خاتمه پیمان

در صورت بروز شرایط خاتمه پیمان، ماده ۴۸ از شرایط عمومی پیمان اشعار می دارد که: کارفرما بایستی آن قسمت از کارها را که ناتمام است تحویل قطعی گرفته لذا در این حالت نیازی به طی شدن دوره ی تضمین وجود ندارد و صرفا هیات متشکله در ۴۱ شرایط عمومی پیمان که متشکل از نمایندگان کارفرما و پیمانکار به همراه نماینده مهندس مشاور می باشد تشکیل و در صورت عدم وجود ایراد و یا نقص در کار پیمانکار اقدامات مربوطه انجام گردد.

در صورت ایراد در کارها نیز با توافق به مدت مشخص رفع نواقص به هزینه ی پیمانکار به عمل خواهد آمد در صورت استنکاف پیمانکار از رفع نواقص، کارفرما می تواند به هزینه ی خود رفع نواقص را انجام داده اما حق مطالبه دعوی و دریافت ۱۵ درصد هزینه ی بالاسری برای ایشان محفوظ می باشد.

تحویل قطعی در ارتباط با کارهای پایان یافته در صورت خاتمه پیمان

در خصوص کارهای پایان یافته در زمان خاتمه ی پیمان، تحویل موقت پروژه وفق شرایط و ضوابط مندرج در ماده ۳۹ پیمان صورت می پذیرد.  لذا با در این حالت نیز پیمانکار مکلف به رفع نواقص موجود در کار می باشد و در صورتی که اقدام به رفع نواقص موجود در کار ننماید کارفرما می تواند کارهای موضوع پیمان را انجام داده و در حساب های پیمانکار ۱۵ درصد هزینه ی بالاسری منظور نماید.

نحوه تنظیم صورتجلسه تحویل قطعی پروژه

تنظیم صورتجلسه تحویل قطعی پروژه یک مرحله بسیار مهم در قراردادهای پیمانکاری است و باید با دقت و رعایت تمام جوانب قانونی و قراردادی انجام شود. این صورتجلسه سندی رسمی است که پایان تعهدات پیمانکار در خصوص اجرای پروژه و رفع نواقص را تأیید می‌کند و مبنای تسویه حساب نهایی و آزادسازی تضامین قرار می‌گیرد.

بخش‌های اصلی صورتجلسه تحویل قطعی پروژه عبارت است از:

1. عنوان: صورتجلسه تحویل قطعی پروژه
2. اطلاعات کلی پروژه و طرفین قرارداد:
   • نام پروژه: مثال: پروژه احداث ساختمان اداری مرکزی
   • شماره قرارداد:
   • تاریخ انعقاد قرارداد:
   • نام کارفرما: به همراه مشخصات نماینده قانونی و سمت
   • نام پیمانکار: به همراه مشخصات نماینده قانونی و سمت
   • نام مشاور (دستگاه نظارت) : در صورت وجود، به همراه مشخصات نماینده قانونی و سمت
   • محل اجرای پروژه:
3. مقدمه و مستندات:
   • اشاره به قرارداد منعقده بین کارفرما و پیمانکار.
   • اشاره به صورتجلسه تحویل موقت پروژه (شماره و تاریخ).
   • اشاره به پایان دوره تضمین مطابق با مفاد قرارداد و صورتجلسه تحویل موقت (ذکر تاریخ شروع و پایان دوره تضمین).
   • اشاره به درخواست پیمانکار برای تحویل قطعی پروژه (شماره و تاریخ نامه درخواست).
   • اشاره به بازدید مشترک نمایندگان کارفرما، پیمانکار و مشاور (در صورت وجود) از پروژه در تاریخ ………….. جهت بررسی و تحویل قطعی.
4. متن اصلی صورتجلسه (تأییدیه‌ها):
   • تأیید اینکه کلیه کارهای موضوع پیمان مطابق با نقشه‌ها، مشخصات فنی، و سایر اسناد و مدارک قرارداد انجام شده است.
   • تأیید اینکه کلیه نواقص اعلام شده در صورتجلسه تحویل موقت توسط پیمانکار رفع گردیده است.
   • تأیید اینکه کلیه نواقص احتمالی بروز کرده در طول دوره تضمین که به پیمانکار ابلاغ شده، توسط ایشان به نحو مطلوب و مورد تأیید کارفرما/مشاور رفع گردیده است.
   • (در صورت وجود) اشاره به عدم وجود هرگونه نقص جدید یا باقیمانده در پروژه.
   • اعلام رسمی کارفرما مبنی بر تحویل قطعی پروژه از پیمانکار.
5. آثار حقوقی و مالی تحویل قطعی:
   • تصریح به اینکه با امضای این صورتجلسه، پروژه به طور قطعی تحویل کارفرما گردیده است.
   • اشاره به اینکه مسئولیت نگهداری و راهبری پروژه از این تاریخ کاملاً بر عهده کارفرما خواهد بود (مگر موارد خاص ذکر شده در قرارداد).
   • اشاره به فراهم شدن شرایط برای آزادسازی باقیمانده تضامین پیمانکار (مانند کسور وجه‌الضمان و ضمانت‌نامه حسن انجام کار) طبق مفاد قرارداد.
   • اشاره به امکان انجام تسویه حساب نهایی پروژه.
6. پیوست‌ها (در صورت لزوم):
   • لیست نواقص رفع شده (اگر مفصل باشد).
   • گزارش بازدید نهایی.
   • سایر مدارک مرتبط.
7. تاریخ و محل تنظیم صورتجلسه:
   • تاریخ: (روز/ماه/سال)
   • محل: (مثلاً: دفتر مرکزی کارفرما / محل پروژه)
8. امضا و مهر طرفین:
   • نماینده کارفرما: نام و نام خانوادگی، سمت، امضا، مهر سازمان
   • نماینده پیمانکار: نام و نام خانوادگی، سمت، امضا، مهر شرکت
   • نماینده مشاور (دستگاه نظارت): نام و نام خانوادگی، سمت، امضا، مهر شرکت

نکات مهم در تنظیم صورتجلسه تحویل قطعی:

•  متن صورتجلسه باید واضح، بدون ابهام و با رعایت اصول نگارشی صحیح نوشته شود.
• تمام مفاد صورتجلسه باید با شرایط عمومی و خصوصی پیمان و توافقات قبلی مطابقت داشته باشد.
• افرادی که صورتجلسه را امضا می‌کنند باید دارای اختیار قانونی و معرفی‌نامه رسمی از سوی سازمان/شرکت خود باشند.
• قبل از امضای صورتجلسه، بازدید دقیق و کاملی از پروژه توسط نمایندگان کارفرما و مشاور برای اطمینان از رفع کلیه نواقص ضروری است.
•  نگهداری یک نسخه از صورتجلسه امضا شده به همراه تمامی پیوست ‌ها در سوابق پروژه برای هر دو طرف (کارفرما و پیمانکار) الزامی است.
•  ترجیحاً صورتجلسه بر روی سربرگ رسمی کارفرما یا پیمانکار (بسته به توافق) تنظیم شود.
• صورتجلسه معمولاً در چند نسخه (مثلاً سه نسخه برای کارفرما، پیمانکار و مشاور) تنظیم و به امضای همه طرفین می‌رسد.

نمونه صورتجلسه تحویل قطعی پروژه

بدینوسیله، پس از بازدید مشترک مورخ …… و با عنایت به خاتمه دوره تضمین پروژه فوق‌الذکر در تاریخ …… و با تأیید رفع کلیه نواقص مندرج در صورتجلسه تحویل موقت به شماره …… مورخ …… و همچنین نواقص حادث شده طی دوره تضمین که به پیمانکار ابلاغ گردیده است، کارفرمای پروژه، شرکت …………… (نام کارفرما)، پروژه …………… (نام پروژه) را به طور قطعی از شرکت …………… (نام پیمانکار) تحویل می‌گیرد. از تاریخ امضای این صورتجلسه، مسئولیت نگهداری و بهره ‌برداری از پروژه بر عهده کارفرما خواهد بود و پیمانکار بری‌الذمه از تعهدات اجرایی خود در این پروژه (به استثنای موارد گارانتی تجهیزات خاص طبق قرارداد) می‌باشد.

در پایان با توجه به آثاری که تحویل قطعی می تواند در مطالبات پیمانکار داشته باشد، داشتن مشاور حقوقی متخصص در این مرحله می تواند از بروز اختلافات جلوگیری نماید. دفتر حقوقی دادپویان حامی با بهره مندی از وکلای متخصص در حوزه پیمانکاری در تمامی مراحل از تنظیم قرارداد تا تحویل قطعی پروژه آماده ارائه خدمات تخصصی به شما عزیزان می باشد. برای بهره مندی از خدمات حقوقی تخصصی می توانید از طریق شماره های مندرج در وب سایت با ما در تماس باشید.