اعتراض به نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه در اجرای ثبت

ختم عملیات اجرایی که توسط اداره ثبت آغاز شده مستلزم تحمیل مدلول سند لازم الاجرا به متعهد است. در صورتی که موضوع سند لازم الاجرا پرداخت مبلغی از سوی متعهد به متعهد له باشد، تادیه تمام طلب بستانکار، حقوق دولتی و سایر هزینه های قانونی موجب ختم عملیات اجرایی می شود. یکی از متفرعات طلب، خسارت تاخیر تادیه است که مطابق با ضوابط مقرر محاسبه و استیفا می شود. در صورتی که ذی نفعی مدعی وقوع تخلف از این ضوابط باشد، می تواند با طرح اعتراض به نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه در اجرای ثبت، احقاق حقوق تضییع شده خود را بخواهد.

نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه

در صورتی که طلبکار قانونا حق مطالبه خسارت تاخیر تادیه را داشته باشد و در زمان تقاضای صدور اجرائیه، این خسارت را نیز مطالبه کرده باشد، اجرائیه نسبت اصل طلب و هزینه های قانونی از جمله خسارت تاخیر تادیه صادر خواهد شد. خسارت تاخیر تادیه از تاریخ صدور اجرائیه تا زمان وصول طلب یا برگزاری مزایده توسط اجرائیات ثبت محاسبه خواهد شد.

فرمول محاسبه خسارت تاخیر تادیه به شرح ذیل است:

نرخ سود ضرب در اصل طلب تقسیم بر ۳۶۰ برابر است با خسارت روازنه.

پس از محاسبه میزان خسارت روزانه طبق فرمول مذکور، این مبلغ در تعداد روزهایی که مشمول عنوان تاخیر تادیه می شود ضرب خواهد شد و حاصل، میزان خسارت تاخیر تادیه قابل مطالبه می باشد.

ادارات اجرای ثبت در محاسبه خسارت تاخیر تادیه بر اساس ماده ۴۴۳ قانون آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، ماه را ۳۰ روز و سال را ۳۶۰ روز محاسبه می کرد. پس از اعتراض بستانکاران بانکی و به موجب بخشنامه صادره از دفتر نظارت بر اجرای اسناد رسمی سازمان ثبت، ادارات اجرای ثبت مکلف شدند در محاسبه خسارت تاخیر تادیه، ماه ها را حسب مورد ۲۹، ۳۰ یا ۳۱ روزه محاسبه کنند و سال را نیز ۳۶۵ و ۳۶۶ روزه در نظر بگیرند.

مطالبه خسارت تاخیر تادیه در فرض عدم مطالبه از سوی طلبکار

اگر طلبکاری که استحقاق دریافت خسارت تاخیر تادیه را دارد، در زمان تقاضای صدور اجرائیه به هر دلیلی خسارت تاخیر تادیه را مطالبه نکند و به همین جهت اجرائیه نسبت به این خسارت صادر نشود، با پرداخت اصل طلب و هزینه های اجرایی، عملیات اجرایی ختم خواهد شد. البته عدم صدور اجرائیه نسبت به خسارت تاخیر تادیه مانع مطالبه بعدی طلبکار نمی باشد و طلبکار می تواند در این خصوص مجددا تقاضای صدور اجرائیه نماید.

اعتراض به نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه

برابر ماده ۱۶۹ آئین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا، عملیات اجرایی بعد از صدور دستور اجرا شروع و هر کس، اعم از متعهد سند و هر شخص ذی نفع که از عملیات اجرایی شکایت داشته باشد، می‌تواند شکایت خود را با ذکر دلیل و ارائه مدارک به رئیس ثبت محل تسلیم کند و رئیس ثبت مکلف است فوراً رسیدگی نموده و با ذکر دلیل رأی صادر کند. نظر رئیس ثبت به هر حال برابر مقررات به اشخاص ذی نفع ابلاغ می‌شود و اشخاص ذی نفع اگر شکایتی از تصمیم رئیس ثبت داشته باشند، می‌توانند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ، شکایت خود را به ثبت محل و یا هیأت نظارت صلاحیت دار تسلیم نمایند تا قضیه برابر بند ۸ ماده ۲۵ اصلاحی قانون ثبت در هیأت نظارت طرح و رسیدگی شود.

 محاسبه خسارت تاخیر تادیه نیز یکی از اقدامات مامورین اجرا است که ممکن است مورد اعتراض طرفین یا اشخاص ثالث قرار بگیرد. پس از وصول اعتراض نسبت به این امر، رئیس ثبت فورا اقدام به بررسی مدارک و ادله معترض نموده و رای مقتضی را صادر می نماید. نظر رئیس ثبت به طرفین پرونده ابلاغ خواهد شد. هر یک از طرفین می تواند ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ نظر رئیس ثبت به این رای اعتراض کند. اعتراضات واصله در هیات نظارت استان مورد بررسی و رسیدگی مجدد قرار خواهد گرفت.

آراء صادره از سوی هیات نظارت قطعی و غیر قابل تجدیدنظر است؛ مگر در موارد ذیل:

• هر‌گاه از جهت پذیرفتن تقاضای ثبت، اختلافی بین اشخاص و اداره ثبت واقع شود و یا اشتباهی تولید گردد و یا در تصرف اشخاص، تزاحم و تعارض باشد.
• در صورت وجود تعارض در اسناد مالکیت کلاً یا بعضاً؛ خواه نسبت به اصل ملک خواه نسبت به حدود و حقوق ارتفاقی آن.
• هر‌گاه در طرز تنظیم اسناد و تطبیق مفاد آن‌ها با قوانین، اشکال یا اشتباهی پیش آید.

بنابراین آراء هیات نظارت تنها در موارد مذکور قابل اعتراض و رسیدگی مجدد در شورای عالی ثبت خواهد بود.

لازم به ذکر است هر یک از طرفین پرونده اجرایی و هم چنین اشخاص ثالث می توانند نسبت به نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه معترض شوند.

مرجع صالح جهت رسیدگی به اعتراض به نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه

همانطور که توضیح آن گذشت رسیدگی به اعتراض اشخاص نسبت به محاسبه خسارت تاخیر تادیه در صلاحیت رئیس ثبت محل است. مقصود از رئیس ثبت محل، رئیس ثبت محلی است که عملیات اجرایی که موضوع اعتراض قرار گرفته، در حوزه آن جریان دارد.

مدارک لازم جهت اعتراض به نظر رئیس ثبت

به منظور اعتراض به نظر رئیس ثبت باید رونوشت کامل یا فتوکپی مدارک ذیل به ضمیمه گزارش جامع و صریح و مشروح ثبت محل از جریان پرونده و موضوع شکایت به نحوی که محتاج به تکرار مکاتبه نباشد به هیأت نظارت فرستاده شود:

1. رونوشت کامل یا فتوکپی اعتراض نامه ذینفع و ضمائم آن به عملیات اجرائی.
2. رونوشت کامل یا فتوکپی گزارش رئیس یا ممیز اجرا که مستند نظر رئیس ثبت بوده است.
3. رونوشت کامل یا فتوکپی نظر رئیس ثبت.
4. رونوشت کامل یا فتوکپی شکایت نامه ذینفع و ضمائم آن از نظر رئیس ثبت.
5. رونوشت کامل یا فتوکپی برگ یا برگ‌هائی از پرونده اجرائی که مربوط به موضوع شکایت است.