ثبت املاک وقفی از آن جهت اهمیت دارد که مالکیت موقوفه را تثبیت می نماید و از زوال موقوفه و سلب حمایت قانونی جلوگیری می نماید. در صورت ثبت موقوفه به عنوان ملک متولی و نماینده اوقاف باید نسبت به اعتراض به آن و پیگیری موضوع اقدام نمایند. در این مقاله سعی نموده ایم در خصوص وقف و نقش سازمان اوقاف و نحوه ثبت مال موقوفه توضیحاتی را ارائه نمائیم.
وقف چیست؟
وقف عبارت است از اینکه عین مال به طور دائم حبس و منافع آن تسبیل شود به بیان ساده تر اصل یک مال و منافع حاصل از آن را که شخصی برای خدمات عمومی یا اختصاصی در جهت خیر و رضای الهی هدیه می کند وقـف می گویند.
اقسام وقف
از نظر برخی از فقها وقف به پنج نوع تقسیم می شود که عبارتند از:
- وقف به جهت عبارات و اقامه شعائر مذهبی
- وقف بر عموم مردم
- وقف بر جهت خاص
- وقف خاص مانند وقف بر خویشان یا اشخاص معین
- وقف بر موقوفات
برخی دیگر از فقها وقف را به سه نوع تقسیم کرده اند که عبارتند از:
- وقف بر جهت عام مانند وقف بر مساجد، پلها، قنوات، مدارس
- وقف بر عنوان های عام که مصادیق آن محصور باشند مانند وقف بر فقراء، طلاب، دانشجویان و …
- وقف خاص که بر اشخاص محصور وقف شده مانند وقف بر اولاد واقف، کارگران کارخانه معین.
در ماده ۵۶ قانون مدنی وقف را به دو قسم وقف عام و وقف خاص تقسیم می نماید که وقف خاص خود بر دو قسم است:
الف) وقف بر اشخاص غیر محصور
ب) وقف بر اشخاص محصور
قانون تشکیلات اوقاف و آئین نامه اجرایی آن وقف را بر دو قسم تقسیم نموده است:
- وقف عام: وقفی است که در جهت و مصلحت عمومی و عناوین عامه باشد، در وقف عام، موقوف علیه جامعه یا بخش معینی از آن است که غیرمحصور و قابل زیاد و کم شدن هستند. مانند وقف بر زائران خانه خدا یا وقف بر طلاب حوزه علمیه، وقف بر مساجد، پل ها، مدارس و…
- وقف خاص: وقفی که بر شخص یا اشخاص معین و محصور شده باشد مانند وقف بر اولاد اوقاف. وقف خاص ممکن است بر خویشان واقف یا بر سایر اشخاص محصور دیگر غیر از خویشان وی باشد.
مقصود از حبس در وقف چیست؟
در وقف مقصود از حبس نگهداری از عین مال و جلوگیری از نقل و انتقال آن می باشد. در واقع وقـف کردن عین مال موجب از بین رفتن مالکیت می شود یعنی مالک سابق هیچ حقی نسبت به مال موقوفه نخواهد داشت حتی نمی تواند عین مال را نگهداری کند و منافع را برای خود وقـف نماید و موقوف علیهم هم نمی تواند عین مال را منتقل نماید جزء در موارد استثنایی که این استثنائات در ماده های ۸۸ و ۸۹ قانون مدنی و ماده ۳۴۹ قانون اشاره شده است.
شخصیت حقوقی وقف
در رابطه با این مسئله که آیا وقف دارای شخصیت حقوقی است یا خیر قبلاً اختلاف نظر بوده است اما در مجموع با توجه به ماده ۳ قانون اوقاف مصوب سال ۱۳۵۴ و ماده ۳ قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب ۱۳۶۳ و با توجه به قانون مدنی می توان گفت مال موقوفه دارای شخصیت حقوقی است و خود به تنهایی می تواند خواهان دعوا یا خوانده ی پرونده های حقوقی در دادگستری قرار بگیرد. نماینده این شخصیت حقوقی وقـف نیز خود متولی می باشد که می تواند از طرف مال موقوفه اعاده حق کند.
قانون اوقاف و امور خیریه
- به موجب تبصره یک ماده یک قانون اوقاف سرپرست اوقاف و امور خیریه باید از طرف ولی فقیه مجاز در تصدی اموری باشد که متوقف بر اذن ولی فقیه است.
- طبق ماده ۳ قانون اوقاف هر موقوفه دارای شخصیت حقوقی است و متولی موقوفه نماینده آن می باشد.
- سازمان اوقاف بر کلیه اعمال متولیانی که در مظان تعدی و تفریط موقوفات باشند نظارت می نماید و چنانچه متولیان و مباشران امر وقف به وظایف خود عمل ننمایند از طریق محاکم قضائی عزل یا ممنوعیت آنها را از دخالت در امر وقف درخواست می کند و پس از صدور احکام قضائی موقوفات مزبور را تا تعیین متولی بعد برابر وقف نامه مربوطه اداره می کند.
- در قانون اوقاف پیش بینی شده که اجاره املاک موقوفه باید از طریق مزایده صورت گیرد و در موارد استثنایی ترک مزایده تنها به سرپرست سازمان اوقاف اجازه داده شده است.
- فروش و تبدیل رقبات موقوفه نیز تنها از اختیارات سرپرست سازمان اوقاف می باشد. رجوع به داور و توافق در دعاوی مربوط به وقف و استرداد دعاوی وقف از مراجع قضایی قبل از صدور حکم نیز از اختیارات سرپرستی اوقاف بوده است.
- طبق ماده ۷ قانون اوقاف هر گاه متولی یا ناظر نسبت به منافع موقوفه تعدی یا تفریط نمایند یا در انجام وظایف مقرر در وقف نامه مسامحه و اهمال ورزد با رسیدگی شعبه تحقیق و حکم دادگاه حسب مورد معزول یا ممنوع المداخله یا ضم امین خواهد شد.
- در قانون اوقاف مقرر گردیده که از مجموع درآمد هر سال موقوفه ۲۰% به عنوان ذخیره عمرانی نگهداری می شود تا در مواقع مقتضی صرف عمران و آبادانی موقوفه گردد و یا در رقبات موقوفه که استعداد لازم را دارند سرمایه گذاری شود.
- سازمان اوقاف به منظور استفاده بهتر از منافع موقوفات و املاک وقفی در سال ۱۳۶۵ اقدام به تأسیس یک موسسه عمرانی به نام موسسه صندوق عمران موقوفات کشور نموده است.
- سازمان اوقاف و امور خیریه علاوه بر استفاده از متولیان وکارمندان سازمان اوقاف اجازه دارد از وجود افراد مورد اعتماد و مومن در اداره امور موقوفات مجهول التولیه و اماکن مذهبی به عنوان امین یا هیأت امنا استفاده نماید.
- سازمان اوقاف و امور خیریه در ایران به موجب قانون این اختیار را دارد که با استفاده از منابع مالی موقوفات بلامانع نسبت به تأسیس شرکت یا موسسات اقتصادی نیز اقدام نماید.
مرجع ثبت املاک موقوفه کجاست؟
مرجع ثبت املاک موقوفه اداره ثبت محل وقوع ملک می باشد. در هر اداره ثبت یک دفتر ویژه ثبت موقوفات وجود دارد. رقبه پس از اتمام عملیات مقدماتی، در این دفتر ثبت می شود. متولیان باید ظرف ۳۰ روز از تاریخ نشر آگهی ثبت عمومی، درخواست ثبت موقوفات تحت تصدی را تقدیم نمایند.
درخواست ثبت موقوفات توسط چه اشخاصی صورت می گیرد؟
درخواست ثبت موقوفات به ترتیب توسط اشخاص زیر امکان پذیر است:
- درخواست ثبت بقاع متبرکه توسط نماینده منصوب ولی فقیه صورت می گیرد.
- ثبت املاک موقوفات عام و خاص دارای متولی منصوص، بر عهده متولی است.
- ثبت املاک موقوفات خاص در مواردی که مصلحت وقف ایجاب نماید، بر عهده ولی فقیه در سازمان اوقاف خواهد بود.
- درخواست ثبت آرامستان های واقع در محدوده قانونی و حریم شهر بر عهده شهرداری است.
- درخواست ثبت موقوفه های متروکه فاقد متولی از سوی سازمان اوقاف امکان پذیر است.
نحوه ثبت مال موقوفه
متولی مال موقوفه، مکلف است جهت ایجاد نظم و ثبات و امنیت حقوقی طبق دستورالعمل زیر نسبت به ثبت اسناد و املاک موقوفه اقدام نماید.
الف) ثبت املاک
با توجه به ماده ۲۷ قانون ثبت اسناد و املاک مصوب ۱۳۱۰ و آئین نامه اجرائی آن مصوب سال ۱۳۱۷ چنانچه ملکی که در وقف است به ثبت نرسیده باشد متولیان موقوفات از ثبت محل درخواست ثبت ملک را به نام موقوفه خواهند نمود.
برابر ماده ۳۲ آئین نامه فوق الذکر در صورت عدم اقدام متولیان نماینده اوقاف محل درخواست ثبت خواهد داد.
همچنین با عنایت به ماده ۲۸ قانون ثبت اسناد و املاک مصوب ۱۳۱۰ می توان گفت که هرگاه نسبت به این قبیل املاک به عنوان مالکیت تقاضای ثبت شده و متولی یا نماینده اوقافی که به موجب نظامنامه مکلف به دادن عرض حال اعتراض و تعقیب دعوی و حفظ حقوق وقف یا حبس باقی است در اثر تبانی به تکلیف خود عمل ننماید به مجازات خیانت محکوم خواهند شد.
همچنین لازم به ذکر است به موجب ماده ۲۹ قانون ثبت اسناد و املاک چنانچه مال موقوفه درآمدی نداشته باشد جهت ثبت و یا اعتراض ثبتی هزینه ای پرداخت نخواهد شد.
باید اشاره کرد که موقوفه دارای شخصیت حقوقی است بنابراین ثبت ملک وقف به نام موقوفه به عمل آمده و هم به نام او سند صادر خواهد شد و لذا ثبت سند مالکیت موقوفه بنام سازمان یا اداره اوقاف فاقد وجاهت قانونی و شرعی است.
ب) ثبت اسناد
ثبت معاملات راجع به عین یا منافع موقوفات و بنیادها و موسسات خیریه و همچنین ثبت معاملات مربوط به اماکن متبرکه بدون موافقت سازمان اوقاف در دفاتر اسناد رسمی ممنوع می باشد.
لازم به ذکر است که دفاتر اسناد رسمی مکلفند رونوشت اسناد راجع به وقف را ظرف ۱۰ روز پس از ثبت به ادارات اوقاف و امور خیریه در تنظیم اسناد رسمی ارسال دارند و چنانچه به هر علتی سند رسمی تنظیم شود پیش نویسی معاملاتی که در اداره اوقاف به عنوان پیش نویس سند رسمی تنظیم می شود پیش نویسی مذکور به صورت لازم الوفا تلقی می شد.
وظایف اداره اوقاف
وظایف و صلاحیت سازمان و ادارات اوقاف و امور خیریه به سه دسته تقسیم می شود که عبارتند از:
- تصدی و نظارت بر امور موقوفات
- اقدام شبه قضایی سازمان بر متولیان موقوفات
- اقدامات حمایتی سازمان اوقاف از موقوفات
تصدی و نظارت بر امور موقوفات (عام و خاص)
اصولا اداره موقوفه برعهده متولی است و تصدی و اداره موقوفه توسط اشخاص دیگر اوقاف، امری استثنایی است که مستلزم وجود قانون یا مقتضای موقوفه و مصلحت وقف می باشد.
تصدی و نظارت بر امور موقوفات عام
موقوفات عام متعلق حق عمومی مردم یا حداقل عده کثیری است. لذا قانونگذار در صورت مشخص نبودن متولی، تولیت و نگهداری آن را به سازمان اوقاف تفویض نموده است. سازمان اوقاف در این موارد پس از تشخیص و شناسایی موقوفات عام فاقد متولی یا مجهول التولیه، شخص یا هیاتی از اشخاص متدین و معروف به امانت به عنوان امین و هیات امناء برای اداره و نگهداری آن تعیین می نماید.
امین یا هیات امناء، چه وظایفی را در اداره ونگهداری موقوفه عهده دار میشوند؟
- مراقبت کامل در حفظ عین موقوفه
- نگهداری اموال منقول و ثبت آن ها با مشخصات کامل در دفاتر مربوطه
- اجاره دادن موقوفه و وصول مال الاجاره آن
- وصول مطالبات موقوفه از بدهکاران
- انجام تعمیرات لازمه در عین موقوفه و نوسازی آن
- طرح دعوی و دفاع از حقوق موقوفه ،تعقیب و پیگیری دعوی له و علیه آن و در صورت لزوم انتخاب وکیل برای انجام امور مذکور
- پرداخت مقرری های مصوب به خدام و هزینه های مربوط به بهای آب و برق و هزینه های ضروری و متعارف مربوط به موقوفه
- انجام کلیه اقدامات مورد لزوم که تولیت موقوفه ایجاب می نماید.
تصدی و نظارت بر امور موقوفات خاص
موقوفات خاص نیز، چنانچه فاقد متولی یا مجهول التولیه باشند، درصورت رعایت مصلحت وقف و بطون لاحقه ((منظور کسانی است که بعد از موقوف علیهم فعلی، طبق مفاد وقف نامه مصداق موقوف علیهم قرار میگیرند)) و عدم اختلاف فی مابین موقوف علیهم، تولیت و اداره آن با خود موقوف علیهم می باشد.
در صورت عدم رعایت مصلحت وقف و وجود اختلاف بین موقوف علیهم در وقف خاص دخالت و تصدی سازمان اوقاف الزامی است.
در چه مواردی سازمان اوقاف می تواند در امور موقوفه خاص دخالت نماید؟
- وجود اختلاف بین متولی و موقوف علیهم
- وجود مصلحت وقف و بطون لاحقه
- وجود تعدی و تفریط متولی و ناظر
- بررسی و تصویب موقوفه
- تائید صلاحیت وکیل متولی
- نظارت بر اجاره موقوفات
اقدامات شبه قضایی سازمان بر متولیان موقوفات
به موجب مواد ۱۴ و ۱۵ قانون تشکیلات اوقاف و امور خیریه به منظور تحقیق در تشخیص متولی و ناظر و موقوف علیهم و شکایت اشخاص ذینفع از متولیان و ناظران و نیز تحقیق در جمع خرج و عواید، راجع به وقف و نیز صدور مفاصاحساب و تطبیق مصرف آن با مفاد وقف نامه، ادارات تحقیق اوقاف مرکب از شعب حقوقی و حسابرسی در مراکز استان ها و برحسب ضرورت در شهرستان ها تشکیل و بر اقدامات متولیان نظارت کامل دارند.
اقدامات حمایتی سازمان اوقاف از موقوفات
هدف اصلی از تشکیل سازمان اوقاف و امور خیریه همانا حمایت از موقوفات و تشویق مردم به وقف و احیاء موقوفات است که ممکن است به دو صورت باشد: حمایت قضایی و حمایت اداری و قانونی.
حمایت قضایی سازمان اوقاف از موقوفات به چه صورتی می باشد؟
یکی از موارد حمایت سازمان از موقوفات، حمایت قضایی است. این حمایت بدین گونه است که:
سازمان به موجب قانون اوقاف و امور خیریه مصوب سال ۶۳ ذینفع در تمام موقوفات می باشد و می تواند در دعوی له و علیه موقوفات اعم از خاص و عام جهت حمایت و جلوگیری از تضییع احتمالی حقوق موقوفه در دعوی شرکت و دخالت نماید.
سازمان می تواند در مواردی که متولیان نسبت به تقاضای ثبت و اعتراض بر ثبت و اقامه دعوی و پیگیری آن در مواعد قانونی به وظایف خود عمل ننمایند، برای حفظ حقوق وقف، در موعد قانونی راسا اقدام نماید.
یکی از وظایف متولیان، ثبت رقبات تحت تولیت خود بوده و سازمان می تواند در مواردی که از طرف اشخاص تقاضای ثبت موقوفه، به عنوان ملک بشود، اعتراض و در مراجع صالح اقامه دعوی نماید.
متولیان موظف هستند در موارد مذکور هنگام طرح هرگونه دعوی یا اعتراض بر ثبت، نسخه ای از دادخواست یا اعتراض نامه را به ادارات اوقاف مربوط محل تسلیم و رسید دریافت دارند. ادارات مزبور موظفند برای حفظ حقوق موقوفه، جریان دعوی را مستمرا مراقبت و در صورت لزوم، در دعوی مطروحه وارد و در جهت حقوق وقف اقدام نمایند.
حمایت اداری و قانونی سازمان اوقاف از موقوفات به چه صورتی می باشد؟
یکی دیگر از حمایت های سازمان از موقوفات، حمایت اداری و قانونی است. بدین گونه که سازمان با پیشنهاد طرح قوانین جامع و کامل و تهیه آئین نامه ها و دستور العمل ها، حمایت اداری و قانونی از موقوفات می نمایند.
یکی از این حمایت های اداری و قانونی، سازمان اوقاف و امور خیریه از موقوفات، اقدامات درجهت طرح و تصویب قانون ابطال اسناد و فروش رقبات آب و اراضی موقوفه و آئین نامه اجرائی آن می باشد.
دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با بهره گیری از وکیل وقف متخصص که تجربه بالایی در زمینه ی دعاوی وقفی را دارد، آمادگی ارائه خدمات حقوقی تخصصی خویش که در بخش اوقاف و امور وقفی توضیح داده شده است می باشد جهت بهره مندی از این خدمات می توانید با موسسه تماس حاصل فرمائید.
با سلام، تقاضای ثبت ملک موقوفه عام از چه کسی پذیرفته می شود؟
درود بر شما. تقاضای ثبت ملک موقوفه عام، بر عهده ادارات سازمان اوقاف و امور خیریه در هر شهرستان می باشد.
سلام
وقت بخیر
مالک اموال و ملک وقفی کیست ؟
آیا می شود اموال وقف شده سهام و شرکت هم باشد و آیا می شود برای مدیریت اموال وقفی موسسه یا شرکت موقوفه تاسیس نمود؟
و آیا می شود نیمی از یک ملک یا زمین یا شرکت تنها وقف شود و نیمی دیگر به نام شخص بماند؟
باتشکر
درود بر شما.
1- مال وقفی مالک ندارد. اگر وقف خاص باشد، موقوف علیهم مالک منافع هستند و اگر وقف عام باشد، مردم مالک منافع آن هستند.
2- در وقف اموال، دوام مال مورد وقف شرط شده است. لیکن وقف سهم شرکت یا وقف خود شرکت با مانعی مواجه نیست.
3- بله می توان برای اداره مال وقفی، موسسه یا شرکت تاسیس کرد. لیکن چون هدف از وقف، بر نیات خیر و مبرات است و موقوفه در پی کسب سود و تجارت نیست معمولاً در قالب خیریه و یا موسسات غیرانتفاعی ثبت می شوند.
4- بله می توان هر قسمتی از مال حتی یک دانگ یا سه دانگ از ملک یا زمین یا شرکت را وقف کرد.
سلام وقت بخیر
یک ملک وقفی داریم که وقف امام حسین شده است.بدین صورت که سالی چند شب روضه امام حسین خوانده شود.
نصف زمین دارای وقف نامه بوده که به دلیل سهل انگاری از بین رفته است و دوم اینکه نصف دیگر زمین را به صورت شفاهی وقف کرده اند.
تقریبا نزدیک به صد سال این زمین از پدر بزرگ به پدر و الان به من رسیده است.
به دلیل گران شدن زمین در این منطقه افرادی به طمع این زمین که شفاهی وقف گردیده در صدد فروش زمین به عنوان ارث برآمده اند.
خواهشمند است راهنمایی فرمايید چگونه میتوانم این زمین ها رو حفظ کنم.
متاسفانه سندی دال بر متولی بودن این زمین ندارم.
ممنون
با سلام. همانگونه که در دعاوی مالکیت و وقفیت نیز توضیح داده ایم صرفاً متولی و یا اداره اوقاف می تواند در این خصوص طرح دعوا نماید و با توجه به اینکه شما ذینفع نیستید قرار عدم استماع دعوا صادر می شود. مگر اینکه بخواهید دعوای اثبات تولیت را مطرح نمائید.
سلام.
ایا امکان داره ملکی را اینطور وقف درمانگاه کرد؟
تا وقتی که من و فرزانم زنده هستیم از درامد ملک‌مذکور استفاده کنیم و بعد از مرگ هر یک از اعضا،درامد حاصل که به فرد متوفی میرسید،به حساب فلان نهاد ریخته بشه و بعد از فوت تمام اعضا، به موردکمورد وقف تبدیل بشه؟
اینجور وقف رو کجا باید رفت و انجام داد؟
سلام. این متن وقف به شمار نمی آید. جهت تنظیم سند وقف نامه می بایست حتماً به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید.
با سلام و عرض ادب سوال بنده اين است كه آيا ميتوان وصيت كرد بعد از مرگ ملك وقف گردد و آيا ملكى كه دو دانگ ارث رسيده را ميتوان وقف كرد،با تشكر از راهنماييتون
با سلام. وصیت صرفاً در خصوص اموال شخص امکان پذیر است. چنانچه شخصی مالک باشد و در قید حیات باشد می تواند کل ملک را وقف نماید امکا اگر وصیت کند صرفاً یک سوم را می توان وقف نمود.
سلام صبح شما بخیر. بنده سوالی درباره ملک وقفی دارم.
ما برای موسسه فرهنگی بنا داریم در زمین وقفی ساختمانی بسازیم.
این زمین موقوفه ای است که متولی شخصی داشته و غیر متصرفی بوده و وقف برگزاری مراسمات مذهبی شده است اداره اوقاف فقط حکم نظارت و ناضر را دارد.
قرارداد محضری بین ما و متولی( موجر) زمین منعقد شده و در قرارداد نیز متولی حق تملک اعیان ۹۹ ساله را حاضر است به ما بدهد. اما اوقاف می گوید باید پذیره گرفته شود .آیا برای بعدا که ساخته می شود برای گرفتن سند تملک اعیان نیاز به تایید اوقاف و گرفتن پذیره هست یا نه؟
و آیا با توجه به اینکه موقوفه متولی شخصی متصوب شده از طرف واقف دارد،اصلا به اوقاف ربطی دارد یا نه؟
با سلام. بله. باید برای گرفتن سند اعیانی اقدام به پرداخت پذیره نمائید.
با سلام و عرض ادب خسته نباشید سوالی که داشتم این است که کل ملک روستای ما که در آن زندگی می کنیم وقف خاص اولاد ذکور هست.بدین گونه که شیخ شمس الدین ابن عبداله انصاری که به این روستا به عنوان مقلب از طرف حضرت امام جعفر صادق علیه آمده بود دراین مکان سکونت گزیده بود و این ملک را خریده و به اولاد ذکور خود وقف خاص اولاد ذکور کرده بود که طبق سند حاضر و گفته اهالی از آن زمان ملک روستای ما طبق وقف نامه بین اولاد ذکور تقسیم می شود و به اولاد دختر ملکی تعلق نمی گیرد ((حالا پدر من قبل از پدر بزرگم وفات کرده)) است و پدر بزرگم در قید حیات خود مقداری ملک به پدرم داده بود که استفاده می کرد حالا من و برادرانم از ملکی که وقف خاص اولاد ذکور هست و پدرم که قبل از پدر بزرگم وفات کرده است مثل ارث که به ما به خاطر وفات پدرم قبل از وفات پدر بزرگم که در تقسیم بندی به ما نمی رسد باید طبق وقف نامه باید عمل کرد یا مثل ارثیه؟؟؟؟؟ ((پدر و پدر بزرگم هر دو وفات کردن)) چون می گویند که پدر شما چون قبل از پدرش وفات کرده هیچ سهمی از ملک نمی برین !!((زمان وفات پدر و پدر بزرگم ما صغیر بودیم))ملک مود نظر هم زمین های کشاورزی و بعلاوی حدود هزار متر مربع زمین خالی وسط روستا برای ساخت خانه است که فعلا سه تا اوطاق فرسوده داشت که کلا خراب شده و قابل استفاده نیست خیلی ممنونم اجرکم عندالله وسلام علیکم و رحمت الله .انصاری از شهرستان کلیبر آذربایجان شرقی.
با سلام. خارج از ارث هست طبق دستور واقف و وقفنامه باید عمل شود.
باسلام پرسشی هست که اگر شخصی قصد وقف ملکی را داشته باشد وهمچنین بخواهد خود تا زمان حیات بعنوان متولی درآن زندگی کند و متولی بعدی را یکی از فرزندان خود قرار دهد لذا وقف را عموم قرار دهد برای انجام مراسمات مذهبی و ایضا کتابخوانی و اسکان زائر دربعض ایام زیارتی و از این قبیل امور، و نخواهد اوقاف موقوفه را بعدا به بهانه ای بفروشد و تبدیل کند و متولی بعدی متولیان بعد را مشخص کند چه مسیری را باید طی کند؟ آیا اگر این شخص مادری باشد که بعض فرزندانش مخالف این تصمیم باشند مخالفت آنان ایجاد مشکل میکند یاخیر حقی ندارند ؟
با سلام. هر شخصی تا زمانی که در قید حیات می باشد می تواند هر گونه دخل و تصرفی در اموال و دارایی های خود داشته باشد. در خصوص وقف نیز می تواند از طریق دفتر اسناد رسمی اقدام به تنظیم وقف نامه نماید.