وکالت دادگستری از جمله مشاغلی است که با اعتماد عمومی افراد جامعه پیوستگی داشته و وکلا حسب شغل خود به نوعی امین مردم تلقی می شوند. قانون گذار کیفری به این اعتماد عمومی حساسیت نشان داده و اشخاصی که بدون داشتن پروانه وکالت دادگستری ، مبادرت به وکالت نموده و به نوعی اقدام به مداخله و تظاهر در وکالت می نمایند را به موجب ماده ۵۵ از قانون وکالت مصوب ۱۳۱۵ قابل مجازات دانسته است.
مرتکب جرم مداخله و تظاهر به وکالت
مرتکب این عنوان مجرمانه علاوه بر افرادی که اساساً هیچ وقت پروانه وکالت را تحصیل نکرده اند ، وکلایی نیز که به موجب حکم قطعی ممنوع از وکالت گردیده اند نیز می باشند. هم چنین این مقرره وکلایی را که به موجب حکم قطعی از وکالت معلق شده یا بنا بر مقررات قانونی مربوطه تعلیق آنان به تایید مقامات مربوطه رسیده است نیز شامل می شود.
- دسته اول از اشخاص گفته شده ممکن است به موجب مقررات خاص بتوانند به صورت موردی اقدام به وکالت در دادگستری نمایند. طبیعی است که در چنین مواردی اشخاص فاقد پروانه مشمول ضمات اجرای کیفری ماده ۵۵ نبوده و مرتکب جرم تظاهر به وکالت تلقی نشوند.
مصادیق جرم تظاهر و مداخله در وکالت
برای اینکه مشخص شود چه نوع رفتارهایی تظاهر یا مداخله در وکالت تلقی می شود قانون گذار مصادیقی را تعیین کرده است. از جمله اینکه فرد با اتخاذ عنوان وکیل و در پی تدلیس صورت گرفته اقدام به ارائه مشاوره حقوقی نماید یا اینکه به وسیله انعقاد عقود یا عضویت در موسسات خود را اصیل دعوی تلقی کند.
البته این موارد تمثیلی هستند و می توان مصادیق دیگری را نیز به آن ها اضافه کرد ؛ از جمله اینکه شخص مرتکب اقدام به تنظیم دادخواست ، لوایح ، اظهارنامه و مواردی از این دست با عنوان وکیل دادگستری نماید.
بنابراین برای تحقق این جرم صرف معرفی خود به عنوان وکیل دادگستری کافی نیست و به نوعی رفتارهایی متعاقب آن باید صورت پذیرد تا عمل فرد ، تظاهر و مداخله در وکالت تلقی گردد.
به صرف تظاهر و یا مداخله در عمل وکالت دادگستری این عنوان مجرمانه محقق شده و تحقق آن منوط به ورود صدمه و آسیب به اشخاص یا کسب سود و منفعت برای مرتکب نیست.
مجازات جرم تظاهر و مداخله در وکالت
ماده ۵۵ از قانون وکالت مصوب ۲۵/۱۲/۱۳۱۵ پس از تعیین مصادیق جرم تظاهر به وکالت و نیز اشخاصی که می توانند مرتکب این عنوان مجرمانه شوند ، مجازات مرتکبین این جرم را نیز تعیین کرده است. بنا به تصریح این ماده حبس تعزیری از یک تا شش ماه برای این اشخاص پیش بینی شده و مطابق مقررات قانون مجازات اسلامی مجازات این عنوان مجرمانه حبس تعزیری درجه هفت محسوب شده و رسیدگی به آن در دادگاه کیفری دو و به صورت مستقیم ( بدون تشکیل پرونده در دادسرا و انجام تحقیقات مقدماتی در شعب بازپرسی یا دادیاری ) است.
تفاوت جرم تظاهر به وکالت با جرم کلاهبرداری
در ماده ۱ از قانون تشدید ، یکی از مصادیقی که توسل به وسایل متقلبانه و به عبارتی مقدمه جرم کلاهبرداری معرفی شده است ، اتخاذ عنوان مجعول توسط شخص کلاهبردار و در پی آن تحصیل اموال متعلق به دیگران است.
به همین دلیل می توان جرم کلاهبرداری را به نوعی با تظاهر و مداخله در وکالت مرتبط دانست.
تظاهر فرد به وکالت اگر به نحوی باشد که بتوان نام مانور متقلبانه را که از ارکان اصلی تحقق جرم کلاهبرداری است بر آن گذاشت و هم چنین متعاقب آن تحصیل مالی نیز توسط شخص متظاهر صورت پذیرد می تواند مشمول عنوان عام کلاهبرداری نیز باشد.
اما در مواردی که شخص صرفا تظاهر به وکالت نموده و اقدامات او در حد مانور متقلبانه و عملیات فریب نیست ، تنها به موجب ماده ۵۵ قانون وکالت می تواند محکوم به مجازات گردد.
8 پاسخ
سلام یه نفر به من پیام داد که وکیل همسرم هست و من هم با توجه به این ادعا، جدی اش گرفتم و برخی مطالب خصوصی را در پیامک با او مطرح کردم. بعدا متوجه شدم که نام فرد دیگری در دادخواست همسرم به عنوان وکیل قید شده.
سوال اول: تحقق جرم برای این وکیل منوط به ایراد آسیب به من هست یا صرف طرح این ادعا، جرم است و من میتوانم شاکی شوم؟
دوم: آیا با وجود اینکه اسم فرد دیگری در دادخواست به عنوان وکیل ثبت بود، نحوه دیگری وجود دارد که ادعای این فرد بتواند کذب نباشد؟
با سلام. اگر ایشان خود را وکیل دادگستری معرفی نموده می توانید شکایت تظاهر به وکالت را مطرح کنید. و برای طرح این دعوا نیازی به ورود خسارت نیست. شما می توانید اسم و مشخصات این فرد را در سایت کانون وکلا و یا سایت مرکز وکلا جستجو کنید تا از صحت اظهارات ایشان اطمینان حاصل نمائید.
سلام و عرض ادب و احترام
شخصی در بعدازظهری به شورای حل اختلاف به جهت اینکه برای پیگیری پرونده ای مراجعت نموده بوده، اینجانب را که لباس فرم تنم بوده و داشتن تحصیلات حقوقی بنده برای ایشان محرز بود به همراه دوستش و حدوداً دو سال پیش دیده و شماره تلفن اخذ که چندین هفته بعد با اینجانب تماس و حدود دو سال دادخواست، لوایح و اعتراضیه و غیره انجام داده ام که اواخر سال ۱۴۰۰ مبلغی را با اختیار خودش و بصورت خودجوش واریز و گفت آخرین رای این پرونده حقوقی را بگیرم مبلغی دیگه واریز می کنم و این مبلغ اولیه علی الحساب است. حال یک دعوای جدید برای مطرح شده که به اذعان خودش مقصر هست و من گفتم کار من برای تعهداتی اخلاقی که در آن پرونده داشتم مبنی بر تنظیم لوایح به اتمام رسیده و پرونده جدید که خودت اذعان می کنی مقصری ،نجام نمی‌دهم چون مدیونی داره حالا شکایت کرده به عنوان کلاهبرداری و اینکه من تظاهر به وکالت کرده ام. در ضمن مبلغ علی الحساب را به حساب پسرم واریز کرده بدین جهت که تماسی که با من داشت و تنها کارت همراهم، کارت پسر ۴ ساله بود بهش دادم.
هم خانه من را بلد بوده و هم می دونسته که من وکیل نیستم و هم بچه هام را دیده و می شناخته و هم دوسال پیش و خودش هم در شکایت و بازجویی کلانتری تناقض گفتار زیاد داره و هم فقط یک شاهد و دوست ۲۰ ساله داره که ایشان هم متاسفانه به کذب طرفداری ناعادلانه می کنه
ممنون میشوم که راهنمایی کنبد
باسلام. در صورتی که ایشان به اتهام مداخله و تظاهر به وکالت دادگستری از شما شکایت نموده باید اثبات نماید که شما با ارائه کارت وکالت یا سربرگ و یا دفتر حقوقی که دایر نموده اید ایشان را فریب داده اید.
با سلام
آیا تنظیم دادخواست، لوایح و شکواییه ضمن اینکه قبلاً به طرف گفته شده باشیم که من وکیل نیستم و خودش هم اصرار به نوشتن اینها بمایند و بعداً بخاطر عودت پولی که با اراده خودش پرداخت نموده است؛ شکایت کند. نتیجه ای برایش متصور است؟
سلام خیر
با سلام بنده وکیل نیستم و چنین کارهایی انجام دادم و موقعی که پول خواستم بابت انجام کارهام طبق توافق شخصی انجام شده. خوانده شکایت کرده و گفته تظاهر به وکالت کردم در صورتی که خوانده میدانسته بنده وکیل نیستم و گواه و مطلعینی بابت این موضوعات دارم.
حالا این که با این دادخواستی که دادم باعث میشه به پولم برسم یا اینکه بنده محکوم میشم.؟!
خواهان: …..
خوانده: …..
خواسته: مطالبه وجه به میزان ۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال معادل چهل میلیون تومان به انضمام کلیه خسارات وارده قانونی و هزینه دادرسی و خسارت تاخیر تادیه
منضمات:اظهارنامه // گواهی ابلاغ اظهارنامه // عندالزوم احضار گواهان و مطلعین // عندالزوم اتیان سوگند
باسلام احتراما به تقدیم دادخواست و ضمائم پیوست به استحضار میرسانم
1-اینجانب خواهان اقدام به انجام و پیگیری و حصول نتیجه کلیه کارهای اداری و بانکی و…خوانده محترم خانم …… نموده و در طول چندین ماه با خودرو شخصی خویش اقدام به جاجایی خوانده نموده همچنین وجوهی نیز ازبابت کارشناسی و ایاب وذهاب و پرداخت حق الزحمه وکلا و تنظیم لوایح و… شخصا از سوی بنده پرداخت گردیده است.
2-اینجانب خواهان و خوانده اقدام به بررسی هزینه ها و خرجکرد و حساب و کتاب نموده که نهایتا مشخص گردید خوانده مبلغ ۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال معادل چهل میلیون تومان به بنده بدهکار میباشد و متعهد گردید مبلغ فوق را در تاریخ ۰۵/۰۹/۱۴۰۲ بصورت یکجا و دفعتا واحده پرداخت نماید.
3-متاسفانه علیرغم حصول سررسید خوانده اقدامی در جهت پرداخت مبلغ فوق ننموده و بدهکار میباشد و علیرغم مراجعات مکرر حضوری و تلفنی بنده نیز اقدامی جهت پرداخت ننموده و مدیون میباشد.
4-گواهان و مطلعینی از جمله …… ازین موضوع اطلاع داشته و از دادگاه محترم خواهشمند است در صورت صلاحدید اشخاص فوق را احضار نماید.
حال با تقدیم این دادخواست و ضمائم به پیوست تقاضای صدور حکم مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت وجه به میزان ۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰ میلیون ریال معادل چهل میلیون تومان به انضمام هزینه دادرسی و کلیه خسارات وارده قانونی و خسارت تاخیرتادیه از تاریخ ارسال اظهارنامه لغایت یوم الادا مطابق شرح ستون خواسته و بها مورد استدعاست.
سلام. جهات استحقاقی شما در دادخواست معین و مشخص است. و دعوای شما با مشکلی مواجه نیست.