اخراج عضو از شرکت تعاونی مسکن

تعداد اعضاء شرکت تعاونی مسکن به وسیله وزارت تعاون و از طریق تصویب آیین نامه معین می شود. وزارت تعاون در تعیین تعداد اعضاء سرمایه، فرصت اشتغال، نوع فعالیت و رعایت اصل عدم تمرکز و تداول ثروت در شرکت تعاونی را مدنظر قرار می دهد. عضویت در شرکتهای تعاونی و بقای آن نیازمند احراز برخی شرایط قانونی می باشد که فقدان این شرایط ممکن است منجر به اخراج عضو از شرکت شود.اخراج عضو از شرکت تعاونی مسکن تنها پس از احراز شرایط و طی روند قانونی ممکن است.

نحوه اخراج عضو از شرکت تعاونی مسکن

به موجب تبصره ماده ۱۳ قانون بخش تعاونی جمهوری اسلامی ایران، در صورتی که هیات مدیره یا بازرسان شرکت از وقوع شرایط اخراج در مورد یکی از اعضاء آگاه شوند، باید این موضوع را به اطلاع مجمع عمومی برساند. در صورتی که مجمع عمومی با اخراج عضو مزبور موافق بوده و آن را تصویب نماید، وی از شرکت اخراج خواهد شد. اعضاء هیات مدیره و بازرسین نمی توانند راسا و بدون تصویب مجمع عمومی، اعضاء شرکت را اخراج نمایند.

شرایط عضویت در شرکت تعاونی مسکن

مطابق ماده ۹ قانون بخش تعاونی جمهوری اسلامی ایران، اشخاص واجد شرایط ذیل می توانند در تعاونی مسکن عضو شوند:

• تابعیت جمهوری اسلامی ایران
• عدم ممنوعیت قانونی و حجر
• خرید حداقل سهام مقرر در اساسنامه
• درخواست کتبی عضویت و تعهد به رعایت مقررات اساسنامه تعاونی
• عدم عضویت در تعاونی مشابه.

شرایط اخراج عضو از شرکت تعاونی مسکن

در صورت وجود یکی از شرایط ذیل، هیات مدیره یا بازرسین می توانند تصویب اخراج عضو را از مجمع عمومی بخواهند:

• از دست دادن هر یک از شرایط فوق الذکر که جهت عضویت در شرکت تعاونی مسکن ضروری می باشد
• عدم رعایت مقررات اساسنامه و سایر تعهدات قانونی پس از دو اخطار کتبی توسط هیات مدیره به فاصله ۱۵ روز و گذشتن ۱۵ روز از تاریخ اخطار دوم با تصویب مجمع عمومی عادی
• ارتکاب اعمالی که موجب زیان مادی تعاونی شود و وی نتواند ظرف مدت یکسال آن را جبران کند
• ارتکاب اعمالی که به حیثیت و اعتبار تعاونی لطمه وارد کند
• رقابت ناسالم با تعاونی.

در تبصره ماده ۱۳، نوع مجمع عمومی (عادی یا فوق العاده) که صلاحیت اخراج عضو از شرکت تعاونی را دارد معین نشده است؛ اما با توجه به ذکر مجمع عمومی عادی در بند ۲ این ماده و همچنین نمونه اساسنامه شرکت های تعاونی که موضوع اخراج اعضا را در صلاحیت مجمع عمومی عادی قرار داده است، می توان گفت تصویب اخراج اعضا پس از ارجاع از سوی هیات مدیره یا بازرسان، با مجمع عمومی عادی شرکت تعاونی می باشد.

خروج اختیاری اعضا از شرکت تعاونی مسکن

ادامه عضویت در شرکت تعاونی مسکن اجباری نمی باشد و اصولا هر یک از اعضا، هر زمان که بخواهد مختار است از شرکت خارج شود و خروج اعضاء را نمی توان منوط به موافقت سایر شرکا یا تصویب مجمع عمومی شرکت دانست. البته در صورت ایراد ضرر به شرکت در نتیجه خروج عضو، جبران خسارات بر عهده او خواهد بود.

بهای سهام شریک خارج شده معادل مبلغ اسمی سهام او، باید ظرف یک سال از تاریخ خروج نقدا پرداخت شود و تا زمانی که این مبلغ پرداخت نشده باشد، عضو خارج شده می تواند سود سهام خود را دریافت نماید. استحقاق اعضا خارج شده از شرکت جهت دریافت سود سهام تا زمان دریافت مبلغ اسمی سهام خود در نظریه مشورتی شماره ۷۲۴۶ اداره کل حقوقی قوه قضائیه نیز تایید شده است.

شکایت از شرکت تعاونی مسکن به جهت اخراج عضو

عضوی که با تصویب مجمع عمومی از شرکت اخراج شده است، میتواند مراتب اعتراض خود را به بازرس شرکت اعلام نماید. در صورتی که بازرس تشخیص دهد شاکی مستحق اخراج نبوده و از این جهت، حقوق او مورد تضییع واقع شده است، مراتب را به هیات مدیره شرکت تعاونی اعلام مینماید. در صورتی که هیات مدیره بنا بر نظر بازرس اقدامات مقتضی را انجام دهد، پرونده مختومه میشود.

در صورتی که شکایت نزد بازپرس منجر به حل اختلاف نشود و در اساسنامه شرکت تعاونی مسکن نیز به صلاحیت اتحادیه تعاونی های مسکن تصریح شده باشد، موضوع اختلاف به تقاضای شاکی و جهت داوری در مرجع مزبور مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.

اتحادیه مزبور در صورت فقدان بازرس، عدم دسترسی به بازرس، عدم رسیدگی بازرس به شکایت ظرف مهلت یک ماه از زمان وصول شکایت، عدم تمکین هیات مدیره به نظریه بازرس در تامین خواسته شاکی و اعتراض شاکی نسبت به نظریه بازرس، صلاحیت رسیدگی به شکایت عضو از شرکت تعاونی مسکن را خواهد داشت.

اتحادیه تعاونی های مسکن مکلف است ظرف ۳ ماه نظر خود را در مورد موضوع اختلاف اعلام نماید. نظریه داوری پس از ابلاغ به تقاضای ذی نفع در واحد اجرای احکام دادگستری قابل اجرا می باشد.

محکوم علیه رای داوری صادره از اتحادیه تعاونی های مسکن، می تواند مراتب اعتراض خود را مطابق قانون به دادگاه صالح اعلام نموده و ابطال رای داوری را از آن مرجع بخواهد.

لازم به ذکر است در صورتی که در اساسنامه شرکت تعاونی مسکن به صلاحیت اتحادیه تعاونی های مسکن جهت داوری و حل و فصل اختلافات تصریح نشده باشد و حل و فصل اختلاف از طریق دیگری نیز در اساسنامه پیش بینی نشده باشد، شاکی می تواند برای حل و فصل اختلاف به مراجع دادگستری مراجعه نماید.

علاوه بر عدم پیش بینی شرط داوری، در صورت استنکاف مرجع داوری از پذیرش دعوا و عدم اعلام حکم ظرف مهلت مقرر و همچنین در صورت عدم وجود اتحادیه تعاونی های مسکن در آن محل، دادگاه های دادگستری صلاحیت رسیدگی به شکایت را خواهند داشت. برخی شعب شوراهای حل اختلاف نیز به عنوان شعب تخصصی به دعاوی مربوط به تعاونی های مسکن رسیدگی می نمایند.

جهت ثبت شکایت از تعاونی مسکن مهر، وزارت راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران اقدام به ایجاد سامانه mrud.ir نموده است. در این سامانه شکایت به مواردی اطلاق می شود که درخواست، پس از پیگیری از روال قانونی خود بنا به دلایلی دچار مشکل شده است.

در صورت صدور رای مبنی بر وقوع تخلف از سوی شرکت تعاونی مسکن یا مدیران آن در اخراج عضو از شرکت، عضو مزبور می تواند خسارات و حقوق تضییع شده خود را نیز مطالبه نماید.