تبدیل تامین

[us_post_title tag=”h1″ link=”post” css=”%7B%22default%22%3A%7B%22color%22%3A%22%23f24822%22%7D%7D”]

تامین خواسته به معنای توقیف عین یا معادل اموال خوانده توسط خواهان، جهت جلوگیری از نقل و انتقالات آن ها تا پایان دادرسی می باشد. این اموال می تواند منقول یا غیر منقول باشد. و تبدیل تامین به معنای جایگزینی مالی که مورد توقیف واقع شده است، به مالی دیگر است . قانون گذار به متقاضی تبدیل تامین این اجازه را اعطا کرده است که برای یک مرتبه با دارا بودن شرایطی درخواست تبدیل مال توقیفی را داشته باشد.

تبدیل تامین چیست و چه نتیجه ای را در بر دارد؟

پیش از اینکه به بحث تبدیل تامین  پرداخته شود لازم است در مورد تامین خواسته توضیحی داده شود. تامین خواسته به معنای توقیف اموال می باشد ،این اموال می تواند منقول یا غیر منقول باشد.گاهی دعوای مطرح می گردد که در این دعوا خواهان بیم دارد که مبادا  قبل از صدور حکم قطعی به سود وی، خوانده اموال خویش را از دسترس او خارج نماید و پس از اینکه رای قطعی به سود او(خواهان) صادر شود ، همچنان نتواند به حق خویش دسترسی پیدا نماید ، از این رو قبل از صدور حکم قطعی درخواست تامین خواسته را مطرح می نماید و اموالی از خوانده را توقیف مینماید. اما از طرفی دیگر قانون گذار این حق را به خوانده نیز اعطا نموده است که پس از توقیف اموالش درخواست تبدیل تامین را بدهد و مال دیگری را به جای مال توقیفی در بازداشت قرار دهد.
قانونگذار در ماده ۱۲۴ قانون آیین دادرسی مدنی چنین آورده است:
“خوانده می تواند به عوض مالی که دادگاه می خواهد توقیف کند و یا توقیف کرده است، وجه نقد یا اوراق بهادار به میزان همان مال در صندوق دادگستری یا یکی از بانکها ودیعه بگذارد. همچنین می تواند درخواست تبدیل مالی را که توقیف شده است به مال دیگر بنماید مشروط به اینکه مال پیشنهاد شده از نظر قیمت و سهولت فروش از مالی که قبلا توقیف شده است کمتر نباشد. در مواردی که عین خواسته توقیف شده باشد تبدیل مال منوط به رضایت خواهان است.”
‌و همچنین قانون گذار در ماده ۵۳ قانون اجرای احکام مدنی مقرر میدارد که:
“هر‌گاه مالی از محکوم‌علیه در قبال خواسته یا محکوم‌به توقف شده باشد محکوم‌علیه می‌تواند یک بار تا قبل از شروع به عملیات راجع‌به فروش درخواست تبدیل مالی را که توقیف شده است به مال دیگری بنماید مشروط بر اینکه مالی که پیشنهاد می‌شود از حیث قیمت و سهولت‌فروش از مالی که قبلاً توقیف شده است کمتر نباشد. محکوم‌له نیز می‌تواند یک بار تا قبل از شروع به عملیات راجع به فروش درخواست تبدیل مال توقیف‌شده را بنماید. در صورتی که محکوم‌علیه یا محکوم‌له به تصمیم قسمت اجرا معترض باشند می‌توانند به دادگاه صادرکننده اجراییه مراجعه نمایند. ‌تصمیم دادگاه در این مورد قطعی است.”

درخواست تبدیل تامین از سوی چه کسانی میتواند مطرح شود؟

تبدیل تامین یکی از تدابیر حمایتی قانون گذار است که امکان طرح آن از سوی خواهان ، خواننده ، محکوم له ، محکوم علیه و شخص ثالث وجود دارد.
درخواست تبدیل تامین از سوی خواهان در چه صورتی امکان پذیر است؟
خواهان میتواند درخواست تبدیل تامین را مطرح نماید. گاهی خواهان به دلیل کمبود زمان و تعجیل در امر توقیف به سرعت مالی از خواهان را توقیف مینماید اما دقت لازم را در مورد ارزش ، قیمت ، سهولت فروش و… مال توقیفی به خرج نمی دهد و هرچند که مالی را توقیف می نماید، اما پس از صدور حکم قطعی به سود وی ،زمانی که قصد دارد  طلب خویش را  از محل تامین استیفا کند متوجه می گردد  که مال توقیف شده نمی‌تواند آنطور که باید و شاید نفع او را تامین نماید فلذا در این مواقع ، قانونگذار راه دیگری را پیش روی خواهان( محکوم له) قرار داده است و آن تبدیل تامین می باشد  ،بدین شکل که خواهان (محکوم له )مجاز است تا از مال بازداشتی سابق خود رفع بازداشت نماید و تقاضای تبدیل آن را مطرح نماید.

در تبدیل تامین چه شروطی باید رعایت شود؟

در تبدیل تامین وجود دو شرط ضروری می باشد:

  •  تبدیل تامین تنها برای یک بار مجاز می باشد: متقاضی تامین به صراحت ماده ۵۳ قانون اجرای احکام مدنی ،تبدیل تامین را فقط برای یک بار مجاز اعلام کرده است که البته آن هم بایستی تا قبل از شروع عملیات اجرایی راجع به فروش صورت گیرد.
  • تبدیل تامین از عین خواسته امکان  پذیر نمی باشد مگر با رضایت خواهان: شرط دیگری که در تبدیل تامین لازم است در نظر گرفته شود  این است که مال مورد توقیف نباید عین خواسته باشد، چراکه در صورتی که چنین باشد و خواسته عین معین  باشد و مورد توقیف قرار گیرد، مطلوب خواهان  حاصل شده است. و چنانچه در این مورد قصد تبدیل تامین وجود داشته باشد، بایستی رضای خواهان در این باره در نظر گرفته شود.

تبدیل تامین در چه صورتی امکان پذیر است؟

  • تبدیل تامین با توافق و رضایت طرفین دعوا: هرگاه بتوان  مالی  را که عین خواسته است  با رضایت خواهان تبدیل نمود به طریق اولی می توان از مال کلی با رضایت طرفین رفع توقیف نمود و تبدیل تامین را نسبت به آن انجام داد.
  •  تبدیل تامین به درخواست خوانده: درخواست تبدیل تامین از سوی خوانده به سهولت امکان پذیر نمی باشد. اما قانونگذار طرقی را هم پیش روی خوانده قرار داده است که وی بتواند به این امر اقدام نماید، از جمله اینکه:
    – در صورتی که قصد امر مزبور را داشته باشد، خوانده می تواند به عوض مالی که  دادگاه مورد توقیف قرار داده است وجوه نقد و یا اوراق بهادار در صندوق دادگستری و یا اینکه در یکی از بانکها ودیه نماید در این صورت وی می تواند درخواست آزادسازی مال مورد وثیقه را هم داشته باشد.
    – خوانده در تبدیل تامین، میتواند مال دیگری راجهت توقیف معرفی نماید، در این صورت با تبدیل تامین وی موافقت می گردد  البته در صورتی که مال معرفی شده بعدی از نظر قیمت و سهولت  فروش از مال توقیفی سابق کمتر نباشد.
  • درخواست تبدیل تامین  از سوی خواهان: درخواست  تبدیل تامین از سوی خواهان پیش بینی نشده است اما مستند به ماده ۵۳ قانون اجرای احکام مدنی این چنین برداشت می شود که چنانچه درخواست تبدیل تامین از سوی وی نیز باشد،خواهان نیز همچون سایر افراد مجاز به درخواست تبدیل تامین برای یک مرتبه بلا مانع می باشد و البته بایستی تا قبل از شروع عملیات راجع به فروش درخواست مزبور صورت گیرد.
  • درخواست تبدیل تامین از سوی شخص ثالث: شخص ثالث ممکن است بعد از محکومیت محکوم علیه به  پرداخت تامین ، به جای وی تامین  بسپارد ، در چنین شرایطی وی مجاز است برای یک مرتبه تا  قبل از شروع عملیات اجرائی درخواست تبدیل تامین را بنماید و البته بایستی مال مورد معرفی وی از نظر قیمت و سهولت فروش با مال توقیفی همخوانی داشته باشد. و عین معین نیز نباشد چراکه چنانچه عین معین باشد رضایت خواهان را لازم دارد.

مرجع صالح جهت درخواست تبدیل تامین کدام مرجع است؟

مرجع صالح جهت درخواست تبدیل تامین با توجه زمان تقدیم درخواست متفاوت است.

  • چنانچه درخواست تبدیل تامین در زمانی ارائه شود که هنوز  پرونده اجرایی تشکیل نشده است در صلاحیت دادگاه می باشد.
    قانون گذار در ماده ۱۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی در این باره مقرر می دارد:

“درخواست تبدیل تامین از دادگاهی می شود که قرار تامین را صادر کرده است. دادگاه مکلف است ظرف دو روز به درخواست رسیدگی کرده ، قرار مقتضی  صادر نماید.”

  • چنانچه درخواست تبدیل تامین پس از تشکیل پرونده اجرایی ارائه شود در این صورت به استناد ماده ۵۳ قانون اجرای احکام مدنی تبدیل تامین به عهده قسمت اجرا می باشد. قانونگذار در ماده ۵۳ قانون اجرای احکام مدنی تبدیل تامین را به درخواست محکوم له و محکوم علیه و شخص ثالث مجاز دانسته است و تفاوتی هم بین عین معین بودن خواسته و یا اینکه مالی باشد که جهت فروش معرفی شده است  قائل نشده است و هم چنین اهمیتی ندارد که مال در اجرای قرار تامین خواسته مورد بازداشت قرار گرفته و یا اینکه در اجرای قرار تامین خواسته بازداشت شده است.

سعی بر این بود تا مفهوم تبدیل تامین ، درخواست کنندگان آن ، شرایط لازم و روش های تبدیل آن و… بیان شود. در این مقاله تمام اهتمام بر این بود تا هر آنچه را که لازم است برای شما دوستان ارائه شود. اما لازم به ذکر است که روند رسیدگی با پیچیدگی های خاص خود همراه می باشد و چنانچه در این مقوله احتیاط های  لازم صورت نگیرد ممکن است مشکلات عدیده ای ایجاد شود. فلذا توصیه می شود قبل از هر اقدامی در این باره  با وکلای مجرب مشورت و هم فکری صورت گیرد.
گروه وکلای دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با دارا بودن کادر مجرب و متخصص خود در این  مقوله با تمام توان و تجربه خود آماده ارائه هر گونه خدمات به شما عزیزان می باشد.
با ما در تماس باشید….

آیا این نوشته برایتان مفید بود؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هفت + 5 =