تبدیل سند دفترچه ای به سند تک برگ

مالکیت بر زمین همواره جزء مهمترین حقوق مالی افراد از گذشته تا به امروز بوده و به همین دلیل اثبات این مالکیت برای همگان حائز اهمیت ویژه‌ای میباشد. سند مالکیت به عنوان وسیله اثبات مالکیت املاک، جایگاه مهمی در میان اسناد دارد.در راستای ساماندهی به وضع مالکیت املاک، قانونگذار اقدام به صدور اسناد مالکیت به صورت سند دفترچه ای نمود. با گذشت زمان، سند تک برگ جایگزین اسناد قدیمی شدند و بسیاری از افراد مبادرت به تبدیل سند دفترچه ای به تک برگ نمودند.

این دو نوع سند علی رغم داشتن مزایا و معایب منحصر به خود، از نظر اعتبار قانونی یکسان می باشند لذا معامله با سند دفترچه ای نیز از نظر قانونی معتبر است و به دلیل قدیمی بودن نمی توان اعتبار اسناد دفترچه ای را زیر سوال برد. در این مقاله نیز ضمن بیان مزایا و معایب هریک از اسنادمذکور فرآیند تبدیل سند دفترچه به سند تک برگ بیان خواهد شد.

فلسفه تبدیل سند دفترچه ای به تک‌برگ

علاوه بر تمام مزایایی که در مورد سند تک‌برگ وجود دارد که در ادامه به آن اشاره خواهد شد، لازم به تذکر است که هدف قانونگذار از جایگزین کردن اسناد تک‌برگ به جای اسناد دفترچه ای، کاهش جرایم از جمله جعل اسناد ملکی با هدف کلاهبرداری، افزایش سرعت کار ادارات و سازمانهای مربوطه و کاهش بروکراسی میباشد.

سند دفترچه ای

سند دفترچه ای ، دفترچه‌ای است که توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور به عنوان سند مالکیت اموال غیرمنقول صادر میشد. از آنجا که سند مزبور اوراق متعددی شامل اطلاعات ملک، مشخصات مالک و معاملات صورت گرفته داشته و امکان کم و زیاد شدن این اوراق وجود داشت، اداره ثبت دفترچه را به وسیله یک مهر سربی پلمپ میکرد که به این مهر سربی، منگوله میگفتند.

وجود این منگوله به معنای اعتبار و صحت ان سند بود؛ زیرا موید این امر بود که هیچ یک از برگه‌های این سند مفقود یا دستکاری نشده است. در مقابل هر سندی که فاقد مهر سربی مخصوص بود بی‌اعتبار انگاشته میشد.

سند دفترچه ای، سند رسمی مالکیت است که همچنان معتبر میباشد؛ هرچند به موجب فراخوان اداره ثبت، در حال حاضر قسمت اعظم اسناد دفترچه ای صادرشده به اسناد تک‌برگی تبدیل شده اند. با توجه به اراده قانونگذار مبنی بر جایگزین شدن اسناد تک‌برگی به جای اسناد دفترچه ای، شایسته است افراد اقدامات مقتضی در راستای تبدیل سند مالکیت خود را به عمل آورند.

سند تک‌ برگ

سندی است که در یک برگه صادر میشود و به همین جهت نیازی به مهر سربی یا همان منگوله ندارد. این سند از حیث اعتبار، مانند اسناد دفترچه ای است و قانونگذار از سال ۱۳۹۰، به علت مزایایی که این سند نسبت به نمونه قدیمی خود دارد تبدیل اسناد قدیمی به اسناد تک‌برگی را اجباری دانسته است. در واقع سند تک‌برگی جایگزین سند دفترچه ای است. علاوه بر تعداد اوراق، این دو نوع سند از جنبه های مختلفی با یکدیگر تفاوت دارند.

فروش زمین با سند دفترچه ای

علی رغم  این که قانون، اشخاص دارای سند مالکیت دفترچه ای را مکلف به تبدیل سند مذکور به سند تک برگ نموده، اما همچنان اسناد مذکور را واجد اعتبار قانونی و مثبت مالکیت اشخاص می داند. به همین دلیل با توجه به اعتبار سند دفترچه ای یا منگوله دار فروش زمین با سند دفترچه ای مجاز بوده و منع قانونی برای آن وجود ندارد.

مزایای سند تک‌برگی در مقایسه با سند دفترچه ای

اسناد دفترچه ای که نسل قدیمی اسناد مالکیت هستند صرفا به صورت دستی و توسط سردفتر در دفترخانه‌ها تنظیم میشدند، اما اسناد تک‌برگی به صورت الکترونیکی به ثبت میرسند. ثبت مکانیزه که از ویژگیهای اسناد تک‌برگی است موجب فواید بسیاری است؛ از جمله خوانا بودن نوشته‌های مندرج در متن سند. در موارد متعددی قسمت‌های دستنویس اسناد دفترچه ای قابل تشخیص نبود، اما ثبت اسناد تک‌برگ به شیوه الکترونیکی چنین مشکلی را برطرف کرده است.

اطلاعات مندرج در اسناد تک‌برگی نسبت به اسناد دفترچه ای ، از دقت بیشتری برخوردار است، همه مشخصات ملک از جمله موقعیت، مساحت دقیق، کروکی، متراژ و مرزبندی دقیق، امکانات اختصاصی و مشاعی ملک در سند تک‌برگی قید شده است که در مقایسه با سند دفترچه ای حاوی اطلاعات کاملتری میباشد.

همچنین به دلیل وجود هولوگرام مخصوص، جعل اسناد تک‌برگی تقریبا غیر ممکن است، در حالیکه جعل اسناد قدیمی دفترچه ای برای جاعلان حرفه‌ای نسبتا کار ساده‎ای است. در صورتی که جعلی یا اصلی بودن سندی محل شک باشد، درمورد اسناد تک‌برگی با استعلام الکترونیکی میتوان وضعیت سند را به صورت قابل اطمینانی مشخص کرد؛ در حالیکه استعلام از اسناد رسمی و قدیمی دفترچه ای فقط از طریق دفاتر اسناد رسمی میسر میباشد.

دیگر مزیت اسناد تک‌برگی این است که اطلاعات مندرج در این اسناد پس از هر نقل و انتقال به روز رسانی میشود و همیشه حاوی اطلاعات جدید و قابل اعتماد میباشد.

مزیت سند دفترچه ای در مقایسه با سند تک‌برگی

هرچند اسناد تک‌برگی جدید مزایای قابل توجهی دارند و بیشتر افراد تمایل دارند سند قدیمی ملک خود را تبدیل نمایند و از این مزایا بهره‌مند شوند، اما یک ویژگی‌ در اسناد دفترچه ای قدیمی وجود دارد که اسناد تک‌برگی از آن بی بهره اند.

همانطور که پیشتر گفته شد اطلاعات اسناد تک‌برگی پس از هر معامله ای که در مورد ملک انجام شود به روز رسانی شده و سند تک‌برگ جدیدی صادر میشود که فقط شامل مشخصات مالک جدید میباشد و هیچ اطاعاتی درمورد مالکین سابق و معاملات آنها وجود ندارد. در حالیکه اسناد دفترچه ای که در قالب یک دفترچه صادر میشدند حاوی تمام اطلاعات مالکین سابق و معاملات آنها بودند و با توجه به سند به راحتی نحوه تملک ملک توسط مالک فعلی قابل استنباط بود.

اگر شخصی نیازمند دسترسی به اطلاعات سلسله ایادی ماقبل ملکی باشد که سند تک‌برگ دارد، باید برای این امر به بنچاق‌ها و یا دفاتر اسناد رسمی مراجعه نماید.

مراحل تبدیل سند دفترچه ای به تک ‌برگ

پیش از تبیین مراحل تبدیل سند منگوله‌ای به سند تک‌برگ باید دو حالت قابل تصور را از یکدیگر تمییز دهیم؛ یکی مربوط به زمانی است که مالک ملک بدون آنکه قصد انتقال ملک خود را داشته باشد و صرفا برای بهره‌مندی از مزایای سند جدید، تصمیم به تبدیل سند میگیرد و حالت دوم مربوط به زمانی است که مالک، قصد انجام معامله در مورد ملک خود را دارد و مجبور به تبدیل سند میباشد.

درمورد اول که مالک بدون قصد انتقال، تصمیم به تبدیل سند میگیرد، میتواند با در دست داشتن اصل سند قدیمی و قبض تلفن به اداره ثبت اسناد و املاک رجوع کرده و تقاضای دریافت سند تک‌برگی نماید. لازم به تذکر است که در این صورت وجود اصل سند ضروری است و چنانچه نسخه اصلی مفقود یا از بین رفته باشد، مالک باید پیش از اقدام برای تبدیل سند، نسخه المثنی را دریافت کرده باشد.

در حالت دوم، یعنی زمان وقوع بیع، با ارائه اصل سند، استعلامات مربوطه از اداره ثبت اسناد و املاک، گواهی پایان کار، گواهی پرداخت عوارض و مالیات و سند تسویه با شهرداری، سند دفترچه ای به سند تک‌برگ تبدیل میشود.

چنانچه ملک موضوع معامله، تجاری یا اداری باشد، نامه سازمان نوسازی که وضع کاربری ملک را به طور دقیق معین مینماید، برای تبدیل سند ملک ضروری میباشد.در مورد املاک تجاری، اداری و صنعتی، تصفیه حساب با بیمه تامین اجتماعی نیز از مراحل ضروری برای تبدیل سند دفترچه ای به سند تک‌برگ میباشد.

همچنین فروشنده ملک، موظف است مالیات ناشی از این انتقال را، که بر اساس ارزش معاملاتی ملک تعیین میشود، به دارایی پرداخت نموده و گواهی آن را به دفترخانه ارائه نماید.

نحوه تبدیل قولنامه به سند تک برگی

اگر شما اقدام به خرید یک ملک به موجب سند عادی یا همان مبایعه نامه نموده اید جهت تنظیم سند بایستی به همراه فروشنده به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایید و تقاضای انتقال سند را به موجب مبایعه نامه یا قولنامه نمایید. با مراجعه به دفتر اسناد رسمی و طی فرآیند اداری سند مالکیت سابق اعم از این که دفترچه باشد یا تک برگ ابطال شده و لزوما سند تک برگ به نام خریدار صادر می شود.

سخن پایانی

مزایایی که که اسناد مالکیت تک برگ نسبت به اسناد دفترچه ای دارند گفته شد، همچنین بیان شد که بهره مندی از برخی مزایا نیازمند تبدیل دفترچه منگوله دار به دفترچه تک برگ است. چنانچه در روند اداری تبدیل سند دفترچه ای به سند تک برگ با مشکلی حقوقی مواجه شدید می توانید با ما تماس گرفته و با وکلای متخصص ملکی و ثبتی مشورت نمایید.

دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با قریب به بیست سال سابقه ارائه خدمات حقوقی، آماده قبول انواع دعاوی ملکی و ثبتی و تنظیم لایحه و دادخواست در این زمینه می باشد.

“سوالات متداول”

“آیا سند دفترچه ای قابل انتقال است؟”

فروش و انتقال ملکی که دارای سند دفترچه ای است از نظر قانونی منعی ندارد ولی در حین انتقال سند به نام خریدار باید سند دفترچه ای به تک برگ تبدیل شود.

“مرجع تبدیل سند دفترچه ای به تک برگ کجاست؟”

فرآیند تبدیل سند دفترچه ای از طریق ادارات ثبت اسناد و املاک و دفاتر اسناد رسمی صورت میگیرد.

“سند دفترچه ای چیست؟”

سند دفترچه ای به اسناد مالکیت املاک و اراضی که قبل از سال ۹۰ صادر می شد و به صورت دفترچه دارای پلمپ سربی بود می گویند.

“چگونه با وکلای دادپویان حامی در ارتباط باشیم؟”

شما می‌توانید از طریق شبکه‌های اجتماعی نظیر واتساپ و یا تلگرام با وکلای دفتر حقوقی دادپویان حامی در ارتباط باشید. همچنین می‌توانید از طریق فرم مربوطه درخواست مشاوره رایگان خود را ثبت کنید.