تصرفات اشخاص در مراتع و جنگل‌ها به منظور احیای اراضی (منابع طبیعی) تا تاریخ 6/12/1365 از نظر قانونی معتبر است.
سؤال: در رسیدگی به اعتراضات مالکین مربوط به قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی ماده 56 قانون جنگل‌ها و مراتع مصوب 22/6/1367 مجلس شورای اسلامی ملاک زمان احیای اراضی توسط مالکین زمان تصویب قانون ملی شدن جنگل‌ها (27/10/1341) می‌باشد یا اعلام دولت جمهوری اسلامی ایران (16/12/1365)؟
نظریه شماره 4338/7 مورخ 30/7/1377
نظر به اینکه طبق نظریه شماره 2650 مورخ 4/8/1367 شورای نگهبان، شمول ماده 55 اصلاحی قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع به تصرفات اشخاص در رژیم گذشته که اقدام به احیای مذکور نموده‌اند خلاف شرع دانسته است و متذکر شده که پس از تهیه و ابلاغ آیین‌نامه قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون جنگل‌ها و مراتع مصوب 22/6/1367 مجلس شورای اسلامی، این ماده واحده ملاک عمل خواهد بود و در این ماده واحده هم تاریخ خلع ید اشخاص از اراضی متصرفی به بعد از 16/12/1365 موکول گردیده است و در سایر نظرات شورای نگهبان اعلام شده که هر نوع احیایی که تا تاریخ اسفند ماه 1365 انجام شده شرعاً موجب مالکیت است. بنابراین تاریخ لازم‌الرعایه بودن احیای اراضی (منابع طبیعی) قانوناً 16/12/1365 است و از این تاریخ تصرفات بعدی اشخاص در اراضی منابع طبیعی، ممنوع و موجب حرمت و تعقیب قانونی است. تکرار بند 2 آیین‌نامه اجرایی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی در تعریف از مالکین در سال 1373 که قبلاً به موجب رأی دیوان عدالت اداری باطل اعلام شده موجب سلب مالکیت اشخاص نشده و حقوق قانونی آنها محفوظ خواهد بود. نتیجه آنکه تاریخ احیای اراضی 16/12/1365 است نه تاریخ 27/1/1341 (زمان تصویب قانونی ملی شدن جنگل‌ها)
