وظایف و صلاحیت سازمان و ادارات اوقاف و امور خیریه

وظایف و صلاحیت سازمان و ادارات اوقاف و امور خیریه به سه دسته تقسیم می شود که عبارتند از:

  • تصدی و نظارت بر امور موقوفات
  • اقدام شبه قضایی سازمان بر متولیان موقوفات
  • اقدامات حمایتی سازمان اوقاف از موقوفات

که هرکدام از موارد فوق،به تفصیل در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند.با ما همراه باشید..

تصدی و نظارت بر امور موقوفات(عام و خاص)

اصولا اداره موقوفه برعهده متولی است .و تصدی و اداره موقوفه توسط اشخاص دیگر اوقاف، امری استثنایی است که مستلزم وجود قانون یا مقتضای موقوفه و مصلحت وقف میباشد .

تصدی و نظارت بر امور موقوفات عام

موقوفات عام متعلق حق عمومی مردم یا حداقل عده کثری است.لذا قانونگذار در صورت مشخص نبودن متولی ،تولیت و نگهداری آن را به سازمان اوقاف تفویض نموده است .سازمان اوقاف در این موارد پس از تشخیص و شناسایی موقوفات عام فاقد متولی یا مجهول التولیه ،شخص یا هیاتی از اشخاص متدین و معروف به امانت به عنوان امین و هیات امناء برای اداره و نگهداری آن تعیین می نماید.

امین یا هیات امناء ،چه وظایفی را در اداره ونگهداری موقوفه عهده دار میشوند؟

  • مراقبت کامل در حفظ عین موقوفه
  • نگهداری اموال منقول و ثبت آن ها با مشخصات کامل در دفاتر مربوطه
  • اجاره دادن موقوفه و وصول مال الاجاره آن
  • وصول مطالبات موقوفه از بدهکاران
  • انجام تعمیرات لازمه در عین موقوفه و نوسازی آن
  • طرح دعوی و دفاع از حقوق موقوفه ،تعقیب و پیگیری دعوی له و علیه آن و در صورت لزوم انتخاب وکیل برای انجام امور مذکور
  • پرداخت مقرری های مصوب به خدام و هزینه های مربوط به بهای آب و برق و هزینه های ضروری و متعارف مربوط به موقوفه
  • انجام کلیه اقدامات مورد لزوم که تولیت موقوفه ایجاب می نماید.

تصدی و نظارت بر امور موقوفات خاص

موقوفات خاص نیز، چنانچه فاقد متولی یا مجهول التولیه باشند،درصورت رعایت مصلحت وقف و بطون لاحقه((منظور کسانی است که بعد از موقوف علیهم فعلی،طبق مفاد وقف نامه مصداق موقوف علیهم قرار میگیرند)) و عدم اختلاف فی مابین موقوف علیهم ،تولیت و اداره آن با خود موقوف علیهم می باشد.

درصورت عدم رعایت مصلحت وقف و وجود اختلاف بین موقوف علیهم در وقف خاص دخالت و تصدی سازمان اوقاف الزامی است.

در چه مواردی سازمان اوقاف میتواند در امور موقوفه خاص دخالت نماید؟

  • وجود اختلاف بین متولی و موقوف علیهم
  • وجود مصلحت وقف و بطون لاحقه
  • وجود تعدی و تفریط متولی و ناظر
  • بررسی و تصویب موقوفه
  • تائید صلاحیت وکیل متولی
  • نظارت بر اجاره موقوفات

اقدامات شبه قضایی سازمان بر متولیان موقوفات

به موجب مواد ۱۴ و ۱۵ قانون تشکیلات اوقاف و امور خیریه به منظور تحقیق در تشخیص متولی و ناظر و موقوف علیهم و شکایت اشخاص ذینفع از متولیان و ناظران و نیز تحقیق در جمع خرج و عواید، راجع به وقف و نیز صدور مفاصاحساب و تطبیق مصرف آن با مفاد وقف نامه ،ادارات تحقیق اوقاف مرکب از شعب حقوقی و حسابرسی در مراکز استان ها و برحسب ضرورت در شهرستان ها تشکیل و بر اقدامات متولیان نظارت کامل دارند.

اقدامات حمایتی سازمان اوقاف از موقوفات

هدف اصلی از تشکیل سازمان اوقاف و امور خیریه همانا حمایت از موقوفات و تشویق مردم به وقف و احیاء موقوفات است.که ممکن است به دو صورت باشد: حمایت قضایی و حمایت اداری و قانونی

حمایت قضایی سازمان اوقاف از موقوفات به چه صورتی میباشد؟

یکی از موارد حمایت سازمان از موقوفات ،حمایت قضایی است. این حمایت بدین گونه است که:
سازمان به موجب قانون اوقاف و امور خیریه مصوب سال ۶۳ ذینفع در تمام موقوفات میباشد و می تواند در دعوی له و علیه موقوفات اعم از خاص و عام جهت حمایت و جلوگیری از تضییع احتمالی حقوق موقوفه در دعوی شرکت و دخالت نماید.

سازمان می تواند در مواردی که متولیان نسبت به تقاضای ثبت و اعتراض بر ثبت و اقامه دعوی و پیگیری آن در مواعد قانونی به وظایف خود عمل ننمایند ، برای حفظ حقوق وقف ،در موعد قانونی راسا اقدام نماید.

یکی از وظایف متولیان ،ثبت رقبات تحت تولیت خود بوده و سازمان میتواند در مواردی که از طرف اشخاص تقاضای ثبت موقوفه ،به عنوان ملک بشود،اعتراض و در مراجع صالح اقامه دعوی نماید.

متولیان موظف هستند در موارد مذکور هنگام طرح هرگونه دعوی یا اعتراض بر ثبت،نسخه ای از دادخواست یا اعتراض نامه را به ادارات اوقاف مربوط محل تسلیم و رسید دریافت دارند.ادارات مزبور موظفند برای حفظ حقوق موقوفه ، جریان دعوی را مستمرا مراقبت و در صورت لزوم ،در دعوی مطروحه وارد و در جهت حقوق وقف اقدام نمایند.

حمایت اداری و قانونی سازمان اوقاف از موقوفات به چه صورتی میباشد؟

یکی دیگر از حمایت های سازمان از موقوفات ،حمایت اداری و قانونی است.بدین گونه که سازمان با پیشنهاد طرح قوانین جامع و کامل و تهیه آئین نامه ها و دستور العمل ها ،حمایت اداری و قانونی از موقوفات می نمایند.

یکی ازاین حمایت های اداری و قانونی ،سازمان اوقاف و امور خیریه از موقوفات ،اقدامات درجهت طرح و تصویب قانون ابطال اسناد و فروش رقبات آب و اراضی موقوفه و آئین نامه اجرائی آن میباشد.

آیا این نوشته برایتان مفید بود؟

‫3 نظر

  • حسین

    سلام وتشکراگرممکنه توضیح بفرماییدکه وضیفه اوقاف درقبال مساجدووظیفه هیات امنای مساجدچیست لطف بفرمایید

    آذر ۲۲, ۱۳۹۹ در ۱۴:۴۶
    • مدیریت

      سلام به قوانین مربوطه مراجعه کنید

      مرداد ۱۱, ۱۴۰۰ در ۱۲:۴۷
  • شمس الدین شمس ابادی متولی موقوفه خاص

    قانون بسیار خوب است ولی سازمان اوقاف تمایلی به عمل در جهت حفظ منافع موقوفات بدلیل اینکه منافع آن برای اداره اوقاف نیست ندارد به معنایی دیگر سازمان اوقاف در حد یک بنگاه اقتصادی عمل میکند که در مورد موقوفه من در جریان است

    خرداد ۸, ۱۳۹۹ در ۱۰:۴۹
  • دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    پانزده − هفت =