ممکن است که در اثنای قرارداد وکالت، وکیل به هر دلیلی از سمت وکالت خود استعفا دهد که این عمل وی طبعاً آثاری دارد که هم بر موکل، هم بر دادگاه و هم به خود وی تحمیل می شود. در ادامه به موارد مربوط به استعفای وکیل و این که در چه زمانی و تحت چه شرایطی وکیل می تواند از سمت خود استعفا دهد، می پردازیم   .

جایز بودن عقد وکالت

در قانون مدنی کشور ما، عقد وکالت در زمره عقود حایز می باشد، به این معنی که هر یک از طرفین عقد، یعنی وکیل یا موکل می توانند بدون هیچ دلیل و توجیهی قرارداد را فسخ کنند. اگر فسخ از سوی موکل باشد، این عمل عزل وکیل نام دارد.

طرق اسقاط وکالت

طبق مفاد مذکور در ماده ۶۷۸ قانون مدنی، عقد وکالت به طرق زیر مرتفع می گردد:

الف) عزل موکل           ب)استعفای وکیل        ج)موت یا جنون هر کدام از طرفین، وکیل و یا موکل

استعفای وکیل در قانون آئین دادرسی کیفری

طبق ماده ۳۸۵ قانون آئین دادرسی کیفری، استعفاي وكيل تعييني يا عزل وكيل پس از تشكيل جلسه رسيدگي پذيرفته نمي‌شود. پس می بینیم که حق استعفا و عزل وکیل دادگستری در دادرسی کیفری کمی محدود تر شده است.

استعفای وکیل در آئین نامه کانون وکلای دادگستری

در بند۵ ماده ۸۰ آئین نامه لایحه استقلال کانون وکلا ذکر شده است که: در مواردی که وکیل دادگستری امکان استعفا دارد، این استعفا باید به سمع و نظر موکل و دادگاه مربوطه برسد، در ضمن اطلاع رسانی باید به نحوی باشدکه موکل فرصت مناسب و کافی برای تعیین و یا معرفی وکیلی دیگر به دادگاه داشته باشد وگرنه در غیر اینصورت عمل وکیل از مصادیق تخلف انتظامی درجه چهار محسوب می شود.

استعفای وکیل در قانون آئین دادرسی مدنی

طبق مواد مذکور در ماده ۳۹ قانون آئین دادرسی مدنی درصورتی که وکیل استعفای خود را به‌دادگاه اطلاع دهد، دادگاه به ‌موکل اخطار می‌کند که شخصاً یا توسط وکیل جدید، دادرسی را تعقیب‌ نماید و دادرسی تا مراجعه موکل یا معرفی وکیل جدید حداکثر به مدت یک ماه متوقف می‌گردد. وکیلی که دادخواست تقدیم کرده در صورت استعفاء، مکلف است آن را به اطلاع موکل خود برساند و پس از آن موضوع استعفای وکیل و اخطار رفع ‌نقص توسط دادگاه به موکل ابلاغ می‌شود، رفع نقص به عهده موکل است. نکاتی که در این جا حائز اهمیت است، این است که اولاً اگر وکیل استعفا داده باشد ولی شعبه دادگاه از این استعفا بی خبر باشد، اخطار ها، ابلاغ ها و کلیه مراسلات اداری و قضایی کماکان برای وکیل مستعفی ارسال می گردد در حالی که تماماً آثار آن متوجه موکل خواهد بود. همچنین اگر وکیل در اثنای محاکمه پذیرفتن او به وکالت موقوف به ارائه وکالت نامه جدید است.در ماده ۴۰ قانون آئین دادرسی مدنی نیز، درصورت فوت وکیل یا استعفا یا عزل یا ممنوع شدن یا تعلیق از وکالت یا بازداشت وی چنان چه اخذ توضیحی لازم نباشد، دادرسی‌ به ‌تأخیر نمی‌افتد و درصورت نیاز به توضیح، دادگاه مراتب را در صورت‌ مجلس قید می‌ کند و با ذکر موارد توضیح به موکل اطلاع می‌دهد که شخصا یا ‌توسط وکیل جدید در موعد مقرر برای ادای توضیح حاضرشود.

استعفای وکیل در دعاوی تجدید نظر و دیوان عالی کشور

به موجب ماده ۴۵ قانون آیین دادرسی مدنی، وکیلی که در وکالت نامه حق اقدام یا حق تعیین وکیل مجاز در دادگاه تجدیدنظر و یا دیوان عالی کشور را داشته باشد، هرگاه بعد از صدور رأی یا هنگام ابلاغ آن استعفا و از رؤیت رأی امتناع نماید، باید دادگاه رأی را به موکل ابلاغ نماید.

در این صورت ابتدای مدت تجدید نظر و فرجام، روز ابلاغ به وکیل یاد شده محسوب است، مگر اینکه موکل ثابت نماید از استعفای وکیل بی اطلاع بوده که در این صورت ابتدای مدت از روز اطلاع وی محسوب خواهد شد و چنانچه از جهت اقدام وکیل ضرر و زیانی به موکل وارد شود وکیل مسئول می باشد.

در خصوص این ماده دادخواست تجدیدنظر و فرجام وکیل مستعفی، قبول می شود و مدیر دفتر دادگاه مکلف است به طور کتبی به موکل اخطار نماید که شخصاً اقدام کرده یا وکیل جدید معرفی کند و یا اگر دادخواست ناقص باشد نقص آن را برطرف نماید.

اختیارات وکیل بعد از استعفا

به منظور حفظ حقوق موکل، برای وکیل پس از استعفا ، اختیاراتی در نظر گرفته شده است. به طور مثال، دادخواست تجدید نظر و فرجام خواهی وکیل مستعفی قبول خواهد شد. دلیل این امر، حفظ حقوق دادرسی موکل و حق شکایت وی نسبت به رأی جهت پیش گیری از مسئولیت مدنی و انتظامی خود در زمان استعفای نا به هنگام می باشد.

هزینه های وکالت پس از استعفای وکیل

در صورتی که وکیل، در هر مرحله استعفای خود را اعلام نماید، در صورتی که استعفای وی با مفاد قانونی مانند ماده ۳۸۵ قانون آئین دادرسی کیفری تعارضی نداشته باشد، هزینه هایی که باید وکیل از حق الوکاله به موکل مسترد کند، همگی طبق بند شرایط پرداخت مندرج در قرارداد وکالتنامه می باشد.

اشتراک گذاری: