دستور موقت منع یا تاخیر اجرای احکام بیمه تامین اجتماعی،یکی از تدابیر حمایتی قانون گذار جهت جلوگیری از اجرا احکام صادره از هیات های تشخیص مطالبات است که به صورت قطعی صادر شده اند و بایستی به اجرا گذاشته شوند.

دستور موقت چه نقشی دراجرای آراء صادره از هیات های تشخیص مطالبات دارد؟

آراء صادره ازمراجع صالح، پس ازرسیدگی،چنانچه به صورت قطعی صادرشده باشند، لازم الاجرا میباشند.یعنی پس ازصدور باید به اجرا گذاشته شوند.مگراینکه آراء صادره اثرتعلیقی داشته باشند.در این صورت اجرا حکم تا صدور حکم نهایی معلق میشود.
آراء صادره از هیات تشخیص مطالبات نیز به صورت قطعی صادرمیشوند و لازم الاجرا میباشند.واعتراضات فرجامی ازآنها دردیوان عدالت اداری نیزسبب نمیشود که ازاجرای آراء صادره قطعی جلوگیری شود. چراکه آراء صادره ازهیات های تشخیص مطالبات اثرتعلیقی ندارند. بدین معنا که آراء درصورت صدورقطعی ، درهیاتهای تشخیص،باید به اجرا گذاشته شوند .

اما در یک مورد استثنا آراء قطعی شده ازهیاتهای تشخیص پس ازصدور و قطعی شدن به اجرا گذاشته نمیشود.مورد استثنا دراین موارد دستور موقت است. دستور موقت از اجرای رای تا اتخاذ تصمیم نهایی دردیوان عدالت اداری جلوگیری مینماید.

گاهی ممکن است محکوم علیه به رای صادره از هیاتهای تشخیص معترض باشد .اما از آنجایی که آراء صادره از این هیاتها قطعی است وبه محض صدور به اجرا گذاشته میشود و اثرتعلیقی ندارد.دراین مواقع محکوم علیه برای جلوگیری ازاجرا آراء هیاتهای تشخیص مطالبات درخواست دستور موقت مینماید.

دستورموقت اجرای احکام صادره از هیات تشخیص مطالبات را موقتا متوقف مینماید. با اخذ دستورموقت شاکی میتواند ازمشکلات و خسارات احتمالی رای صادره ازشعب تشخیص مطالبات جلوگیری نماید.و این امر زمانی است که شاکی، مدعی باشد ،اجرای اقدامات و یا تصمیمات گرفته شده درهیاتهای تشخیص مطالبات باعث ورود خسارتی به وی میشود.و درصورت اجرای حکم،خسارات و ضررات جبران ناپذیری ایجاد میگردد.ازاین رو جهت پیشگیری از خسارات مزبور، درخواست دستور موقت را به دیوان عدالت اداری ارائه میدهد.

مهلت طرح درخواست دستورموقت اجرائیه بیمه تامین اجتماعی

شاکی میتواند درخواست دستورموقت از دیوان عدالت اداری را در دو مرحله از دادرسی مطرح نماید.

• ضمن طرح شکایت اصلی
• پس از طرح شکایت اصلی

لازم است که درخواست دستورموقت تا قبل ازختم رسیدگی به دیوان عدالت اداری ارائه گردد.
پس از ارائه درخواست دستور موقت ،شعبه رسیدگی کننده، موضوع دستورموقت را مورد بررسی قرارمیدهد. وچنانچه ضرورت و فوریت درخواست، برای شعبه محرزگردد ،با تقاضا موافقت مینماید.و دستور موقت را به جهت متوقف شدن اجرای تصمیمات واقدامات و آراء صادره از هیاتهای تشخیص صادرمینماید.

مرجع رسیدگی به تقاضای دستورموقت اجرائیه بیمه تامین اجتماعی

پس ازاینکه شاکی تقاضای دستورموقت خود را به دیوان عدالت اداری ارائه مینماید،همان شعبه ای که به اصل دعوا رسیدگی مینماید،به تقاضای دستورموقت نیزرسیدگی میکند.
رسیدگی به دعوای اصلی ، پس از صدور دستورموقت خارج از نوبت صورت میگیرد. اما استثنایی نیز وجود دارد . استثنا در مواردی است که تقاضای دستورموقت همزمان با درخواست ابطال مصوبات ازهیات عمومی دیوان عدالت اداری مطرح شود. دراین مواقع موضوع به نحودیگری بررسی میشود.
دراین مواقع ابتدا لازم است که پرونده برای رسیدگی به این امر به یکی ازشعب ارجاع شود. چنانچه شعبه دستور موقت را صادرنماید،در این صورت موضوع ابطال مصوبات هیات عمومی نیز خارج ازنوبت مورد رسیدگی قرارمیگیرد.
مواردفوق درمواد۳۶و۳۷قانون دیوان عدالت اداری پیش بینی شده است.

رد یا قبول دستور موقت

چنانچه شعبه رسیدگی کننده به دستور موقت ،با آن موافقت نماید و یا اینکه بعد ازصدور،آنرا بنا به هردلیلی لغو نماید، مفاد این تصمیم به شاکی ابلاغ میشود.
لازم به ذکراست که صرف تقاضای دستورموقت سبب نمیگردد که تصمیمات هیاتهای تشخیص مطالبات اجرا نشود. بلکه لازم است که با تقاضای مزبور موافقت شود تا مانع اجرای تصمیمات هیاتهای تشخیص مطالبات گردد.

هزینه دادرسی دستورموقت در دیوان عدالت اداری

درخواست دستورموقت ازآراء هیاتهای تشخیص مطالبات نیازی به پرداخت هزینه دادرسی ندارد. و این موضوع بر خلاف درخواست دستور موقت از دادگاههای حقوقی است که مستلزم پرداخت هزینه دادرسی معادل دعاوی غیر مالی میباشد.

سپردن تامین در دستور موقت در دیوان عدالت اداری

دستور موقت در دعاوی به سپردن تامین نیاز دارد. یعنی متقاضی دستور موقت باید تامینی را به دادگاه بدهد که چنانچه در دعوا مغلوب شد،خسارت های طرف مقابل از محل آن تامین، تودیع گردد.اما در دستور موقتی که از دیوان عدالت اداری صادر میشود،تودیع خسارت احتمالی توسط متقاضی نیاز نمیباشد.

در دستور وقتی که از دیوان عدالت اداری صادر می شود نیازی به سپردن تامین وجود ندارد.

لغو دستور موقت در دیوان عدالت اداری

چنانچه رای بدوی مبنی بر شکایت ویا صدور قرار ابطال یا رد دادخواست اصلی صادرگردد، دیگر نیازی به دستورموقت نمیباشد و دستور موقت نیز لغو میگردد.
همچنین گاهی ممکن است که دلایل باقی ماندن دستور موقت ضروری تشخیص داده نشود.فلذا شعبه دیوان عالی کشور درصورتی که ادامه دستورموقت را لازم نداند، نسبت به لغوآن اقدام مینماید.
لازم به ذکراست که….
مرجع رسیدگی به لغو دستور موقت همان شعبه بدوی صادرکننده دستورموقت میباشد که به اصل دعوا هم رسیدگی مینماید.
سوال:
اگر دستور موقت از شعبه بدوی صادر شود،ودر نهایت رای ازشعبه تجدیدنظر صادرگردد،کدام شعبه برای لغو دستور موقت صالح است؟
دراین مواقع اگرچه شعبه بدوی دیوان دستور موقت را صادرنموده است.اما ازآنجاییکه درحال حاضر رای ازشعبه تجدید نظر صادرشده است فلذا لغو دستور موقت نیز با همان شعبه تجدیدنظر میباشد.

اگرچه لغو دستور موقت به طرفین ابلاغ میگرد، اما قابل اعتراض نمیباشد.