اجرت المثل ایام زوجیت از دعاوی مطرح در دادگاه خانواده می باشد که جزو حقوق مالی زن می باشد که همانند مطالبه مهریه و مطالبه نفقه نیازمند ثبت دادخواست است که با محکومیت مرد، وی ملزم به پرداخت آن خواهد بود.

اثبات اجرت المثل ایام زوجیت با چه کسی است؟

در خصوص مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت بین بعضی شعب دادگاها اختلاف نظر وجود دارد. نظریه برخی شعب این است که در عرف جامعه، زنان امور منزل را با رضایت خود انجام می دهند مگر اینکه ثابت شود بدون رضایت و در ازای اجرت  انجام داده اند.

از سویی برخی شعب دادگاه ها معتقدند اصل بر عدم تبرع و رضا است که با توجه به این اصل، تمامی اقداماتی که خانم ها در منزل زوج انجام می‌دهند به استثنای روابط عاطفی و خانوادگی، مستلزم پرداخت اجرت است و اگر زوج خلاف این مطلب را ادعا داشته باشد، باید ادعای خود را ثابت نماید. بنابر این نظریه اثبات تبرعی بودن امور منزل وظیفه مرد است با مطالبه اجرت‌المثل از سوی زن، این مرد است که باید ثابت نماید زن قصد تبرع داشته است، یعنی آنچه را که خلاف اصل است ثابت نماید زیرا اصل نیازی به ارائه دلیل ندارد.

نحوه مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت

دعوی مطالبه اجرت المثل از سوی زن اقامه می شود وی می تواند شخصا با در دست داشتن شناسنامه و عقدنامه به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست خود را ثبت نماید.سپس دادگاه رسیدگی می نماید که پس از جلسه دادرسی و استماع اظهارات طرفین در صورت تشخیص استحقاق وی، قرار ارجاع به کارشناسی صادر می شود سپس کارشناس با توجه به تحصیلات زوجه، وضعیت اشتغال، تعداد فرزندان، محل زندگی، امکانات زندگی مشترک، داشتن خادم و موارد مشابه دیگر، اجرت المثل زن را تعیین می نماید که از سوی هر کدام از زوجین قابلیت اعتراض را دارد.

مطالبه اجرت المثل در صورت طلاق از سوی مرد

با دادن دادخواست طلاق از طرف مرد و عدم رضایت زن، در صورت عدم تخلف زن از انجام وظایف زناشویی معمولا رویه دادگاه ها در جلسه دارسی این است که به صرف درخواست از سوی زن قرار کارشناسی اجرت المثل صادر شود با صدور رای قطعی محکومیت پرداخت اجرت المثل و سپس صدور اجراییه، ظرف مدت ۳۰ روز از آن تاریخ، زوج باید اقدام به پرداخت یا دادن دادخواست اعسار از پرداخت اجرت المثل نماید در غیر اینصورت به تقاضای زن، دادگاه حکم جلب مرد را صادر می نماید.

اما با توجه به ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱، در صورت طلاق از سوی مرد و رضایت زن یا صدور حکم قطعی دایر بر اعسار مرد از پرداخت اجرت المثل یا تقسیط محکوم به، نیز ثبت می‌شود و اگر زن بدون دریافت حقوق مذکور به ثبت طلاق رضایت دهد می‌تواند پس از ثبت طلاق برای دریافت این حقوق از طریق اجرای احکام دادگستری مطابق مقررات مربوط اقدام نماید

مطالبه اجرت المثل در صورت فوت مرد

با توجه به تبصره ذیل ماده ۳۳۶ قانون مدنی و ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱٫ که مستند مطالبه اجرت المثل زن می باشند به خصوص تبصره ذیل ماده ۳۳۶ قانون مدنی، منعی برای مطالبه اجرت المثل بعد از فوت شوهر وجود ندارد و به عبات دیگر امکان مطالبه اجرت المثل ایام زندگی مشترک مقید به زمان حیات مرد نشده است.

ماده ۳۳۶ قانون مدنی:

هر گاه کسی بر حسب امر دیگری اقدام به عملی نماید که عرفاً برای آن عمل اجرتی بوده و یا آن شخص عادتاً مهیای آن عمل باشد عامل ‌مستحق اجرت عمل خود خواهد بود مگر این‌که معلوم شود که قصد تبرع داشته است.

تبصره (الحاقی ۱۳۸۵/۰۵/۰۹) – چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار اجرت‌المثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرت‌المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می‌نماید از اطلاق ماده مذکور بر می آید که اجرت المثل با جمع شرایط مقرر در ماده مذکور در هر زمان حتی پس از فوت شوهر که به طرفیت وراث مرد می باشد، قابل مطالبه می باشد بنابراین زن بعد از فوت مرد می‌تو اند در صورت مطالبه، اجرت المثل ایام زندگی مشترک خود را از ماترک مرد متوفی با جلب نظر کارشناس مطالبه نماید.

از آنجا که در دعوای مطالبه اجرت المثل ایام زندگی زناشویی، بر خلاف دعوای مطالبه نفقه، وضع مالی مرد ملاک تعیین مبلغ اجرت المثل نیست، بلکه با ارجاع امر به کارشناسی حق الزحمه زن در امور خانه داری مشخص می شود بنابراین برای اثبات و دریافت آن  بهتر است از مشاوره وکلای با تجربه در این زمینه بهره گرفت تا تمامی حق الزحمه قانونی خود را دریافت نمایید. جهت دریافت اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره در این زمینه می توانید با وکلای دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی تماس حاصل فرمایید.