قرارداد کنسرسیوم

قرارداد کنسرسیوم یکی از انواع قراردادهای سرمایه گذاری مشترک است. برای انجام یک پروژه صنعنتی بزرگ ممکن است چندین شرکت با ارائه نوع خاصی از تخصص ، دانش و مهارت فعالیت نمایند ؛  این شرکت ها برای مشارکت موثر با یکدیگر به تشکیل کنسرسیوم مبادرت می ورزند. قرارداد کنسرسیوم برای هماهنگی میان گروه های فعال در پروژه قوانین شفافی را فراهم می کند.

مزایای فعالیت در قالب کنسرسیوم

هدف از فعالیت در قالب کنسرسیوم، تکمیل نقاط ضعف و قدرت بنگاه های اقتصادی است، بدین نحو که چند بنگاه اقتصادی که هر یک در یک زمینه سرآمد هستند؛ با همکاری یکدیگر به بهترین سود ، مدیریت و تعدیل ریسک بهتر و کنترل موثر تر بر  روی واحدهای زیرمجموعه خود دست می یابند و عمده ی اهداف آنها انحصار تولید یک کالا یا فناوری و بهره برداری است.

همچنین از دیگر دلایل موثر بر انتخاب کنسرسیوم ها به عنوان قراردادهای مشارکت در حوزه ی تجارت بین الملل، عدم شناخت بازار داخلی کشور توسط یک شرکت بین المللی است که با همکاری با یک شرکت داخلی خوب که شناخت کافی از بازار داخلی خود دارد این نقطه ی ضعف برطرف می شود.

ساختار حقوقی قرارداد کنسرسیوم

با وجود تعاریف مختلف از ماهیت قرارداد کنسرسیوم ، مشخص است که این قراردادها در حوزه ی بین المللی، از دسته ی قراردادهای سرمایه گذاری مشترک بدون تشکیل شرکت مستقل هستند، یعنی کنسرسیوم ها فاقد شخصیت حقوقی می باشند.

در تنظیم قرارداد کنسرسیوم به قصد مشارکت ، شرکت مستقلی تشکیل نمی شود.

در ایران غالبا از اصطلاح کنسرسیوم برای انعقاد قراردادهای سرمایه گذاری مشترک از نوع قراردادی ، با طرف های خارجی استفاده می شود.

لزوم دقت تنظیم قرارداد کنسرسیوم

اگر قرارداد کنسرسیوم غیر شفاف یا نا کافی باشد ، مشارکت کنندگان در یک پروژه ، ممکن است از میزان حقوق و وظایف قانونی خود ، مطلغ نباشند و در این راستا ، احتمال فقدان ساختار مدیریت موثر پروژه  از لحاظ مالی، تکنیکی و عملی به وجود می آید. تقسیم ریسک بین مشارکت کنندگان مختلف ، موجب جلوگیری از بروز مشکلات مالی و وقفه در اجرای پروژه  می شود.

محور های اساسی در قرارداد های کنسرسیوم

  1. درصد مشارکت اعضا کنسرسیوم ؛
  2. نحوه نگهداری حساب های مشارکت ؛
  3. نحوه تقسیم دریافتی ها ؛
  4. ترکیب آورده نقدی و غیر نقدی ؛
  5. کمیته مشترک مدیریت ؛
  6. هزینه های مشترک ؛
  7. اسم و علامت تجاری و حقوق ناشی از ثبت اختراعات و دارایی صنعتی ؛
  8. حل و فصل اختلافات.

میزان مشارکت در قرارداد کنسرسیوم

به طور کلی میزان مشارکت در سرمایه گذاری مشترک بسیار متغییر است و  می توان آن را در چهار شکل زیر متصور شد:

  1. اقلیت سهام در مالکیت شریک یا شرکا خارجی ؛
  2. اکثریت سهام در مالکیت شریک یا شرکا خارجی ؛
  3. مالکیت سهام به صورت مساوی ( پنجاه / پنجاه ) بین شریک داخلی و شریک خارجی ؛
  4. چهل و نه درصد سهام در مالکیت شریک محلی و همین مقدار در مالکیت شریک خارجی و مالکیت دو درصد سهام کنترل کننده در اختیار یک شخص ثالث مستقل قرار داده می شود.

نکات مهم در تنظیم قرارداد کنسرسیوم

در تنظیم قرارداد کنسرسیوم در کنار ذکر بندهای مربوط به  ابطال یا فسخ قرارداد کنسرسیوم ، بیمه ، محرمانگی ، واگذاری ، هزینه ها ، صورتجلسات ، تاخیر و تقصیر ، ذکر دقیق برخی موارد دیگر حائز اهمیت است از جمله :

هدف قرارداد کنسرسیوم

تعیین هدف مشارکت ، از آنجا که  بیان کننده محدوده همکاری طرف های کنسرسیوم می باشد می تواند از ایجاد تداخل با سایر فعالیت های تجاری هر یک از اعضا کنسرسیوم جلوگیری نماید.

 تعیین آورده شرکا در قرارداد کنسرسیوم

یکی از موضوعات  مهم در تشکیل شرکت های سرمایه گذاری مشترک ، تعیین آورده هر یک از شرکاست. این موضوع در شرایطی که آورده یکی از شرکا به صورت غیر نقدی از قبیل دانش فنی و اقسام دیگر مالکیت صنعتی و یا دستگاه های حفاری و ماشین آلات باشد از حساسیت بیشتری برخوردارمی گردد.  در چنین شرایطی لازم است که  ارزیابی دقیق توسط کارشناسان مستقل به عمل آید.

تعیین میزان سهام یا درصد مشارکت نه تنها از لحاظ مالی اهمیت دارد ، بلکه در کلیه تصمیم گیری های مشارکت نیز می تواند موثر باشد. در سرمایه گذاری های مشترک به صورت کنسرسیوم ، سهم هر یک از شرکا معمولا به صورت درصد تعیین می شود.

 انحصاری بودن همکاری در کنسرسیوم

در کنسرسیوم بر خلاف تشکیل شرکت مشترک ، یک شخصیت حقوقی مستقل ایجاد نمی شود لذا امکان فعالیت موازی هر یک از اعضا کنسرسیوم همیشه وجود دارد. به همین منظور در اغلب موافقتنامه های مشترک ، انحصاری بودن همکاری اعضا تصریح می گردد

 ارتباط بین طرفین و کارفرمای کنسرسیوم

ضرورت دارد که در موافقتنامه های مشارکت ، ضمن روشن بودن رابطه حقوقی بین اعضا کنسرسیوم (به عنوان یک مجموعه واحد) با کارفرما ، رابطه داخلی اعضا نیز با یکدیگر مشخص گردد.

 ضمائم در قرارداد های کنسرسیوم

معمولا متن اصلی قرارداد کنسرسیوم به تشریح چهارچوب اصلی توافقات اختصاص می یابد و ضمائم آن به صورت تفصیلی موضوعات مختلفی را بیان می کند از جمله:

  1. آورده های طرفین ؛
  2. درصد مشارکت و سهم هر طرف از مبلغ قرارداد ؛
  3. زمان بندی کار ؛
  4. هزینه های مشترک و پرداخت ها ؛
  5. تکالیف رهبر کنسرسیوم و حق الزحمه وی.

در صورت وجود تعداد زیادی ضمیمه در قرارداد کنسرسیوم  باید اولویت ارزشی آن ها در صورت بروز تعارض با سایر اسناد، تصریح شود . معمولا ترتیب اولویت هر ضمیمه ، طبق ترتیب درج در ضمائم می باشد.

رهبری کنسرسیوم و حق الزحمه رهبر کنسرسیوم

در موافقت نامه های کنسرسیوم ، هماهنگی بین اعضا با یکدیگر و مجموعه کنسرسیوم با کارفرما، موضوعی بسیار مهم است که غالبا شرکت های پیمانکاری فاقد تجربه و تخصص در آن هستند، به همین منظور در موافقتنامه مشارکت ، ضمن معرفی رهبر کنسرسیوم ، بعضا  حق الزحمه ای نیز برای شرکتی که این مسئولیت اضافی را تقبل می نماید در نظر گرفته می شود.  این حق الزحمه به صورت در صدی از مبالغ وصولی از کارفرما پیش بینی شده است .

کمیته مدیریت کنسرسیوم

نظر به اینکه بر خلاف شرکت مشترک ، کنسرسیوم فاقد هیات مدیره و مدیر عامل برای تصمیم گیری است لذا تشکیل کمیته مشترک مدیریتی ، متشکل از نمایندگان کلیه اعضا کنسرسیوم ضروری است .

نحوه تعیین قیمت مناقصه در قرارداد های کنسرسیوم

از آنجا که  اعضا کنسرسیوم هر یک برای بخش مربوط به خود می توانند قیمت ارائه دهند، نحوه تجمیع این قیمت ها و ارائه قیمت کافی به کارفرما موضوع حساسی است که در موافقتنامه مشارکت بایستی تعیین شود .

 وثایق مورد نیاز در قرارداد کنسرسیوم

وثایق مورد نیاز مناقصه و قراداد کنسرسیوم همچنین نحوه تامین آنها با توجه به ارزش مالی کار های مربوط به هر عضو باید صراحتا در موافقتنامه ذکر شود.

نحوه پرداخت ها در قرارداد کنسرسیوم

در حالت تشکیل شرکت مشترک کلیه پرداخت های کارفرما به حساب شرکت واریز شده و سهامداران شرکت با توجه به میزان سهام خود ، از سود شرکت بهره مند می شوند اما در حالت کنسرسیوم نحوه توزیع پرداخت های شرکت بین اعضا کنسرسیوم بحثی است که باید به دقت در موافقتنامه کنسرسیوم مشخص گردد .

مسئولیت اعضا در قرارداد کنسرسیوم

  1. مسئولیت در قبال اطلاعات فنی ؛
  2. مسئولیت در قبال نقص ؛
  3. مسئولیت برای خسارات فیزیکی به اموال یا افراد ؛
  4. حدود مسئولیت.

لزوم ارائه ضمانت نامه حسن انجام کار در قرارداد کنسرسیوم

معمولا در کنسرسیوم هر عضو متناسب با ارزش کاری که از کل کار به عهده دارد باید ضمانتنامه حسن انجام کار تهیه کند.

حل و فصل اختلافات در قرارداد کنسرسیوم

حل و فصل اختلافات یکی از بند های مهم هر قراردادی می باشد که می تواند شامل داروی ، جلب نظر کارشناس و …. باشد.

اجرای قرارداد کنسرسیوم

پس از امضا قرارداد کنسرسیوم ،  برای اجرای آن ، کنسرسیوم سه گزینه در اختیار دارد:

  1. انعقاد قرارداد های فرعی با اشخاص ثالث خراج از کنسرسیوم ؛
  2. انعقاد قرارداد های فرعی با اعضا کنسرسیوم
  3. ترکیبی از بند های الف و ب

دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی با ده سال سابقه در حوزه دعاوی و تنظیم قراردادهای داخلی و بین المللی آماده ارائه مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه انواع قراردادها می باشد.

آیا این نوشته برایتان مفید بود؟

نظرات بسته شده است.