دعاوی قاچاق کالا و ارز

وارد کردن یا صادر کردن کالا بر خلاف مقررات جاریه قاچاق محسوب می شود در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز برای مجازات مرتکبین قاچاق کالا و قاچاق ارز تقسیم بندی های گسترده ای به عمل آمده است؛ همچنین نحوه ارتکاب قاچاق به سه نوع عادی ، سازمان یافته و حرفه ای طبقه بندی شده است

قاچاق کالا

مصادیق قاچاق در قانون امور گمرکی مشخص شه اند که شامل:

1. کالایی که از مسیر غیر مجاز یا بدون انجام تشریفات گمرکی به قلمرو گمرکی وارد یا از آن خارج گردد.
2. خارج نکردن وسایل نقلیه و یا کالای ورود موقت، ورود موقت برای پردازش، عبور خارجی و مرجوعی ظرف مهلت مقرر از قلمرو گمرکی و عدم تحویل کالای عبور داخلی شخصی ظرف مهلت مقرر
3. بیرون بردن کالای تجاری از اماکن گمرکی بدون اظهار یا بدون پرداخت یا تأمین حقوق ورودی
4. کالای عبور خارجی که تعویض و یا قسمتی از آن برداشته شود.
5. کالایی که ورود یا صدور آن ممنوع است تحت عنوان کالای مجاز یا مجاز مشروط و با نام دیگر اظهار شود.
6. وجود کالای اضافی به همراه کالای اظهارشده که از نوع کالای اظهار شده نباشد و در اسناد تسلیمی به گمرک ذکر نشده است.
7. وسایل نقلیه و کالایی که صدور قطعی آن ممنوع یا مشروط است و به عنوان خروج موقت یا کران ‌بری (کابوتاژ) اظهار شده باشد و ظرف مهلت مقرر به قلمرو گمرکی وارد نگردد.
8. کالای مجاز یا مجاز مشروطی که تحت عنوان کالای مجاز یا مجاز مشروط دیگری که جمع حقوق ورودی آن کمتر است با نام دیگر و با استفاده از اسناد خلاف واقع اظهار شود.
9. کالا با استفاده از شمول معافیت با تسلیم اظهارنامه خلاف یا اسناد غیرواقعی و یا با جعل اسناد گمرکی اظهار شود.
10. کالای جایگزین شده ممنوع الصدور یا مشروط یا دارای ارزش کمتری که با کالای صادراتی که برای آن پروانه صادر گردیده است تعویض شود.
11. کالای مورد معافیتی که بدون رعایت مقررات ماده ۱۲۰ این قانون به دیگری منتقل شود.

می باشد اما در صورت احراز و اثبات غیر عمدی بودن عدم خروج یا عدم تحویل کالا به گمرک در عبور داخلی شخصی و یا ترخیص قطعی،  مقررات قاچاق اعمال نمی گردد.

قاچاق سوخت و فراورده های نفتی

سوخت و فراورده های نفتی از جمله کالاهای انحصاری محسوب می گردد که قاچاق آنها علاوه بر ضبط کالا و جریمه نقدی ، مستوجب حبس می باشد.

قاچاق حیوانات

شکار و صید، خرید و فروش، تکثیر و پرورش و صدور و ورود حیوانات وحشی که غیر بومی ایران بوده و از خارج به کشور وارد می شوند و یا از قبل در کشور تکثیر و پرورش یافته اند در صورتی که بدون کسب پروانه و اجازه از سازمان  حفاظت محیط زیست صورت گیرد، مشمول عنوان قاچاق حیوانات قرار می گیرد.

قاچاق اسلحه و مهمات

وارد کردن انواع سلاح های سرد و گرم جنگی و شکاری و مهمات مربوط به آنها و همچنین سلاح های آموزشی و بیهوش کننده  به کشور و یا خارج نمودن آنها از کشور به طور غیر مجاز شمول عنوان قاچاق اسلحه و مهمات قرار می گیرد .

قاچاق دارو

واردات و صادرات دارو، مکمل‌ها، ملزومات و تجهیزات پزشکی، مواد و فرآورده‌های خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی بدون انجام تشریفات قانونی، بسته به موضوع، مشمول حکم قاچاق کالا است.

جریمه حمل کالای قاچاق

وسایل نقلیه که درحمل قاچاق کالا مورد استفاده قرار می گیرد ضبط می گردد و  چنانچه متهم ظرف ۲ ماه از تاریخ ابلاغ حکم قطعی ، جریمه را پرداخت ننماید ، از فروش وسیله نقلیه برداشت و مابقی به مالک مسترد می شود.

قاچاق ارز

عدم رعایت ضوابط تعیین شده از سوی دولت یا نداشتن مجوزهای لازم از بانک مرکزی برای ورود، خروج، خرید، فروش یا حواله ارز، منجر به وقوع تخلفات ارزی و یا جرائمی می شود که ضمانت اجرای آن ها اغلب، جریمه نقدی به نسبت ارز موضوع قاچاق یا تخلف بوده و در مواردی حبس و انفصال از خدمات دولتی نیز پیش بینی شده است. تخلفات این حوزه به تخلفات ارز ورودی و خروجی تقسیم بندی شده و جرایم مربوطه نیز شامل قاچاق حرفه ای و سازمان یافته ارز می شود.

رسیدگی به جرم قاچاق

رسیدگی به جرائم قاچاق کالاهای ممنوع و قاچاق کالا و ارز مستلزم حبس یا انفصال از خدمات دولتی در صلاحیت دادسرا و دادگاه انقلاب است و سایر پرونده ها در صلاحیت سازمان تعزیرات حکومتی قرار دارند که اعتراض به رای قاچاق کالا و ارز صادره از این مراجع در مواردی امکان پذیر خواهد بود.