داوری در دعاوی

داوری در دعاوی

[us_image image=”29983″ size=”full”]
[us_separator size=”custom” height=”400PX”]
[us_separator size=”custom” height=”150px”]

داوری در دعاوی

تراکم و انباشت پرونده ها در دادگستری همواره یکی از معضلات نظام حقوقی بوده است. برخی از این پرونده ها سال ها در انتظار صدور حکم نهایی خواهند بود. به همین جهت، بهره مندی از داوری در دعاوی، به عنوان شیوه حل و فصل اختلافات میان اشخاص هم برای طرفین اختلاف و هم برای نظام دادگستری کشور واجد مزایای بسیار می باشد.

تعریف داوری دعاوی

داوری، یک ساز و کار و شیوه جهت حل و فصل اختلافات میان اشخاص بدون رجوع به محاکم قضایی و توسط شخصی غیر از قاضی دادگستری می باشد. این شیوه فصل دعاوی معمولا از تشریفات حاکم بر رسیدگی دادگاه ها پیروی نمی کند و طرفین دعوا در تعیین داور نقش مستقیم یا غیر مستقیم دارند.

علی رغم وجود مشابهات فراوان، داوری از نهادهای مشابه مثل سازش، میانجی گری و … متمایز است. در امر سازش، طرفین دعوا با یکدیگر مذاکره کرده و به توافق می رسند و حضور شخصی غیر از طرفین منتفی است؛ اما داور یکی از ارکان داوری می باشد و حضور حداقل یک نفر غیر از طرفین دعوا در داوری، بر خلاف سازش قطعی است. در میانجی گری نیز رای صادر نمی شود در حالیکه داور پس از رسیدگی الزاما اقدام به صدور رای خواهد نمود.

نحوه ارجاع به داوری در دعاوی

محاکم دادگستری از صلاحیت عام برخوردارند و اصولا برای رسیدگی به همه دعاوی صلاحیت دارند. بنابراین در صورتی که افراد تمایل داشته باشند اختلافات خود را از مسیر داوری حل و فصل نمایند باید بر این امر توافق نمایند. این توافق ممکن است پیش از وقوع اختلاف یا پس از آن باشد.حتی طرح یک دعوا در دادگاه نیز مانع ارجاع امر به داوری نخواهد بود؛ مشروط بر اینکه طرفین بر این امر توافق داشته باشند.

شرایط لازم جهت ارجاع اختلاف به داوری

برای آنکه شخص بتواند اختلافات خود با سایر افراد را برای حل و فصل به داوری ارجاع دهد باید اهلیت اقامه دعوا داشته باشد. به عبارت دیگر هر شرطی که برای اقامه دعوا ضروری به نظر می رسد از جمله بلوغ، عقل، ذی نفع بودن و … برای ارجاع به داوری نیز لازم می باشد.

شرط دوم آن است که موضوع مورد اختلاف از جمله مواردی باشد که قابل ارجاع به داوری می باشد. اصولا اختلافات قابل رسیدگی توسط داور هستند مگر در برخی موارد مذکور در قانون.

شرط دیگر اختیار در ارجاع دعوا به داوری است که مربوط به نماینده می باشد. در برخی موارد که اصیل نمی تواند یا نمی خواهد شخصا اقامه دعوا نماید، نماینده او می تواند در این زمینه اقدام نماید. نماینده محجورین، وکیل، مدیران شرکتها و موسسات و سایر نمایندگان در صورتی می توانند دعوا را به داوری ارجاع دهند که اختیار این امر به ایشان تفویض شده باشد. به تصریح ماده ۳۵ قانون آیین رسیدگی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، ارجاع دعاوی به داوری و تعیین داور توسط وکیل منوط به تصریح این اختیار در وکالتنامه می باشد.

در مورد اختیار مدیران شرکتها و موسسات در ارجاع اختلاف به داوری نیز باید به مفاد اساسنامه و قوانین و مقررات مربوط به آن مراجعه شود.

توافق در انتخاب داوری به عنوان شیوه حل و فصل اختلاف و تعیین داور توسط شخصی که فاقد شرایط لازم می باشد، واجد اثر قانونی نخواهد بود.

انواع داوری

داوری را از جهات مختلف تقسیم بندی شده است. یکی از این موارد تقسیم داوری به داوری موردی و سازمانی می باشد. منظور از داوری موردی، ارجاع موضوع اختلاف به داوری و تعیین داور توسط طرفین است که از مقررات مذکور در قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی تبعیت می نمایند.

مقصود از داوری سازمانی، نهادی است که به صورت سازمان یافته و حرفه ای به این امر مشغولند و به همین جهت از قوانین خاصی پیروی می کنند؛ از جمله این موارد می توان به مرکز داوری اتاق تعاون اشاره کرد.

تقسیم بندی مهم دیگر، داوری اجباری و اختیاری می باشد؛ داوری اجباری به این معنی است که در برخی موارد، افراد طبق قانون موظفند برای حل و فصل اختلاف به داور مراجعه نمایند و حق توسل به سایر روش ها از جمله تقاضای رسیدگی از دادگاه های دادگستری را ندارند. اما در مورد داوری اختیاری، طرفین با اراده خود موضوع را در صلاحیت داور قرار می دهند و قانون، اجباری در این مورد مقرر نکرده است. غالب دعاوی قابل طرح در دادگاه ها هستند و تنها در صورت خواست و اراده طرفین توسط داور مورد رسیدگی قرار خواهند گرفت.

مواردی که رجوع به داوری در قانون به صورت یک الزام بیان شده است، علاوه بر داوری اجباری به داوری قانونی نیز شهرت دارند. چنانچه طرفین به موجب توافق و قرارداد، داوری را به عنوان مرجع حل اختلاف پذیرفته باشند، داوری قراردادی نامیده می شود.

مزایای داوری

فارغ از مواردی که ارجاع اختلاف به داوری به موجب قانون، اجباری اعلام شده است، برخی ویژگی ها در مورد داوری وجود دارد که موجب رغبت طرفین به انتخاب داوری به عنوان شیوه فصل اختلاف می شود.

  • شاید مهم ترین مزیت داوری نسبت به محاکم دادگستری، مدت زمان کوتاه رسیدگی است. طرفین داوری می توانند با توافق یکدیگر برای صدور رای توسط داور مهلتی را که به نظر مناسب می رسد تعیین نمایند. در صورت سکوت طرفین نیز، قانون برای صدور رای توسط داور، مهلت سه ماهه مقرر کرده است. این در حالی است که مدت زمان رسیدگی در دادگاه قطعا بیش از این مدت به طول می انجامد.
  • طرفین داوری می توانند مستقیم یا غیر مستقیم در تعیین داور نقش داشته باشند؛ به این صورت که می توانند با توافق یکدیگر، داور یا هیات داوری را برگزینند یا شخص ثالثی را تعیین نمایند که آن شخص، داور رسیدگی کننده به اختلاف را انتخاب کند. بنابراین طرفین اختلاف می توانند شخصی را به عنوان داور انتخاب نمایند که در عدل و انصاف وی شکی نداشته باشند و در موضوع اختلاف نیز کارشناس باشد. بدیهی ست بر خلاف داوری، خواهان و خوانده در تعیین دادرس دادگاه نقشی ندارند.
  • هزینه رسیدگی توسط داور کمتر از رسیدگی در محاکم می باشد. هزینه هایی مثل ثبت دادخواست، ابطال تمبرهای مالیاتی، هزینه های مربوط به اجرای برخی قرارها و … مختص رسیدگی محاکم می باشد.
  • رای داور اصولا پس از صدور، قابل اجرا می باشد؛ این در حالی است که آراء قضات در اغلب موارد قابل تجدیدنظر و در برخی موارد نیز قابل فرجام خواهی می باشند. وجود همین طرق مختلف اعتراض به رای یکی از موجبات اطاله دادرسی می باشد. یک مرحله ای بودن رسیدگی توسط داور یکی دیگر از ویژگی های مطلوب داوری می باشد.

وجود چنین مزایایی که مهم ترین آنها بیان شد، می تواند موجب برتری داوری نسبت به رسیدگی مراجع قضایی در موارد متعددی باشد.

[us_separator][ultimate_heading main_heading=”مشاوره داوری در دعاوی” main_heading_color=”#262a56″ main_heading_style=”font-weight:bold;”][/ultimate_heading]
[info_list position=”right” style=”hexagon” icon_bg_color=”#e3ccae” icon_color=”#262a56″ font_size_icon=”30″ eg_br_style=”solid” eg_br_width=”4″ connector_color=”#e9eaee” connector_animation=”fadeInUp” css_info_list=”.vc_custom_1698495574483{margin-top: 10px !important;margin-right: 10px !important;margin-bottom: 10px !important;margin-left: 10px !important;padding-top: 5px !important;padding-right: 5px !important;padding-bottom: 5px !important;padding-left: 5px !important;}”][info_list_item list_icon=”Defaults-gavel legal” title_font_style=”font-weight:bold;” desc_font_style=”font-weight:bold;” title_font_size=”desktop:14px;” title_font_color=”#143082″]

وکیل دعاوی داوری
اگر در زمینه دعاوی داوری ، نیازمند مشاوره با وکلای متخصص و متبحر در این زمینه هستید ، باما تماس بگیرید

[/info_list_item][info_list_item list_icon=”Defaults-gavel legal” desc_font_style=”font-weight:bold;”]

مشاوره حقوقی دعاوی داوری
مشاوران حقوقی ما در زمینه دعاوی داوری ، آماده پاسخگویی به شما هستند .کافیست با ما تماس بگیرید

[/info_list_item][info_list_item list_icon=”Defaults-gavel legal” desc_font_style=”font-weight:bold;”]

تنظیم دادخواست و لایحه دعاوی داوری
اگر در زمینه تنظیم دادخواست و لایحه دعاوی داوری ، نیازمند مشاوره با وکلای متخصص هستید ، باما تماس بگیرید.

[/info_list_item][/info_list]

[us_image image=”18410″ align=”right” size=”full”][us_image image=”18406″ align=”left” size=”full”]

آیا این نوشته برایتان مفید بود؟

تیم تحریریه دادپویان حامی وب‌سایت
دفتر حقوقی بین المللی دادپویان حامی مجموعه ای متشکل از وکلای متخصص، با تجربه و متبحر با بیش از 20 سال سابقه در زمینه مشاوره حقوقی و قبول وکالت در پرونده‌های تخصصی است. دادپویان حامی مفتخر به ارائه کلیه خدمات حقوقی و مشاوره ای در زمینه دعاوی ملکی، منابع طبیعی، گمرکی بانکی، بورس، تعزیرات، قاچاق و … است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

3 × 1 =